КЪЭБАРЫШІУР

ИУАН

КЪЫЗЭРИЮТАГЪЭР

АПЭРЭШЪХЬ

ГущыІэр цІыфэу зэрэхъугъэр

УблапІэм ыдэжь ГущыІэр* щыІагъ. Ар Тхьэм ыдэжь щыІагъ, а ГущыІэри Тхьэу арыгъэ. ²УблапІэм щегъэжьа­гъэу а ГущыІэр Тхьэм ыдэжь щыІагъ.

³Тхьэм а ГущыІэм зэкІэри къыригъэгъэхъугъ. Тхьэм къыгъэхъугъэ пстэумэ ащыщэу а ГущыІэм къыримы­гъэгъэхъугъэ зи щыІэп. ⁴МыкІодыжьын щыІэныгъэ а ГущыІэм хэлъыгъ, а щыІэныгъэри цІыфхэм нэфынэ афэхъугъ. ⁵Нэфынэр шІункІыгъэм щэнэфы, шІункІыгъэ­ри нэфынэм текІуагъэп.

⁶Тхьэм къыгъэкІуагъэу, зы лІы горэ дунаем къыте­хьагъ. Ащ ыцІагъэр Иуан. ⁷ЦІыф пстэуми а нэфынэмкІэ

1:1 ГущыІэр – Тхьэм илъэкІыныгъэшхоу щыІэ пстэури къэзыгъэхъоу, цІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэнэжьырэри Тхьэм изэхэшІыкІыныгъэ­шхори а ГущыІэм хэлъых. А ГущыІэр цІыфэу хъугъэ, ар Хри­стосыр ары.

шІошъхъуныгъэ яІэ хъуным пае, Иуан нэфынэм шыхьат фэхъунэу шыхьатэу къэкІуагъ. ⁸Ежьыр арэп нэфынагъэр, ау нэфынэм шыхьат фэхъунэу Тхьэм ар къыгъэкІуагъ. ⁹Нэфынэ шъыпкъэу цІыф пстэури къэзыгъэнэфырэр ду­наем къытехьанэу щытыгъ.

¹⁰А ГущыІэр дунаем къытехьагъ. Тхьэм а ГущыІэм ду­наер зэкІэ къыригъэгъэхъугъ, ау щытми дунаем ицІыф­хэм ар къашІэжьыгъэп. ¹¹Ежь ихэгъэгу къэкІуагъ, ау ицІыфхэм* ежьыр аштагъэп. ¹²Ау ежьыр зэкІэ зыштэгъэ цІыфхэу ежьымкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэр Тхьэм ибын хъунхэу фитыныгъэ аритыгъ. ¹³Ахэр Тхьэм ибын зэрэ­хъугъэ шІыкІэр быныр къызэрыхъурэ шІыкІэм фэдэп. Ащ къикІырэр ахэр Тхьэм ибын зэрэхъугъэхэр зы хъулъ­фыгъэ зы бзылъфыгъэм зэрехъуапсэрэм фэдэп, е зы лІы горэ бын зэрэфаем фэдэп, ау Тхьэм бын фэхъу­ныр къызхэкІыгъэр Тхьэр ары.

¹⁴ А ГущыІэр цІыфэу хъугъэ ыкІи къытхэтыгъ. Ежьым ищытхъушхуи тлъэгъугъэ. А щытхъушхор Ты лъапІэм Ыкъо закъо ищытхъушху ары. НэшІу щыфэныгъэрэ шъы­пкъагъэрэ ежьым ыгу илъыгъэх.

¹⁵ Иуан ежьым шыхьат фэхъугъ. МэкъэшхокІэ мырэу­щтэу ыІуагъ:

–Мары зыфэсІуагъэр, «Сэ саужкІэ къэкІощтыр сэщ нахьи нахь ин, сыда пІомэ сэ сыкъэхъуным ыпэкІэ, ар щыІагъ».

¹⁶Ежьым ишІугъэшхо щыщэу зы нэшІу щыфэныгъэр адрэ нэшІу щыфэныгъэм къыкІэлъыкІоу къыднигъэ­сыгъ. ¹⁷Сыда пІомэ Тэурат хабзэр Тхьэм иунашъокІэ къытфэзыгъэнагъэр пегъымбар Мусэ ары, ау нэшІу щы­фэныгъэмрэ шъыпкъагъэмрэ къызпкъырыкІыгъэр Исус Христос ары. ¹⁸Тхьэр егъашІэми нэкІэ зыми ылъэ­гъугъэп. Къо закъоу Ты лъапІэм ыдэжь щыІэм Тхьэр зыфэдэр къытфигъэнэфагъ.

1:11ихэгъэгу . . . ицІыфхэр – Израил хэгъэгури Израил цІыфхэри ары.

УмэхъэкІо Иуан ишыхьатныгъ

(Маттэ 3:1-12; Марк 1:2-8; Лука 3:15-17)

¹⁹Иуан Исус шыхьат зэрэфэхъугъэр мыры; Ерусалим щыщ джуртхэм дин пащэхэри левитхэри* Иуан еупчІын­хэу ыдэжь агъэкІуагъэх.

–Ухэта, о?– аІуи къызеупчІыхэм, ²⁰Иуан шъыпкъэр ымыушъэфэу, нафэу къыІуагъ:

–Сэрэп Христосыр*.

²¹–Адэ, ухэта о?– къеупчІыжьыгъэх ахэр. – Пегъымбар Иляс* ора?

–Хьау,– ыІуагъ Иуан.

–Пегъымбарыр* ора?– къеупчІыжьыгъэх.

–Хьау,– ыІуагъ.

²²–Ухэта о, адэ?– къыраІуагъ. –ТыкъэзыгъэкІуагъэмэ пэгъокІ яттыжьынэу къытаІу. Сыда о зэпІолІэжьырэр?

²³      –Пегъымбар Исайас* мырэущтэу зыфиІогъэ макъэр сэры: «Зиусхьаным игъогу занкІэу шъушІы, ыІозэ, шъоф нэкІым зы джэ макъэ горэ къыщэІу»,– къыІуагъ Иуан.

²⁴      А лІыкІохэр фарисейхэмэ* ащыщыгъэх. Ахэр Иуан къеупчІыгъэх:

²⁵–Христос орымырмэ, Иляс орымырмэ, пегъым-

1:19 Левитхэр – Левый зыцІэ дин пэщэ унэгъо лъэпкъым щыщхэу Тхьэм иунэшхо щылажьэщтыгъэхэр ары.

1:20 Христос – Мессихьыр ары. Пачъыхьэ Даутэ ылъэпкъ къытехъукІы­гъэу, пегъымбархэм къызэраІуагъэм тетэу, Израил цІыфхэм шъхьа­фитныгъэмрэ мамыр тетыгъомрэ аригъэгъотынхэу Тхьэм ахэр къызэ­ригъэгугъэгъэ пщы лъапІэр ары.

1:21 пегъымбар Иляс – ар чІылъэм къыгъэзэжьынышъ, Христос игъогу фигъэпсынэу джуртхэр паплъэхэу щытыгъэх. Еплъ Пегъымбар Малахие тхылъэу ытхыгъэм 4:5-6.

1:21 пегъымбарыр – Христосыр дунаем къызэрэкІощтымкІэ цІыфхэм макъэ аригъэІунэу къэлъэгъон фэягъэ пегъымбарыр ары.

1:23 пегъымбар Исайас – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 40:3.

1:24 фарисейхэр – джуртхэм ащыщхэу диным рыкІорэ цІыф купэу щытыгъэх. Ахэр Тэурат хабзэм итхэмрэ ятэжъхэм къакІэныжьыгъэ хабзэхэмрэ агу етыгъэу апылъхэу щытыгъэх.

барыри орымырмэ, сыд пае ащыгъум цІыфхэр уумэхъы­хэра*?

²⁶–Сэ псымкІэ цІыфхэр сэумэхъых,– ариІуагъ Иуан. –Ау шъумышІэрэ горэ къышъухэт. ²⁷Ежьыр ары сауж­кІэ къэкІощтыр. Ежьыр сэщ нахьи нахь ин. Ащ ицо­къэлъэпсхэр фэстІэтэнхэуи сифэшъуашэп.

²⁸Ар зэкІэ зыщыхъугъэр Вифание къуаджэр ары, Иор­дан псыхъом иадрабгъоу Иуан цІыфхэр зыщиумэхъы­щтыгъэхэр.

Тхьэм икъурмэныпхъэ шъынэр

²⁹ЯтІонэрэ мафэм Иуан Исус къакІоу зелъэгъум, къы­Іуагъ:

–Мары Тхьэм икъурмэныпхъэ шъынэу дунаем ицІыфхэм япсэкІодхэр атезыхыжьырэр. ³⁰Мары зыфэсІуагъэр: «ЛІэу саужкІэ къэкІощтыр сэщ нахьи нахь ин, сыда пІомэ сэ сы­къэхъуным ыпэкІэ ар щыІагъ». ³¹ Ар сэ сшІэщтыгъэп, ау сэ цІыфхэр псымкІэ сыумэхъынхэу сыкъызкІэкІуагъэр ар хэтми зыщыщыр Израил цІыфмэ язгъэшІэныр ары.

³²ЕтІанэ Иуан Исус шыхьат фэхъузэ къыІуагъ:

–Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэр тхьаркъом фэдэу уашъом къехи, Исус къыфехи, къызэрэшъхьащытыр слъэгъугъ. ³³Ежьыр сэ сшІэщтыгъэп, ау цІыфхэр псымкІэ сыумэ­хъынхэу сыкъэзыгъэкІуагъэм къысиІуагъ: «Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ къызфехэу, къызшъхьащыт цІыфыр ары Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэкІэ цІыфхэр зыумэхъыщтыр». ³⁴Арэущтэу зэрэхъугъэр сэ слъэгъугъэ, ежьыр Тхьэм зэри-Къори къэсэушыхьаты.

1:25 умэхъыныр – «ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожьи, зысэжъугъэ­умэхъ, Тхьэм ахэр къышъуфигъэгъунхэм пае», ыІоти умэхъэкІо Иуан (Яхья) цІыфхэр псым чІигъаощтыгъэх (ыумэхъыщтыгъэх). Еплъ Марк 1:4. Исус уашъом зыдэкІоежьыгъэм къыщегъэжьагъэу, цІыф­хэм диным ехьылІагъэу тетыгъо зиІэ цІыф горэм зырагъэумэхъы – а цІыфым ахэр псым чІегъаох е псы тІэкІу ашъхьэхэм атыреутхэ. Арэущтэу ИсускІэ шІошъхъуныгъэ яІэ зэрэхъугъэр къагъэлъагъо. Ащ нэмыкІэуи Исус лІи, лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыгъэм пае, япсэ­кІодхэр къафэгъугъэхэу, мыкІодыжьын щыІэныгъэ яІэ зэрэхъугъэми шыхьат фэхъух.

Апэрэ лІыхэу Исус игъогу техьагъэхэр

³⁵ЯтІонэрэ мафэм Иуан игъогу рыкІорэ нэбгыритІу игъусэхэу а чІыпІэм щыІагъ. ³⁶Ащ дэжьым Иуан Исус зелъэгъум, къыІуагъ:

–Мары Тхьэм икъурмэныпхъэ шъынэр.

³⁷Иуан игъогу рыкІорэ нэбгыритІум ащ ар къыІоу зызэхахым, Исус ыуж ихьагъэх. ³⁸Исус зыкъызэригъэзэ­кІи, ахэр ежьым ыуж къихьагъэхэу зелъэгъум, ариІуагъ:

–Сыда шъузыфаер?

–Равви, тыдэ ущыпсэура?– къыраІожьыгъ ахэмэ. (Рав­вим къикІырэр «Дин ГъэсакІор» ары.)

³⁹–ШъукъакІуи, шъулъэгъущт,– ариІуагъ Исус.

Арэущтэу ахэр къакІохи, Исус зыщыпсэурэр алъэ­гъугъ, а мафэми Исус ыдэжь къэнагъэх. Сыхьатыр плІым дэжьыгъ.*

⁴⁰Иуан Исус ехьылІагъэу ыІуагъэхэр зэхэзыхыгъэхэу, Исус ыуж ихьэгъэ нэбгыритІумэ язырэр Симон Петрэ ышы Индрыс арыгъэ.

⁴¹ Индрыс ыпэ рапшІэу ыш Симон къыгъоти риІуагъ:

–Мессихьыр къэдгъотыгъ. (Мессихьым къикІырэр «Христос» ары.)

⁴²ЕтІанэ Индрыс Исус ыдэжь Симон къыщагъ. Исус Симон зелъэгъум, къыриІуагъ:

–О у Симонэу Иуанэ урикъу. КифэкІэ къыоджэщтых (Кифэм къикІырэр «Мыжъор» ары).

Исус игъогу рыкІонхэу Филиппрэ Нафанаилрэ зэряджагъэр

⁴³ЯтІонэрэ мафэм Исус Джалил хэкум кІонэу тыри­убытагъ. ЕтІанэ Исус Филипп ІукІи риІуагъ:

–Сауж къырыкІу.

⁴⁴А Филипп Индрысрэ Петрэрэ зыщыщ Вифсайдэ къалэм* щыщыгъ. ⁴⁵Филипп кІуи, Нафанаил къыгъоти риІуагъ:

1:39 сыхьатыр плІым дэжьыгъ – гущыІэ-гущыІэу зэбдзэкІымэ, «япшІэнэрэ сыхьатыр» мэхъу. Ащ къикІырэр щэджагъоужыр сыхьатыр плІыр ары.

1:44 Вифсайдэ къалэр – Галилей псыхъураем итемыр тыгъэ къыкъо­кІыпІэ Іушъо Іутыгъ.

–Тэурат хабзэм итэу, пегъымбар Муси, адрэ пегъым­бархэми зигугъу къашІыгъэр къэдгъотыгъ. Ар Юсыф ыкъоу Назарет къалэм* щыщ Исус ары.

⁴⁶–Назарет шІугъэ зыхэлъ горэ къыдэкІына?– къы­риІожьыгъ Нафанаил.

–КъакІуи еплъ,– риІожьыгъ Филипп.

⁴⁷Исус Нафанаил къакІоу зелъэгъум, ащ ехьылІагъэу ыІуагъ:

–Мыр Израил лІы шъыпкъэу тхьагъэпцІыгъэ зи зы­хэмылъыр ары.

⁴⁸–Тыдэ сыщыпшІэра?– ыІуи, Нафанаил Исус къыри­Іуагъ.

–Филипп къыоджэным ыпэкІэ, ынджыр чъыгым ычІэгъ учІэтэу услъэгъугъ,– риІожьыгъ Исус.

⁴⁹–Равви, о Тхьэм ури Къу, Израил урипачъыхь, – къыриІожьыгъ Нафанаил.

⁵⁰–Ынджыр чъыгым ычІэгъ учІэтэу услъэгъугъ, къы­зэрэосІуагъэм пае, пшІошъ хъугъэ,– риІуагъ Исус. –Ащ нахьи нахь гъэшІэгъонхэр плъэгъущтых.

⁵¹ ЕтІанэ Исус Нафанаил риІуагъ:

–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, уашъор зэІухыгъэу, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо* ышъхьагъкІэ мэлэІичхэр* дэкІуаехэуи къехыхэуи шъулъэгъущт.

1:45 Назарет къалэр – Галилей псыхъураем икъыблэ цыпэм километрэ 26-кІэ пэчыжьэу, итыгъэ къохьэпІэ лъэныкъокІэ щыт.

1:51 ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо – «ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо фэдэу уашъом иошъуапщэхэм ахэтэу зыгорэ къехыгъ», пегъымбар Данил къыІогъэ­гъэ гущыІэхэр Исус ежь ышъхьэ пае ыІожьыгъэх. ЦІыф Лъэпкъым Ыкъоу зиунэ уашъом щыІэу, уашъом къехыгъэр Исус ары (Иуан 3:13). Гъощагъэхэм алъыхъузэ, мыкІодхэу къыгъэнэжьынхэм пае, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо къэкІуагъ (Лука 19:10). ЦІыфыбэмэ апае шъхьэщэфыжьэу ыпсэ ытыным пае, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо къэкІуагъ (Марк 10:45). ЛІагъэхэм къахэтэджыкІыжьын фэягъ (Маттэ 17:9). Ежь Ятэ ищытхъушхо иІэу, дунаем ицІыфхэм хьыкум атыришІыхьа­ным пае, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо дунаем къэкІожьыщт (Маттэ 25:31).

1:51 мэлэІичхэр дэкІуаехэуи къехыхэуи – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 28:12.

 

ЯТЮНЭРЭШЪХЬ

Канэ къуаджэм нысащэу щыІагъэр

Ящэнэрэ мафэм Галилей хэкум* щыщэу Канэ къуаджэм* нысащэ щыІагъ. Исус янэ а нысащэм щыІагъ. ²Исуси игъогу рыкІохэрэри а нысащэм рагъэблэгъагъэхэу щы­тыгъэх.

³Сэнэпсыр заухым, янэ Исус риІуагъ:

–Сэнэпс яІэжьэп.

⁴–0 бзылъфыгъ, сыда сэ сиІофэу ащ хэлъыр? Сэ сигъо къэсыгъэгоп,– къыриІожьыгъ Исус янэ.

⁵–Исус сыд къышъуиІоми, жъугъэцакІэ, – ариІуагъ Исус янэ унэІутхэм.

⁶А чІыпІэм мыжъом хэшІыкІыгъэ къошыних Іутыгъэх, джуртхэм ядин хабзэ тетэу загъэкъэбзэжьыным пае. Къошын пэпчъ литрэ тІокІиплІ-шъэрэ тІокІырэ фэдиз ифэщтыгъ.

⁷–Къошынхэм псы арызэу арыжъугъахъу, – ариІуагъ Исус унэІутхэм. Арэущтэу ахэмэ къошынхэм арызыбзэу рагъэхъуагъ. ⁸Исус етІанэ ариІуагъ:

–Къошынхэм тІэкІу-тІэкІу къахэшъухи, хьатыякІом фэшъухь.

Арэущтэуи ашІыгъ. ⁹ХьатыякІор псэу сэнэпс хъугъэм еІубыгъ. Сэнэпсыр къыздикІыгъэр ышІагъэп, ау унэ­Іутхэу а псыр къошынхэм къахэзыхыгъэхэм ашІэщтыгъ. Арэущтэу хьатыякІор шъаом къеджи, ¹⁰риІуагъ:

–Ыпэ рапшІэу сэнэпс дэгъур Іанэм къытырагъэуцо. ХьакІэхэр бэу зешъохэ ужым, сэнэпс нахь пыутыр Іанэм къытырагъэуцожьы, ау о сэнэпс дэгъур джы нэс щыбгъэ­тыгъ.

¹¹Исус инэшэнэ гъэшІэгъонышхохэм ащыщхэм апэрэр мыр арыгъэ. А нэшэнэ гъэшІэгъонышхор Галилей хэкум щыщэу Канэ къуаджэм щигъэлъэгъуагъ. Арэущтэу ищы-

2:1 Галилей хэкур – Израил хэгъэгум итемыр лъэныкъом ит. Архелай ышэу Ирод Антипэ зыцІэр а хэкум ипщэу щытыгъ.

2:1 Канэ къуаджэр – Назарет къалэм километрихкІэ пэчыжьэу, ите­мыр лъэныкъокІэ щыт.

тхъушхо къыгъэнэфагъ, игъогу рыкІохэрэм ежьымкІэ шІошъхъуныгъэу яІэри нахь пытэ хъугъэ.

¹² Ащ нэуж яни, ышхэри, игъогу рыкІохэрэри игъусэ­хэу Исус Капернаум къалэм* къехыгъ. Ащ дэжьым мэфэ заулэрэ щыІагъэх.

Исус щэн-щэфакІохэр Тхьэм иунэшхо къызэрэчІифыгъэхэр

(Маттэ 21:12-13; Марк 11:15-17; Лука 19:45-46)

¹³Джуртхэм ямэфэкІ мэфэшхоу Пасхъэ зыцІэр* къэ­блэгъагъ, Исуси Ерусалим дэкІоягъ. ¹⁴Тхьэм иунэшхо чІэхьагъ. ЗычІахьэм, цухэр, мэлхэр, тхьаркъохэр зы­щэхэрэри* Іанэхэм апэсхэу ахъщэр зыхъожьхэрэри* ащ дэжьым чІилъэгъуагъэх. ¹⁵Джащыгъум къамыщ кІа­псэм къыхишІыкІи, яозэ, Тхьэм иунэшхо чІэт пстэу­ри, цухэри мэлхэри ягъусэхэу, къычІифыгъэх. Ахъщэ зыхъожьхэрэми яІанэхэр зэпыригъэзагъэх, яахъщэхэри ритэкъухьагъэх.

¹⁶–Мыхэр Іушъухых, Сятэ иунэ бэдзэр шъумышІы, – ариІуагъ Исус тхьаркъохэр зыщэхэрэм.

¹⁷Арэущтэу зэхъум, «О уиунэ сызэрэфэгумэкІырэм си­гъэлІэщт», зыфиІорэ гущыІэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэ­хэм зэрарытхэр* Исус игъогу рыкІохэрэмэ агу къэкІы­жьыгъ.

2:12 Капернаум къалэр – Галилей псыхъураем итемыр тыгъэ къохьэпІэ Іушъом Іут.

2:13 МэфэкІ мэфэшхоу Пасхъэ зыцІэр – Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэ­шхомрэ Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхохэмрэ зэдагъэлъапІэхэзэ, Тхьэм Мысырым (Египет) къызэрэригъэкІы­жьыгъагъэхэр джуртхэм агъэлъапІэ. Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхор Нисан зыцІэ мазэм и 14-м тефэ (яплІэнэрэ мазэм иапэрэ мафэ пэгъунэгъу). Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхохэр Нисани 15-22 мафэхэм къакІоцІ агъэлъапІэх. А мафэхэм тэджэпс тхьацум халъхьэрэп.

2:14 цухэр, мэлхэр, тхьаркъохэр зыщэхэрэр – ахэмэ къурмэныпхъэ былымхэр Тхьэм иунэшхо ищагу щащэщтыгъэх.

2:14 ахъщэ зыхъожьхэрэр – Тхьэм иунэшхо пае хьакъулахь ахъщэр зытырэхэми къурмэныпхъэ былымхэр къэзыщэфыхэрэми апае ахэмэ хымэ ахъщэхэр ахъожьыщтыгъэх.

2:17 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытхэр – еплъ Сэбур (Псалтыр) 69:9 (урыс библиемкІэ 68:10).

¹⁸Джащыгъум джуртхэм Исус къыраІожьыгъ:

–Мыр пшІэнэу фитыныгъэ зэрэуиІэмкІэ сыд фэдэ нэ­шэнэ гъэшІэгъонышхо тэбгъэлъэгъуна?

¹⁹–Мы тхьэунэр зэхэшъукъути, сэ мэфищкІэ зэтезгъэ­уцожьыщт, – пэгъокІ аритыжьыгъ Исус ахэмэ.

²⁰–Мы тхьэунэр илъэс тІокІитІурэ хырэкІэ зэтырагъэ­уцуагъ,– къаІуагъ джуртхэм. –О мэфищкІэ зэтебгъэ­уцожьышъущта?

²¹Ау Исус тхьэунэу зыфиІуагъэр ежьым ыпкъ арыгъэ. ²²Исус лІагъэхэм къызахэтэджыкІыжьым ыуж, игъогу рыкІохэрэм а гущыІэхэу къыІогъагъэхэр агу къэкІыжь­хи, Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэмкІи Исус гущыІэхэу къы­ІуагъэхэмкІи шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ.

ЦІыф пстэуми агухэм арылъыр Исус ешІэ

²³Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхом Ерусалим Исус щыІэзэ, нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэу къыгъэлъэгъуагъэхэр алъэ­гъугъэхэти, цІыфыбэмэ ежьымкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ. ²⁴Ау Исус цІыфхэм цыхьэ афишІыгъэп, сыда пІомэ ахэр зэкІэ ышІэщтыгъэхэти ары. ²⁵Зыгорэ цІыф­хэм яхьылІагъэу шыхьат къыфэхъунэу Исус ищыкІагъэп, сыда пІомэ, цІыфхэм агухэм арылъыр ышІэщтыгъэти ары.

 

ЯЩЭНЭРЭШЪХЬ

ИкІэрыкІэу шъукъалъфыжьын фае

Никодим ыцІэу, фарисейхэм ащыщэу зы лІы горэ щы­Іагъ. Ар джурт тхьаматэхэм ащыщыгъ. ²Ар Исус ыдэжь чэщым къакІуи къыриІуагъ:

–Равви*, о Тхьэм ыдэжь къикІыгъэ дин гъэсакІоу узэ­рэщытыр тэшІэ; сыда пІомэ Тхьэр уигъусэу щымытмэ,

3:2 Равви – дин гъэсакІор ары.

нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэу о къэбгъэлъагъохэрэр зы­ми къыгъэлъэгъон ылъэкІыщтэп.

³–Шъыпкъэ дэдэр осэІо, зы цІыф горэ икІэрыкІэу къа­мылъфыжьмэ, Тхьэм и Тетыгъошхо* ылъэгъун ылъэкІы­щтэп,– риІожьыгъ Исус.

⁴–ЦІыфыр жъы хъумэ, сыдэущтэу къалъфыжьынэу хъущта?– къыриІожьыгъ Никодим. –Ежь янэ ыныбэ ихьажьынышъ, икІэрыкІэу къалъфыжьыщта?

⁵–Шъыпкъэ дэдэр осэІо,– пэгъокІ ытыжьыгъ Исус, –псымрэ Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэрэ къахэкІэу цІыфыр икІэрыкІэу къамылъфыжьмэ, Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэ­чІэгъ чІэхьан ылъэкІыщтэп. ⁶ЦІыфым къыфэхъурэр цІыфы, ау цІыфэу Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ къыхэкІырэр Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ зыгу илъ цІыфыр ары. ⁷«ИкІэ­рыкІэу шъукъалъфыжьын фае», сІуи къызэрэосІуагъэр умыгъэшІагъо. ⁸Жьыбгъэр ежьыр зыфаемкІэ щепщэ. Ымакъэ зэхэохы, арышъхьакІэ къыздикІырэри зыда­кІорэри пшІэрэп. Джары хэтрэ цІыфэу Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ къыхэкІыгъэм иІоф зытетыр.

⁹–Ар сыдэущтэу хъура? – къеупчІыгъ Никодим Исус.

¹⁰–О Израил дин гъэсакІохэм уащыщ, ар умышІэу ара?– пэгъокІ ритыжьыгъ Исус. ¹¹–Шъыпкъэ дэдэр осэІо, тэ тшІэрэр ары тызэрыгущыІэрэр, тлъэгъугъэри ары шы­хьат тызфэхъурэр, ау щытми, тэ тишыхьатныгъэ шъо жъудэрэп. ¹²Мы дунаем иІофхэм ягугъу къышъуфэс­шІыгъ, ау шъо шъушІошъ хъугъэп. Уашъом иІофхэм ягугъу къышъуфэсшІымэ, сыдэущтэу шъушІошъ хъуна? ¹³ ЦІыф зи уашъом дэкІоягъэп, ау ЦІыф Лъэпкъым Ыкъоу зиунэ уашъом щыІэр уашъом къехыгъ. ¹⁴Пегъым­бар Мусэ* шъоф нэкІым блэр зэрэщиІэтыгъагъэм фэдэу, ЦІыф Лъэпкъым Ыкъуи цІыфхэм къаІэтын фае,*

3:3 Тхьэм и Тетыгъошхо – Тхьэм мы дунаеми, мы дунаем ицІыфхэми тетыгъошхоуи лъэкІыныгъэшхоуи афыриІэр ары. Инджылыр Тхьэм и Тетыгъошхо зытегущыІэкІэ, зыфиІорэр загъорэ мы уахътэм Тхьэм тетыгъошхоу иІэр ары, загъори къэкІощт уахътэм тетыгъошхоу иІэ­щтыр ары, загъори Тхьэм ыдэжь мыкІодыжьын щыІэныгъэ щыІуи­Іэныр ары.

3:14 Пегъымбар Мусэ – еплъ Пегъымбар Мусэ яплІэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 21:4-9.

3:14 ЦІыф Лъэпкъым Ыкъуи цІыфхэм къаІэтын фае – а гущыІэ­хэмкІэ Исус къыригъэкІыгъэр ежьыр къащым зэрэраІулІыщтри Тхьэм ыдэжь зэрэдэкІоежьыщтри ары. ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо Исус ары. Еплъ 1:51.

¹⁵ежьымкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ пстэуми мыкІодыжьын щыІэныгъэ яІэ хъуным пае.

¹⁶–Сыда пІомэ Тхьэм дунаем ицІыфхэр ащ фэдизэу шІу зэрилъэгъугъэхэм къыхэкІэу, ежь Ыкъо закъор ытыгъ, хэти Тхьэм ЫкъокІэ шІошъхъуныгъэ зиІэр мыкІо­дэу къэнэжьыным ыкІи мыкІодыжьын щыІэныгъэ иІэ хъуным пае.

¹⁷Тхьэм дунаем ицІыфхэр ыгъэмысэнхэр арэп ежь Ыкъо дунаем къызфигъэкІуагъэр, ау Ыкъо дунаем ицІыфхэр мы­кІодхэу къыригъэгъэнэжьынхэр ары нахь. ¹⁸Тхьэм ежь ЫкъокІэ хэти шІошъхъуныгъэ зиІэр ыгъэмысэщтэп, ау хэти шІошъхъуныгъэ зимыІэр Тхьэм ыгъэмысэгъах, Ыкъо закъомкІэ шІошъхъуныгъэ иІэ зэрэмыхъугъэм пае. ¹⁹Тхьэм цІыфхэр зыкІигъэмысэхэрэр мыры: Нэфынэр дунаем къытехьагъ, ау цІыфхэм нэфынэм нахьи шІун­кІыгъэр нахьышІу алъэгъугъ, сыда пІомэ Іофхэу ашІа­гъэхэр бзэджагъэхэшъ ары. ²⁰Хэти бзэджагъэр зыгъэца­кІэрэм нэфынэр еуджэгъу, Іофхэу ышІагъэхэри нафэ къэмыхъунхэм пае, нэфынэм екІуалІэрэп. ²¹Ау хэтми шъы­пкъагъэр зыгъэцакІэрэр нэфынэм екІуалІэ, Іофхэу ышІа­гъэхэр Тхьэр ыгу зэрилъым пае, зэригъэцэкІагъэхэр на­фэ къэхъуным пае.

УмэхъэкІо Иуан Исус зэрэтегущыІагъэр

²²Ащ нэужым Исусрэ игъогу рыкІохэрэмрэ Иудей хэкум* кІуагъэх. Ахэмэ ягъусэу Исус а чІыпІэм къани, цІыфхэр щиумэхъыщтыгъэх. ²³Къуаджэу Салим зыцІэм пэгъунэгъу Енон зыцІэ чІыпІэу псы зыщыбагъэм Иуани цІыфхэр щиумэхъыщтыгъэх. Ахэр Иуан ыдэжь къакІо­хэти, зырагъэумэхъыщтыгъ. ²⁴А лъэхъанэм Иуан хьа­псым чІадзагъэу* щытыгъэгоп. ²⁵Иуан игъогу рыкІохэ­рэм ащыщхэмрэ зы джурт горэмрэ диным тетэу зызэрэ­бгъэкъэбзэжьыщт ІофымкІэ зэнэкъокъухэу фежьагъэх. ²⁶Игъогу рыкІохэрэр Иуан ыдэжь къакІохи къыраІуагъ:

–Равви, еплъ Иордан псыхъом иадрабгъу о узигъусагъэ лІэу шыхьат узыфэхъугъэм цІыфхэр еумэхъых, цІыф­хэри зэкІэ ащ ыдэжь къэкІох.

3:22 Иудей хэкур – Израил хэгъэгум ихэкухэм ащыщыгъ. 3:24 хьапсым чІадзагъэу – еплъ Марк 6:17-18.

²⁷–Тхьэм римыгъэлъэкІымэ, зыми зи ышІэн ылъэкІы­щтэп,– къыІожьыгъ Иуан. ²⁸–«Христосыр сэрэп, ау Христос ыпэ Тхьэм сыкъигъэкІуагъ», сІуи зэрэсІуа­гъэмкІэ шъо шъусишыхьат. ²⁹Нысэр зиер шъаор ары. Ау шъаом игъусэу ащ дэжьым щытэу, шъаом ымакъэ зэхэзыхырэр щэгушІукІы. А гушІуагъоу икъугъэр сэ сигушІуагъоуи хъугъэ. ³⁰Ежьыр нахь ин хъун фае, сэри нахь цІыкІоу сыхъун фае.

Уашъом къехырэр

³¹ЫпшъэкІэ къехырэр зэкІэмэ апшъэ щыІ. Ау чІылъэм щыщыр чІылъэм ий, чІылъэм щыщхэр зэрэгущыІэхэрэм фэдэу мэгущыІэ. Уашъом къехырэр зэкІэмэ апшъэ щыІ. ³²Ащ Іофхэу ылъэгъугъэхэмрэ зэхихыгъэхэмрэ къеушы­хьатыжьых, ау ащ ишыхьатныгъэ зыми ыдэрэп. ³³Ау ащ ишыхьатныгъэ зыдагъэм Тхьэр зэрэшъыпкъэр ыдагъэу мэхъу. ³⁴Сыда пІомэ Тхьэм къыгъэкІуагъэм Тхьэм игу­щыІэхэр ары къыІохэрэр. А цІыфым ыгу Тхьэм ежь Ыпсэ ЛъапІэ гъунэ имыІэу къырелъхьэ. ³⁵Ты лъапІэм ежь Ыкъо шІу елъэгъу, зэпстэури ыІэ къырилъхьагъ. ³⁶Тхьэм ЫкъокІэ шІошъхъуныгъэ зиІэм мыкІодыжьын щыІэныгъэ иІэ хъугъэ, ау Ыкъо емыдэІурэм мыкІоды­жьын щыІэныгъэ ылъэгъущтэп, Тхьэм игубж телъыщт нахь.

 

ЯПЛІЭНЭРЭШЪХЬ

Исус Самарие бзылъфыгъэм зэрэдэгущыІагъэр

Иуан игъогу рыкІохэрэм анахьи Исус игъогу рыкІохэрэр нахьыбэ хъухэу, Исус ахэр зэриумэхъыщтыгъэхэм икъэ­бар фарисейхэм зэранэсыгъэр Исус къышІагъ. ²(Ау ахэр зыумэхъыщтыгъэхэр Исус игъогу рыкІохэрэр арыгъэ, ежь Исус арыгъэп.) ³А къэбарыр Исус зызэхехым, Иудей хэкум икІи, Галилей хэкум кІожьыгъэ.

⁴Арэущтэу Самарие хэкум* кІоцІырыкІын фаеу хъугъэ. ⁵Исус кІозэ, Самарие хэкум щыщ къалэу Сихар зыцІэм нэсыгъ; а къалэр Якъубэ ыкъо Юсыф ритыгъэгъэ чІыгу Іахьэм* пэгъунэгъугъ. ⁶А чІыпІэм Якъубэ ипсынэ щы­тыгъ. Исус гъогууанэм ыгъэпшъыгъэти, псынэм ыдэжь тІысыгъэ. Сыхьатыр пшІыкІутІум дэжьыгъ.*

⁷Исус псынэм дэжь щысэу Самарие бзылъфыгъэ горэ псыхьэ къэкІуагъ.

–Псы тІэкІу сегъашъу,– ыІуи, Исус а бзылъфыгъэм риІуагъ. ⁸Джащыгъум Исус игъогу рыкІохэрэм гъомылэ къащэфынэу къалэм кІогъагъэх.

⁹–О джуртэу ущыт, сэ Самарие бзылъфыгъэу сыщыт,– къыриІуагъ Самарие бзылъфыгъэм Исус. –Сыдэущтэу псы уезгъэшъонэу укъысэлъэІушъура?– (Арэущтэу зы­кІиІуагъэр джуртхэмрэ Самарие цІыфхэмрэ зэхахьэу щытыгъэхэпти ары.)

¹⁰–Тхьэм итын зыфэдэри, «Псы тІэкІу сегъашъу», о къыозыІорэр хэт зыщыщыри пшІэщтыгъэмэ, о ащ уе­лъэІущтыгъ, ащи о щыІэныгъэ къыозытыщт псым ури­гъашъощтыгъ,– пэгъокІ ритыжьыгъ Исус.

¹¹–Тхьаматэ,– къыриІожьыгъ бзылъфыгъэм, –псынэр куу, о псы къызэрипхыни уиІэп. Ащыгъум а псэу щыІэ­ныгъэ къысэзытыщтыр тыда къыздипхыщтыр? ¹²Тятэ­жъышхоу Якъубэ ары мы псынэр къытфэзыгъэнагъэр. Ежьыри ыкъохэри мы псым ешъощтыгъэх, ибылымхэри ригъашъощтыгъэх. Ащ нахьи унахь ина о?

¹³–Мы псым хэт ешъоми, псыфалІэ лІэжьыщт,– пэ­гъокІ ритыжьыгъ Исус. ¹⁴–Ау сэ псэу естырэм ешъорэр ныбжьи псыфалІэ лІэжьыщтэп. Сэ псэу естырэр цІыфым ыгу илъэу, псы къызэрычъ зэпытырэ псынэ фэхъужьыщт; а псыми мыкІодыжьын щыІэныгъэ иІэ ыгъэхъущт.

¹⁵–Тхьаматэ,– къыриІуагъ бзылъфыгъэм, –псыфалІи сымылІэжьынэу, псыхьи сыкъэмыкІожьынэу а псым щыщ къысэт.

4:4 Самарие хэкур – Иудей хэкумрэ Галилей хэкумрэ азыфагу дэлъ хэ­кур арыгъэ. Джуртхэмрэ Самарие цІыфхэмрэ яхабзэхэри ядинхэри зэ­рэзэфэшъхьафхэм пае, зэпыищтыгъэх.

4:5 чІыгу Іахьэр – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм

48:22.

4:6 сыхьатыр пшІыкІутІум дэжьыгъ – гущыІэ-гущыІэу зэбдзэкІымэ, «яхэнэрэ сыхьатыр» мэхъу. Ащ къикІырэр щэджагъор ары.

¹⁶–КІуи, уилІ къеджи, къэкІожь,– риІуагъ Исус.

¹⁷ –Сэ лІы сиІэп,– къыриІожьыгъ бзылъфыгъэм.

–Тэрэз,– риІуагъ Исус бзылъфыгъэм. –ЛІы зэрэуимы­Іэр шъыпкъэу къэпІуагъ. ¹⁸ЛІитф уиІагъ, джы уиІэри о уилІэу щытэп. А къэпІуагъэр шъыпкъэ.

¹⁹–Тхьаматэ, узэрэпегъымбар горэр къэсшІагъ,– къыри­Іожьыгъ бзылъфыгъэм. ²⁰–Тэ тятэжъхэр мы Іуашъхьэм Тхьэм щелъэІущтыгъэх, ау шъо джуртхэм шъоІо, Еру­салим арэу Тхьэм узыщелъэІун фаер.

²¹–О бзылъфыгъ,– риІуагъ Исус, –пшІошъ гъэхъу, мы Іуашъхьэми Ерусалими Ты лъапІэм шъузыщемылъэІун мафэ къэкІощт. ²²Шъо Самарие цІыфхэм Тхьэу шъузэ­лъэІурэр шъушІэрэп, ау тэ Тхьэу тызэлъэІурэр тэшІэ, сыда пІомэ мы дунаем ицІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэ­нэжьырэр джуртхэм ащыщ.

²³Исус етІанэ ыІуагъ:

–Ты лъапІэм шъыпкъэу елъэІухэрэр агу етыгъэу, шъыпкъагъэкІэ зыщелъэІурэ мафэр къэсыщт ыкІи къэ­сыгъ. Ащ фэдэу елъэІухэрэр ары Ты лъапІэм икІасэхэр. ²⁴Тхьэр псэ, ащ елъэІухэрэри Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ илъэ­кІыныгъэкІи шъыпкъагъэкІи елъэІунхэ фае.

²⁵–Мессихьэу ХристоскІэ заджэхэрэр къызэрэкІощтыр сэшІэ,– къыриІожьыгъ бзылъфыгъэм. –Ар къызыкІо­кІэ, Іоф пстэури къыдгуригъэІощт.

²⁶–А зыфапІорэр сэры, джы къыбдэгущыІэрэр ары,– риІуагъ Исус.

²⁷Джащыгъум Исус игъогу рыкІохэрэр къэкІожьыгъэх. Исус бзылъфыгъэ горэм дэгущыІэу залъэгъум агъэшІэ­гъуагъ, арышъхьакІэ «Сыда узыфаер», е «Сыда ащ узкІы­дэгущыІэрэр?» ыІоу, ахэмэ ащыщэу зыми къыІуагъэп.

²⁸ЕтІанэ бзылъфыгъэм ипсы къошын къыгъани, къа­лэм кІожьи, цІыфхэм ариІуагъ:

²⁹–ШъукъакІу, модэ лІы горэм сэ сшІэгъэ пстэури къысиІожьыгъ. Христосыр ары шъуІуа?

³⁰Ахэр къалэм къыдэкІыхи, Исус ыдэжь къэкІуагъэх.

³¹ Ахэр джыри къэмысыхэзэ, игъогу рыкІохэрэр Исус къелъэІугъэх:

–Равви, шхэ.

³²      Ау Исус ариІуагъ:

–Шъо шъумышІэрэ шхын сиІ.

³³ Ащ къыхэкІэу игъогу рыкІохэрэм, –Зыгорэм шхын къыфихьыгъ шъуІуа?– аІуи, зыр адрэм еупчІыжьыгъ.

³⁴      –Сэ сишхын сыкъэзыгъэкІуагъэр зыфаер згъэцэкІэн­ри, ащ иІоф сыухынри ары,– ариІуагъ Исус ахэмэ. ³⁵–Джыри мэзиплІкІэ хыныгъор къэсыщт, арыба шъуІо­рэр? Ау сэ шъосэІо, шъунапІэхэр къэшъуІэтхи, губгъо хьасэхэм шъуяплъ! Лэжьыгъэхэр ягъо къэхъуи, яхы­ныгъо къэсыгъ. ³⁶Джы лэжьыгъэр къэзыхыжьырэм ифэ­шъошэ Іахьэ егъотыжьы, джы мыкІодыжьын щыІэны­гъэм пае лэжьыгъэр къехыжьы. Арэущтэу чылапхъэр зы­пхъырэри лэжьыгъэр къэзыхыжьырэри зэдэгушІощтых. ³⁷Арэущтэу, «Зым чылапхъэр епхъы, адрэм лэжьыгъэр къехыжьы», зыфаІорэ гущыІэр шъыпкъэ хъугъэ. ³⁸Шъо шъуздэмыулэугъэ лэжьыгъэр къэшъухыжьынэу шъуз­гъэкІуагъ. А лэжьыгъэм нэмыкІхэр дэулэугъэх, шъо ахэмэ яІофи шъухэхьагъ.

³⁹А къалэм дэсхэу Самарие цІыфыбэми ИсускІэ шІошъ­хъуныгъэ яІэ хъугъэ, а бзылъфыгъэр Исус шыхьат фэ­хъоу, «Сэ сшІэгъэ пстэури къысиІуагъ», зэриІуагъэм пае. ⁴⁰Арэущтэу Самарие цІыфхэр Исус ыдэжь къызэкІохэм, адэжь тІэкІурэ щыІэнэу Исус къелъэІугъэх. КъызелъэІу­хэм, Исус ахэмэ адэжь мэфитІукІэ къэнагъ. ⁴¹Исус игу­щыІэхэр зызэхаххэм, ежьымкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ хъу­гъэхэр нахьи нахьыбэ хъугъэх.

⁴²–Джы о къэпІуагъэхэм язакъоу арэп шІошъхъуныгъэ тиІэ зыгъэхъугъэхэр,– раІуагъ ахэмэ бзылъфыгъэм. –Ау тэ ттхьакІумэхэмкІэ ежьым къыІохэрэр зэхэтхыгъ, ду­наем ицІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэнэжьырэри шъы­пкъэмкІэ ежьыр арэу зэрэщытыр къэтшІагъ.

Исус пачъыхьэм фэлажьэрэ Іэшъхьэтетым ыкъо зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 8:5-13; Лука 7:1-10)

⁴³А мэфитІум ыуж Исус а чІыпІэм икІи, Галилей хэкум кІуагъэ; ⁴⁴сыда пІомэ пегъымбарым янэ икъалэ дэсхэм лъытэныгъэ зэрэфамышІырэр ежь Исус къыушыхьаты­гъагъ. ⁴⁵ЕтІанэ Галилей хэкум Исус къызэкІом, ащ ис цІыфхэм къырагъэблэгъагъ, сыда пІомэ мэфэкІ мэфэ­шхом ахэр Ерусалим щыІагъэхэти, а мафэхэм Исус ащ дэжьым щишІэгъэ пстэури алъэгъугъагъэх.

⁴⁶ Джарэущтэу Галилей хэкум щыщэу Канэ зыцІэ къуа­джэм Исус джыри къэкІожьыгъ. А къуаджэр ары псыр сэнэпс зыщишІыгъагъэр. Пачъыхьэм фэлажьэрэ Іэшъ­хьэтет* горэ Капернаум къалэм дэсыгъ. Ащ ыкъо сыма­джэу щылъыгъ. ⁴⁷Исус Иудеим къикІи, Галилей къы­зэрэкІуагъэр а Іэшъхьэтетым зызэхехым, Исус ыдэжь къэкІуагъ.

–КъыздакІуи, сэ скъо сымаджэу лІэныгъэм нэсыгъэр сфэгъэхъужь,– ыІуи къелъэІугъ.

⁴⁸–Нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэмрэ Іофышхо гъэшІэ­гъонхэмрэ шъумылъэгъухэмэ, шІошъхъуныгъэ шъуиІэ хъущтэп,– риІуагъ Исус.

⁴⁹-Тхьаматэ, сэ скъо мылІэ рапшІэу къакІуи, ыдэжь ех,– ыІуи, пачъыхьэм фэлажьэрэ Іэшъхьэтетым Исус къыри­Іожьыгъ.

⁵⁰–КІожь, пкъо псэущт,– риІуагъ Исус.

Исус риІогъэ гущыІэхэр а лІым ышІошъ хъуи кІожьы­гъэ. ⁵¹ Іэшъхьэтетыр гъогум тетэу зэкІожьым, иунэІутхэр къыпэгъокІыхи къыраІуагъ:

–Пкъо псау.

⁵²–Сыхьатыр тхьапшым ыдэжь хъужьынэу къызиубла­гъэр?– ыІуи яупчІыгъ.

–Тыгъуасэ щэджэгъоужым сыхьатыр зым дэжь* плъы­рстырыр хэкІыжьыгъ,– къыраІожьыгъ ахэмэ.

⁵³Ар къызаІом, кІалэм ятэ къышІагъ плъырстырыр ыкъо зыхэкІыжьыгъэр, «Пкъо псэущт», Исус къызщыри­Іогъэгъэ сыхьат дэдэр ары. Джащыгъум ежьыми зэрэуна­гъоуи шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ.

⁵⁴Исус Иудеим къикІи, Галилей къызэкІом, джары ятІонэрэ нэшэнэ гъэшІэгъонышхоу къыгъэлъэгъуагъэр.

4:46 Пачъыхьэм фэлажьэрэ Іэшъхьэтет – зыфэлажьэщтыгъэр Ирод Антипэу Галилей хэкумрэ Перей хэкумрэ япщ ары.

4:52 сыхьатыр зым дэжь – гущыІэ-гущыІэу зэбдзэкІымэ, «яблэнэрэ сыхьатыр» мэхъу. Ащ къикІырэр щэджэгъоужым сыхьатыр зыр ары.

 

ЯТФЭНЭРЭШЪХЬ

Псыхъурэе зыгъэпскІыпІэм дэжь Исус лІы горэ зэрэщигъэхъужьыгъэр

Ащ нэужым джурт мэфэкІ мэфэшхо щыІагъ, Исуси Ерусалим къэкІуагъ. ²Ерусалим Мэл Къэлапчъэ зыцІэм ыдэжь псыхъурэе зыгъэпскІыпІэ горэ, джуртыбзэкІэ Вифездэ ыцІэу, дэт. Шъхьэ зытелъ пкъэу къэлэпчъитф а зыгъэпскІыпІэм иІ. ³А чІыпІэм сымаджэ Іаджи чІэлъы­гъэх, нэшъуи, лъащи, зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубы­тагъи. Ахэр псым зыкъигъэхъыеным ежэщтыгъэх; ⁴сыда пІомэ Зиусхьаным имэлэІич загъорэ а зыгъэпскІыпІэм хахьэти, псыр къыгъэхъыещтыгъ. Псыр къызыхъыекІэ, апэу ащ хэхьагъэр сыд уз иІэми хъужьыщтыгъ. ⁵Илъэс щэкІырэ ирэ сымаджэу щытыгъэ лІы горэ а сымаджэхэм ахэлъыгъ. ⁶Исус ар щылъэу зелъэгъум, бэшІагъэу сымэ­джагъэу ешІэти, еупчІыгъ:

–Ухъужьынэу уфая?

⁷–Тхьаматэ,– къыриІожьыгъ сымаджэм, –псыр зыхъые­кІэ, зыгъэпскІыпІэм сыхэзыгъэхьан гъусэ сиІэп. Сэ сыкІо къэс, сапэ нэмыкІ горэ псым хахьэ.

⁸ –Къэтэдж, уипІуаблэ къашти къэкІухь,– риІуагъ Исус.

⁹Исус ар къызэреІоу, а лІыр хъужьыгъэ. ИпІуаблэ къыштэжьи къыкІухьагъ.

Ар къызыхъугъэр шэмбэт мэфагъ*. ¹⁰Арыти, джуртмэ а лІэу хъужьыгъэм раІуагъ:

–Непэ шэмбэт маф, хабзэкІэ уипІуаблэ пштэжьыныр хъущтэп.

¹¹–Сэ сызыгъэхъужьыгъэм «УипІуаблэ къашти къэ­кІухь», ыІуи къысиІуагъ,– къариІожьыгъ а лІым ахэмэ.

¹²–«УипІуаблэ къашти къэкІухь», къыозыІуагъэр хэт щыщ?– аІуи еупчІыгъэх.

¹³ Ау лІэу хъужьыгъэм зыгъэхъужьыгъэр зыщы­щыр ышІэщтыгъэп; сыда пІомэ а чІыпІэм цІыф купы­шхо щыІагъэти, Исус ІукІыжьыгъагъ.

5:9 шэмбэт мафэр – джуртхэм ямэфэ лъапІ ары. А мафэм хэти Іоф ышІэн фитэп.

¹⁴ Ащ нэужым Исус а лІым Тхьэм иунэшхо щыІукІи риІуагъ:

–Джы дэгъоу ухъужьыгъ. Нахь Іае къыомыхъулІэным пае, псэкІод умышІэжь.

¹⁵А лІыр ІукІыжьи, джуртмэ адэжь кІуи, зыгъэхъу­жьыгъэр зэрэ-Исусыр ариІотэжьыгъ. ¹⁶Шэмбэт мафэм ащ фэдэ Іофхэр зэришІэхэрэм пае, джуртхэм Исус къин къырагъэщэчэу аублагъ, аукІынэуи ыуж къихьагъэх.

¹⁷–Джы къызынэсыгъэм сэ Сятэ Іоф ешІэ, сэри Іоф сэ­шІэ,– ариІуагъ Исус ахэмэ.

¹⁸Ащ пае джуртхэм Исус аукІынэу нахьи нахь лъэшэу ыуж итыгъэх. ЬІуж зыкІитыгъэхэр шэмбэт мафэм яхабзэ­кІэ мыхъущтыр Исус зэришІагъэм имызакъоу, Тхьэм зыфигъадэу, Тхьэр ежь Ятэу зэриІуагъэри ары.

Къо лъапІэм тетыгъоу иІэр

¹⁹–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо,– ариІуагъ Исус ахэмэ, –ежь-ежьырэу Къо лъапІэм зи ыгъэцэкІэн ылъэкІыщтэп; Ты лъапІэм ыгъэцакІэу ылъэгъурэм нэмыкІ зи ыгъэцэ­кІэн ылъэкІыщтэп. Ты лъапІэм сыд ыгъэцакІэми, Ыкъуи ар егъэцакІэ. ²⁰Сыда пІомэ Ты лъапІэм ежь Ыкъо шІу елъэгъу. Ежьым ыгъэцакІэрэ пстэури Ыкъо къырегъэ­лъэгъу, жъугъэшІэгъоным паий, мы Іофхэм анахьи нахь Іофышхохэр Ыкъо ригъэлъэгъущтых. ²¹Арэущтэу лІагъэ­хэр Ты лъапІэм къыгъэтэджыжьхэзэ къызэригъэпсэужьхэ­рэм фэдэу, Ыкъуи ежь зыфэе цІыфхэр къегъэпсэужьых. ²²Ты лъапІэм зыми хьыкум тыришІыхьарэп, ау хьыкум шІын Іоф пстэури Ыкъо къыфигъэзагъ, ²³цІыф пстэуми Ты лъапІэм лъытэныгъэ зэрэфашІырэм фэдэу, Ыкъуи лъытэныгъэ фашІыным пае. Ыкъо лъытэныгъэ фэзымы­шІырэм Ты лъапІэу ар къэзыгъэкІуагъэми лъытэныгъэ фимышІэу мэхъу.

²⁴–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, сэ сигущыІэхэм ядэІоу, сыкъэзыгъэкІуагъэмкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ хъурэм мы­кІодыжьын щыІэныгъэ иІэ хъугъэ. Тхьэм ар ыгъэмысэ­щтэп, ау ар лІэныгъэм ІэкІэкІыжьи, щыІэныгъэм ІэкІэ­хьагъ. ²⁵Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, лІагъэмэ Тхьэм Ыкъо ымакъэ зэхахынышъ, ежьым едэІухэрэм щыІэныгъэ зы­щагъотыщт мафэр къэкІощт ыкІи къэкІогъах. ²⁶Сыда

пІомэ Ты лъапІэм цІыфхэм щыІэныгъэ зэраритырэм фэ­дэу, ежь Ыкъуи цІыфхэм щыІэныгъэ аритынэу тетыгъо къыритыгъ. ²⁷Сэ ЦІыф Лъэпкъым Ыкъоу* сызэрэщытым пае, цІыфхэм хьыкум атесшІыхьанэу Ты лъапІэм тетыгъо къыситыгъ.

²⁸–Ар шъумыгъэшІагъо, сыда пІомэ къэхэмэ ачІэлъ пстэуми Тхьэм Ыкъо ымакъэ зэхахынышъ, къэхэм къы­зщычІэкІыжьыщт мафэр къэкІощт. ²⁹ШІу зышІагъэхэр псэунхэу къэтэджыжьыщтых, е зышІагъэхэми ямысагъэ фэшъуашэу агъотыжьынэу къэтэджыжьыщтых. ³⁰Сэр-сэ­рэу зи сшІэн слъэкІыщтэп, ау Тхьэм къыІоу зэрэзэхэсхы­рэм фэдэу, цІыфмэ хьыкум атесэшІыхьэ; хьыкумэу сэ атесшІыхьарэри зафэ, сыда пІомэ сэ сызыфаем ыуж си­мытэу, сэ сыкъэзыгъэкІуагъэр зыфаер згъэцэкІэным ыуж сит.

Шыхьатхэу Исус фэхъухэрэр

³¹–Сэр-сэрэу шыхьат сызфэхъужьмэ, сишыхьатныгъэ хъунэу щытэп, ³²ау нэмыкІ горэ шыхьат къысфэхъунэу щыІ. Ащ сэ къысэхьылІагъэу къыушыхьатырэр зэрэ­шъыпкъэр сэшІэ.

³³–Шъо лІыкІохэр Иуан фэжъугъэкІуагъэх, ежьыри шъыпкъагъэм шыхьат фэхъугъ. ³⁴3ы цІыф горэ шыхьат къысфэхъунэу сищыкІагъэп, ау шъо шъумыкІодэу Тхьэм шъукъигъэнэжьыным пае, ар къэсэІо. ³⁵Иуан остыгъэу къэнэфырэм фэдагъ. Ащ инэфынэ тІэкІурэ шъурыгушІо­нэу шъуфэягъ.

³⁶–Иуан шыхьатныгъэу къысфишІыгъэм нахьи нахь шыхьэтныгъэшхо сиІ. Сэ згъэцэкІэн фэе Іофхэу Ты лъа­пІэм спшъэ къырилъхьагъэхэр сэгъэцакІэх. А Іофхэр ары Ты лъапІэм сыкъызэригъэкІуагъэмкІэ шыхьат къы­сфэхъухэрэр. ³⁷Ты лъапІэу сэ сыкъэзыгъэкІуагъэр ежь ышъхьэкІэ шыхьат къысфэхъугъ. Ащ ымакъэ егъашІэми зэхэшъухыгъэп, ынапи шъулъэгъугъэп. ³⁸Ащ сыкъызэ­ригъэкІуагъэмкІэ шІошъхъуныгъэ зэрэшъуимыІэм пае, ащ игущыІэхэр шъугухэм арылъ зэпытхэп. ³⁹Тхьэм игу­щыІэ тхыгъэхэм мыкІодыжьын щыІэныгъэ ахэжъугъо­тэн шъуІоу, лъэшэу шъуахэплъэ. Ахэр ары шыхьат

5:27 ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо – еплъ 1:51.

къысфэхъухэрэр. ⁴⁰Ау щытми, а щыІэныгъэр шъуиІэ хъуным пае, садэжь шъукъэкІонэу шъуфаеп.

⁴¹–ЦІыфхэр къысщытхъунхэу ыуж ситэп. ⁴²Ау шъо шъусэшІэ: Тхьэм ишІулъэгъуныгъэ шъо шъугухэм ары­лъэп. ⁴³Сэ Сятэ ыцІэкІэ сэ сыкъэкІуагъ, ау шъо сыжъу­дэрэп; ау нэмыкІ горэ ежь ыцІэкІэ къакІомэ, ар жъудэщт. ⁴⁴Тхьэ закъом ыдэжь къикІырэ щытхъум ыуж шъуимы­тэу, зыр адрэм шъущытхъоу шъущытмэ, сыдэущтэу шІошъхъуныгъэ шъуиІэ хъуна?

⁴⁵–Ты лъапІэм ыпашъхьэ шъущызгъэмысэнкІэ шъумы­гугъ. Шъо шъузыгъэмысэщтыр пегъымбар Мусэу шъузы­щыгугъырэр ары. ⁴⁶МусэкІэ шІошъхъуныгъэ шъуиІагъэ­мэ, сэркІи шІошъхъуныгъэ шъуиІэщтыгъ, сыда пІомэ Мусэ зигугъу ышІыгъэр сэры. ⁴⁷Ащ ытхыгъэхэр шъу­шІошъ зымыхъукІэ, сэ сІохэрэр сыдэущтэу шъушІошъы хъуных?

 

ЯХЭНЭРЭШЪХЬ

Исус нэбгырэ минитф зэригъэшхагъэр

(Маттэ 14:13-21; Марк 6:30-44; Лука 9:10-17)

Ащ нэуж Галилей зыцІэ псыхъураем* (Тивериадэ зыцІэ псыхъураер ары) Исус къуашъомкІэ* зэпырыкІыжьыгъ. ²Сымаджэхэр ыгъэхъужьхэзэ, нэшэнэ гъэшІэгъонышхо­хэу Исус къыгъэлъэгъуагъэхэр зэралъэгъугъэхэм пае, цІыф купышхо ыуж итэу кІощтыгъ. ³Исус Іуашъхьэм дэ­кІоягъ, ащ дэжьыми тетІысхьагъ, игъогу рыкІохэрэр игъусэхэу. ⁴Джуртмэ ямэфэкІ мэфэшхоу Пасхъэ зыцІэр* къэблэгъагъ.

⁵Исус ынапІэхэр къыІэтхи, цІыфыбэхэр ыдэжь къакІо­хэу зелъэгъум, игъогу рыкІохэрэм язэу Филипп зыцІэм риІуагъ:

6:1 Галилей зыцІэ псыхъураер – Галилей хэкум ит псыхъурай. ИкІы­хьагъэ километрэ 21-рэ мэхъу, инахь шъомбгъуапІэр километрэ 13 мэхъу.

6:1 къуашъо – арапыбзэкІэ «къарибыр», тыркубзэкІи «сандал» зыфаІорэр ары.

6:4 Джуртхэм ямэфэкІ мэфэшхоу Пасхъэ зыцІэр – еплъ 2:13.

 

–Мы цІыфхэм ядгъэшхынэу хьалыгъу тыдэ къыщыт­щэфыщта?

⁶Исус ар зыкІиІуагъэр Филипп ыгъэунэфынэу ары; сыда пІомэ ежьым ышІэн фаер ышІэщтыгъ.

⁷–Хэти тІэкІу ышхынэу динар* шъитІур хьалыгъу уасэ афырикъущтэп,– ыІуи, Филипп Исус пэгъокІ къы­ритыжьыгъ.

⁸Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщэу Симон Петрэ ышэу Индрыс зыцІэм къыІуагъ:

⁹–Хьэ хьалыгъуитфырэ* пцэжъыитІурэ зыІыгъырэ кІэлэ цІыкІу горэ къытхэт, ау мыщ фэдиз цІыфмэ ар сыдэу­щтэу афырикъуна?

¹⁰–ЦІыфхэр ежъугъэтІысэхых,– къыІуагъ Исус. А чІы­пІэм уцыбэ щыІагъ. Арэущтэу лІыхэу зипчъагъэ минитф фэдиз хъущтыгъэхэр етІысэхыгъэх. ¹¹ЕтІанэ Исус хьалы­гъухэр къыштэхи, Тхьэм щытхъу фишІи, игъогу рыкІо­хэрэм аритыгъ. Ахэми цІыфхэу щысхэм афагощыгъ, пцэ­жъыехэми ащыщэу хэти зыфаем фэдизэу аратыгъ.

¹²ЗызагъэшхэкІыжьым, Исус игъогу рыкІохэрэм ари­Іуагъ:

–Зи хэмыкІодыкІыным пае, къялыжьыгъэ хьалыгъу та­къырхэр шъуугъоижьых.

¹³Арэущтэу ахэр аугъоижьыгъэх, хьэ хьалыгъуитфым щыщэу шхагъэмэ къялыжьыгъэ такъырхэр мэтэ пшІы­кІутІу арызэу аугъоижьыгъ.

¹⁴Нэшэнэ гъэшІэгъонышхоу Исус къыгъэлъэгъуагъэр цІыфмэ залъэгъум, аІуагъ:

–Дунаем къэкІон фае пегъымбарыр* шъыпкъэу мырын фаеба?

¹⁵Ау цІыфхэр къэкІонхэшъ, ежьыр аубытынышъ, лІы­гъэкІэ пачъыхьэ ашІынэу агу зэрэхэлъыр Исус ешІэти, ІукІыжьи, изакъоу Іуашъхьэм дэкІоежьыгъ.

6:7 динар – а уахътэм ар лэжьакІом имэфапкІэщтыгъ. 6:9 хьэ хьалыгъу – ар «арпэм» хэшІыкІыгъ. 6:14 пегъымбарыр – еплъ 1:21.

Исус псы кІыІум тетэу зэрэкІуагъэр

(Матгэ 14:22-27; Марк 6:45-52)

¹⁶Пчыхьэр къызэсым, Исус игъогу рыкІохэрэр псыІу­шъом ехыгъэх. ¹⁷Ащ дэжьым къуашъом итІысхьэхи, псы­хъураем зэпырыкІхэу КапернаумкІэ ежьагъэх. Мэзахэ хъугъэхагъ, ау Исус ахэмэ адэжь джыри къэкІожьыгъа­гъэгоп. ¹⁸Псыхъураер ыгъэуалъэу жьыбгъэшхо къепщэ­щтыгъ. ¹⁹Стадие* тІокІырэ тфырэ-щэкІ фэдиз къуашъор зафым ыуж, псы кІыІум тетэу Исус къакІоу, къуашъом пэгъунэгъоу къэхъоу алъэгъугъ. Ар залъэгъум, къэщта­гъэх. ²⁰Ау Исус къариІуагъ:

–Сэры ар, шъумыщын!

²¹Джащыгъум Исус къуашъом къырагъэтІысхьанэу фэягъэх, ардэдэми къуашъор зыдэкІощтыгъэ псыІушъом нэсыгъ.

Исусэу цІыфхэм щыІэныгъэ язытырэ хьалыгъур

²²ЯтІонэрэ мафэм цІыф купышхоу псыхъураем иадра­бгъу щытхэм Исус игъогу рыкІохэрэр зэрытІысхьэгъэгъэ къуашъом нэмыкІ къуашъо горэ ащ дэжьым Іутэу зэрэ­щымытыгъагъэм гу лъатагъ. Исус а къуашъом игъогу рыкІохэрэм адимытІысхьэгъагъэу, язакъоу ахэр зэрэІу­кІыгъагъэхэми гу лъатагъ. ²³ЕтІанэ Зиусхьан Исус Тхьэм щытхъу зыфешІым ыуж, цІыфмэ хьалыгъухэр зыщашхы­гъэгъэ чІыпІэм пэгъунэгъоу, Тивериадэ къалэм* къикІы­гъэхэу, нэмыкІрэ къуашъохэр къыІухьагъэх. ²⁴А цІыф купышхом Исуси игъогу рыкІохэрэри а чІыпІэм щымыІэ­жьхэу залъэгъум, ежьхэр къуашъохэм арытІысхьэхи, Исус лъыхъухэу Капернаум къалэм* кІуагъэх.

²⁵Исус псыхъураем иадрабгъу щыІэу къызагъотым, къыраІуагъ:

–Равви, сыдигъо мыщ укъэкІуагъа?

²⁶–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо,– ариІуагъ Исус ахэмэ,

6:19 стадие – метр 192-рэ мэхъу.

6:23 Тивериадэ къалэр – Галилей псыхъураем итыгъэ къохьэпІэ Іушъом Іут.

6:24 Капернаум къалэр – еплъ 2:12.

–шъо нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэр зэрэшъулъэгъугъэхэр арэп шъукъызкІыслъыхъурэр, хьалыгъухэм ащыщ шъу­шхи, зыжъугъэшхэкІыгъэти ары нахь. ^ Шхынэу кІоды­рэм ыужы шъуимыт, шхынэу мыкІодэу цІыфмэ мыкІоды­жьын щыІэныгъэ яІэ зыгъэхъурэм ыужы шъуит нахь. А шхыныр ары ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо къышъуитыщтыр; сыда пІомэ Тхьэу Ты лъапІэм ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо зэридэрэм имыхъур къытырилъхьагъ.

²⁸Джащыгъум Исус къеупчІыгъэх:

–Адэ, Тхьэр зыфэе Іофхэр дгъэцэкІэнхэм пае, тэ сыда тшІэн фаер?

²⁹–Тхьэм къыгъэкІуагъэмкІэ шІошъхъуныгъэ шъуиІэ­ныр ары Тхьэр зыфэе Іофыр,– ариІуагъ Исус ахэмэ.

³⁰–Сыд фэдэ нэшэнэ гъэшІэгъонышхо тэбгъэлъэгъуна, ар тлъэгъоу, оркІэ шІошъхъуныгъэ тиІэным пае? Сыда пшІэщтыр?– къыраІожьыгъ ахэмэ. ³¹ –Тятэжъхэм шъоф нэкІым мэнн зыцІэ шхыныр* щашхыщтыгъ, Тхьэм игу­щыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу,* «Уашъом къикІырэ хьалыгъу ашхынэу Тхьэм къаритыгъ».

³²–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо,– ариІуагъ Исус, –пегъым­бар Мусэ арэп уашъом къикІырэ хьалыгъур къышъо­зытыгъагъэр, сэ Сятэ ары нахь уашъом къикІырэ хьа­лыгъу шъыпкъэр къышъозытырэр; ³³сыда пІомэ уа­шъом къехэу, дунаем ицІыфмэ щыІэныгъэ къязытырэр ары Тхьэм ихьалыгъу.

³⁴–А хьалыгъур къытэт зэпыт, тхьаматэ,– къыраІуагъ ахэмэ.

³⁵–ЦІыфмэ щыІэныгъэ язытырэ хьалыгъур сэры,– ари­Іуагъ Исус. –Садэжь къакІорэр мэлэкІэжьыщтэп, сэркІэ шІошъхъуныгъэ зиІэр егъашІэми псыфалІи лІэжьыщтэп. ³⁶ Ау къызэрэшъосІуагъэм фэдэу, сэ сышъулъэгъугъэ пэт­ми, шІошъхъуныгъэ шъуиІэ хъурэп. ³⁷Ты лъапІэм къы­ситырэ цІыф пстэури садэжь къэкІощтых, хэт щыщми садэжь къакІорэри ІузгъэкІыжьыщтэп. ³⁸Сыда пІомэ сэ сызыфаер згъэцэкІэнэу арэп уашъом сыкъызфехыгъэр,

6:31 мэнн зыцІэ шхыныр щашхыштыгъ – Израил цІыфхэр Мысырым (Египет) къикІыжьхи, шъоф нэкІым къыщакІухьэу зыщэтым, шхынэу Тхьэм аригъэшхыщтыгъэр ары. Еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхы­лъэу ытхыгъэм 16:4-15.

6:31 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу – еплъ Сэбур (Псалтыр) 78:24 (урыс библиемкІэ 77:24).

сэ сыкъэзыгъэкІуагъэр зыфаер згъэцэкІэнэу ары нахь. ³⁹Сэ Сятэу сыкъэзыгъэкІуагъэр зыфаер ежьым цІыфэу сэ къыситыгъэхэмэ ащыщэу зи мыкІодынэу ары, ахърэт мафэми а цІыфыр сэ къэзгъэтэджыжьыныр ары. ⁴⁰Шъы­пкъэ, хэт щыщми Къо лъапІэр зылъэгъоу, ежьым­кІэ шІошъхъуныгъэ зиІэм мыкІодыжьын щыІэныгъэ иІэ зэрэхъущтыр ары Сятэ зыфаер; ахърэт мафэми а цІыфыр сэ къэзгъэтэджыжьыщт.

⁴¹«Уашъом къехыгъэ хьалыгъур сэры», ыІуи, Исус зэ­риІуагъэм пае, джуртхэм ар агу римыхьэу, ⁴²аІуагъ:

–Юсыф ыкъоу Исус арыба мыр? Ежь ятэрэ янэрэ тэшІэ. «Уашъом сыкъехыгъ», ыІоу сыдэущтэу къыІон ылъэкІыра?

⁴³–Сэ къэсІуагъэр сыда шъугу зыкІемыІурэр?– ариІуагъ Исус. ⁴⁴–Ты лъапІэу сыкъэзыгъэкІуагъэм къысфимыщэ­мэ, зы цІыфи садэжь къэкІон ылъэкІырэп. Садэжь къа­кІорэри ахърэт мафэм сэ къэзгъэтэджыжьыщт. ⁴⁵Пе­гъымбархэм мырэущтэу атхыгъ:* «Тхьэм зэкІэмэ ахэмэ шъыпкъагъэр аригъэшІэщт». Хэт щыщми Ты лъапІэм къыІохэрэм ядэІоу, ахэр зэзыгъашІэрэр садэжь къэкІощт. ⁴⁶Тхьэм щыщым нэмыкІэу Ты ЛъапІэр зыми ылъэгъу­гъэп. Ежьыр ары Ты лъапІэр зылъэгъугъэр. ⁴⁷Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, сэркІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ хъурэм мы­кІодыжьын щыІэныгъэ иІэ хъугъэ. ⁴⁸ЦІыфмэ щыІэныгъэ язытырэ хьалыгъур сэры. ⁴⁹Шъуятэжъхэм шъоф нэкІым мэнн шхыныр щащхыщтыгъ, ау щытми лІагъэх. ⁵⁰Ау уа­шъом къехыгъэ хьалыгъур мары. Зыгорэм ар ышхымэ лІэжьыщтэп. ⁵¹ЦІыфмэ щыІэныгъэ язытырэ хьалыгъоу уашъом къехыгъэр сэры. А хьалыгъум щыщ зышхырэр егъашІэми щыІэщт. Дунаем ицІыфхэм щыІэныгъэ яІэ згъэхъуным пае, хьалыгъоу стыщтыр сэ спкъы ары.

⁵²–Мы лІым ыпкъ сыдэущтэу тигъэшхын ылъэкІыщт? – аІуи, джуртхэр лъэшэу зэнэкъокъухэу аублагъ.

⁵³–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо,– ариІуагъ Исус ахэмэ, –ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо ыпкъ шъумышхэу, ылъи шъуе­мышъомэ, щыІэныгъэ шъухэлъыщтэп. ⁵⁴Сэ спкъы зышхэу, слъи ешъорэм мыкІодыжьын щыІэныгъэ иІэ хъугъэ, ахърэт мафэми сэ ар къэзгъэтэджыжьыщт. ⁵⁵Сыда пІомэ сэ спкъы шхын шъыпкъ, сэ слъи шъоны

6:45 пегъымбархэм атхыгъ – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 54:13.

шъыпкъэшъ ары. ⁵⁶Сэ спкъы зышхэу, слъи ешъорэм ыгу силъ зэпытыщт, ежьыри сыгу илъ зэпытыщт. ⁵⁷ЩыІэ­ныгъэ шъыпкъэ къыздикІырэ Ты лъапІэм сыкъигъакІуи, ищыІэныгъэ ежьым ыдэжь къызэрикІырэм фэдэу, сэ спкъы зышхырэм ищыІэныгъэ садэжь къикІыщт. ⁵⁸Мыры уашъом къехыгъэ хьалыгъур. А хьалыгъур шъуятэжъхэм ашхыщтыгъэ мэнн шхыным фэдэп. Ар ашхыщтыгъэ пэт­ми лІагъэх, ау мы хьалыгъур зышхырэр егъашІэми щы­Іэщт.

⁵⁹Исус Капернаум къалэм дэт синэгогум* чІэтэу, цІыф­хэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэ зэхъум, а гущыІэхэр къыІуагъэх.

ГущыІэхэу цІыфхэм мыкІодыжьын щыІэныгъэ яІэ зыгъэхъухэрэр

⁶⁰Исус къыІуагъэхэр зызэхаххэм, игъогу рыкІохэрэм ащыщхэу бэмэ къаІуагъ:

–Мыщ къыІохэрэр сыдэу гущыІэ къинха! Хэт ахэмэ ядэ­Іун зылъэкІырэр?

⁶¹Исус къыІуагъэхэр ахэмэ агу зэремыІухэрэр ыгукІэ ешІэти ариІуагъ:

–Сэ къэсІуагъэхэр шъугу рихьыхэрэп, ара? ⁶²Ау ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо ыпэкІэ зыдэщыІагъэм дэкІоежьэу шъу­лъэгъумэ, сыда етІанэ шъуІощтыр? ⁶³Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ ары цІыфхэм мыкІодыжьын щыІэныгъэ къязытырэр. Сэ спкъы шъозгъэшхынэу арэп зыфасІорэр. Ащ ишІуагъэ къакІорэп. ГущыІэхэу къышъосІуагъэхэм Тхьэм Ыпсэ ЛъапІи мыкІодыжьын щыІэныгъэри шъуиІэхэ къашІы. ⁶⁴Ау шІошъхъуныгъэ зимыІэхэр къышъухэтых.

Исус арэущтэу зыкІиІуагъэр ахэмэ ащыщхэу шІошъхъу­ныгъэ зимыІэхэри, тетыгъо зиІэхэм ежьыр аІэкІэзыгъэ­хьанэу щытыгъэри апэм щегъэжьагъэу ышІэщтыгъэти ары. ⁶⁵ЕтІани Исус къыпигъэхъожьыгъ:

–Джары, «Ты лъапІэм римыгъэлъэкІмэ, зы цІыфи са­дэжь къэкІон ылъэкІыщтэп,» сІуи зыкІэсІуагъэр.

⁶⁶Ащ щегъэжьагъэу Исус игъогу рыкІохэрэмэ ащыщ­хэу бэ игъогу текІыжьхи, гокІыжьыгъэх.

6:59 синэгогу – джуртхэм ятхьэлъэІупІэ ары.

⁶⁷Арэущтэу зэхъум, Исус игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІумэ ариІуагъ:

–Шъори шъузбгъодэкІыжьынэу шъуфая?

⁶⁸–3иусхьан, хэт ыдэжь тыкІона, адэ?– ыІуи, Симон Петрэ Исус къыриІуагъ. –МыкІодыжьын щыІэныгъэ тиІэ зыгъэ­хъурэ гущыІэхэр о уиІэх, ⁶⁹Христосэу щыІэныгъэ шъы­пкъэ къыздикІырэ Тхьэм узэри-Къор тшІошъ хъугъэ ыкІи тшІагъэ.

⁷⁰–Шъо пшІыкІутІур сигъогу шъукъырыкІонэу шъукъыхэ­схыгъэба? Ау щытми, шъуащыщэу зыр джынапцІэу щыт,– ариІуагъ Исус ахэмэ. ⁷¹Исус зыфиІуагъэр Симон Искариот ыкъоу Иудэ ары. А Симон Искариотыр Исус игъогу ры­кІорэ нэбгырэ пшІыкІутІумэ ащыщэу щытыгъэ пэтми, нэужым Исус тетыгъо зиІэхэм аІэкІэзыгъэхьанэу щытыгъэр ежьыр ары.

 

ЯБЛЭНЭРЭШЪХЬ

Исус ышхэм яшІошъмыхъуныгъ

Ащ нэужым Исус Галилей хэкум къыщикІухьэщтыгъ. Джуртхэм ежьыр аукІынэу ыуж итыгъэхэти, Иудей хэ­кум къыщикІухьанэу фэягъэп. ²Джурт мэфэкІ мэфэшхо мафэхэу цІыфхэр чэлхэм зыщачІэсхэрэр* къэблэгъагъэх.

³Арыти, ышхэм Исус къыраІуагъ:

–Іофышхо гъэшІэгъонхэу пшІэхэрэр уигъогу рыкІохэ­рэм алъэгъунхэм пае, мыщ дэжьым икІыжьи, Иудей хэ­кум кІожь. ⁴ЦІыфхэм зязыгъэшІэнэу фаем шъэфэу Іоф ышІэрэп. Мы Іофышхо гъэшІэгъонхэр бгъэцакІэхэмэ, дунаем ицІыфхэмэ зягъэлъэгъу.

⁵Сыда пІомэ Исус ыш дэдэхэми ежьымкІэ шІошъхъу­ныгъэ яІэу щытыгъэп.

7:2 Джурт мэфэкІ мэфэшхо мафэхэу цІыфхэр чэлхэм зыщачІэсхэрэр – Джуртхэр Мысырым къызекІыжьыхэ ужым, илъэс тІокІитІо шъоф нэ­кІыр къакІухьэу чэлхэм зэрачІэсыгъагъэхэр илъэс къэс мэфэ заулэрэ чэлхэм ачІэсхэу, агу къагъэкІыжьы. Еплъ Пегъымбар Мусэ ящэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 23:33-43.

⁶Арыти, Исус ахэмэ ариІуагъ:

–ШъоркІэ сыдигъуи игъу, ау сэ сигъо къэсыгъэгоп. ⁷Дунаем ицІыфхэм шъо шъуауджэгъун алъэкІыщтэп, ау сэ сауджэгъу. Ахэмэ Іофхэу ашІэхэрэр зэрэбзаджэ­хэмкІэ сэ шыхьат сызэрэхъурэр ары сызкІауджэгъурэр. ⁸Шъо мэфэкІ мэфэшхо мафэхэм апае Ерусалим шъу­кІу. Сэ а мафэхэм апае сыкІощтгоп, сыда пІомэ сэ сигъо къэсыгъэгопышъ ары.

⁹Исус арэущтэу зареІом, Галилей хэкум къэнагъ.

МэфэкІ мэфэшхо мафэхэу цІыфхэр чэлхэм зыщачІэсхэрэр ыгъэмэфэкІэнхэм пае, Исус Ерусалим зэрэкІуагъэр

¹⁰Ау Исус ышхэр мэфэкІ мэфэшхохэм апае зекІохэм ыуж, Исуси кІуагъэ, ау цІыфмэ амышІэу, къамылъэгъоу кІуагъэ. ¹¹А мэфэкІ мэфэшхо мафэхэм адэжь джуртхэм, «Исус тыдэ щыІа?» аІозэ лъыхъущтыгъэх.

¹²ЦІыф купышхохэм Исус игугъу бэрэ ашІэу зэІушъа­шъэщтыгъэх. Ахэмэ ащыщхэу заулэмэ аІощтыгъ:

–Ар цІыф дэгъу.

–Хьау, ар цІыф дэгъоп, цІыфхэр гъогу занкІэм тырещых,– аІощтыгъ адрэхэм.

¹³Ау джуртхэмэ зэращыщынэщтыгъэхэм пае, цІыфмэ апашъхьэ зыми Исус игугъу щишІыщтыгъэп.

¹⁴А мэфэкІ мэфэшхо мафэхэм азыныкъо зыблэкІым ыуж, Исус Тхьэм иунэшхо чІахьи, цІыфхэм Тхьэм игущы­Іэхэр аригъашІэхэу ыублагъ.

¹⁵–Мы лІыр емыджагъэу, мыщ фэдиз шІэныгъэ тыдэ къырихыгъа?– агъэшІагъозэ аІуагъ джуртхэм.

¹⁶–ГущыІэхэу сэ цІыфхэм язгъашІэхэрэр сэ садэжь къикІыхэрэп, сэ сыкъэзыгъэкІуагъэм ыдэжь къекІыхэ нахь. ¹⁷Тхьэр зыфаер зыгъэцэкІэнэу фаем гущыІэхэу сэ цІыфхэм язгъашІэхэрэр Тхьэм ыдэжь къикІыхэми, сэ са­дэжь къикІыхэми ышІэщт. ¹⁸Ежьым ыцІэкІэ къэгущыІэ­рэр ежь ышъхьэ ищытхъу ыуж ит, ау къэзыгъэкІуагъэм ищытхъу ыуж итым шъыпкъагъэ иІ, зи пхэнджи ащ хэ­лъэп. ¹⁹Пегъымбар Мусэ Тэурат хабзэр къышъуфигъэна­гъэба? Ау щытми, Тэурат хабзэм итхэр зыгъэцакІэрэ цІыф къышъухэтэп. Сыда сышъуукІынэу сауж шъузкІи­тыр?– ариІуагъ Исус ахэмэ.

²⁰–ДжынапцІэ о пхэс,– къаІожьыгъ цІыфхэмэ. –Хэта о узыукІынэу уауж итыр?

²¹–Зы Іофышхо гъэшІэгъон закъо шэмбэт мафэм зэрэ­сшІагъэм пае, шъо зэкІэми шъогъэшІагъо,– ариІо­жьыгъ Исус ахэмэ. ²²–Шъуеплъ, пегъымбар Мусэ сунэт шІыныр хабзэу къышъуфигъэнагъэшъ, (ау шъыпкъэмкІэ сунэт шІыныр зыдэжь къикІыгъэр Мусэ арэп, тятэжъы­шхохэр ары нахь), шъо шэмбэт мэфэ дэдэми цІыфыр сунэт шъошІыба? ²³Джы, пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ ит унашъоу сунэт шІыным ехьылІагъэм шъуемыдэІоу шъу­мыхъуным пае, шэмбэт мэфэ дэдэми цІыфыр сунэт шъу­шІынэу шъуфит. Арэущтэу зыхъукІэ, сыд пае шъукъыс­фэгубжыра, зы лІы горэ шэмбэт мафэм зэрэзгъэхъу­жьыгъапэм пае? ²⁴Іоф плъышъом шъуеплъэу хьыкум шъумышІы, ау шъыпкъагъэм тетэу хьыкум шъушІы.

Исус Христосыр арэу шъуІуа?

²⁵Джащыгъум Ерусалим щыщ цІыфхэм ащыщхэу заулэмэ аГуагъ:

–АукІынэу зыуж итхэр мырба? ²⁶Шъуеплъ, цІыф пстэуми апашъхьэ къызэрэщыгущыІэрэм, ау щытми зи раІорэп. Тэ титхьаматэхэм ар зэрэ-Христосыр* зэрагъэ­шІагъэ, шъуІуа? ²⁷Ау мыр зыщыщыр тэшІэ. Ау Христос къызыкІокІэ, зыщыщыр зыми ышІэщтэп.

²⁸Джащыгъум Исус Тхьэм иунэшхо чІэтэу, цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэзэ, мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

–Сэ сышъошІэ, сызыщыщыри шъошІэ. Сэр-сэрэу мыщ дэжьым сыкъэкІуагъэп, сэ сыкъэзыгъэкІуагъэм шъы­пкъагъэ иІ. Ежьыр шъо шъушІэрэп, ²⁹ау сэ ежьыр сэшІэ, сыда пІомэ сэ ежьым сыщыщ, ежьыри ары сыкъэзыгъэ­кІуагъэр.

³⁰Исус ар зеІом, аубытынэу фежьагъэх, ау ежьыр зыща­убытыщтым игъо къэсыгъэгопти, цІыф зи ІэкІэ нэсы­гъэп. ³¹Ау цІыф купышхом щыщхэу бэмэ ежьымкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ.

–Христос къызыкІокІэ, мы лІым нахьи нахьыбэу нэ-

7:26 Христос – еплъ 1:20.

шэнэ гъэшІэгъонышхохэр къыгъэлъэгъошъун, шъуІуа?– аІощтыгъ ахэмэ.

Фарисейхэмрэ дин пэщэшхохэмрэ Исус аубытынэу Іофтабгэхэр зэрагъэкІуагъэхэр

³²ЦІыф купышхор ащ фэдэу Исус ехьылІагъэу Іушъа­шъэхэу фарисейхэм* зызэхахым, ахэмрэ дин пэщэшхо­хэмрэ* Исус аубытынэу Іофтабгэхэр агъэкІуагъэх.

³³Ау Исус къыІуагъ:

–Сэ зы тІэкІурэ сышъухэтыщт, етІанэ сыкъэзыгъэ­кІуагъэм ыдэжь сыкІожьыщт. ³⁴Шъукъыслъыхъужьыщт, ау сыкъэжъугъотыжьыщтэп, сыздэщыІэми шъукъэкІон шъулъэкІыщтэп.

³⁵–Тыда ар дгъотын тымылъэкІынэу зыдэкІонэу ыгу хэлъыр?– аІуи, джуртхэм зэраІожьыгъэ. –Тэ тицІыф­хэу урымхэм* ахэгощагъэхэу псэухэрэм адэжь кІонышъ, урымхэм Іофхэр аригъэшІэщтых, шъуІуа? ³⁶«Шъукъы­слъыхъужьыщт, ау сыкъэжъугъотыжьыщтэп, сыздэщы­Іэми шъукъэкІон шъулъэкІыщтэп», зыфиІуагъэм сыда шъуІуа къыригъэкІыгъэр?

Псыхъохэу цІыфхэм щыІэныгъэ пгъыпкъэ яІэ зыгъэхъухэрэр

³⁷МэфэкІ мэфэшхо мафэхэм ащыщэу аужырэ мафэу анахь мэфэ лъапІэм Исус къиуцуи, мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

–ПсыфалІэ лІэрэр садэжь къэрэкІуи ерэшъу. ³⁸Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу, «СэркІэ шІошъ­хъуныгъэ зиІэм псыхъохэу щыІэныгъэ шъыпкъэ иІэ зы­гъэхъухэрэр ыгу къичъыщтых».

³⁹Исус зыфиІуагъэр ежьымкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэ­мэ Тхьэм ежь Ыпсэ ЛъапІэу агухэм къарилъхьащтыр ары. Ащ нэсыфэ Тхьэм ежь Ыпсэ ЛъапІэр шІошъхъуныгъэ

7:32 фарисейхэр – еплъ 1:24.

7:32 дин пэщэшхохэр – дин пэщэшхор, дин пэщэшхоу щытыгъэхэр, дин пэщэшхохэм яунагъохэм ащыщхэр ары.

7:35 урымхэр – иунанхэр ары.

зиІэхэм агухэм къарилъхьэгъагъэгоп, сыда пІомэ Исус ищытхъушхо джыри иІэ хъугъагъэгоп.

ЦІыфхэр Исус ехьылІагъэу зэрэзэгурымыІуагъэхэр

⁴⁰      А гущыІэхэр зызэхаххэм, цІыф купышхом щыщ заулэмэ аІощтыгъ:

–Шъыпкъэу мыры пегъымбарыр.

⁴¹–Джары Христосыр,– аІощтыгъ адрэхэм. Ау нэмыкІхэ­ми аІощтыгъ:

–Христосыр Галилей хэкум щыщыщтэп, арыба? ⁴²Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытба,* Христос Даутэ къытехъукІы- гъэ цІыфхэм зэращыщыщтри, Даутэ зыщыщ къалэу Виф­леем зыцІэм* зэрэщыщыщтри?

⁴³Арэущтэу Исус ехьылІагъэу цІыфхэр куп-купэу зэрэ­гъэхъугъэх. ⁴⁴Ахэмэ ащыщэу зы куп Исус ыубытынэу фэя­гъэ, ау зыгори ащ ІэкІэ нэсыгъэп.

Тетыгъо зиІэхэм яшІошъмыхъуныгъ

⁴⁵Арэущтэу а Іофтабгэхэр дин пэщэшхохэмрэ фарисей­хэмрэ адэжь къэкІожьыгъэх. КъызэкІожьхэм, адрэхэм яупчІыгъэх:

–Сыд пае Исус къыздэшъумыщагъа?

⁴⁶–А лІыр къызэрэгущыІэрэм фэдэу, зы цІыф егъа­шІэми гущыІагъэп,– аІуагъ Іофтабгэхэм.

⁴⁷–Ащыгъум шъори шъудихьыхыгъэба?– араІожьыгъ фарисейхэм. ⁴⁸–Тэ титхьаматэхэм ащыщэу зыгорэми, фарисейхэм ащыщэу зыгорэми ежьымкІэ шІошъхъуны­гъэ иІэ хъугъа? ⁴⁹Ау мы цІыф купышхоу пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ зымышІэрэм Тхьэм ынае къащифагъэу щыт.

⁵⁰Фарисейхэм ащыщэу Никодим зыцІэм (ежьыр ары Исус ыдэжь чэщым къэкІогъагъэр) адрэмэ ариІуагъ:

7:42 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытба – еплъ Пегъымбар Михэ тхылъэу ытхыгъэм 5:2.

7:42 къалэу Вифлеем зыцІэр – Бэтлэхьэм ары. Ерусалим километрийкІэ пэчыжьэу, икъыблэ лъэныкъомкІэ ит.

⁵¹–Ыпэ рапшІэу емыупчІэу, ышІэрэр тэрэзэу зэримы­гъашІэу, тихабзэ цІыфым хьыкум тырешІыхьа?

⁵²–Ори Галилей хэкум ущыща?– къыраІуагъ Никодим. –Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм ахаплъи, пегъымбар горэ Гали­лей зэрэщымыщыр къэпшІэщт.

⁵³ЕтІанэ ахэр зэбгырыкІыжьхи, хэти ядэжь кІожьыгъэ.

 

ЯЕНЭРЭШЪХЬ

Бзылъфыгъэу зинэ зышІэ пэтэу аубытыгъэр

Исус Елеон зыцІэ Іуашъхьэм* кІуагъэ. ²Нэф къызэ­шъым, Тхьэм иунэшхо чІэхьажьыгъ, цІыфхэри зэкІэ ежьым ыдэжь къэкІуагъэх. Исус тІыси, Тхьэм игущы­Іэхэр аригъашІэхэу ыублагъ. ³Ащ дэжьым зы бзылъфы­гъэ горэу зинэ зышІэ пэтэу къаубытыгъэр Тэурат егъэ­джэкІо пащэхэми* фарисейхэми Исус къыфащи, утыгум къырагъэуцуи, ⁴къыраІуагъ:

–Дин гъэсакІу, мы бзылъфыгъэр, зинэ ышІэ пэтэу, къа­убытыгъ. ⁵Мыщ фэдэхэм мыжъохэмкІэ тяозэ, тыукІын­хэу Тэурат хабзэм зэритым фэдэу, пегъымбар Мусэ уна­шъо къытфишІыгъ*. О сыда епІуалІэрэр?

⁶Арэущтэу зыкІаІуагъэр Исус Іоф хагъэфэнышъ, зэра­гъэмысэн горэ къагъотыныр ары.

Ау Исус зиуфи, ІапэкІэ чІыгум зыгорэ тыритхагъ. ⁷Зэпамыгъэоу къеупчІыхэ зэхъум, Исус зыкъиузэнкІы­жьи ариІуагъ:

–Шъуащыщэу псэкІод зимыІэр апэу бзылъфыгъэм мы­жъокІэ ерэу.

⁸Ар зареІом, зиуфэжьи, чІыгум тыритхэу ыублэжьыгъ.

8:1 Елеон зыцІэ Іуашъхьэр – Зейтун Іуашъхьэр ары. Ерусалим игъунэ­гъубзэу, итыгъэ къыкъокІыпІэ лъэныкъомкІэ Кедрон къуладжэм иадрабгъу щыт.

8:3 Тэурат егъэджэкІо пащэхэр – Тэурат хабзэм итхэмрэ джуртхэм адрэ тхылъ лъапІэхэу яІэхэм арытхэмрэ цІыфхэм агурызыгъаІоу щытыгъэ пащэхэр ары.

8:5 пегъымбар Мусэ унашъо къытфишІыгъ – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 22:22.

⁹Ар зызэхахым, агухэмкІэ загъэмысэжьэу, анахьыжъ­хэр апэ итхэу, зым ыуж адрэр итэу, аужырэм нэс зэкІэ ІукІыжьыгъэх. Исус изакъоу къэнагъ, бзылъфыгъэри утыгум къинагъ. ¹⁰Исус зыкъиузэнкІыжьи, бзылъфы­гъэм нэмыкІ зи ылъэгъужьыгъэпти, ащ риІуагъ:

–О бзылъфыгъ, узыгъэмысэщтыгъэхэр тыдэ щыІэха? Узыгъэмысэнэу цІыф зи къэнагъэп, ара?

¹¹–Хьау, Зиусхьан,– къыІуагъ бзылъфыгъэм, –цІыф зи къэнагъэп.

–Сэри узгъэмысэрэп,– къыІуагъ Исус. –КІожь, джы щегъэжьагъэу псэкІод умышІэжь.

Исусэу мы дунаем инэфынэр

¹²Исус джыри цІыфмэ адэгущыІи къыІуагъ:

–Дунаем инэфынэр сэры. Сэ сауж къырыкІорэр шІун­кІыгъэм хэтэу зекІощтэп, щыІэныгъэм инэфынэ ыгъо­тыщт нахь.

¹³–О ор-орэу шыхьат узфэхъужьы,– къыраІуагъ фари­сейхэм. –Арышъ, уишыхьатныгъэ хъунэу щытэп.

¹⁴–Сэ шыхьат сызфэхъужьми, сишыхьатныгъэ хъунэу щыт,– ариІожьыгъ Исус ахэмэ, –сыда пІомэ сэ сызщыщ­ри сыздакІорэри сэшІэ. Ау шъо сызщыщри сыздакІорэри шъушІэрэп. ¹⁵Мы дунаем ицІыфхэм Іофхэм хьыкум зэра­трашІыхьэрэм фэдэу хьыкум шъошІы. Сэ зыми хьыкум тесшІыхьэрэп. ¹⁶Ау зыгорэм хьыкум тесшІыхьэ хъумэ, ащыгъум хьыкумэу тесшІыхьарэр шъыпкъэу щыт, сыда пІомэ, сэ зизакъоп, Ты лъапІэу сыкъэзыгъэкІуагъэри си­гъус. ¹⁷НэбгыритІумэ къаушыхьатырэр шыхьатныгъэ хъунэу зэрэщытыр шъо шъуи Тэурат хабзэ ит*. ¹⁸Сэр-сэ- рэу шыхьат сызфэхъужьы. Ты лъапІэу сыкъэзыгъэкІуа­гъэри шыхьат къысфэхъу.

¹⁹ Арыти къеупчІыгъэх:

–Тыдэ щыІа уятэ?

–Сэри Сяти шъо тышъушІэрэп,– пэгъокІ ытыжьыгъ Исус. –Сэ сышъушІэщтыгъэмэ, Сяти шъушІэщтыгъэ.

²⁰Исус Тхьэм иунэшхо чІэтэу, цІыфхэм Тхьэм тын фа-

8:17 шъо шъуи Тэурат хабзэ ит – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхы­лъэу ытхыгъэм 19:15.

шІэу ахъщэр зыдалъхьэрэ пхъуантэхэм адэжь щытэу, цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэ зэхъум, а гущы­Іэхэр къыІуагъэх. Зыми ар ыубытэу фежьагъэп, сыда пІо­мэ ежьыр зыщаубытыщтым игъо къэсыгъэгопти ары.

Сэ сыздакІорэм шъо шъукъэкІон шъулъэкІыщтэп

²¹Исус джыри ахэмэ ариІуагъ:

–Сэ сышъухэкІыжьыщт, шъори шъукъыслъыхъужьыщт, ау шъуипсэкІодхэр шъутелъхэу шъулІэжьыщт. Сэ сызда­кІорэм шъо шъукъэкІон шъулъэкІыщтэп.

²²–Ежь-ежьырэу зиукІыжьыщта?– аІуагъ джуртхэм. –Ара, «Сэ сыздакІорэм шъо шъукъэкІон шъулъэкІы­щтэп», зыкІиІорэр?

²³–Шъо ыхэ шъущыщ, ау сэ ыпшъэ сыщыщ,– ариІуагъ Исус. –Шъо мы дунаем шъущыщ, сэ мы дунаем сыщы­щэп. ²⁴«ШъуипсэкІодхэр шъутелъхэу шъулІэжьыщт», шъо­сІуагъэ. Шъыпкъэ, сэ хэтми сызщыщыр къызышъуасІо­кІэ, шъушІошъ мыхъумэ, шъуипсэкІодхэр шъутелъхэу шъулІэжьыщт.

²⁵–О хэта узщыщыр адэ?– къыраІуагъ ахэмэ.

–Апэм щегъэжьагъэу сэ хэтми сызщыщыр къызэрэшъо­сІуагъэм фэдэу сыщыт,– ариІожьыгъ Исус. ²⁶–Шъо къы­шъохьылІагъэу сэ сІонэу ыкІи шъузэрызгъэмысэнэу Іа­джи сиІ, ау сэ сыкъэзыгъэкІуагъэр шъыпкъэ, ащ къыІо­хэу зэхэсхыгъэхэр дунаем ицІыфмэ ясэІох.

²⁷Исус Ты лъапІэм ехьылІагъэу къызэрадэгущыІэрэр къагурыІуагъэп. ²⁸Арыти, Исус ариІуагъ:

–ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо зышъуІэтыкІэ,* сэ хэтми сы­зщыщри сэр-сэрэуи зи сымыгъэцакІэу, Сятэ гущыІэхэу сигъэшІагъэхэр къызэрэсІохэрэр къэшъушІэщт. ²⁹Сы­къэзыгъэкІуагъэр сэ сигъусэ, сизакъоу сыкъигъэнагъэп, сыда пІомэ ежьым игъоу ылъытэрэ Іофхэр сэ сыдигъуи сэгъэцакІэхэшъ ары.

³⁰Исус а гущыІэхэр къыІохэзэ, цІыфыбэмэ ежьымкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ.

8:28 ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо зышъуІэтыкІэ – еплъ 3:14; 1:51.

Шъыпкъагъэм шъхьафит шъуишІыжьыщт

³¹Исус джуртхэу шІошъхъуныгъэ къыфызиІэ хъугъэхэм ариІуагъ:

–Сэ сигущыІэхэр шъугухэм арылъхэмэ, шъыпкъэу си­гъогу рыкІохэрэм шъуащыщ. ³²Джащыгъум шъыпкъа­гъэр къэшъушІэщт, шъыпкъагъэми шъхьафит шъуишІы­жьыщт.

³³–Тэ Ибрахьимэ къытехъукІыгъэ цІыфхэм тащыщ, егъа­шІэми зыми тырипщылІыгъэп,– къыраІожьыгъ ахэмэ. –«Шъхьафит шъухъужьыщт» зыфапІорэм сыда къибгъэ­кІырэр?

³⁴–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо,– ариІуагъ Исус. –Хэти псэ­кІод зышІэрэр псэкІодшІэным пщылІы фэхъужьы. ³⁵Ау пщылІыр унэм къинэжьы зэпытыщтэп. Ятэ ыкъу ары унэм къинэжьы зэпытыщтыр. ³⁶Арышъ, Къо лъапІэм шъхьафит шъуишІыжьмэ, шъхьафит шъыпкъэ шъухъу­жьыщт. ³⁷Ибрахьимэ къытехъукІыгъэ цІыфхэм шъузэра­щыщыр сэшІэ, ау сигущыІэхэр шъугухэм арылъхэрэ­пышъ, сышъуукІынэу сауж шъуит. ³⁸Сэ Сятэ дэжь щыс­лъэгъугъэхэр ары къасІохэрэр, шъори шъуятэ ыдэжь щыжъулъэгъугъэ Іофхэр ары жъугъэцакІэхэрэр.

Шъуятэ шэйтаныр ары

³⁹–Тэ тятэр Ибрахьимэ ары,– аІуи, джуртхэм Исус къыраІуагъ.

–Ибрахьимэ шъурибынхэу щытыгъэмэ, Ибрахьимэ иІоф­хэр жъугъэцэкІэщтгъэх,– ариІожьыгъ Исус. ⁴⁰–Ау джы сышъуукІынэу сауж шъуит, Тхьэм къыІорэ шъыпкъагъэр зэхэсхыгъэу къышъосІуагъэ пэтми, сышъуукІынэу сауж шъуит. Ибрахьимэ ащ фэдэ Іофхэр ышІэщтыгъэхэп. ⁴¹Шъо шъуятэ Іофхэу ыгъэцакІэхэрэр шъори шъогъэца­кІэх.

–ЗинэкІэ тэ тыкъэхъугъэп,– къыраІуагъ Исус. –Ты за­къоу тиІэр Тхьэр ары.

⁴²–Тхьэр шъуятэу щытыгъэмэ, сэ шІу сышъулъэгъу- щтыгъ,– ариІуагъ Исус, –сыда пІомэ сэ Тхьэм сыщыщэу мыщ дэжьым сыкъэкІуагъ. Сэр-сэрэу сыкъэкІуагъэп, ежьым сыкъигъэкІуагъэ нахь. ⁴³Сэ къасІохэрэр сыд пае

къыжъугурымыІохэра? Сэ къасІохэрэм шъуядэІун шъулъэ­кІырэпышъ ары къызкІыжъугурымыІорэр. ⁴⁴Шъуятэ шэй­таныр ары. Шъуятэ зыфаер ары шъо жъугъэцэкІэнэу шъузыфаер. Апэм щегъэжьагъэу ар цІыф укІакІоу щыт, шъыпкъагъэми тетэп, сыда пІомэ шъыпкъагъэ зи хэлъы­пышъ ары. Ащ пцІы зиусыкІэ, ыгу илъыр къеІо, сыда пІомэ ар пцІыусышъ, пцІыри къызхэкІырэр ежьырышъ ары. ⁴⁵Ау сэ шъыпкъагъэр къызэрэсІорэм пае, къасІохэ­рэр шъушІошъ хъурэп. ⁴⁶Сэ псэкІод сшІагъэу шъуащыщ горэм къыушыхьатын ылъэкІына? Шъыпкъагъэр къэсэІо пэтми, сыд пае къасІохэрэр шъушІошъ мыхъура? ⁴⁷Тхьэм ибынхэр ежьым игущыІэхэм ядэІух, ау шъо Тхьэм игущы­Іэхэм шъузкІямыдэІурэр Тхьэм ибынхэу шъущытэпышъ ары.

Ибрахьимэ къэхъуным ыпэкІэ сэ сыщыІ

⁴⁸–Самарие цІыфхэм* уащыщ, джынапцІи о пхэс тэІо. Тэ къатІорэр шъыпкъэба?– аІуи, джуртхэмэ Исус къыра­Іожьыгъ.

⁴⁹–ДжынапцІэ сэ схэсэп,– ариІожьыгъ Исус. –Сэ Сятэ лъытэныгъэ фэсэшІы, ау шъо шъукъысэхъоны. ⁵⁰Сэ сищытхъу ыуж ситэп, ау сищытхъу ыуж итэу, цІыф­хэм хьыкум атезышІыхьэрэр щыІ. ⁵¹Шъыпкъэ дэдэр шъо­сэІо, сэ сигущыІэхэр зыгъэцакІэрэм егъашІэми лІэны­гъэр ылъэгъущтэп.

⁵²Исус ар зеІом, джуртхэмэ къыраІожьыгъ:

–ДжынапцІэр о зэрэпхэсыр джы тшІагъэ. Ибрахьимэ лІагъэ, пегъымбархэри лІагъэх, ау о «Сэ сигущыІэхэр зы­гъэцакІэрэр егъашІэми лІэжьыщтэп», оІо. ⁵³Тятэжъы­шхо Ибрахьимэ нахьи унахь ина о? Ар лІагъэ, пегъымбар­хэри лІагъэх. О ухэтэу зыплъытэжьыра?

⁵⁴–Сэ сыкъызщытхъужьмэ, сищытхъу зи уасэ иІэп,– пэгъокІ ытыжьыгъ Исус. –Ау сэ сищытхъу зышІырэр Сятэу шъо шъуи Тхьэу зыфашъуІорэр ары. ⁵⁵Ар шъо шъушІэрэп, ау сэ ар сэшІэ. Ар сымышІэу сІуагъэмэ, сэри шъощ фэдэу пцІыусэу сыхъущтыгъ. Ау ар сэшІэ, игущы-

8:48 Самарие цІыфхэр – еплъ 4:4.

Іэхэри сэгъэцакІэх. ⁵⁶Шъуятэжъышхо Ибрахьимэ симафэ зэрилъэгъущтымкІэ гушІощтыгъэ. Ар ылъэгъугъ ыкІи гушІуагъэ.

⁵⁷–Илъэс шъэныкъо умыныбжьэу, ау щытми Ибрахьимэ плъэгъугъэу оІо,– аІуи, джуртхэм Исус къыраІуагъ.

⁵⁸–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо,– ариІуагъ Исус ахэмэ. –Ибрахьимэ къэхъуным ыпэкІэ, сэ сыщыІ.

⁵⁹Исус ар зареІом, аукІыным пае еонхэу мыжъохэр къа­штагъэх. Ау Исус амылъэгъоу къахэкІыжьи, Тхьэм иунэшхо къычІэкІыжьыгъ.

 

ЯБГЪОНЭРЭШЪХЬ

Исус нэшъоу къэхъугъэ лІы горэ зэригъэхъужьыгъэр

Исус къыкІухьэзэ, нэшъоу къэхъугъэ лІы горэ ылъэ­гъугъ. ²Исус игъогу рыкІохэрэр ежьым къеупчІыгъэх:

–Равви, мы лІыр нэшъоу къэхъунэу хэта псэкІод зышІа­гъэр, ежьыр ара, ятэ-янэхэр ара?

³–Мы лІыри ятэ-янэхэри арэп зилажьэр, ау нэшъоу къызкІэхъугъэр, ежьым къехъулІэрэмкІэ Тхьэм иІоф нафэу хъуныр ары,– пэгъокІ ытыжьыгъ Исус. ⁴–Мафэу щэтыфэ, сыкъэзыгъэкІуагъэм иІофхэр сэ згъэцэкІэнхэ фае. Чэщыр къэсыщт. Чэщыр къызысыкІэ, зыми зи ышІэн ылъэкІырэп. ⁵Дунаем сытетыфэкІэ, дунаем инэ­фынэр сэры.

⁶Исус ар къызеІом, чІыгум теужъунтхи, ІупсымкІэ ятІэ зэхишІыхьи, а зэхишІыхьагъэр нэшъум ынэмэ ащи­фагъ.

⁷–Силоам зыцІэ псыхъурэе зыгъэпскІыпІэм кІуи, зы­щытхьакІ,– ыІуи Исус нэшъум риІуагъ. (Силоам къикІы­рэр «АгъэкІуагъэр» ары.) Нэшъур кІуи, зитхьакІи, ылъэ­гъоу хъугъэу къэкІожьыгъ.

⁸Гъунэгъухэми, ар нэшъоу зэрэщытыгъэр зылъэгъу­гъагъэхэми аІуагъ:

–ЛъэІуакІоу щысыщтыгъэр арыба мыр?

⁹–Ары,– ыІуагъ зы купым.

–Хьау, арэп, ащ фэд ныІэп,– аГуагъ нэмыкІхэм. –Сэры ар,– ыІуагъ ежьым.

¹⁰–О унэхэр сыдэущтэу къаплъэхэу хъугъа?– къе­упчІыгъэх ахэр.

¹¹ –Исус зыцІэ лІым ятІэ зэхишІыхьи, а зэхишІыхьа­гъэр сынэмэ къащифи, «Силоам зыцІэ псыхъурэе зы­гъэпскІыпІэм кІуи, зыщытхьакІ», къысиІуагъ. Арэущтэу сыкІуи,      зызысэтхьакІым,                      сынэхэр         къаплъэхэу хъугъэ,– къыІожьыгъ а лІым.

¹²–Тыдэ щыІа ар?– къеупчІыгъэх ахэр. –СшІэрэп,– къыІожьыгъ ащ.

Исус Іофышхо гъэшІэгъонэу ышІагъэр фарисейхэм зэрагъэунэфыгъэр

¹³Джащыгъум а лІэу нэшъоу щытыгъэр фарисейхэм адэжь ащагъ. ¹⁴Ау Исус ятІэ зэхишІыхьи, нэшъум ынэ­хэр къызигъэплъэгъэ мафэр шэмбэт мэфагъ. ¹⁵Арыти, фарисейхэр а лІым къеупчІыгъэх:

–Сыдэущтэу унэхэр къаплъэхэу хъугъэ?

–ЯтІэ сынэхэм къатырилъхьи, зызысэтхьакІым, слъэ­гъоу хъугъэ,– къыІожьыгъ а лІым.

¹⁶–Мы лІыр Тхьэм ыдэжь къикІырэп,– аІуагъ фарисей­хэм ащыщхэу заулэмэ, –сыда пІомэ шэмбэт мафэр ыгъэ­лъапІэрэп*.

–ПсэкІодышІэ лІы горэм ащ фэдэ нэшэнэ гъэшІэгъоны­шхохэр ышІэн ылъэкІына?– аІуагъ нэмыкІхэм. Арэу­щтэу ахэр куп-купэу зэрэгъэхъугъэх.

¹⁷–О унэхэр ары къыгъэплъагъэхэр. А лІым сыда епІуа­лІэрэр?– джыри еупчІыжьыгъэх нэшъоу щытыгъэм.

–Ар зы пегъымбар гор,– пэгъокІ ытыжьыгъ а лІым.

¹⁸Ау щытми, а лІэу зынэхэр къаплъэхэу хъугъэм ятэ­-янэхэр къарагъащэхэу яупчІыхэфэ, ар нэшъоу зэрэщы­тыгъэри, ынэхэр къаплъэхэу зэрэхъугъэри джуртмэ ашІошъ хъугъэп.

9:16 шэмбэт мафэр ыгъэлъапІэрэп – шэмбэт мафэм ятІэ зэхэпшІыхьэ хъущтэп. Джуртхэм ар ІофшІэным фагъадэ.

¹⁹–Шъо шъукъоу нэшъоу къэхъугъэу зыфашъуІорэр ара мыр?– яупчІыгъэх ахэмэ. –Сыдэущтэу ылъэгъоу хъу­гъа?

²⁰–Мыр тэ зэрэткъори, нэшъоу къызэрэхъугъэри тэ тэ­шІэ,– къаІуагъ ятэ-янэмэ. ²¹–Ау джы ылъэгъоу зэрэхъу­гъэри, ынэхэр къэзыгъэплъагъэри тшІэрэп. Ежьым шъу­еупчІ, ежь ышъхьэкІэ пэгъокІ къышъуитыжьынэу ыныбжь икъугъ.

²²Ятэ-янэхэм арэущтэу къызкІаІуагъэр джуртхэм ащы­щынэщтыгъэхэти ары; сыда пІомэ хэт щыщми Исус зэрэ-Христосыр зыдагъэр синэгогум чІафынэу* джуртмэ зэдаштагъэу щытыгъэти ары. ²³Джары, «Ыныбжь икъугъ, ежьым шъуеупчІ», аІуи, ятэ-янэхэмэ къызкІаІуагъэр.

²⁴Арыти, джуртхэр нэшъу щытыгъэм ятІонэрэу къе­джэхи раІуагъ:

–Тхьэм щытхъу фэшІ. Мы лІыр псэкІодышІэу зэрэщы­тыр тэ тэшІэ.

²⁵–Ар лІы псэкІодышІэу щытмэ сшІэрэп,– къыІожьыгъ нэшъоу щытыгъэм. –Ау мы зыр сэшІэ, сэ нэшъоу сыщы­тыгъ, ау джы слъэгъоу хъугъэ.

²⁶–Сыд ащ къыуишІагъэр?– еупчІыгъэх ахэр. –Сыдэу­щтэу унэхэр къыгъэплъагъэха?

²⁷–ШъосІогъахэ, ау шъукъедэІугъэп, сыд пае джыри зэ зэхэшъухынэу шъуфая?– къариІуагъ нэшъоу щытыгъэм. –Шъори ащ игъогу шъурыкІонэу шъуфая?

²⁸Арэущтэу къызареІом, ехъоныгъэх ыкІи раГуагъ:

–О мы лІым игъогу рыкІохэрэм уащыщ, ау тэ пегъым­бар Мусэ игъогу рыкІохэрэм тащыщ. ²⁹Тхьэр пегъым­бар Мусэ къызэрэдэгущыІагъэр тэшІэ, ау мы лІыр къыз­дикІыгъэр тэ тшІэрэп.

³⁰–Ар къыздикІыгъэр зэрэшъумышІэрэр арыба гъэ­шІэгъоныр, ау щытми ащ сынэхэр къыгъэплъагъэх,­къариІуагъ а лІым. ³¹–Тхьэр псэкІодышІэ цІыфхэм зэря­мыдэІурэр тэшІэ, ау Тхьэм ищынагъо зыгу илъэу, Тхьэм игъоу ылъытэрэ Іофхэр зыгъэцакІэрэр ары Тхьэр зэдэІурэр. ³²Ау цІыф горэм нэшъоу къалъфыгъэр къыгъэплъагъэу егъашІэми цІыфмэ зэхахыгъэп. ³³Мы

9:22 синэгогум чІафынэу – зы цІыф горэ синэгогум чІафымэ, Тхьэм ылъэпкъ щымыщэу алъытэ.

лІыр Тхьэм ыдэжь къимыкІыгъэмэ, ащ зи ыгъэцэкІэн ылъэкІыщтгъэп.

³⁴–О упсэкІодышІэ хъураеу укъалъфыгъ,– раІожьыгъ ахэмэ. –О зыгорэ тэбгъэшІэщта?

ЕтІанэ синэгогум къычІафыгъ.

Фарисейхэм янэшъугъ

³⁵А лІыр синэгогум къызэрэчІафыгъэр Исус зэхихыгъ, ащ нэужми ар зелъэгъум риІуагъ:

–Тхьэм ыКъокІэ шІошъхъуныгъэ уиІа?

^З6–Тхьаматэ,– пэгъокІ къытыжьыгъ а лІым, –шІошъ­хъуныгъэ сиІэным пае, хэта зыфапІорэр къысаІу!

³⁷–Ар о плъэгъугъэ, сэ, джы къыбдэгущыІэрэр, ары,– риІуагъ Исус.

³⁸–ШІошъхъуныгъэ сиІэ хъугъэ, Зиусхьан,– ыІуи, а лІыр Исус ыпашъхьэ лъэгонджэмышъхьэкІэ итІысхьагъ.

³⁹–Зымылъэгъухэрэм алъэгъу хъужьынэу, зылъэгъоу зызышІошІыжьхэрэми амылъэгъужь хъуным пае, цІыф­хэм хьыкум атесшІыхьанэу мы дунаем сэ сыкъы­техьагъ,– къыІуагъ Исус.

⁴⁰Фарисейхэм ащыщхэу Исус игъусагъэхэм Исус ар къы­Іуагъэу зызэхахым, къеупчІыгъэх:

–Тэри тынэшъоу ара зыфапІорэр?

⁴¹–ІПъунэшъугъэмэ, псэкІод шъуиІэщтгъэп, ау «Тэлъэ­гъу» шъоІошъ, шъуипсэкІод къышъутенэжьы,– ариІо­жьыгъ Исус.

 

ЯПШІЭНЭРЭШЪХЬ

Мэлэхъо дэгъур

–Шъыпкъэ дэдэр сэ шъосэІо, мэлэщым къэлапчъэмкІэ дэмыхьэу, нэмыкІ чІыпІэкІэ дэпшыеу дахьэрэр тыгъуа­кІоу ыкІи хъункІакІоу щыт. ²Ау къэлапчъэмкІэ дахьэ­рэр мэлхэм ямэлахъо ары. ³УхъумакІом мэлахъом къэла­пчъэр къыфыІуехы, мэлхэри мэлахъом ымакъэ едэІух.

Мэлахъор ежь имэлхэм ацІэкІэ яджэ ыкІи къыдещых. ⁴Мэлахъом имэл пстэури къыздищхэкІэ, апэ итэу макІо. Мэлхэри ыуж итхэу макІох, сыда пІомэ ымакъэ ашІэжьышъ ары. ⁵Ау зы хымэ горэм ыуж ихьащтхэп, кІатхъу­жьы нахь, сыда пІомэ хымэ макъэр ашІэжьырэпышъ ары.

⁶А гъэсэныгъэ тхыдэр Исус ариІуагъ. Ау ащ къикІырэр ахэмэ къагурыІуагъэп.

⁷Арыти, Исус джыри къыІуагъ:

–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, мэлэщым икъэлапчъэр сэры. ⁸СапэкІэ къэкІогъэ пстэури тыгъуакІох ыкІи хъункІа­кІох, мэлхэри ахэмэ ядэІугъэхэп. ⁹Къэлапчъэр сэры. СэркІэ дахьэрэр мыкІодэу къэнэжьыщт, дэхьащт-къыдэ­кІыжьыщт, хъупІи ыгъотыщт. ¹⁰ТыгъуакІор къызфакІо­рэр тыгъонэуи, ыукІынэуи, ыгъэкІодынэуи ары. Сэ сы­къызфэкІуагъэр щыІэныгъэшхоу икъугъэр цІыфмэ ясты­ныр ары.

¹¹–Мэлэхъо дэгъур сэры. Мэлэхъо дэгъум ыпсэ мэлхэм апае еты. ¹²Мэлхэр зимыеу, ыпкІэкІэ лажьэрэр мэлахъоу щытэп. Ащ тыгъужъыр къакІоу зилъэгъукІэ, мэлхэр къегъанэхэшъ, кІетхъужьы. ЕтІанэ тыгъужъыр мэлхэм къахэлъадэшъ, елІых ыкІи зэбгырефых. ¹³А лІым зыкІы­кІитхъужьырэр ыпкІэкІэ лажьэу, мэлхэм зэрафэмыгумэ­кІырэр ары.

^14,15–Мэлэхъо дэгъур сэры. Ты лъапІэм сыкъишІэу, сэри Ты лъапІэр зэрэсшІэрэм фэдэу симэлхэр сэшІэх, мэл­хэми сыкъашІэ. Сэ спси симэлхэм апае сэты. ¹⁶Мы мэл Іэхъогъум щымыщхэу нэмыкІ мэлхэри сиІэх. Ахэри къэс­щэнхэ фае, ахэри сымакъэ къедэІущтых. Арэущтэу зы мэл Іэхъогъоуи зы мэлахъоуи хъущт. ¹⁷Сэ спсэ къэсштэ­жьынэу зэрэстырэр ары Ты лъапІэм шІу сызкІилъэгъу­рэр. ¹⁸Сэ спсэ зыми стырихырэп, сэр-сэрэу ар сэты. Ар стынэуи къэсштэжьынэуи лъэкІыныгъэ сиІ. А унашъор сэ Сятэ къысфишІыгъ.

¹⁹А гущыІэхэм апае джуртхэр джыри зэ куп-купэу зэ­рэгъэхъугъэх.

²⁰–Ащ джынапцІэ хэс, ыІорэр ышІэжьырэп. Сыда ащ шъузкІедэІурэр?– аІощтыгъэ ахэмэ ащыщхэу бэмэ.

²¹ Ау нэмыкІхэм аІощтыгъ:

–А къыІохэрэр джынапцІэ зыхэс лІым игущыІэхэп. ДжынапцІэм нэшъур къыгъэплъэн ылъэкІына?

 

Джуртхэм Исус зэрамыштагъэр

²²ЕтІанэ Тхьэм иунэшхо ежьым фагъази, къызэрэраты­жьыгъагъэм пае, мэфэкІ мэфэшхо мафэхэу* Ерусалим щагъэмэфэкІыхэрэр къэсыгъэх. КІымэфагъ. ²³Исуси Тхьэм иунэшхо чІэтэу, пачъыхьэ Сэлмэн ыцІэкІэ заджэхэ­рэ щагоу шъхьэ зытелъ пкъэу къэлапчъэхэр зиІэм къы­щикІухьэщтыгъэ. ²⁴Джуртмэ Исус къауцухьи къеупчІы­гъэх:

–Нафэу къытэмыІоу, сыд фэдизрэ джыри тэмыгъашІэу тыщыбгъэІэщта? Христосыр орымэ, занкІэу къытаІу.

²⁵–ШъосІуагъэба, ау шъо шъушІошъ хъурэп,– ариІо­жьыгъ Исус. –Сэ Сятэ ыцІэкІэ згъэцакІэрэ Іофхэр шы­хьат къысфэхъух. ²⁶Ау шъо шъушІошъ хъурэп, сыда пІо­мэ зэрэшъосІуагъэм тетэу симэлхэм шъо шъуащыщэп. ²⁷Симэлхэр сымакъэ къедэІух. Сэ ахэр сэшІэх, ахэри сауж итхэу къэкІох. ²⁸Ахэмэ мыкІодыжьын щыІэныгъэ ясэты, егъашІэми кІодыжьыщтхэп. Зыми ахэр сІэкІихынхэ ылъэкІыщтэп. ²⁹Сэ Сятэу ахэр къысэзытыгъэр зэкІэмэ анахь ин. Зыми ахэр Сятэ ІэкІихынхэ ылъэкІыщтэп. ³⁰Ты лъапІэмрэ сэррэ тыз.

³¹Исус ар зареІом, джуртхэмэ ежьыр аукІыным пае, еонхэу мыжъохэр къаштагъэх. ³²Ау Исус ариІуагъ:

–Ты лъапІэм ыдэжь къикІыгъэу, Іофышхо гъэшІэгъон Іаджи шъозгъэлъэгъугъэ. Ахэмэ ащыщэу тара мыжъо­хэмкІэ шъукъысаозэ, сызтешъуукІыхьанэу шъузыфаер?

³³–Іофышхо гъэшІэгъон горэ о зэрэпшІагъэр арэп мы­жъохэмкІэ тыкъыуаозэ, утыукІынэу тызыкІыфаер, ау о уцІыфэу «Сытхь» пІоу, Тхьэр зэрэбгъэпцІырэр ары,– къыраІожьыгъ джуртхэм.

³⁴–Шъо шъуи Тэурат хабзэ итба, Тхьэм мырэущтэу

10:22 Тхьэм иунэшхо ежьым фагъази, къызэрэратыжьыгъагъэм пае, мэфэкІ мэфэшхо мафэхэр – Исус къэхъуным ыпэкІэ 167-рэ илъэсым Антиок Епифан зыцІэ пачъыхьэм тхьэ нэпцІхэм апае къурмэн шІыпІэ Тхьэм иунэшхо щигъэуцугъагъ. А пачъыхьэм Тхьэм иунэшхо арэу­щтэу зэриуцІэпІыгъагъэм пае, джуртхэм а унэшхор агъэкъэбзэ­жьи, Тхьэм ынэшІу ащ щифэнэу елъэІугъагъэх. Арэущтэу Тхьэм иунэ­шхо ежьым фагъази, къызэрэратыжьыгъагъэр агу къагъэкІыжьызэ, джуртхэм илъэс къэс мэфийкІэ а мэфэкІ мэфэшхо мафэхэр агъэмэфэ­кІых. ДжуртыбзэкІэ а мэфэкІ мэфэшхо мафэхэм зэряджэхэрэр «Хану­кэ» ары.

зэриГуагъэр:* «Сэ сІуагъэ шъо тхьэхэу шъузэрэщы­тыр?»– ариІожьыгъ Исус. –Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэри укъуагъэхэу хъущтэп. ³⁵Арэущтэу ежь игущыІэхэр цІыфхэу къызфэкІуагъэхэмэ «Шъо тхьэхэу шъущыт», ыІуи, Тхьэм ариІуагъ. ³⁶Арышъ, сэ Ты лъапІэм къы­гъэнэфагъэу мы дунаем къыгъэкІуагъэм, «Сэ Тхьэм сыри Къу», зэрэсІуагъэм пае, сыдэущтэу «О Тхьэр огъэпцІы», къысэшъуІон шъулъэкІыра? ³⁷Сэ Сятэ иІоф­хэр сымыгъэцакІэхэу щытмэ, сэркІэ шІошъхъуныгъэ зишъумыгъаІ. ³⁸Ау сэ Сятэ иІофхэр згъэцакІэхэу щыт­мэ, сэркІэ шІошъхъуныгъэ шъуимыІэ пэтми, а Іоф­хэмкІэ шІошъхъуныгъэ зижъугъаІ. Ащыгъум сэ Ты лъапІэм сыщыщэу ыгу сызэрилъ зэпытри, Ты лъа­пІэри сэ къысщыщэу сыгу зэрилъ зэпытри къэшъу­шІэщт ыкІи къыжъугурыІощт.

³⁹Джыри зэ Исус аубытынэу фежьагъэх, арышъхьакІэ ежьыр аІэпыкІыгъ.

⁴⁰Ащ нэужым Исус Иордан зыцІэ псыхъом джыри зэпы­рыкІыжьи, Иуан цІыфхэр зыщиумэхъыщтыгъэ чІыпІэм кІуи, ащ дэжьым къэнагъ. ⁴¹ЦІыфыбэхэри ыдэжь къэ­кІуагъэх.

–Иуан зы нэшэнэ гъэшІэгъонышхуи къыгъэлъэгъуа­гъэп, ау мы лІым ехьылІагъэу къыІуагъэхэр зэкІэ шъы­пкъэх,– къаГуагъ ахэмэ.

⁴²А чІыпІэми цІыфыбэмэ ИсускІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ.

 

ЯПШІЫКІУЗЭНЭРЭШЪХЬ

Лазар зэрэлІагъэр

ЛІы горэ Лазар ыцІэу сымаджэу щытыгъ. Ар Ви­фание къуаджэм* щыщыгъ. Мерэми ышыпхъу Марфи а

10:34 Тхьэм . . . зэриІуагъэр – еплъ Сэбур (Псалтыр) 82:6 (урыс библием­кІэ 81:6).

11:1 Вифание къуаджэр – Ерусалим километрищкІэ пэчыжьэу, итемыр тыгъэ къыкъокІыпІэ лъэныкъомкІэ щыт.

къуаджэм щыщыгъэх. ²А Мерэм* ары осэшхо зиІэ да­гъэр Зиусхьаным ылъакъохэм ащифи, ышъхьацкІэ зы­лъэкІыжьыгъэр. Ащ ышы Лазар ары сымаджэу щытыгъэр. ³Арэущтэу зэхъум, зэшыпхъуитІум Исус лІыкІо фагъа­кІуи рырагъэІуагъ:

–Зиусхьан, о шІу плъэгъурэр сымадж.

⁴Исус ар зызэхехым, къыІуагъ:

–А узыр лІэныгъэ къызхэкІырэ узэп, Тхьэм щытхъу­шхо фэзышІыщт уз нахь. А узым къыхэкІыкІэ цІыфхэм Тхьэм Ыкъо щытхъушхо фашІыщт.

⁵Исус, Марфи, Марфэ ышыпхъуи, Лазари шІу ылъэ­гъущтыгъэх. ⁶Лазар зэрэсымаджэр Исус зызэхехым, зы­дэщыІэ чІыпІэм джыри мэфитІукІэ къэнагъ.

⁷Ащ нэуж игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

–Иудей хэкум* джыри тыжъугъэкІожь.

⁸–Равви, джуртхэр мыжъохэмкІэ къыоонхэу уаукІы­нэу уауж зитыгъэр бэ шІагъап, джыри ащ окІожьа?– къыраІуагъ игъогу рыкІохэрэмэ.

⁹–Мафэр сыхьат пшІыкІутІу мэхъуба?– къыІожьыгъ Исус. –Мафэм зекІорэр лъэпаорэп, сыда пІомэ дунаем инэфынэ елъэгъушъ ары. ¹⁰Ау чэщым зекІорэр мэлъэ­пао, сыда пІомэ нэфынэм хэтэпышъ ары.

¹¹Исус а гущыІэхэр зареІохэ ужым, ариІуагъ: –Тиныбджэгъу Лазар хэчъыягъ, ау къэзгъэушыжьынэу

сэкІо.

¹²–Зиусхьан, хэчъыягъэмэ хъужьыщт,– къыраГуагъ игъогу рыкІохэрэм. ¹³Ау Исус зыфиІуагъэр Лазар зэрэ­лІагъэр ары, ау игъусэхэм къызэрагурыІуагъэр чъыен къызэрыкІом Исус тегущыІэу ары.

¹⁴Джащыгъум Исус нафэу ариІуагъ:

–Лазар лІагъэ. ¹⁵Ау шъощ пае сигуапэ ащ дэжьым сызэ­рэщымыІагъэр, шІошъхъуныгъэ шъуиІэ хъуным пае. Ау некІо ыдэжь тыжъугъакІу.

¹⁶Исус арэущтэу зареІом, Фомэу ТІуазэкІэ заджэхэрэм адрэ нэбгырэхэу Исус игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

–НекІох, тэри Исус тыдэрэкІод.

11:2 А Мерэмыр – еплъ 12:1-8. 11:7 Иудей хэкур– еплъ 3:22.

Исусэу лІагъэхэр къэзыгъэтэджыжьэу, щыІэныгъэ язытырэр

¹⁷ЕтІанэ ащ дэжьым зынэсым, Лазар къэунэм зычІалъ­хьажьыгъэр мэфиплІ зэрэхъугъэр Исус къышІагъ. ¹⁸Ви­фание къуаджэр стадие* пшІыкІутфыкІэ Ерусалим пэчы­жьэу щыт. ¹⁹Лазар зэрэлІагъэм пае, джуртыбэ тхьаусха­кІо Марфэрэ Мерэмрэ къафэкІуагъэх. ²⁰Марфэ Исус къызэрэкІорэр зызэхехым, ащ пэгъокІыгъ, ау Мерэм унэм къинагъ.

²¹–Зиусхьан,– ыІуи, Марфэ Исус къыриІуагъ. –О мыщ ущыІагъэемэ, сэ сшы лІэщтыгъэп. ²²Ау о Тхьэм сыд щыщ­кІи уелъэІумэ, джыри ар къызэрэпфишІэщтыр сэшІэ.

²³–О пшы къэтэджыжьыщт,– риІуагъ Исус.

²⁴–Аужырэ мафэу лІагъэхэр къэзыщытэджыжьы­щтым ари къызэрэтэджыжьыщтыр сэшІэ,– къыриІо­жьыгъ Марфэ.

²⁵–ЛІагъэхэр къэзыгъэтэджыжьэу, щыІэныгъэр язы­тырэр сэры; сэркІэ шІошъхъуныгъэ зиІэр лІэми щыІэщт; ²⁶хэти ащ фэдэ щыІэныгъэ зиІэ хъоу, сэркІэ шІошъхъу­ныгъэ зиІэр егъашІэми лІэжьыщтэп. Ар пшІошъ мэ­хъуа?– риІуагъ Исус.

²⁷–Ары, Зиусхьан,– къыриІожьыгъ Марфэ. –Христо­сэу* Тхьэм Ыкъоу дунаем къэкІон фэягъэр орэу зэрэщы­тыр сшІошъ мэхъу.

²⁸Марфэ ар къызеІом, ыгъэзэжьи, ышыпхъу Мерэм къеджи, шъэфэу риІуагъ:

–Дин гъэсакІор къэкІуагъэу къыоджэ.

²⁹Мерэм ар зызэхехым, псынкІэу къэтэджи, Исус ыдэжь къэкІуагъ. ³⁰Исус джыри къуаджэм дэхьэгъагъэ­гоп, Марфэ зыщыІукІагъэм ыдэжь щытыгъ. ³¹Джуртхэу тхьаусхакІо къэкІуагъэхэр Мерэм игъусэхэу унэм исы­гъэхэм Мерэм псынкІэу тэджи, унэм икІыгъэу залъэгъум, къэунэм кІонышъ, ащ дэжьым щыгъынэу ашІошІи, ыуж ихьагъэх.

³² Ау Мерэм Исус зыдэщыІэм къакІуи, Исус зелъэгъум,

11:18 стадие – метр 192-рэ мэхъу. 11:27 Христос – еплъ 1:20.

ылъакъохэм адэжь зыщыридзыхи къыриІуагъ:

–Зиусхьан, о мыщ ущыІагъэемэ, сэ сшы лІэщты­гъэп.

³³Исус Мерэм гъэу, ащ игъусэхэу къэкІогъэ джуртхэри гъыхэу зелъэгъухэм, ыгу къеуи, лъэшэу гумэкІыгъэ.

³⁴–Тыда хьадэр зыщычІэшъулъхьажьыгъэр?– къыІуагъ Исус.

–Зиусхьан, къакІуи, еплъ,– къыраІуагъ ахэмэ.

³⁵Джащыгъум Исус къэгъыгъ.

³⁶Ар залъэгъум, джуртмэ къаІуагъ:

–Ащ шІу зэрилъэгъущтыгъэм шъуеплъ!

³⁷–Мы лІэу нэшъум ынэхэр къэзыгъэплъагъэм а лІыр ымыгъэлІэн ылъэкІыщтыгъэба?– къаІуагъ ахэмэ ащыщ­хэу заулэмэ.

Исус Лазар лІагъэхэм къызэрахигъэтэджыкІыжьыгъэр

³⁸Исус ыгу лъэшэу къыхаІэу, къэунэм кІуагъэ. Ар гъо­чІэгъэу щытыгъ, мыжъуи ащ Іуалъхьажьыгъэу щытыгъ.

³⁹–Мыжъор Іушъух,– къыІуагъ Исус.

–Зиусхьан,– ыІуи, лІагъэм ышыпхъу Марфэ Исус къы­риІуагъ, –ар зылІагъэр мэфиплІ мэхъу, мэ Іае къы­пихы хъугъэ.

⁴⁰–ШІошъхъуныгъэ уиІэмэ, Тхьэм ищытхъушхо зэрэ­плъэгъущтыр къыосІуагъэба?– риІуагъ Исус.

⁴¹Арэущтэу лІагъэр зычІэлъ гъочІэгъым Іулъ мыжъор Іуахыгъ. Исуси уашъом дэплъыий къыІуагъ:

–Сэ Сят! СилъэІу укъызэредэІугъэмкІэ щытхъу къы­пфэсэшІы. ⁴²Сыдигъуи силъэІухэм укъызэрядэІурэр сэ­шІэ. О сыкъызэрэбгъэкІуагъэмкІэ мыщ дэжьым щыт цІыф купышхом шІошъхъуныгъэ яІэ хъуным пае, мы гу­щыІэхэр къэсІуагъэх.

⁴³Исус ар къызеІом ыуж, мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

–Лазар, къычІэкІ!

⁴⁴ЛІагъэм ыІэхэми ылъакъохэми чэфынхэр къящэкІы­гъэхэу, ынэгуи шэкІ фыжь ещэкІыгъэу къычІэкІыгъ.

–Чэфынхэу ещэкІыгъэхэр къытешъухыжьи, орэ­кІожь!– ариІуагъ Исус.

Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщ тхьаматэхэм Исус тхьагъэпцІыгъэкІэ аукІынэу гухэлъ зэрашІыгъэр

(Маттэ 26:1-5; Марк 14:1-2; Лука 22:1-2)

⁴⁵Исус Іофышхо гъэшІэгъонэу ышІагъэр залъэгъум, Мерэм ыдэжь къэкІогъэгъэ джуртхэм ащыщхэу бэмэ ИсускІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ. ⁴⁶Ау а джуртхэмэ ащыщэу куп фарисеймэ адэжь кІохи, Исус ышІагъэр ара­Іотэжьыгъ. ⁴⁷Дин пэщэшхохэмрэ фарисейхэмрэ хъугъэ­шІагъэр зызэхахым, Тхьэмэтэ Хэсэшхом* щыщхэр зэІуа­гъэкІагъэх.

–Сыда тшІэщтыр?– аІозэ зэхэупчІыхьажьыгъэх. –Мы лІым нэшэнэ гъэшІэгъонышхоу Іаджи къегъэлъагъо. ⁴⁸Ащ тыпэмыуцоу къэдгъанэмэ, цІыф пстэуми ащкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъущт. Рим къэралыгъошхом щыщ­хэу, мы хэгъэгур зыІэ илъхэр къэкІонхэшъ, Тхьэм иунэ­шхуи ттырахынышъ, тэ тлъэпкъи агъэкІодыщт.

⁴⁹Джуртхэм ащыщэу, а илъэсым дин пэщэшхоу* щытэу Кайафэ* зыцІэм адрэмэ ариІуагъ:

–Шъо зи шъушІахэрэп. ⁵⁰Тэ тлъэпкъ зэкІэ кІоды­ным нахьи, лъэпкъым пае зы нэбгырэ закъо лІэмэ, тэр­кІэ зэрэнахьышІур къыжъугурыІорэба?

⁵¹Ар ежь-ежьырэу къыІуагъэп, ау а илъэсым дин пэщэ­шхоу щытыгъэти, джурт лъэпкъым пае Исус ыпсэ зэри­тыщтыр Тхьэм ащ ыгу къырилъхьи, къыригъэІуагъ. ⁵²Исус ыпсэ зыфитыщтыр джурт лъэпкъым пае закъор армырэу, Тхьэм ибынхэу зэбгыридзыгъэхэр зы хъунхэуи зы чІыпІэ щиугъоижьынхэуи ары. ⁵³Арыти, а мафэм ще­гъэжьагъэу Исус аукІынэу рахъухьагъ.

⁵⁴Ащ къыхэкІэу цІыфхэм алъэгъоу Исус джуртхэмэ къахэхьажьыгъэп, ау а чІыпІэм икІи, шъоф нэкІым ылъэ-

11:47 Тхьэмэтэ Хэсэшхор – дин Іофхэм яхьылІагъэу хьыкум зышІэу, анахь тетыгъо зиІэ хасэу джуртхэм яІагъэр ары. Тхьаматэ нэбгырэ 70-рэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщыгъэх. А хэсэшхом итхьаматэу дин пэщэшхор арыгъэ. Тхьэмэтэ Хэсэшхом загъорэ «СинедрионкІэ» еджэх.

11:49 дин пэщэшхор – дин пащэхэм ятхьаматэуи Тхьэмэтэ Хэсэшхом итхьаматэуи щытыгъ.

11:49 Кайафэ – Аннэ ыпхъу илІэу щытыгъ. Исус къызэхъу нэужым я 18-36 -рэ илъэсхэм къакІоцІ дин пэщэшхоу щытыгъ.

ныкъокІэ ит къуаджэу Ефраим* зыцІэм кІуи, игъогу ры­кІохэрэр игъусэхэу ащ дэжьым къэнагъ.

⁵⁵Джуртхэм ямэфэкІ мэфэшхоу Пасхъэ зыцІэр къэблэ­гъагъэти, диным къызэриІорэм тетэу, мэфэкІ мэфэшхом ыпэкІэ загъэкъэбзэжьынэу а хэкум щыщхэу цІыфыбэхэр Ерусалим къэкІуагъэх. ⁵⁶Джащыгъум Исус лъыхъущты­гъэх, Тхьэм иунэшхо чІэтхэуи зэхэупчІыхьажьыщтыгъэх:

–Сыда шъуІорэр шъо? МэфэкІ мэфэшхом пае ар къэ­кІонба?

⁵⁷Ау дин пэщэшхохэмрэ фарисейхэмрэ Исус аубыты­ным пае, унашъо къыдагъэкІыгъагъ:

–Хэти Исус зыдэщыІэр зышІэрэм макъэ къытигъэІун фае.

 

ЯПШІЫКІУТЮНЭРЭШЪХЬ

Мерэм Вифание къуаджэм дагъэу осэшхо зиІэр Исус ылъакъохэм зэращифагъэр

(Маттэ 26:6-13; Марк 14:3-9)

МэфэкІ мэфэшхоу Пасхъэ зыцІэр* къэсынкІэ мэфих къэнагъэу, Исус Вифание къуаджэм къэкІуагъ. Лазарэу Исус лІагъэхэм къахигъэтэджыкІыжьыгъэр ащ дэжьым щыпсэущтыгъ. ²Исус пчыхьэшъхьашхэ къыфагъэхьазы­рыгъ, Марфи бысымгуащэу щытыгъ. Исус игъусэу Іанэм пэсыгъэхэм Лазари ахэсыгъ. ³Джащыгъум Мерэм нард зы­цІэ къэкІыгъэм идагъэ къабзэу ыкІи осэшхо зиІэу, мэІэ­шІу зыпихырэм щыщ зы апч къышти, Исус ылъакъохэм ащифи, ышъхьацкІи ылъэкІыжьыгъэх. Дагъэм къыпи­хырэ мэ ІэшІур унэм изы хъугъэ.

⁴Ау Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщэу Иудэ Симон Искариотэу, Исус тетыгъо зиІэхэм аІэкІэзыгъэхьанэу щытыгъэм къыІуагъ:

11:54 Ефраим къуаджэр – Ерусалим километрэ 24-кІэ пэчыжьэу, итемыр тыгъэ къыкъокІыпІэ лъэныкъомкІэ итыгъ. Темыр зыфаІорэр арапыбзэкІэ «шэмал», тыркубзэкІи «кузей» ары.

12:1 МэфэкІ мэфэшхоу Пасхъэ зыцІэр – еплъ 2:13.

⁵–Мы дагъэу осэшхо зиІэр динар* шъищкІэ тщэу тхьа­мыкІэхэм сыда зыкІятымытыгъэр?

⁶Иудэ ар зыкІиІуагъэр тхьамыкІэхэм ыгу афэгъукІэ арэп, тыгъуакІоу щытыгъэти ары нахь. Ащ ахъщалъэр ыІыгъыгъэти, ащ ахъщэу ралъхьэрэм хэтыгъухьэщтыгъ.

⁷–А бзылъфыгъэм ыуж икІ,– къыІуагъ Исус. –Сэ сызщычІалъхьажьыщт мафэм пае мы дагъэр сфиухъу­магъ. ⁸Сыда пІомэ тхьамыкІэхэр шъо къышъухэт зэпы­тых, ау сэ сышъухэт зэпытыщтэп.

⁹ЦІыф купышхоу джуртхэм ащыщхэм Исус ащ дэжьым зэрэщыІэр зэхахыгъэти къэкІуагъэх, ау къызфэкІуагъэ­хэр Исус изакъоп, Лазарэу лІагъэхэм къахигъэтэджыкІы­жьыгъэри зэрагъэлъэгъунэу арыгъэ. ¹⁰Арэущтэу дин пэ­щэшхохэм Лазари аукІынэу рахъухьагъ, ¹¹сыда пІомэ Ла­зар пае джуртыбэхэр ятхьаматэхэм агокІыхи, ИсускІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ.

Щытхъушхо иІэу, Исус Ерусалим зэрэдэхьагъэр

(Маттэ 21:1-11; Марк 11:1-11; Лука 19:28-40)

¹²ЯтІонэрэ мафэм мэфэкІ мэфэшхом пае къэкІогъэ цІыф купышхохэм Исус Ерусалим къызэрэкІорэр зэха­хыгъ. ¹³3ызэхахым, палмэ чъыгым* икъутамэхэр аштэхи, Исус пэгъокІынхэу дэкІыгъэх, мэкъэшхокІэ къаІозэ:

–Хьусаннэ!* Израил ипачъыхьэу

Зиусхьаным ыцІэкІэ къакІорэм

щытхъушхор ий! ¹⁴ЕтІанэ Исус зы щыд къунан къыгъоти, тетІысхьагъ, Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу,*

¹⁵ «Умыщын Сион къалэ.

Мары, уипачъыхьэ щыд къунаным* тесэу къэкІо».

12:5 динар – еплъ 6:7.

12:13 палмэ чъыгыр – хъурмэ чъыгыр ары.

12:13 Хьусаннэ – щытхъу гущыІэ ары.

12:14-15 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 40:9; Пегъымбар Зэкъарие тхылъэу ытхы­гъэм 9:9.

12:15 щыд къунан – щыд курэр ары.

¹⁶Исус игъогу рыкІохэрэм а хъугъэ-шІагъэм къикІы­рэр къагурыІуагъэп, ау Исус щытхъушхо иІэ хъугъэу, уа­шъом зыдэкІоежьым ыуж, Исус ехьылІагъэу Тхьэм игу­щыІэ тхыгъэхэм а гущыІэхэр зэрарытхэри, а гущыІэхэм атетэу цІыфхэр Исус зэрэдэзекІуагъэхэри агу къэкІы­жьыгъ.

¹⁷ЦІыфхэу купышхом хэтхэу Исус игъусагъэхэм адрэ цІыфхэм араІуатэ зэпытыщтыгъ, Исус Лазар еджи, къэ­унэм къычІигъэкІыжьи, лІагъэхэм къызэрахигъэтэджы­кІыжьыгъэр. ¹⁸А нэшэнэ гъэшІэгъонышхор къызэригъэ­лъэгъуагъэр цІыфыбэмэ зэхахыгъэти, Исус пэгъокІын­хэу дэкІыгъэх. ¹⁹Ар залъэгъум, фарисеймэ зэраІожьыгъ:

–Шъуеплъ, ежьым зи ешъушІэн зэрэшъумылъэкІырэр шъолъэгъу. Мары дунаем ицІыф пстэури ежьым ыуж ехьэх.

Исус ежьыр зэраукІыщтыр къызэриІуагъэр

²⁰МэфэкІ мэфэшхом Тхьэм щелъэІунхэу къэкІуагъэхэ­мэ урым цІыф* заулэхэр ахэтыгъэх. ²¹Ахэр Галилей хэ­кум ит Вифсайдэ къалэм* щыщ Филипп ыдэжь кІохи елъэ­Іугъэх:

–Тхьаматэ, Исус тлъэгъунэу тыфай.

²²Филиппи кІуи, Индрыс риІуагъ. ЕтІанэ Филиппрэ Индрысрэ кІохи, Исус раІуагъ.

²³–ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо ищытхъушхо цІыфхэм зыщалъэгъущт сыхьатыр къэсыгъ,– къариІуагъ Исус. ²⁴–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, коцыцэр чІыгум хафэу мы­лІэмэ, изакъоу къэнэжьы, ау чІыгум хафэу зылІэкІэ, гъэбэжъушхо къыхьыщт. ²⁵3ыпсэ шІу зылъэгъурэм ыпсэ шІокІодыщт, ау зыпсэ мы дунаем щызыуджэгъурэм сыди­гъуи щыІэнэу къыгъэнэжьыщт. ²⁶Сэ къысфэлажьэрэр сауж къырэрэкІу. Сэ сыздэщыІэми къысфэлажьэрэри щыІэщт. Ты лъапІэм сэ къысфэлажьэрэм лъытэныгъэ фишІыщт.

²⁷–Джы сэгумэкІы. Сыд сІона? Сэ Сятэ мы къиныгъэм сыхэхыжь, есІона? Мы къиныгъэр сщэчынэу ары дунаем

12:20 урым цІыфхэр – иунан цІыфхэр ары. 12:21 Вифсайдэ къалэр – еплъ 1:44.

сыкъызфэкІуагъэр. ²⁸Сэ Сятэ о пцІэ ищытхъушхо цІыф­хэм ягъэлъэгъу.

Исус ар зеІом, уашъом зы макъэ къиІукІыгъ:

–Сэ сцІэ ищытхъушхо цІыфхэм язгъэлъэгъугъ, джыри зэ язгъэлъэгъужьыщт.

²⁹ЦІыф купышхом хэт цІыфхэу ащ дэжьым щытхэм ар зызэхахым, аІуагъ:

–Ар шыблэ гъогъо макъ.

–МэлэІич горэ ащ къыдэгущыІагъ,– аІуагъ нэмыкІ­хэмэ.

³⁰–Мы макъэр сэщ пае къэІугъэп, шъощ пае нахь,– къыІуагъ Исус. ³¹–Джы Тхьэм дунаем ицІыфхэм хьыкум атыришІыхьащт. Джы Тхьэм мы дунаем ипщ* тыридзыщт. ³²Ау цІыфхэм сэ сыкъызаІэтыкІэ,* цІыф пстэури садэжь къэсщэщтых.

³³Ежьыр зэрэлІэщт шІыкІэр ахэмэ агуригъэІоным пае, Исус а гущыІэхэр къыІуагъэх.

³⁴–Христос егъашІэми зэрэщыІэщтыр Тэурат хабзэм тигъэшІагъ,– къыраІуагъ цІыф купышхом. –ЦІыфхэм ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо* къызэраІэтыщтыр къэоІо, ар сыдэу хъура? ЦІыф Лъэпкъым Ыкъоу зыфапІорэр хэта?

³⁵–Нэфынэр джыри зы тІэкІурэ къышъухэтыщт,– ари­Іуагъ Исус ахэмэ. –ШІункІыгъэр къышъутемыоу нэфы­нэр шъуиІэфэ шъукІу. ШІункІыгъэм хэтэу зекІорэм зы­дакІорэр ышІэрэп. ³⁶Нэфынэм ибынхэу шъухъуным пае, нэфынэр шъуиІэфэ, нэфынэмкІэ шІошъхъуныгъэ зижъу­гъаІ.

А гущыІэхэр Исус къызеІохэм ыуж, ахэмэ ахэкІи, амы­лъэгъужьы хъугъэ.

Джуртхэм яшІошъмыхъуныгъ

³⁷Исус ащ фэдиз нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэр ахэмэ апашъхьэ къыщигъэлъэгъуагъэхэми, ежьымкІэ шІошъ­хъуныгъэ яІэ хъугъэп. ³⁸Арэущтэу зыфэхъугъэр мы гу-

12:31 мы дунаем ипщ – шэйтаныр ары.

12:32 сыкъызаІэтыкІэ – еплъ 3:14.

12:34 ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо – еплъ 1:51.

щыІэхэу пегъымбар Исайас къыІуагъэхэр* къэшъыпкъэ­жьынхэр ары:

«Зиусхьан, къэбарэу дгъэІугъэр хэта зышІошъ хъу-

гъэр? Тхьэу Зиусхьаным ыкІочІэшхуи хэта нафэ зыфэхъу­гъэр?» ³⁹А гущыІэхэр шъыпкъэх. А цІыфхэм шІошъхъуныгъэ яІэ хъун алъэкІыщтыгъэп, сыда пІомэ пегъымбар Исайас итхылъ итэу нэмыкІ чІыпІэм ыдэжь къызэриІуагъэм фэ­Дэу,*

⁴⁰«Тхьэм ахэмэ анэхэр нэшъоу къыгъэхъугъэх, агухэри гуркъэхэу къыгъэхъугъэх. Арэущтэу анэхэмкІэ алъэгъурэп, агухэмкІи къагу-

рыІорэп, ыгъэхъужьынхэм паий, Тхьэм ыдэжь къагъэзэжь­рэп».

⁴¹Пегъымбар Исайас Исус щытхъушхоу иІэнэу щыты­гъэр зэрилъэгъугъэм пае, а гущыІэхэр къыІуагъэх. Зи­гугъу ышІыгъэр Исус ары.

⁴²Ау щытми, джурт тхьаматэхэм ащыщхэу бэмэ Исус­кІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ, ау цІыфмэ апашъхьэ ар къыщаІуагъэп, сыда пІомэ «Синэгогум тыкъычІафыщт», аІозэ, фарисейхэм ащыщынэщтыгъэхэти ары. ⁴³Сыда пІомэ Тхьэм ищытхъу нахьи цІыфмэ ящытхъу нахьышІу алъэгъущтыгъ.

⁴⁴ЕтІанэ Исус мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

–СэркІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ хъурэм шІошъхъуныгъэ зыфиІэ хъурэр сэ сизакъоу арэп, сэ сыкъэзыгъэкІуагъэм­кІи шІошъхъуныгъэ иІэ мэхъу. ⁴⁵Сэ сызылъэгъурэм сэ сыкъэзыгъэкІуагъэри елъэгъу. ⁴⁶СэркІэ шІошъхъуныгъэ зиІэр шІункІыгъэм къыхэмынэным пае, нэфынэу дунаем сыкъэкІуагъ.

⁴⁷–Сэ сигущыІэхэр зэхэзыххэу, ахэмэ ямыдэІурэр сэ згъэмысэщтэп. Сыда пІомэ дунаем ицІыфхэр згъэмысэн­хэу арэп сыкъызфэкІуагъэр, ахэр мыкІодхэу къэзгъэнэ­жьынхэу ары нахь. ⁴⁸Сэ сызэзымыпэсэу сигущыІэхэри зы-

12:38 пегъымбар Исайас къыІуагъэхэр – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 53:1.

12:39-40 пегъымбар Исайас къызэриІуагъэм фэдэу – еплъ Пегъымбар Исайас тхылъэу ытхыгъэм 6:10.

мыдэрэм ежьыр зыгъэмысэн горэ иІ. ГущыІэхэу къэсІуагъэхэм

ахърэт мафэм а цІыфыр агъэмысэщт. ⁴⁹Сыда пІомэ сэр-сэрэу сигущыІэхэр къэсІуагъэхэп, ау Ты лъапІэу сыкъэзыгъэкІуагъэм къэсІощтхэр унашъо къысфи­шІыгъ. ⁵⁰Ащ иунашъо цІыфхэм мыкІодыжьын щыІэны­гъэ яІэ зэригъэхъурэр сэшІэ. Арышъ, къасІохэрэр зэкІэ Ты лъапІэм къызэриІуагъэм тетэу сэ къэсэІожьых.

ЯПШІЫКІУЩЭНЭРЭШЪХЬ

Исус игъогу рыкІохэрэм алъакъохэр зэритхьакІыгъэхэр

Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхор къэсынэу щытыгъ. Ду­наем ехыжьынышъ, Ты лъапІэм ыдэжь зыщигъэзэжьыщт сыхьатыр къызэрэсыгъэр Исус ышІэщтыгъ. Ежь ицІыф­хэу дунаем тетхэр шІу ылъэгъущтыгъэх, кІэухыми нэсы­фэ шІу ылъэгъущтыгъэх.

²Пчыхьэшъхьашхэ ашІыщтыгъ. Исус тетыгъо зиІэхэм аІэкІигъэхьанэу шэйтаным Симон Искариот ыкъоу Иудэ ыгу рилъхьэгъах. ³Исус ыІэ Ты лъапІэм зэкІэ къызэрэри­лъхьагъэри, Тхьэм зэрэщыщри, Тхьэм ыдэжь зэригъэзэ­жьыщтри ышІэщтыгъ. ⁴Арэущтэу Исус Іанэм пэкІи, ищыгъын кІыІутелъ зыщихи, ІэплъэкІ къышти, ыбгы къырищэкІыгъ. ⁵ЕтІанэ лэджэным псы ригъахъуи, игъогу рыкІохэрэм алъакъохэр афитхьакІыхэу, Іэплъэ­кІэу ыбг ещэкІыгъэмкІи афилъэкІыжьхэу ыублагъ. ⁶Исус Симон Петрэ зыбгъодахьэм, Симон Петрэ ащ къыриІуагъ:

–Зиусхьан, э слъакъохэр о птхьакІыхэ хъуна?

⁷–Сэ сшІэрэр джы о къыбгурыІорэп, ау етІанэ къыб­гурыІощт,– риІожьыгъ Исус.

⁸–Сэ слъакъохэр егъашІэми озгъэтхьакІынхэп,– къы­риІуагъ Петрэ.

– ПфэсымытхьакІымэ, сигъогу рыкІохэрэм уащыщэп,– риІожьыгъ Исус.

⁹–0 Зиусхьан, ащыгъум слъакъомэ ямызакъоу сІэхэри сшъхьи сфэтхьакІых,– къыриІуагъ Симон Петрэ.

¹⁰–ЗызыгъэпскІыгъэм ылъакъохэр ары ныІэп ытхьа­кІынхэ фаер,– риІуагъ Исус, –сыда пІомэ ар зэкІэ къа­бзэ; шъори шъукъабз, ау шъо зэкІэ шъукъабзэп.

¹¹Исус «Шъо зэкІэ шъукъабзэп» зыкІиІуагъэр ежь теты­гъо зиІэхэм аІэкІэзыгъэхьанэу щытыгъэр зэрахэтыр ышІэщтыгъэти ары.

¹² Исус ахэмэ алъакъохэр ытхьакІыхи, ищыгъынхэр зыщилъэжьхи зэтІысыжьым, яупчІыгъ:

–КъышъуфэсшІагъэр шъошІа? ¹³Шъо «Дин ГъэсакІо­кІэ» ыкІи «ЗиусхьанкІэ» шъукъысэджэ; шъуІорэр тэрэз, аущтэуи сыщыт. ¹⁴Сэ шъуи Зиусхьанэу ыкІи шъуи Гъэса­кІоу сыщыт пэтми, шъо шъулъакъохэр къышъуфэстхьа­кІыгъэх. Шъори шъулъакъохэр зэфэшъутхьакІыжьынхэ фае. ¹⁵ШъушІэн фаер шъозгъэлъэгъугъ, сэ къышъуфэ­сшІагъэм фэдэу, шъори шъушІэным пае. ¹⁶Шъыпкъэ дэ­дэр шъосэІо, Іофтабгэр итхьаматэ нахьи нахь инэп; ащ фэдэуи лІыкІор ежьыр зыгъэкІуагъэм нахьи нахь инэп. ¹⁷Мы Іофхэр къыжъугурыІохэу, шъогъэцакІэхэмэ сы­хьатмафэ шъуежьагъ.

¹⁸–Ау шъо зэкІэми къышъохьылІагъэу ар сэ къасІорэп. Сэ къыхэсхыгъэхэр сэшІэх, ау мы гущыІэхэу Тхьэм игу­щыІэ тхыгъэхэм арытхэр* къэшъыпкъэжьынхэ фае: «Си­хьалыгъу зышхыгъэм ылъэдакъэ къысфигъэзэжьи, пый къысфэхъугъ».

¹⁹–Ар къэхъуным ыпэкІэ, джы сэ шъосэІо, ар хъу зыхъу­кІэ, сэ сызэрэ-ХристосымкІэ шІошъхъуныгъэ шъуиІэ хъу­ным пае. ²⁰Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, сэ къэзгъакІорэр къезыгъэблагъэрэм сэри сыригъэблэгъагъэу мэхъу, сэ сезыгъэблагъэрэми сэ сыкъэзыгъэкІуагъэри ригъэблэ­гъагъэу мэхъу.

Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщэу зыгорэм ежьыр тетыгъо зиІэхэм зэраІэкІигъэхьащтыр къызэриІуагъэр

(Маттэ 26:20-25; Марк 14:17-21; Лука 22:21-23)

²¹Исус а гущыІэхэр къызеІохэм ыуж, къэгумэкІи, къы­ушыхьатэу къыІуагъ:

–Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, шъуащыщэу зыгорэм теты­гъо зиІэхэм саІэкІигъэхьащт.

²²Ар къызеІом, Исус ахэмэ ащыщэу зыфиІорэр игъогу рыкІохэрэм амышІэу, зыр адрэм еплъыжьыщтыгъ.

13:18 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр – еплъ Сэбур (Псалтыр) 41:9 (урыс библиемкІэ 40:10).

²³Игъогу рыкІохэрэм ащыщэу Исус анахьышІоу ылъэ­гъурэр ежьым къыбгъодэсэу Іанэм пэсыгъ. ²⁴Симон Петрэ а нэбгырэу Исус къыбгъодэсым Іэ фишІыгъ, Исус зы­фиІорэмкІэ еупчІынэу.

²⁵А лІым Исус ыбгъэгу зычІидзи, еупчІыгъ:

–Зиусхьан, хэта а зыфапІорэр?

²⁶–Мы хьалыгъу Іулъхьэр апсым хэзгъэонышъ, зэсты­щтыр ары зыфасІорэр,– пэгъокІ ытыжьыгъ Исус. ЕтІанэ хьалыгъу Іулъхьэр апсым хигъауи, Симон Искариот ыкъо Иудэ ритыгъ. ²⁷Иудэ а хьалыгъу Іулъхьэр зештэм, ыгу Шэйтаныр къихьагъ.

–ПшІэнэу о угу илъыр шІэхэу шІэ!– ыІуи, Исус Иудэ риІуагъ.

²⁸Ау Исус ащ арэущтэу зыкІыриІуагъэр Іанэм пэсыгъэ­мэ ащыщэу зыми къыгурыІуагъэп. ²⁹Иудэ ахэмэ яахъща­лъэ ыІыгъыгъэти, е «Пасхъэ мэфэшхом пае тищыкІагъэр къэщэф», е «ТхьамыкІэхэм зыгорэ ят», ыІозэ, Исус ащ риІуагъэу заулэмэ къашІошІыгъ. ³⁰Иудэм хьалыгъу Іулъ­хьэр Исус къызэрэІихэу, унэм икІыгъ. Чэщэу щытыгъ.

УнэшъуакІэр

³¹Иудэ унэм зекІым, Исус къыІуагъ:

–Джы цІыфхэм ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо ищытхъушхо алъэгъунэу щыт, ащи Тхьэм ищытхъушхо аригъэлъэгъу­нэу щыт. ³²Ащ Тхьэм ищытхъушхо цІыфхэм арегъэлъэ­гъушъ, ежь Тхьэми ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо ищытхъушхо цІыфхэм аригъэлъэгъущт. Бэ темышІэуи Тхьэм ащ ищы­тхъушхо аригъэлъэгъущт.

^З3–Сибынхэр, сышъуигъусэнэу къэнэжьырэр бэп. Шъо шъукъыслъыхъущт, ау «СыздакІорэм шъо шъукъэкІон шъулъэкІыщтэп», сІуи, джуртмэ зэрясІуагъэм фэдэу, джы шъори шъосэІо.

³⁴–УнэшъуакІэ шъосэты: ШІу шъузэрэлъэгъу. Сэ шІу шъузэрэслъэгъугъэм фэдэу, шъори шІу шъузэрэлъэгъу. ³⁵Шъо шІу шъузэрэлъэгъумэ, шъо сигъогу шъузэрэры­кІорэр цІыф пстэуми ашІэщт.

«Сэ сыкъэмышІэу къэпІощт,» ыІуи, Исус Петрэ зэрэриІуагъэр

(Маттэ 26:31-35; Марк 14:27-31; Лука 22:31-34)

³⁶Симон Петрэ Исус къыриІуагъ:

–Зиусхьан, тыда уздакІорэр?

–Сэ сыздакІорэм джы укъыскІэлъыкІон плъэкІыщтэп, ау етІанэ укъыскІэлъыкІощт,– риІожьыгъ Исус.

³⁷–Зиусхьан,– къыриІуагъ Петрэ. –Сыд джы сыкъыпкІэ­лъыкІон зыкІэсымылъэкІырэр? Ощ пае сэ спсэ стыщт.

³⁸–Сэщ пае о упсэ птыщта?– пэгъокІ ытыжьыгъ Исус. –Шъыпкъэ дэдэр осэІо, атакъэр Іоным ыпэкІэ сэ сыкъэ­мышІэу гъогогъуищэ къэпІощт!

 

ЯПШІЫКІУПЛІЭНЭРЭШЪХЬ

Исусэу Ты лъапІэм ыдэжь кІорэ гъогур

–ШъумыгумэкІ. ТхьэмкІэ шІошъхъуныгъэ зижъугъаІ, сэркІи шІошъхъуныгъэ зижъугъаІ. ²Сэ Сятэ иунэшхо унэхэу хэтхэр бэ; арэу щымытыгъэмэ, шъосІощтыгъэ: «ЧІыпІэ къышъуфэзгъэхьазырынэу сыкІощт». ³СыкІоу, чІыпІэ къызышъуфэзгъэхьазыркІэ, сыкъэкІожьынышъ, сэ сыздэщыІэм шъори шъущыІэнэу шъуздэсщэщт. ⁴Сыз­дакІорэм игъогу шъо шъошІэ.

⁵–Зиусхьан,– къыриІуагъ Фомэ Исус, –уздакІорэр тшІэ­рэп. Арышъ, уздакІорэм игъогу сыдэущтэу тшІэн тлъэ­кІына?

⁶–Гъогури, шъыпкъагъэри, щыІэныгъэри сэры,– ри­Іожьыгъ Исус. –Сэ сигъогу рымыкІомэ, Ты лъапІэм ыдэжь цІыф зи кІошъущтэп. ⁷Сэ сышъошІэмэ, Сяти шъо­шІэ. Джы щегъэжьагъэу Сятэ шъошІэ ыкІи шъулъэгъу­гъэ.

⁸–Зиусхьан,– ыІуи, Филипп Исус къыриІуагъ. –Ты лъа­пІэр тэгъэлъэгъуи, ар тфырикъущт.

⁹–Мыщ фэдизрэ сышъуигъусагъэу, джыри о сыкъэмы­шІэу ара, Филипп?– риІуагъ Исус. –Сэ сызылъэгъугъэм Ты лъапІэри ылъэгъугъ. Арышъ, о «Ты лъапІэр тэгъэ-

лъэгъу», сыдэущтэу пІошъура? ¹⁰Сэ Ты лъапІэм сыщы­щэу, ежь ыгу сызэрилъ зэпытри, Ты лъапІэри сэ къысщы­щэу, сэ сыгу зэрилъ зэпытри пшІошъ хъурэба? ГущыІэхэу къышъуасІохэрэр сэр-сэрэу къасІохэрэп. Ты лъапІэу къысщыщэу, сэ сыгу илъ зэпытым иІофхэр егъэцакІэх. ¹¹Сэ Ты лъапІэм сыщыщэу, ежь ыгу сызэрилъ зэпытри, Ты лъапІэри сэ къысщыщэу, сэ сыгу зэрилъ зэпытри зы­сІокІэ, шъушІошъ жъугъэхъу. Ар мыхъуми, Іофхэу сэ згъэцакІэхэрэм апае шІошъхъуныгъэ зижъугъаІ. ¹²Шъы­пкъэ дэдэр шъосэІо, сэркІэ шІошъхъуныгъэ зиІэм Іоф­хэу сэ згъэцакІэхэрэр ыгъэцэкІэщтых, ахэмэ анахьи нахь Іофышхохэри ыгъэцэкІэщтых, сыда пІомэ сэ Ты лъапІэм ыдэжь сыкІожьыщт. ¹³Сэ сцІэкІэ сыд щыщкІи Ты лъапІэм шъуелъэІумэ, ар сэ къышъуфэсшІэщт, Ыкъо Ты лъапІэм ищытхъушхо цІыфхэм аригъэлъэгъуным пае. ¹⁴Сэ сцІэ­кІэ сыд щыщкІи шъукъысэлъэІумэ, сэ ар къышъуфэ­сшІэщт.

Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ къафыригъэхынэу Исус игъогу рыкІохэрэр зэригъэгугъагъэхэр

¹⁵–Шъо сэ шІу сышъулъэгъумэ, сиунашъохэр жъугъэ­цэкІэщтых. ¹⁶Сэ Ты лъапІэм селъэІунышъ, ащ шъуи­гукъао Шъушъхьэщызыхыжьын нэмыкІ горэ къышъу­фыригъэхыщт. Ар шъуигъусэ зэпытыщт. ¹⁷Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэу цІыфхэм шъыпкъагъэр языгъашІэрэр ары. Ду­наем ицІыфхэм ар зэрамылъэгъурэм ыкІи зэрамышІэ­рэм пае, ар агу илъынэу адэн алъэкІырэп, ау шъо ар шъошІэ, сыда пІомэ шъуигъусэшъ ыкІи шъугу илъ зэпы­тышъ ары. ¹⁸Шъыпкъэ, шъо ибэу шъукъэзгъэнэщтэп; шъуадэжь сыкъэкІожьыщт. ¹⁹ТІэкІу шІэмэ, дунаем ицІыфхэм салъэгъужьыщтэп, ау шъо сышъулъэгъущт, сыда пІомэ сэ сыщыІэшъ, шъори шъущыІэщт. ²⁰Ау Сятэ ыгу сызэрилъ зэпытри, шъори сэ сыгу шъузэрилъ зэпыт­ри, сэри шъо шъугухэм сызэрарылъ зэпытри а мафэм шъо шъушІэщт. ²¹Сиунашъохэр зиІэу, ахэр зыгъэцакІэ­рэр ары сэ шІу сызылъэгъурэр. Сэ шІу сызылъэгъурэр Сяти шІу къылъэгъущт. Сэри ар шІу слъэгъущт ыкІи зыкъезгъэлъэгъущт.

²²Джащыгъум Иудэ (Иудэ Искариот зыцІэр арэп) Исус къыриІуагъ:

–Зиусхьан, дунаем ицІыфхэм о зямыгъэлъэгъоу, тэ зыкъытэбгъэлъэгъунэу оІо, ар сыдэущтэу хъура?

²³–Сэ шІу сызылъэгъурэм сигущыІэхэр ыгъэцэкІэ­щтых,– риІожьыгъ Исус. –Сэ Сяти ар шІу къылъэгъущт, а цІыфыми ыдэжь тэ тыкъэкІонышъ, ащ ыгу тилъыщт. ²⁴ШІу сызымылъэгъурэм сигущыІэхэр ыгъэцакІэхэрэп. ГущыІэхэу къасІохэу зэхэшъуххэрэр сэ сигущыІэхэу щыт­хэп, Ты лъапІэу сыкъэзыгъэкІуагъэм игущыІэхэу щытхэ нахь.

²⁵–Сышъуигъусэфэ, а гущыІэхэр шъосІуагъэх. ²⁶Ау шъуигукъао Шъушъхьэщызыхыжьрэр, Тхьэм Ыпсэ Лъа­пІэ ары, сэ сцІэкІэ Ты лъапІэм къышъуфыригъэхыщт. Ащ зэкІэ шъуигъэшІэщт, сэ къышъосІуагъэхэри зэкІэ шъугу къыгъэкІыжьыщтых. ²⁷Гупсэфыныгъэ къышъу­фэсэгъанэ, сигупсэфыныгъэ шъосэты. Гупсэфыныгъэу сэ шъостырэр дунаем къышъуитын ылъэкІырэп. Шъумы­гумэкІ ыкІи шъумыщын.

²⁸–«СышъухэкІыжьми, шъуадэжь сыкъэкІожьыщт» сІуи, зэрэшъосІуагъэр зэхэшъухыгъэ. Сэ шІу сышъулъэ­гъугъэмэ, «Ты лъапІэм ыдэжь сыкІожьыщт» сІуи, сэ зэрэ­сІуагъэмкІэ шъугушІощтыгъ, сыда пІомэ Ты лъапІэр сэщ нахьи нахь ин. ²⁹Мы Іофыр къэхъуным ыпэкІэ шъосІуагъэ, ар хъу зыхъукІэ, шІошъхъуныгъэ шъуиІэ хъуным пае. ³⁰Бащэрэ сыкъыжъудэгущыІэжьыщтэп, сыда пІомэ мы дунаем ипщ* къакІо пэт. Ащ иІоф сэ къысхэлъэп. ³¹Ау Ты лъапІэр сэ шІу зэрэслъэгъурэри, унашъоу къысфишІы­гъэхэр зэрэзгъэцакІэхэрэри дунаем ицІыфхэм ашІэн фае. Шъукъэтэджи, мыщ тыІужъугъэкІыжь.

 

ЯПШІЫКІУТФЭНЭРЭШЪХЬ

Исусэу сэнэшъхьэ къулэ шъыпкъэр

–Сэнэшъхьэ къулэ шъыпкъэр сэры, сэнэшъхьашІэри сэ Сятэ ары. ²Сикъутамэхэм ащыщэу зи къызпымыкІэ­рэр пеупкІы. Сыдрэ къутамэуи къызпыкІэрэр еукъэбзы,

14:30 Мы дунаем ипщ – шэйтаныр ары.

нахьыбэ къыпыкІэным пае. ³ГущыІэхэу шъосІуагъэхэм­кІэ шъо шъугухэр укъэбзыгъахэ. ⁴Сэ шъугухэм сары­жъугъэлъ зэпыт, шъори сыгу шъуилъ зэпытыщт. Къута­мэр сэнэшъхьэ къулэм пымытмэ, зи къызэрэпымыкІэ­шъущтым фэдэу, шъори шъугухэм сарышъумыгъэлъ зэпытмэ, шІугъэ къышъупыкІыщтэп.

⁵–Сэнэшъхьэ къулэр сэры, къутамэхэри шъоры. ЦІыф горэм ыгу сэ силъ зэпытэу, ежьыри сыгу илъ зэпытмэ, а цІыфым бэу шІугъэ къыпыкІыщт; сыда пІомэ сэ сы­шъуигъусэу щымытмэ, зи шъушІэн шъулъэкІыщтэп. ⁶ЦІыф горэм ыгу симылъ зэпытмэ, къутамэм фэдэу ар чІадзыжьынышъ, гъужьыщт. Ащ фэдэ къутамэхэр ау­гъоинхэшъ, машІом падзэнхэшъ, агъэстыжьыщтых. ⁷Шъо шъугухэм сарылъ зэпытэу, сигущыІэхэри шъугу­хэм арылъ зэпытхэмэ, сыд шъузыфаемкІэ Сятэ шъуелъэІу, ащыгъум шъузэрелъэІурэри шъуиІэ хъущт. ⁸ЦІыфмэ сэ Сятэ щытхъушхо зэрэфяжъугъэшІыщтыр шъо бэу шІу­гъэ къызэрэшъупыкІырэр ары. Арэущтэу сигъогу шъузэ­рэрыкІорэр къэжъугъэлъэгъощт.

⁹–Ты лъапІэм шІу сызэрилъэгъугъэм фэдэу, сэри шъо шІу шъуслъэгъугъ. СишІулъэгъуныгъэ зыхэшъумыгъэн. ¹⁰Сиунашъохэр зыжъугъэцакІэхэкІэ, сэ шъо шІу шъу­слъэгъу зэпытыщт, сэри Сятэ иунашъохэр зэрэзгъэцэ­кІагъэхэм пае, ащ сэ шІу сызэрилъэгъу зэпытрэм фэдэу. ¹¹А Іофхэр къызыфышъосІуагъэхэр сигушІуагъо шъугу­хэм арылъынышъ, шъуигушІуагъуи икъугъэу хъуныр ары. ¹²Мыры сиунашъо: Сэ шъо шІу шъузэрэслъэгъу­гъэм фэдэу, шъори шІу шъузэрэлъэгъун фае. ¹³ЦІыфэу ежь иныбджэгъухэм апае зыпсэ зытырэм ишІулъэгъуны­гъэ нахьи нахь шІулъэгъуныгъэшхо щыІэп. ¹⁴Сиунашъо­хэр шъогъэцакІэхэмэ, шъори шъусиныбджэгъух. ¹⁵Джы шъо ІофтабгэхэкІэ сышъоджэжьрэп, сыда пІомэ Іофтаб­гэм ежь итхьаматэ игухэлъ ышІэрэп. Сэ шъо синыбджэ­гъухэкІэ сышъоджагъ, сыда пІомэ Сятэ къыІохэу зэхэс­хыгъэхэр зэкІэ къышъуфэсІотэжьыгъэх. ¹⁶Шъо сэ сы­къыхэшъухыгъэп, ау сэ шъо шъукъыхэсхыгъ. Шъо шъу­кІонышъ, шІугъэ къышъупыкІынышъ, а шІугъэри къэ­нэжьынэу згъэнэфагъэ. Джащыгъум сэ сцІэкІэ сыд щыщ­кІи Ты лъапІэм шъуелъэІумэ, ащ шъо къышъуфишІэщт. ¹⁷ШІу шъузэрэлъэгъуныр ары унашъоу къышъуфэсшІы­рэр.

Дунаем ицІыфхэм Исус игъогу рыкІохэрэр зэрауджэгъухэрэр

¹⁸–Дунаем ицІыфхэм шъуауджэгъоу щытмэ, шъо шъуа­уджэгъуным ыпэкІэ, сэри сауджэгъугъэу зэрэщытыгъэр зыщышъумыгъэгъупш. ¹⁹Мы дунаем шъущыщыгъэмэ, мы дунаем ицІыфхэм ежьхэм афэдэу шІу шъуалъэгъу­щтыгъ. Джы зэрэщытымкІэ, мы дунаем шъущыщэп, ау мы дунаем шъуиІахьэ хэмылъынэу шъо шъукъыхэсхыгъ. Джары дунаем ицІыфхэм шъузыкІауджэгъурэр. ²⁰Сэ къышъосІогъэ гущыІэхэр зыщышъумыгъэгъупшэх: Іоф­табгэр итхьаматэ нахьи нахь инэп. Сэ къин сагъэщэ­чыгъ, шъори къин шъуагъэщэчыщт. Сэ сигущыІэхэм ядэІухэу щытыгъэхэмэ, шъо шъуигущыІэхэми ядэІу­щтых. ²¹Ау сэ сцІэ зэрэжъугъэлъапІэрэм пае, а бзэджа­гъэ пстэури къышъуашІэщт, сыда пІомэ сэ сыкъэзыгъэ­кІуагъэр ашІэрэпышъ ары. ²²Сэ сыкъакІуи, сигущыІэхэр ясымыІуагъэхэмэ, псэкІод яІэщтгъэп, ау джы псэкІодхэу ашІагъэхэм апае фэгъэгъу зи яІэп. ²³Сэ сызыуджэгъурэм Сяти еуджэгъу. ²⁴Сэщ нэмыкІ зыми ымышІэгъэ Іофы­шхохэр ахэмэ апашъхьэ щысымышІагъэхэмэ, ахэмэ псэ­кІод яІэщтгъэп. Ау джы а Іофышхохэу сэ сшІагъэхэр алъэгъугъэхэ пэтми, сэри Сяти тыкъауджэгъу. ²⁵Ау арэу­щтэу зыфэхъун фаер мы гущыІэхэу ахэмэ я Тэурат хабзэ итхэр* къэшъыпкъэжьынхэр ары: «Сэ лажьэ симыІэ пэтми, сауджэгъугъ».

²⁶–Ау Ты лъапІэм ыдэжь къикІэу шъуигукъао Шъу­шъхьэщызыхыжьрэр къышъуфезгъэхыщт. Ар Ты лъа­пІэм ыдэжь къикІэу, ащ Ыпсэ ЛъапІэу цІыфхэм шъы­пкъагъэр языгъашІэрэр ары. Ар къызыкІокІэ, шыхьат сэ къысфэхъущт. ²⁷ІПъори шыхьат шъукъысфэхъущт, сыда пІомэ апэм щегъэжьагъэу шъусигъусэу щытыгъэ­ти ары.

15:25 яТэурат хабзэ итхэр – еплъ Сэбур (Псалтыр) 69:4 (урыс библием­кІэ 68:5).

 

ЯПШІЫКІУХЭНЭРЭШЪХЬ

–А Іофхэр зэкІэ къызыфышъосІуагъэхэр сэ сигъогу шъутемыкІынэу ары. ²Синэгогухэм шъукъачІафыщт. Ащ имызакъоу, хэт щыщми шъузыукІырэр Тхьэм фэла­жьэкІэ зыгугъэщт мафэри къэсыщт. ³Ты лъапІэри сэри тызэрамышІагъэм пае, а Іофхэр ашІэщт. ⁴Ау а Іофхэр джы къызфышъосІуагъэхэр а мафэр къызыскІэ, ахэр къызэрэшъосІуагъэхэр шъугу къэжъугъэкІыжьынхэу ары. Сышъуигъусагъэти, нахьыпэкІэ ахэр сэ къышъуасІощты­гъэхэп.

Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ Іофхэу ыгъэцакІэхэрэр

⁵–Джы сыкъэзыгъэкІуагъэм ыдэжь сыкІожьыщт. Ау шъуащыщ гори «Тыдэ укІорэ?» ыІоу къысэупчІырэп. ⁶Ау а Іофхэр зэрэшъосІуагъэхэм пае, шъугу мапэ. ⁷Ау шъыпкъэр шъосэІо, сэ сызэрэшъухэкІырэр шъоркІэ нахьышІу; сыда пІомэ сышъухэмыкІымэ, шъуигукъао Шъушъхьэщызыхыжьрэр къышъуфэкІощтэп. СызыкІокІэ, ар къышъуфезгъэхыщт. ⁸Шъуигукъао Шъушъхьэщызыхы­жьрэр къызыкІокІэ, псэкІодшІэныр зыфэдэри, шъыпкъа­гъэр зыфэдэри, Тхьэм мы дунаем ицІыфхэм хьыкум зэратыришІыхьащтри зэхаригъэшІыкІыщт: ⁹сэркІэ шІошъ­хъуныгъэ яІэ зэрэмыхъугъэр зэрэпсэкІодыр зэхаригъэ­шІыкІыщт. ¹⁰Шъыпкъагъэ зэрэсиІэри зэхаригъэшІы­кІыщт, сыда пІомэ сэ Ты лъапІэм ыдэжь сыдэкІое­жьынышъ, сышъулъэгъужьыщтэп. ¹¹Тхьэм ихьыкум цІыфхэм атыришІыхьаныр зыфэдэри зэхаригъэшІыкІыщт, сыда пІомэ Тхьэм мы дунаем ипщ* ыгъэмысэгъах.

¹²–Джыри къышъосІонэу щыІэр бэ, ау джы шъо ар шъу­щыІэн шъулъэкІыщтэп. ¹³Ау Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэу цІыф­хэм шъыпкъагъэр языгъашІэрэр къызыкІокІэ, шъыпкъа­гъэр зэкІэ зэхэшъуигъэшІыкІыщт. Ежь-ежьырэу зи къыІощтэп, Тхьэм къыІохэу зэхиххэрэр ары къыІощтхэр, къэхъущт-къэшІэщтхэри къышъуигъэІущтых. ¹⁴Ащ щы­тхъушхо къысфишІыщт, сыда пІомэ Іофхэу шъуигъэ­шІэщтхэр зэкІэ сэ садэжь къекІыхэшъ ары. ¹⁵Ты лъапІэм

16:11 мы дунаем ипщ – шэйтаныр ары.

иІэр зэкІэ сэсый. Ары зыкІэсІуагъэр Тхьэм Ыпсэ Лъа­пІэу цІыфхэм шъыпкъагъэр языгъашІэрэр Іофхэу сІохэ­рэр къызэрэшъуигъэшІэжьыщтхэр.

Исус игъогу рыкІохэрэм ягукъао текІынышъ, гушІуагъокІэ зэрэзэблихъущтыр

¹⁶–ТІэкІу шІэмэ, сышъулъэгъужьыщтэп, етІани тІэкІу шІэмэ сышъулъэгъужьыщт; сыда пІомэ Ты лъапІэм ыдэжь сыдэкІоежьыщтышъ ары.

¹⁷Исус ар зеІом, игъогу рыкІохэрэм ащыщхэу заулэмэ зэраІожьыгъ:

–«ТІэкІу шІэмэ сышъулъэгъужьыщтэп, етІани тІэкІу шІэмэ сышъулъэгъужьыщт», ыкІи «Ты лъапІэм ыдэжь сыдэкІоежьыщт», зиІокІэ къыригъэкІырэр сыд шъуІуа?

¹⁸Арэущтэу ахэмэ аІо зэпытыщтыгъ:

–«ТІэкІу шІэмэ» зыфиІорэм къыригъэкІырэр тшІэрэп.

¹⁹Исус ахэр къеупчІыхэмэ зэрашІоигъор къышІи ари­Іуагъ:

–«ТІэкІу шІэмэ сышъулъэгъужьыщтэп, етІани тІэкІу шІэмэ сышъулъэгъужьыщт», сІуи, зыфэсІуагъэмкІэ шъу­зэупчІыжьа? ²⁰Шъыпкъэ дэдэр шъосэІо, шъо шъугъыщт ыкІи шъупыхьащт, ау дунаем ицІыфхэр гушІощтых. Шъо шъугу къеощт, ау шъуигукъао текІынышъ, гушІуагъокІэ зэблихъущт. ²¹Бзылъфыгъэм сабый къыфэхъунэу зыхъу­кІэ, къин ещэчы, сыда пІомэ къин зыщищэчын фае игъор къэсыгъэшъ ары. Ау бын къызыфэхъукІэ, гушІо­зэ къинэу ыщэчыгъэр щэгъупшэжьы, сыда пІомэ дунаем зы цІыф къытехъуагъэшъ ары. ²²Ащ фэдэу шъори джы гукъао шъуиІ, ау сэ шъуслъэгъужьыщт. Джащыгъум шъори шъугушІожьыщт, а гушІуагъори зыми шъутыри­хыщтэп. ²³А мафэм зыкІи шъукъысэупчІыщтэп. Шъы­пкъэ дэдэр шъосэІо, сэ сцІэкІэ Ты лъапІэм сыд щыщ­кІи шъуелъэІумэ, ар къышъуфишІэщт. ²⁴Джы нэсы сэ сцІэкІэ Сятэ зыкІи шъуелъэІугъэп. ШъуелъэІуи, шъузэ­релъэІурэри шъуиІэ ыгъэхъущт, шъуигушІуагъо икъу­гъэу хъуным пае.

²⁵–А Іофхэр гъэсэныгъэ тхыдэхэмкІэ шъосІуагъэх. Ау гъэсэныгъэ тхыдэхэмкІэ сыкъызыжъудэмыгущыІэ­жьын мафэр къэсыщт. А мафэр къызыскІэ, Ты лъа­пІэм ехьылІагъэу нафэу шъосІощт. ²⁶А мафэм сэ сцІэкІэ Ты лъапІэм шъуелъэІущт. Шъо къышъохьы­лІагъэу Ты лъапІэм селъэІунэу шъуасІорэп; ²⁷сыда пІомэ шъо сэ шІу сышъулъэгъугъэу, Тхьэм сызэрэ­щыщымкІэ шІошъхъуныгъэ шъуиІэ зэрэхъугъэм пае, ежь Ты лъапІэми шъо шІу шъуелъэгъу. ²⁸Ты лъа­пІэм сыщыщэу сэ дунаем сыкъытехьагъ. Джыри зэ дунаем сытекІыжьынышъ, Ты лъапІэм ыдэжь сыдэ­кІоежьыщт.

²⁹–Джы гъэсэныгъэ тхыдэ хэмытэу, нафэу укъэгу­щыІэ,– къаІуагъ Исус игъогу рыкІохэрэм. ³⁰–О зэкІэри зэрэпшІэрэри, цІыф горэм ыгу илъыр пшІэным пае, а цІыфыр къыоупчІыжьынэу щыкІагъэ зэрэуимыІэри джы зэдгъэшІагъ. Ащ пае Тхьэм о узэрэщыщымкІэ шІошъхъу­ныгъэ тиІ.

³¹–Джы шІошъхъуныгъэ шъуиІэ хъугъа?– ариІуагъ Исус ахэмэ. ³²–Мары, шъо шъузэбгырыкІыжьэу, шъуа­щыщэу хэти иунэ зигъэзэжьыщт игъор къэсы пэт ыкІи къэсыгъах. Сэ сизакъоу утыгум сыкъишъунэщт, ау сэ сизакъоп, сыда пІомэ, Ты лъапІэр сигъусэшъ ары.

³³–А Іофхэр сэ къызфышъосІуагъэхэр сэ шъугухэм сы­зэрарылъым пае, гупсэфыныгъэ шъуиІэ хъуныр ары. Ду­наем къин щышъущэчыщт, ау шъугу шъумыгъэкІоды: сэ дунаем сытекІуагъ.

ЯПШІЫКІУБЛЭНЭРЭШЪХЬ

Исус Тхьэм зэрелъэІугъэр

А гущыІэхэр къызеІохэ ужым, Исус уашъом дэплъыий къыІуагъ:

–Сэ Сят, игъор къэсыгъ. О пкъо ищытхъушхо цІыфхэм ягъэлъэгъу, о пКъуи о уищытхъушхо цІыфхэм аригъэ-

лъэгъуным пае. ²Сыда пІомэ цІыф пстэуми тетыгъо афы­риІэнэу о Пкъо ыІэ ахэр иплъхьагъэх, о ащ ыІэ иплъ­хьэгъэ цІыф пстэуми мыкІодыжьын щыІэныгъэ ариты­ным пае. ³ЦІыфхэм мыкІодыжьын щыІэныгъэ яІэ зэрэхъу­рэ гъогур о Тхьэ шъыпкъэ закъор узэрашІэщтри, о къэбгъэ­кІогъэ Исус Христос зэрашІэштри ары. ⁴Сэ Іофэу згъэ­цэкІэнэу спшъэ къиплъхьагъэр зэрэзгъэцэкІагъэмкІэ ду­наем ицІыфхэм о уищытхъушхо язгъэлъэгъугъ. ⁵Джы, Сят, дунаер къэхъуным ыпэкІэ, уадэжь щысиІэгъэ щытхъу­шхом фэдэ щытхъушхо уадэжь щысиІэ гъэхъу.

⁶–Дунаем яІахьэ хэмылъынэу сэ сІэ къиплъхьэгъэ цІыфмэ о уязгъэшІагъ. Ахэр о уицІыфхэу щытыгъэх, сэ сІэ къиплъхьагъэх, уигущыІэхэри агъэцэкІагъэх. ⁷Сэ сІэ къиплъхьагъэр зэкІэ уадэжь къызэрикІыгъэр ахэмэ джы ашІэ; ⁸сыда пІомэ о сІэ къиплъхьэгъэ гущыІэхэр сэ ахэмэ аІэ ислъхьажьыгъэх. Ахэмэ а гущыІэхэр аштагъэх. Сэ о сы­зэрэпщыщым ишъыпкъагъэ зэрагъэшІагъ, о сыкъызэрэ­бгъэкІуагъэмкІи шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ. ⁹Сэ ахэмэ апае сыолъэІу. Дунаем ицІыфхэр арэп сыкъызфыолъэ­Іурэр, о сэ сІэ къиплъхьэгъэ цІыфхэр ары нахь, сыда пІомэ ахэр оуиех. ¹⁰ЦІыфхэу сэ сІэ илъхэр зэкІэри оуи­ех, уицІыфхэри зэкІэ сэсиех. Ахэми сищытхъушхо агъэ­нафэ. ¹¹Сэ джы дунаем сытетыжьыщтэп, ау ахэр джыри дунаем тетых. Сэ уадэжь сыкъэкІожьыщт. Сятэ лъапІ, о пцІэу къысэптыгъэм ыкІуачІэкІэ ахэр къэухъумэх, оррэ сэррэ зы тызэрэхъурэм фэдэу, ахэри зы хъунхэм пае. ¹²Сэ ахэмэ сырягъусэу зыщэтым, о пцІэу къысэптыгъэм ыкІуа­чІэкІэ ахэр къэсыухъумэщтыгъэх ыкІи сафэсакъы­щтыгъ. КІодын фае цІыфым* нэмыкІ ахэмэ ащыщэу зи кІодыгъэп, Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр къэшъы­пкъэжьынхэм пае.

¹³–Ау джы уадэжь сыкъэкІожьыщт. Дунаем сытетыфэ, мы гущыІэхэр къэсэІох, сигушІуагъо ахэмэ агухэм икъу­гъэу арылъ хъуным пае. ¹⁴О уигущыІэхэр ахэмэ аІэ ислъ­хьажьыгъэх. Сэ мы дунаем сызэрэщымыщым фэдэу, ахэ­ри мы дунаем зэрэщымыщхэм пае, мы дунаем ицІыфхэм ахэр ауджэгъугъэх. ¹⁵СыкъызэрэолъэІурэр ахэр шэйта­ным о щыуухъумэнхэр ары, ахэр дунаем тепхыжьынхэр арэп. ¹⁶Сэ мы дунаем сызэрэщымыщым фэдэу, ахэри мы

17:12 кІодын фае цІыфыр – Иудэу Исус тстыгъо зиІэхэм аІэкІэзыгъэхьа­нэу щытыгъэр ары.

дунаем щыщхэп. ¹⁷Ахэмэ шъыпкъагъэмкІэ зыкъыуаты­жьынэу гъэхъу. О уигущыІэхэр ары шъыпкъагъэу щыт­хэр. ¹⁸0 дунаем сыкъызэрэбгъэкІуагъэм фэдэу, сэри ахэр дунаем згъэкІуагъэх. ¹⁹Сэ ахэмэ яхьатыркІэ зыкъыо­сэты, ахэми шъыпкъэу зыкъыуатыгъэу хъуным пае.

²⁰–Ахэмэ язакъоу арэп сэ сыкъызфыолъэІурэр, ахэмэ ягущыІэхэмкІэ сэркІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ хъущт цІыф­хэми сыкъафыолъэІу. ²¹Ахэр зэкІэри зы орэхъух. О Сятэ сэ сыгу уилъ зэпытэу, сэри о угу сызэрилъ зэпытым фэдэу, тэ ахэми агухэм тарылъ зэпытынэу сыкъыолъэІу. Ащыгъум о сыкъызэрэбгъэкІуагъэмкІэ дунаем ицІыфмэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъущт. ²²О сэ щытхъушхо сиІэ зэрэ­бгъэхъугъэм фэдэу, сэри ахэмэ щытхъушхо яІэ згъэхъу­гъэ, тэ зы тызэрэщытым фэдэу, ахэри зы хъунхэм пае: ²³Сэ ахэмэ агухэм сарылъ зэпытэу, о сэ сыгу уилъ зэпы­тэу, шъыпкъэу зы орэхъух. Ащыгъум о сыкъызэрэбгъэ­кІуагъэри, сэ шІу сызэрэплъэгъугъэм фэдэу, ахэри шІу зэрэплъэгъугъэхэри дунаем ицІыфхэм ашІэщт.

²⁴–Сят, цІыфхэу о сІэ къиплъхьагъэхэр сэ сыздэщы­Іэм сигъусэхэу щыІэнхэу сэ сшІоигъу, сэ щытхъушхоу сиІэ бгъэхъугъэр алъэгъуным пае. А щытхъушхор сиІэ зыкІэбгъэхъугъэр дунаер къэхъуным ыпэкІэ, шІу сызэрэ­плъэгъугъэр ары.

²⁵–Сятэ заф, дунаем ицІыфхэм о уашІэрэп, ау сэ усэ­шІэ. СицІыфхэм о сыкъызэрэбгъэкІуагъэр ашІэ. ²⁶Сэ о ахэмэ уязгъэшІагъ ыкІи уязгъэшІэщт, шІулъэгъуныгъэу о къысфыуиІэр ахэми агухэм арылъ зэпытыным паий, сэри ахэмэ агухэм сарылъ зэпытыным паий.

 

ЯПШІЫКЮЕНЭРЭШЪХЬ

Исус зэраубытыгъэр

(Маттэ 26:47-56; Марк 14:43-50; Лука 22:47-53)

Исус а гущыІэхэр къызеІохэ ужым, дэкІи, игъогу рыкІо­хэрэр игъусэхэу Кедрон зыцІэ къуладжэм зэпырыкІыгъ. Ащ дэжьым хатэ горэ Іутыгъ. Исусрэ игъогу рыкІохэ­рэмрэ а хатэм дэхьагъэх.

²Иудэу Исус тетыгъо зиІэхэм аІэкІэзыгъэхьанэу щы­тыгъэм а чІыпІэр ышІэщтыгъ, сыда пІомэ Исусрэ

игъогу рыкІохэрэмрэ а чІыпІэм бэрэ щызэІукІэщты­гъэх. ³Джарэущтэу дзэлІ купрэ ухъумэкІо купэу дин пэщэ­шхохэми фарисейхэми агъэкІуагъэмрэ Иудэ зыдища­гъэх. Ахэмэ машІо зыпыгъэнэгъэ бэщхэри, остыгъэхэри, Іашэхэри аІыгъхэу къэкІуагъэх.

⁴Исус къехъулІэщтыр зэкІэ ешІэти, апэгъокІи яуп­чІыгъ:

–Хэта шъузлъыхъурэр?

⁵–Назарет щыщ Исус ары,– къыраІуагъ ахэмэ.

–Сэры ар,–ариІуагъ Исус. Иудэу Исус ахэмэ аІэкІэзы­гъэхьанэу щытыгъэр ахэмэ ахэтыгъ.

⁶Исус, «Сэры ар», ыІуи зареІом, ахэр зэкІакІохи, чІы­гум зытырадзагъ.

⁷–Хэта шъузлъыхъурэр?– ыІуи, Исус джыри зэ яу­пчІыгъ.

–Назарет щыщ Исус ары,– къыраІожьыгъ ахэмэ.

⁸–Сэры ар шъосІуагъэба?– ариІуагъ Исус. –Сэрымэ шъузлъыхъурэр, сигъусэхэмэ зи яшъумышІэу, орэкІо­жьых!

⁹Исус арэущтэу зыфиІуагъэр ежьым мы гущыІэхэу Ты лъапІэм риІогъагъэхэр къэшъыпкъэжьынхэр ары:

–О сІэ къиплъхьэгъэ цІыфхэм ащыщэу зи згъэкІоды­гъэп.

¹⁰Симон Петрэ сэшхо зыдиІыгъыгъэти, ар къырихи, дин пэщэшхом* иунэІут еуи, иджабгъу тхьакІумэ гуи­упкІыгъ. А унэІутым ыцІагъэр Малх.

¹¹–Сэшхор сапІэм илъхьажь,– ыІуи, Исус Петрэ риІуагъ. –Ты лъапІэм къыситыгъэ къиныгъэм ишъуалъэ итым сешъон фаеба?

Исус дин пэщэшхом ыпашъхьэ зэрэращагъэр

(Маттэ 26:57-58; Марк 14:53-54; Лука 22:54)

¹²ЕтІанэ дзэ пащэр ягъусэу дзэлІ купымрэ джурт ухъу­макІохэмрэ Исус аубыти, Іэхъу тыралъхьагъ. ¹³Ыпэ ра-

18:10 дин пэщэшхор – еплъ 11:49.

пшІэу Аннэ* зыцІэм ыдэжь ащагъ. Аннэ а илъэсым идин пэщэшхоу Кайафэ зыцІэм ишІупщэу щытыгъ. ¹⁴А Кайа­фэ ары адрэ джуртхэм агурызыгъаІоу мырэущтэу язы­Іогъагъэр: «Тэ тлъэпкъ зэкІэ лІэным нахьи, зы нэбгырэ закъо лІэмэ нахьышІу».

Петрэ Исус ымышІэу къызэриІуагъэр

(Маттэ 26:69-70; Марк 14:66-68; Лука 22:55-57)

¹⁵Симон Петрэрэ Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщэу нэмыкІ зыгорэмрэ Исус кІэлъыкІощтыгъэх. А лІэу Исус игъогу рыкІорэр дин пэщэшхом инэІуасэу щытыгъэти, Исус игъусэу дин пэщэшхом ищагу дэхьагъ. ¹⁶Ау Петр дэ­мыхьэу, къэлэпчъэ кІыбым къэнагъ. Ащ нэужым Исус игъогу рыкІорэ лІэу дин пэщэшхом инэІуасэу щытыр къы­дэкІыжьи, пчъэІут пшъашъэм дэгущыІи, Петрэ щагум дищагъ.

¹⁷–Ори а лІым игъогу рыкІохэрэм уащыщба?– ыІуи, пчъэІут пшъашъэм Петрэ къыриІуагъ.

–Хьау, сэ ахэмэ сащыщэп,– ыІуагъ Петрэ.

¹⁸ЧъыІэу щытыгъэти, унэІутхэмрэ адрэ лІыхэмрэ шІо­мыкІ машІо ашІыгъэу, зырагъэоу щытыгъэх. Петри ахэмэ задыригъэоу ахэтыгъ.

Дин пэщэшхор Исус зэреупчІыгъэр

(Маттэ 26:59-66; Марк 14:55-64; Лука 22:66-71)

¹⁹Джащыгъум дин пэщэшхор Исус къеупчІыгъ: –О уигъогу рыкІохэрэр хэтха? Іофхэу цІыфхэм ябгъа­шІэхэрэр сыдха?

²⁰–Шъэф хэмылъэу дунаем ицІыфмэ садэгущыІэ­щтыгъ,– пэгъокІ ритыжьыгъ Исус. –Синэгогуми, Тхьэм иунэшхоми, джуртхэр зэкІэ зыщызэІукІэхэрэми, цІыф­хэм Тхьэм игущыІэхэр щязгъашІэ зэпытыщтыгъ. Шъэ­фэу зи сІуагъэп. ²¹Сыда сэ укъызкІысэупчІырэр? Гущы-

18:13 Аннэ – Исус къызэхъу нэужым я 6-15 илъэсхэм къакІоцІ Аннэ дин пэщэшхоу щытыгъ. Кайафэу Аннэ ыпхъу илІ я 18-36 илъэсхэм къакІоцІ дин пэщэшхоу щытыгъ.

Іэхэу ясІуагъэхэр зэхэзыхыгъэмэ яупчІ. Ахэмэ гущыІэ­хэу сэ сІуагъэхэр ашІэхэба?

²²Исус арэущтэу къызеІом, ухъумакІохэм ащыщэу пэ­гъунэгъоу щытым Исус къенэпэшъуауи ыІуагъ:

–Дин пэщэшхом сыдэущтэу укъыдэгущыІэжьыра?

²³–Мыхъун къэсІуагъэмэ, ар къысэгъэлъэгъу,– ри­Іуагъ Исус. –Ау шъыпкъэр къэсІуагъэмэ, сыд пае укъы­саора?

²⁴Исус Іэхъу телъэу дин пэщэшхоу Кайафэ ыдэжь Аннэ дзэлІхэм аригъэщэгъагъ.

Петрэ Исус ымышІэу джыри зэ зэриІуагъэр

(Маттэ 26:71-75; Марк 14:69-72; Лука 22:58-62)

²⁵Ащ нэсыфэ Симон Петрэ машІом Іутэу зыригъэу­щтыгъ.

–Ори а лІым игъогу рыкІохэрэм уащыщба?– къы­раІуагъ адрэхэмэ.

–Хьау, сэ ахэмэ сащыщэп,– ыІуагъ Петрэ афемыуцолІэ­жьэу.

²⁶Дин пэщэшхом иунэІутхэм ащыщэу зытхьакІумэ Петрэ гуиупкІыгъэм иблагъэ горэм къыІуагъ:

–А лІым уригъусэу хатэм удэслъэгъуагъэба?

²⁷–Хьау, ар шъыпкъэп,– ыІуи, Петрэ джыри зэ еуцолІэ­жьыгъэп. Ардэдэм атакъэр къэІуагъ.

Исус Іэшъхьэтетэу Пилат ыпашъхьэ зэрэращагъэр

(Маттэ 27:1-2, 11-14; Марк 15:1-5; Лука 23:1-5)

²⁸Ащ нэуж Кайафэ иунэ Исус ращыжьи, Рим Іэшъхьэ­тетым иунэшхоу преторие зыцІэм чІащагъ. Нэф шъыгъа­гъэ. А джуртхэр преторием чІэхьагъэхэп, сыда пІомэ Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхо пчыхьэшъхьашхэр ашІынэу фэя­гъэхэти, мыкъабзэу зашІынэу фэягъэхэп*. ²⁹Арыти,

18:28 мыкъабзэу зашІынэу фэягъэхэп – джуртхэм ядин рымыкІорэ цІыф горэм иунэ зихьэхэкІэ, мыкъабзэу хъугъэхэу ашІошІы.

Іэшъхьэтетэу Пилат* зыцІэр преторием къычІэкІи ари­Іуагъ:

–Мы лІыр сыда зэрыжъугъэмысэрэр?

³⁰–Мы лІым бзэджагъэ ышІагъэу щымытыгъэмэ, уа­дэжь къатщэщтыгъэп,– къыраІожьыгъ ахэмэ.

³¹–Шъо шъущэжьи, шъуихабзэ тетэу ышІагъэм фэшъу­ашэу хьыкум тешъушІыхь!– ариІуагъ Пилат.

–Тэ зыгорэм укІ тетлъхьан тыфитэп,– аІуи, джурт­мэ Пилат къыраІуагъ. ³²Арэущтэу зыфэхъугъэр Исус лІакІэу фэхъущтыр* агуригъэІоным пае, къыІогъэгъэ гущыІэхэр къэшъыпкъэжьынхэр ары.

³³Джащыгъум Пилат джыри преторием чІэхьажьи, Исус къаригъащи риІуагъ:

–Джуртхэм уряпачъыхьа?

³⁴–Ар ор-орэу къэоІуа, хьауми нэмыкІхэр къыбдэгу­щыІэхэзэ, сэ къысэхьылІагъэу ар аІуагъа?– къыІожьыгъ Исус.

³⁵–Сэ сыджурта?– пэгъокІ къытыжьыгъ Пилат. –О плъэпкъырэ дин пэщэшхохэмрэ укъысфащагъ. Сыда пшІагъэр?

³⁶–Сипачъыхьагъу мы дунаем щыщэп,– пэгъокІ къы­тыжьыгъ Исус. –Сипачъыхьагъу мы дунаем щыщыгъэмэ, джуртхэм саІэкІэмыфэным пае, къысфэлажьэхэрэр заощтгъэх. Ау сэ сипачъыхьагъу мы дунаем щыщэп.

³⁷– О упачъыхь ащыгъум?– ыІуи, Пилат Исус риІуагъ.

–Ары, къызэрэпІорэм фэдэу* сэ сыпачъыхь,– къыІо­жьыгъ Исус. –Шъыпкъэ, сэ сыкъызфэхъугъэри, дунаем сыкъызфытехьагъэри шъыпкъагъэр къэсыушыхьатыныр ары. Хэтми шъыпкъагъэм ыуж итыр сэ сигущыІэ къедэ­Іущт.

18:29 Пилат – Рим (Рум) цІыфхэм ащыщэу, Понтый Пилат, Исус къызэ­хъу нэужым я 26-36 илъэсхэм къакІоцІ, хэкухэу Иудей, Самарие, Иду­мей яІэшъхьэтетэу щытыгъ.

18:32 лІакІэу фэхъущтыр – Рим (Рум) цІыфхэм къащхэм атыраІулІхэу, бзэ­джашІэхэр агъалІэщтыгъэх. Еплъ 3:14. «ЦІыф Лъэпкъым Ыкъо аІэтын фае», ыІуи, Исус зыфиІогъэ гущыІэхэм къаригъэкІыгъэр ежьыр къа­щым зэрэраІулІыщтыр ары. Джуртхэм гъэлІакІэу яІагъэр мыжъо­хэмкІэ еохэзэ, агъэлІэныр арыгъэ.

18:37 –Ары, къызэрэпІорэм фэдэу сэ сыпачъыхь,– е –О пшъхьэкІэ къэ­оІо сэ сызэрэпачъыхьэр.

³⁸–Шъыпкъагъэу зыфапІорэр сыда?– ыІуи, Пилат Исус риІуагъ.

Исус укІ зэрэтыралъхьагъэр

(Маттэ 27:15-31; Марк 15:6-20; Лука 23:13-25)

Пилат ар къызэреІоу, джыри зэ джуртмэ адэжь дэкІы­жьи ариІуагъ:

–Мы лІыр сэ зэрызгъэмысэн зи езгъотылІэрэп. ³⁹Ау Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхо къэси, хьапсчІэс горэ шъхьа­фитэу къышъуфэстІупщыжьыныр шъуихабзэ. Арышъ, «Джуртхэм япачъыхьэу» зыфаІорэр шъхьафитэу къы­шъуфэстІупщыжьынэу шъуфая?

⁴⁰–Мы лІыр арэп тызыфаер, Вараввэ шъхьафитэу къы­тфэтІупщыжь!– аІозэ къэзэрэгъэкууагъэх ахэр. Вараввэу зыцІэр хъункІакІоу щытыгъ.

 

ЯПШІЫКІУБГЪОНЭРЭШЪХЬ

Ащ нэужым Пилат дзэлІхэм Исус аригъэубыти, къа­мыщкІэ ригъэуагъэх. ²ДзэлІхэм панэм хэшІыкІыгъэу па­чъыхьэ тандж абли, Исус ышъхьэ тыралъхьагъ. Плъыжь чІапцІэу зы шъошэ кІыхьи щалъагъ. ³ЕтІанэ къыбгъо­дахьэхэти аІощтыгъ:

–Опсэу, джуртмэ япачъыхь!

ЕтІанэ енэпэшъоуагъэх.

⁴Пилат джыри зэ преторием къычІэкІыжьи, джуртмэ ариІуагъ:

–Зэрызгъэмысэн зи зэресымыгъотылІэрэр шъушІэным пае, мары, къышъуфэсэщы.

⁵Ащ нэуж Исус панэ танджыр ышъхьэ телъэу, шъошэ кІыхьэ плъыжь чІапцІэр щыгъэу къычІэкІыгъ. Пилат цІыфхэм ариІуагъ:

–Мары а цІыфыр.

⁶Ау дин пэщэшхохэмрэ ухъумакІохэмрэ Исус залъэ­гъум, къэзэрэгъэкуощтыгъэх:

–Къащым теІулІ! Къащым теІулІ!

–Ар шъо шъущэжьи, къащым тешъуІулІ,– ариІуагъ Пилат, –сыда пІомэ сэ зэрызгъэмысэн зи езгъотылІэрэп.

⁷–Тэ хабзэ тиІ,*– къыраІожьыгъ джуртхэм. –А хабзэу тиІэм тетэу ар лІэн фае, сыда пІомэ Тхьэм Ыкъоу зи­шІыгъэшъ ары.

⁸Пилат а гущыІэхэр зызэхеххэм, лъэшэу къэщтагъ. ⁹Джыри преторием чІэхьажьи, Исус риІуагъ:

–Тыдэ ущыща?

Исус пэгъокІ зи ритыжьыгъэп.

¹⁰–УкъыздэгущыІэрэп, ара?– ыІуи, Пилат Исус ри­Іуагъ. –ПшІэрэба, шъхьафитэу устІупщыжьынэуи, къа­щым урязгъэІулІынэуи тетыгъо зэрэсиІэр.

¹¹–Ыпшъэ щыІэ Тхьэм къыуимытыгъэмэ, зи къысэп­шІэнэу тетыгъо уиІэщтгъэп,– къыриІожьыгъ Исус. –Арэу­щтэу зэрэщытым пае, о сыкъыпІэкІэзыгъэхьагъэм нахьи нахьыбэу псэкІод иІ.

¹²Ащ щегъэжьагъэу Исус шъхьафитэу зэритІупщыжьы­ным Пилат ыуж итыгъ. АрышъхьакІэ джуртхэр къэзэ­рэгъэкуощтыгъэх:

–Ар шъхьафитэу птІупщыжьмэ, Кайсарым уриныбджэ­гъоп. Хэтми ежьым пачъыхьэ зызышІыжьырэр Кайсарым ипый.

¹³Пилат а гущыІэхэр зызэхеххэм, Исус къычІищи, хьы­кум тІысыпІэм тетІысхьагъ. А тІысыпІэр зыдэщыІэ чІы­пІэм ыцІэ Лифосторотон, джуртыбзэкІи Гаввафэ ары. ¹⁴А мафэр Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхом ыпэ бэрэ­скэшхо мэфагъ. Сыхьатыр пшІыкІутІум дэжьыгъ.*

–Мары шъуипачъыхьэ!– ариІуагъ Пилат джуртмэ.

¹⁵–Іущ, Іущ, ар къащым теІулІ,– къэзэрэгъэкуощтыгъэх ахэр.

–Шъуипачъыхьэ къащым тесІулІэна?– ариІожьыгъ Пи­лат.

–Кайсарым нэмыкІ пачъыхьэ тиІэп,– аІожьыгъ дин пэщэшхохэмэ.

¹⁶Арэущтэу къызыраІом, Пилат Исус къащым тыраІулІэ­нэу аІэкІилъхьагъ.

19:7 тэ хабзэ тиІ – еплъ Пегъымбар Мусэ ящэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 24:16.

19:14 сыхьатыр пшІыкІутІум дэжьыгъ – гущыІэ-гущыІэу зэбдзэкІымэ, «яхэнэрэ сыхьатыр» мэхъу. Ащ къикІырэр щэджагъор ары.

Исус къащым зэрэтыраІулІагъэр

(Маттэ 27:32-44; Марк 15:21-32; Лука 23:26-43)

ЕтІанэ Исус зыдащи, ІукІыжьыгъэх. ¹⁷Джарэущтэу Исус икъащ ыхьэу, къалэм дэкІи, чІыпІэу «Шъхьапкъ ЧІыпІэ» зыфаІорэм ащагъ. А чІыпІэр джуртыбзэкІэ Голгофэ зыцІэр ары. ¹⁸А чІыпІэм Исус къащым щыра­ІулІыгъ. НэбгыритІу игъусэуи, зыр зы бгъумкІэ адрэр адрэбгъумкІэ, Исус азыфагу дэтэу къащхэм атыраІулІагъэх.

¹⁹Пилат пхъэмбгъу горэм «Назарет щыщ Исусэу джурт­мэ я Пачъыхьэ» ыІоу, идзэлІхэм тыраригъатхи, къащым тыраригъэгъэуцуагъ. Ар джуртыбзэкІи, урымыбзэкІи*, ла­тинабзэкІи тетхагъэу щытыгъ. ²⁰Исус къащым зыщыра­ІулІыгъэ чІыпІэр къалэм игъунэгъути, джуртхэм ащыщ­хэу ащ еджагъэхэр бэу щытыгъэх. ²¹Ау джуртхэм ядин пэщэшхохэм Пилат къыраІуагъ:

–«Джуртмэ я Пачъыхь» пІоу утемытх, ау Исус «Сэ джуртхэмэ сыря Пачъыхь» ыІуи, зэриІощтыгъэр тетх.

²²–Сэ тестхагъар тестхэгъах,– къыІожьыгъ Пилат.

²³ДзэлІхэм Исус къащым зыраІулІым, ищыгъынхэр аштэхи, хэтрэ дзэлІым Іахьэ фашІэу, ІэхьиплІэу агощы­гъэх. Джанэри аштагъ, арышъхьакІэ джанэр мыдыгъэу, ыпшъэ щегъэжьагъэу ылъапэ нэсы шъагъэу, зы шэкІы­шхоу щытыгъ.

²⁴–Мыр зэготэшъумыгъэтхъэу, пхъэдз итэжъугъадзи, зытефэрэм еттыщт,– зэраІожьыгъ ахэмэ.

Арэущтэу зыфэхъугъэр мы гущыІэхэу Исус ехьылІа­гъэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр* къэшъыпкъэ­жьынхэр ары:

–Сэ сищыгъынхэр зэфагощыгъэх, сиджанэ пае пхъэдз ашІыгъ.

А гущыІэхэу тхыгъэхэм атетэу дзэлІмэ ашІагъ.

²⁵Исус икъащ ыдэжь яни, янэ ышыпхъуи, Клеопэ зыцІэм ишъхьэгъусэ Мерэми, Магдэлэ къуаджэм щыщ Мерэми щытыгъэх. ²⁶Исус янэрэ игъогу рыкІохэрэм ащыщэу ежьым анахьышІоу ылъэгъурэмрэ ащ дэжьым щытхэу къызелъэгъухэм, янэ къыриІуагъ:

19:19 урымыбзэр – иунаныбзэр ары.

19:24 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр – еплъ Сэбур (Псалтыр) 22:18 (урыс библиемкІэ 21:19).

–О бзылъфыгъ, джы мары о пкъо! ²⁷ЕтІанэ а нэбгырэу игъогу рыкІорэм риІуагъ: –Джы мары уянэ!

А сыхьатым къыщегъэжьагъэу а лІэу Исус игъогу ры­кІорэм ежь иунэ Исус янэ щигъэпсэунэу ыщагъ.

Исус зэрэлІагъэр

(Маттэ 27:45-56; Марк 15:33-41; Лука 23:44-49)

²⁸Ащ нэужым иІоф зэриухыгъэр Исус ешІэти, Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр къэшъыпкъэжьынхэм пае къыІуагъ:

–ПсыфалІэ сэлІэ.

²⁹Ащ дэжьым сэнэпс шІоІугъэ изэу зы апс горэ щы­тыгъ. КІышъор зэраІотырэ горэ сэнэпс шІоІугъэм ха­гъауи, хьисоп зыцІэ къамыл бэщым палъхьи, Исус ыжэ рахьылІагъ. ³⁰Исус сэнэпс шІоІугъэм зыкІэшъу ужым, ыІуагъ:

–СиІоф ухыгъэ.

ЕтІанэ ышъхьэ къыуфи, ыпсэ ытыгъ.

³¹Бэрэскэшхо мэфагъ. А шэмбэтыр мэфэшхуагъ. Шэм­бэт мафэм хьадэхэр къащхэм апамыгъэлъынхэм пае, джуртхэр Пилат елъэІугъэх:

–Унашъо шІы. Къащхэм раІулІыгъэхэм алъэкІапІэхэр зэпарэутхи*, хьадэхэр къащхэм къапарэхыжьых.

³²Джарэущтэу дзэлІхэр къакІохи, апэрэм ылъэкІапІэ­хэр зэпаутыгъэх. ЕтІанэ адрэ нэбгырэу Исус игъусэу адрэ къащым еГулІыгъэм ылъэкІапІэхэр зэпаутыгъэх. ³³Ары­шъхьакІэ, Исус ыдэжь Іухьэхи, зэрэлІагъэр залъэгъум, ащ ылъэкІапІэхэр зэпаутыгъэхэп. ³⁴Ау дзэлІмэ ащыщэу зыгорэ Исус ычапэ пчыкІэ хэпыджагъ. Зэрэхэпыджэу, лъи пси ащ къикІыгъэх. ³⁵Хъугъэр зылъэгъугъэм ар къыушыхьатыгъ, къыушыхьатыгъэри шъыпкъэ. Ар зэ­рэшъыпкъэр ащ ешІэ. Шъо шІошъхъуныгъэ шъуиІэныр ары ащ къызкІиушыхьатырэр. ³⁶Мы Іофхэр зэкІэ аущтэу

19:31 алъэкІапІэхэр зэпарэутхи – къащхэм раІулІыгъэхэм алъэкІапІэхэр зыфызэпаутыщтыгъэхэр нахь псынкІэу лІэнхэр ары.

19:36 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр – еплъ Пегъымбар Мусэ яплІэ-

зыфэхъугъэхэр мы гущыІэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр* къэшъыпкъэжьынхэр ары:

–Ащ ыкъупшъхьэхэм ащыщэу зи зэпыутыщтэп.

³⁷Ащ нэмыкІэуи Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм мырэущтэу арыт:*

–Зыхэпыджагъэхэм еплъыщтых.

Исус ихьадэ къэунэм зэрэчІалъхьажьыгъэр

(Маттэ 27:57-61; Марк 15:42-47; Лука 23:50-56)

³⁸Юсыф ыцІэу, Аримафей къуаджэм* щыщэу, зы лІы горэ щыІагъ. Ар Исус игъогу рыкІохэрэм шъэфэу ащы­щыгъ, сыда пІомэ джуртмэ ащыщынэщтыгъэти ары. Ар Пилат ыдэжь кІуи елъэІугъ:

–Исус ихьадэ къащым къыпысхыжьынэу фит сышІ.

Пилат фит зешІым, Юсыф кІуи, Исус ихьадэ къащым къыпихыжьыгъ.

³⁹Юсыф игъусэу Никодими къэкІуагъ. Никодим ары Исус ыдэжь чэщым къэкІогъагъэр. Ащ литришъэ фэдиз зэхэгъэкІухьагъэу, мэ ІэшІу зыпихырэ уцхэу смирнэрэ алоерэ зыцІэхэр къыздихьыгъэх. ⁴⁰ЕтІанэ а нэбгыритІумэ Исус ихьадэ къащым къыпахыжьи, джуртмэ хьадэр зэрэчІа­лъхьажьырэ хабзэм тетэу, мэІэшІу зыпихырэ уцхэр игъу­сэхэу, чэфынхэр хьадэм ращэкІыгъэх. ⁴¹Исус къащым зыщыраІулІыгъэ чІыпІэм хатэ горэ щытыгъ. А хатэм къэунакІэу егъашІэми зы хьадэ зычІамылъхьажьыгъэр дэтыгъ. ⁴²Джуртмэ шэмбэт мафэм пае зызыщагъэхьазы­рырэ мафэу щытыгъэти, а къэунэри гъунэгъугъэти, Исус ихьадэ ащ чІалъхьажьыгъ.

нэрэ тхылъэу ытхыгъэм 9:12; Сэбур (Псалтыр) 34:20 (урыс библиемкІэ 33:21).

19:37 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт – еплъ Пегъымбар Зэкъарие тхылъэу ытхыгъэм 12:10.

19:38 Аримафей къуаджэр – Ерусалим километрэ 35-кІэ пэчыжьэу, итемыр тыгъэкъохьэпІэ лъэныкъомкІэ итыгъ.

 

ЯТЮКІЭНЭРЭШЪХЬ

Исус лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыгъэр

(Маттэ 28:1-10; Марк 16:1-8; Лука 24:1-12)

Тхьамафэм иапэрэ мафэм*, пчэдыжьым жьэу джыри мэзахэу, Магдалэ къуаджэм щыщ Мерэм къэунэм кІуа­гъэ. ЗэкІом, мыжъошхор къэунэм ІугъэукІорэикІыгъэу ылъэгъугъ. ²Мерэм ащ фэдэу зелъэгъум, Симон Петрэрэ игъогу рыкІохэрэм ащыщэу Исус анахьышІоу ылъэгъу­рэмрэ адэжь чъи ариІуагъ:

–Зиусхьаныр къэунэм чІахыгъ, зыдахьыгъэри тшІэ­рэп.

³Петрэрэ адрэ лІэу Исус игъогу рыкІорэмрэ унэм икІы­хи, къэунэмкІэ ежьагъэх. ⁴ТІури зэгъусэхэу чъагъэх, ау адрэ лІэу Исус игъогу рыкІорэр Петрэ нахьи нахь псынкІэу чъи, ыпэ къэунэм нэсыгъ. ⁵3иуфи, чІаплъи, чэфынхэр щылъхэу ылъэгъугъэх, ау къэунэм чІэхьагъэп. ⁶Ащ ыуж итэу, Симон Петрэ къэси, къэунэм чІэхьагъ. ЗычІахьэм, чэфынхэр ащ дэжьым щылъхэу ылъэгъугъэх, ⁷ау чэфы­нэу Исус ышъхьэ ещэкІыгъагъэр адрэ чэфынхэм абгъо­дэмылъэу, зэкІоцІыщыхьагъэу изакъоу зы чІыпІэм щы­лъыгъ. ⁸ЕтІанэ адрэ лІэу Исус игъогу рыкІорэр ыпэ къэсыгъагъэри къэунэм чІэхьагъ. Ащи зэкІэ ылъэгъуи, ышІошъ хъугъэ; ⁹сыда пІомэ Исус лІагъэхэм къахэтэ­джыкІыжьын фаеу зэрэщытыр Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу, ахэмэ къагурыІогъагъэгоп. ¹⁰ЕтІанэ а лІыхэу Исус игъогу рыкІохэрэм адэжь агъэзэжьыгъ.

Исус Магдалэ къуаджэм щыщ Мерэм зыкъызэрэригъэлъэгъугъэр

(Марк 16:9-11)

¹¹Мерэм къэунэм ыдэжь щытэу гъыщтыгъ. Гъызэ къэ­унэм чІэплъэнэу зызеуфэм, ¹²мэлэІичІитІу фыжьыкІэ фэ­пагъэхэу, Исус ихьадэ зыдэщылъыгъагъэм ыдэжь, зыр ышъхьэкІэ адрэр ылъапэкІэ, щысхэу ылъэгъугъэх.

20:1 Тхьамафэм иапэрэ мафэр – тхьаумафэ мафэр ары.

¹³–О бзылъфыгъ! Сыда узкІэгъырэр?– аГуи, ахэмэ Ме­рэм къыраІуагъ.

–Си Зиусхьан ихьадэ чІахыгъ, зыдахьыгъэри сшІэрэп,– ариІожьыгъ Мерэм.

¹⁴Ар къыІуагъэу зыкъызызэрегъэзэкІым, Исус щытэу ылъэгъугъ, ау ар зэрэ-Исусыр ышІагъэп.

¹⁵–О бзылъфыгъ, сыда узкІэгъырэр?– къыриІуагъ Исус. –Хэта узлъыхъурэр?

Мерэм хатэм пэсырэ лІыр арэу къышІошІи риІуагъ:

–Тхьаматэ, орымэ ар чІэзыхыгъэр зыдэпхьыгъэр къы­саГуи, сэ ар схьыжьыщт.

¹⁶–Мерэм!– къыриІуагъ Исус.

Ар зеІом, Мерэм зыкъызэригъэзэкІи, джуртыбзэкІэ риІуагъ:

–Раввуни!– (Раввуним къикІырэр «Дин ГъэсакІор» ары.)

¹⁷–Укъызнэмыс,– къыІуагъ Исус, –сыда пІомэ Ты лъа­пІэм ыдэжь джыри сыдэкІоежьыгъэгопышъ ары, ау сшы­хэм* адэжь кІуи, ахэмэ яІу: «Сэ Сятэ шъори Шъуятэу, сэ си Тхьэу шъори шъуи Тхьэм ыдэжь сыдэкІоежьыщт».

¹⁸Ар къызыреІом, Магдалэ къуаджэм щыщ Мерэм Исус игъогу рыкІохэрэм адэжь кІуи, Зиусхьаныр зэрилъэгъу­гъэри мы гущыІэхэр къызэриІуагъэхэри ариІотэжьыгъ.

Исус игъогу рыкІохэрэм зыкъызэраригъэлъэгъугъэр

(Маттэ 28:16-20; Марк 16:14-18; Лука 24:36-49)

¹⁹А мэфэ дэдэм, тхьамафэм иапэрэ мафэу арыгъэ, пчы­хьашъхьэм Исус игъогу рыкІохэрэр унэ горэм щызэІу­кІагъэх. Джуртмэ ащыщынэщтыгъэхэти, унэу зыщызэІу­кІагъэм ипчъэхэр агъэпытагъэх. Джащыгъум Исус адэжь къакІуи, пчэгум къиуцуи къариІуагъ:

–Гупсэфыныгъэ шъуиІэу шъопсэу!

²⁰Ар къызеІом, ыІэхэри ычапэри къаригъэлъэгъугъэх. Зиусхьаныр залъэгъум, игъогу рыкІохэрэр гушІуагъэх.

²¹–Гупсэфыныгъэ шъуиІэу шъопсэу!– къариІуагъ Исус джыри зэ. –Ты лъапІэм сэ сыкъызэригъэкІуагъэм фэдэу, сэри шъусэгъакІо.

20:17 сшыхэр – зы диным рыкІохэрэр ары.

²² Ар къызеІо ужым, игъогу рыкІохэрэм япщи ариІуагъ: –Тхьэм Ыпсэ ЛъапІэ шъугухэм арысэжъугъалъхь.

²³ПсэкІодхэр шъо зыфэжъугъэгъурэм фэгъущтых, зы-

фэшъумыгъэгъурэми фэгъущтхэп.

«О уси Зиусхьан ыкІи уси Тхь», Фомэ Исус зэрэриІуагъэр

²⁴Исус игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІумэ язэу Фо­мэу ТІуазэкІэ заджэхэрэр Исус къызэкІом, адрэмэ ягъу­сагъэп.

²⁵Адрэ лІыхэу Исус игъогу рыкІохэрэм къыраІуагъ:

–Зиусхьаныр тлъэгъугъэ.

–ГъучІыІунэ опІэ гъуанэхэр Исус ыІэмэ атесымылъа­гъохэу, сэ сІэхъуамбэ а гъучІыІунэ уапІэ гъуанэхэм ате­сымылъхьэу, сэ сІи Исус ычапэ тесымылъхьэу сшІошъы хъущтэп,– ариІуагъ Фомэ ахэмэ.

²⁶Мэфий зытешІэм ыуж Исус игъогу рыкІохэрэр джы­ри унэм исыгъэх, Фоми ягъусагъ. Пчъэхэр агъэпытагъэхэ пэтми, Исус къакІуи, пчэгум къиуцуи къариІуагъ:

–Гупсэфыныгъэ шъуиІэу шъопсэу!

²⁷ЕтІанэ Исус Фомэ риІуагъ:

–О пІэхъуамбэ мо къытелъхь, сІэмэ къяплъ. ПІи къэ­щэий, сэ счапэ къытелъхь, пшІошъ мыхъоу ущымытэу, шІошъхъуныгъэ зигъаІ.

²⁸–О уси Зиусхьан ыкІи уси Тхь!– Фомэ Исус ри­Іуагъ.

²⁹–Сэ сыплъэгъугъэти, пшІошъ хъугъэ,– къыриІуагъ Исус. –Мы Іофхэр амылъэгъугъэхэ пэтми, шІошъхъуны­гъэ зиІэ хъугъэхэр сыхьатмафэ ежьагъэх.

Мы тхылъыр зыфэттхыгъэр

³⁰Мы нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэм анэмыкІэу Исус игъогу рыкІохэрэм апашъхьэ мы тхылъым имытхэу, нэшэнэ гъэшІэгъонышхо Іаджыхэри къыгъэлъэгъуагъэх. ³¹Ау мы Іофхэр зыфэттхыгъэр Исусыр Христосэу Тхьэм Ыкъоу зэрэщытымкІэ шІошъхъуныгъэ шъуиІэ хъуныр ары, а шІошъхъуныгъэмкІи Исус ыцІэкІэ мыкІодыжьын щыІэныгъэ шъуиІэ хъуныр ары.

 

ЯТЮКІЫРЭ ЗЫНЭРЭШЪХЬ

Исус игъогу рыкІохэрэм ащыщхэу нэбгыриблымэ зыкъызэраригъэлъэгъугъэр

Ащ нэуж Тивериадэ зыцІэ псыхъураем* игъогу рыкІо­хэрэм джыри зэ Исус зыкъаригъэлъэгъугъ. Ар зэрэхъу­гъэр мары: ²Симон Петрэрэ, Фомэу ТІуазэкІэ заджэхэ­рэмрэ, Галилей хэкум ит Канэ къуаджэм щыщ Нафа­наилрэ, Зеведей ыкъуитІурэ, нэмыкІ нэбгыритІоу Исус игъогу рыкІохэрэмрэ зэгъусагъэх.

³–Пцэжъыяшэ сыкІощт,– ыІуи, Симон Петрэ адрэмэ ариІуагъ.

–Тэри тыкъыбдэкІощт,– къыраІожьыгъ ахэмэ. ЕтІанэ ежьэхи, къуашъом итІысхьэхи, кІуагъэх, а чэщым зи къа­убытыгъэп.

⁴Нэф къызэшъым, Исус псыІушъом Іутыгъ, ау ар зэ­рэ-Исусыр игъогу рыкІохэрэм ашІэжьыгъэп.

⁵ –Ныбджэгъухэр,– ариІуагъ Исус, –пцэжъые къэшъу­убытыгъа?

–Хьау, зи къэтыубытыгъэп,– къыраІожьыгъ ахэмэ.

⁶ –Къуашъом иджабгъу лъэныкъокІэ хъытыур хажъу­дзи, къэшъуубытыщт,– ариІуагъ Исус. Ар къызеІом, хъы­тыур хадзи, пцэжъыябэр хъытыум къызэрихьагъэм пае, хъытыур къыхахыжьын алъэкІыгъэп.

⁷Игъогу рыкІохэрэм ащыщэу Исус анахьышІоу ылъэ­гъурэм Петр риІуагъ:

–Мыр Зиусхьаныр ары.

Симон Петрэ ар зэрэ-Зиусхьаныр зызэхехым, ищыгъын кІыІутелъ зыщихыгъагъэти, ар къызэрищэкІыжьи, псым зыхидзагъ. ⁸Адрэ лІыхэу Исус игъогу рыкІохэрэм пцэ­жъыехэр зэрылъ хъытыур къыздалъэшъузэ, къуашъом исхэу къэсыгъэх, сыда пІомэ псыушъом пэчыжьэу щыты­гъэхэп, Іэнтэгъу шъитІум фэдиз ныІэп зэрэпэчыжьагъэ­хэр, ⁹ПсыІушъом къэзынэсхэм, шІомыкІ машІор хэгъэнагъэу, ащ пцэжъые телъэу, хьалыгъуи бгъодэлъэу алъэгъугъ.

21:1 Тивериадэ зыцІэ псыхъураер – Галилей псыхъураер ары.

¹⁰–Джы къэшъуубытыгъэ пцэжъыехэм ащыщ къэ­шъухь,– ариІуагъ Исус.

¹¹      Симон Петрэ къуашъом ыдэжь кІуи, пцэжъые инхэр зэрыз хъытыур Іушъом къытырилъэшъуагъ. Пцэжъые­хэу хъытыум илъыгъэхэр шъэрэ шъэныкъорэ щырэ хъу­щтыгъэ. Ащ фэдиз илъыгъэхэ пэтми, хъытыур зэІэ­тхъыгъэп.

¹²–ШъукъакІуи, пчэдыжьышхэ шъушІы,– ариІуагъ Исус. –О хэт ущыща?– ыІоу, игъогу рыкІохэрэм ащыщэу зи

Исус къеупчІынэу тегушхуагъэп. Ар зэрэ-Зиусхьаныр ашІагъ. ¹³Исус къакІуи, хьалыгъур къышти аритыгъ. Ащ фэдэу пцэжъыехэри аритыгъ. ¹⁴Исус лІагъэхэм къыза­хэтэджыкІыжьы ужым, игъогу рыкІохэрэм зыкъызэра­ригъэлъэгъугъэр мыр ящэнэрэу щытыгъ.

Исус Петрэ зэрэдэгущыІагъэр

¹⁵Зэшхэхэм ыуж, Исус Симон Петрэ риІуагъ:

–Иуан ыкъо Симон, мыхэмэ сызэралъэгъурэм нахьи нахьышІоу сыолъэгъуа?

–Ары, Зиусхьан,– къыриІожьыгъ Петрэ. –ШІу узэрэс­лъэгъурэр о ошІэ.

–Сэ сишъынэхэр гъэхъух,– риІуагъ Исус.

¹⁶–Иуан ыкъо Симон, шІу сыолъэгъуа?– ыІуи, ятІонэ­рэу Исус Петрэ риІуагъ.

–Ары, Зиусхьан,– къыриІожьыгъ Петрэ. –ШІу узэрэ­слъэгъурэр о ошІэ.

–Сэ симэлхэм Іахъоу афэхъу,– риІуагъ Исус.

¹⁷–Иуан ыкъо Симон, шІу сыолъэгъуа?– ыІуи, ящэнэ­рэу Исус Петрэ риІуагъ.

«ШІу сыолъэгъуа?» ыІуи, ящэнэрэу Исус зэреупчІы­гъэм пае, Петрэ ыгу къеуи къыриІожьыгъ:

–Зиусхьан, зэкІэри о ошІэ, шІу узэрэслъэгъурэри ошІэ.

–Симэлхэр гъэхъух,– риІуагъ Исус. ¹⁸–Шъыпкъэ дэдэр осэІо, уикІэлэгъу ор-орэу убгы бгырыпх иплъхьэти, узы­фаем укІощтыгъ. Ау жъы узыхъукІэ, о пІэхэр фэпщэй­хэзэ, нэмыкІ горэм бгырыпхыр убгы къырилъхьанышъ, уздэкІонэу узыфэмыем уищэщт.

¹⁹Исус ащ фэдэу зыфыриІуагъэр лІакІэу Петрэ фэхъу­щтэу*, Тхьэм щытхъушхо зэрыфишІыщт шІыкІыр гури­гъэІоныр арыгъэ. Исус ар зыреІом ыуж риІуагъ:

–Сэ сауж къырыкІу.

Исусрэ игъогу рыкІохэрэм ащыщэу анахьышІоу ылъэгъурэмрэ

²⁰Петрэ зыкъызызэрегъэзэкІым, игъогу рыкІохэрэм ащыщэу Исус анахьышІоу ылъэгъурэр ауж итэу къакІоу ылъэгъугъ. А лІыр ары пчыхьэшъхьашхэм дэжь Исус къыбгъодэсэу Іэнэм пэсэу къезыІогъагъэр:

–Зиусхьан, хэт тетыгъо зиІэхэм уаІэкІэзыгъэхьащтыр?

²¹Петрэ а лІыр зелъэгъум, Исус къеупчІыгъ: –Зиусхьан, мы лІыр сыдэу хъущт?

²²–Сэ дунаем къэсэгъэзэжьыфэкІэ, ар щыІэнэу сыфае­мэ, сыда уиІофэу ащ хэлъыр?– риІожьыгъ Исус. –О сауж къырыкІу!

²³Арэущтэу, «А лІэу Исус игъогу рыкІорэр лІэщтэп», зыІорэ къэбар шІошъхъуныгъэ зиІэ къошхэм ахэхьагъ. АрышъхьакІэ, «Ар лІэщтэп», ыІоу Исус Петрэ къыриІо­гъагъэп. Исус къыриІогъагъэр мары: «Сэ къэсэгъэзэжь­фэкІэ, ар щыІэнэу сыфаемэ, сыд уиІофэу ащ хэлъыр?»

²⁴А лІэу Исус игъогу рыкІорэр ары мы Іофхэр къэзы­ушыхьатырэри ахэр зытхыгъэри. Ащ къыушыхьатырэр зэрэшъыпкъэр тэ тэшІэ.

²⁵Исус нэмыкІ Іофыбэхэри ышІагъэх. Сызэрэгугъэрэм­кІэ, ахэр зэкІэри зырызэу тхыгъэхэмэ, тхыгъэн фаеу тхылъхэр дунаем тефэщтгъэхэп. Амин.

21:19 лІакІэу Петрэ фэхъущтыр – Петрэ къащым тыраІулІэнышъ, агъэ­лІэныр ары; сыда пІомэ зыгорэ къащым зытыраІулІэрэм, кІапсэкІэ е бгы­рыпхкІэ ыІэхэр къащым тырапхэщтыгъэх.