АПОСТОЛХЭМ

ІОФХЭУ АШІАГЪЭХЭР

 

АПЭРЭШЪХЬ

 

Тхьэм ежь ы Псэ ЛъапІэ апостолхэм къафыригъэхынэу

къызэригъэгугъагъэхэр

 

^{1, 2}Феофил* лъапІ, апэм къыщегъэжьагъэу Тхьэм Хьисэ уашъом зыдищэежьыгъэ мафэм нэсыфэ, Хьисэ ышІэгъэ Іоф пстэури, цІыфхэм аригъэшІэгъэ Іоф пстэури апэрэ тхылъэу* сэ стхыгъэм ит. Хьисэ, Тхьэм ежьыр уашъом дищэежьыным ыпэкІэ, къыхихыгъэ апостолхэм* Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ыкІуачІэкІэ унашъохэр афишІыгъэх. ³ Хьисэ къин зещэчым ыуж, щэч хэмылъэу лІагъэхэм къы­зэрахэтэджыкІыжьыгъэр бэрэ афигъэшъыпкъэжьэу ахэмэ ­

 

1:1,2 Феофил – еплъ Лука 1:1.

1:1,2 апэрэ тхылъыр – «Лука КъэбарышІур КъызэриІотагъэр» зыфа­Іорэ тхылъыр ары. Еплъ Лука 1:1-4.

1:1,2 апостол – нэмыкІ цІыф горэм ыцІэкІэ гущыІэнэуи Іоф ышІэнэуи фитыныгъэ зиІэр ары. Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІум «апо­столхэкІэ» яджэх. Ахэр Хьисэ илІыкІохэу тетыгъо зэритыгъэхэр ары.

 

 заригъэлъэгъущтыгъ. Мэфэ тІокІитІум къыкІоцІ апо­столхэм бэрэ заригъэлъэгъущтыгъ, Тхьэм и Тетыгъошхо* иІофхэм яхьылІагъэуи къадэгущыІэщтыгъ. ⁴ Хьисэ ахэмэ ягъусэ зэхъум, унашъо афишІыгъ:

–Епусалим къалэм шъудэмыкІ, ау сэ зигугъу къышъу­фэсшІыгъэу, Ты лъапІэм шъукъызэригъэгугъагъэм* шъу­паплъ; ⁵сыда пІомэ Иуан псыкІэ цІыфхэр ыумэхъы­щтыгъэх*, ау мэфэ заулэ зытешІэкІэ, Тхьэм ежь ы Псэ ЛъапІэкІэ шъуиумэхъыщт.

 

Хьисэ уашъом зэрэдэкІоежьыгъэр

 

⁶Зызэрэугъоихэм, апостолхэр Хьисэ къеупчІыгъэх:

–Зиусхьан, Израил ипачъыхьагъу мы мафэхэм зэтебгъэ­уцожьыщта?

⁷–Ты лъапІэм итетыгъошхокІэ уахътэхэуи лъэхъанэ­хэуи ыгъэнэфагъэхэр шъушІэнхэ шъуфитэп,– ариІо­жьыгъ Хьисэ. ⁸–Ау Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ къызышъуфе­хыкІэ, лъэкІыныгъэ шъуиІэ хъунышъ, Ерусалими, Иудей хэкуми зэкІэ, Самарие хэкуми зэкІэ, дунаим ыкъуапэ нэс шыхьат шъукъыщысфэхъущт.

⁹Хьисэ а гущыІэхэр къызеІохэм ыуж, ахэмэ алъэгъоу Тхьэм ар уашъом дищэежьыгъ. Зы ошъуапщэ горэ Хьисэ къышъхьэщырыхьи, ежьыр амылъэгъужьы хъугъэ.

 

1:3 Тхьэм и Тетыгъошхо – Тхьэм мы дунаими, мы дунаим ицІыфхэми те­тыгъошхоуи лъэкІыныгъэшхоуи афыриІэр ары. Инджылыр Тхьэм и Тетыгъошхо зытегущыІэкІэ, зыфиІорэр загъорэ мы уахътэм Тхьэм те­тыгъошхоу иІэр ары, загъори къэкІощт уахътэм Тхьэм тетыгъошхоу иІэщтыр ары, загъори Тхьэм ыдэжь мыкІодыжьын щыІэныгъэ щыуиІэ­ныр ары.

1:4 Ты лъапІэм шъукъызэригъэгугъагъэр – Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ары. Еплъ Лука 24:49; Иуан 15:26.

1:5 умэхъыныр – «ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожьи, зысэжъугъэу­мэхъ, Тхьэм ахэр къышъуфигъэгъунхэм пае», ыІоти, умэхъэкІо Иуан (Яхья) цІыфхэр псым чІигъаощтыгъэх (ыумэхъыщтыгъэх). Еплъ Марк 1:4. Хьисэ уашъом зыдэкІоежьыгъэм щегъэжьагъэу, цІыфхэм диным ехьылІагъэу тетыгъо зиІэ цІыф горэм зырагъэумэхъы – а цІыфым ахэр псым чІегъаох, е псы тІэкІу ашъхьэхэм атыреутхэ. Арэущтэу ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ зэрэхъугъэр къагъэлъагъо. Ащ нэмыкІэуи Хьисэ лІи, лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыгъэм пае япсэкІодхэр къафэ­гъугъэхэу, мыкІодыжьын щыІэныгъэ яІэ зэрэхъугъэми шыхьат фэхъух.

 

¹⁰Хьисэ уашъом зыдэкІоежьым, апостолхэм анэхэр уа­шъом тырагъэдыкъагъэхэу, ошІэ-дэмышІэу лІитІу шъошэ фыжькІэ фэпагъэхэу* ахэмэ адэжь къэуцугъэх.

¹¹Шъо Галилей цІыфхэр,– къаIуагъ а лІитІумэ, –сыд пае мыщ дэжьым шъущытэу уашъом шъудэплъыера? Мы Хьисэу Тхьэм уашъом дищэежьыгъэр уашъом дэкІоежьы­гъэу зэрэшъулъэгъугъэм фэдэ къабзэу къехыжьыщт.

 

Апостолхэм ежьхэм ащыщ хъунэу Иудэ ычІыпІэкІэ

Матфый зэрэхахыгъэр

 

¹² Ащ нэужым апостолхэр Елеон Іуашъхьэм* ехыжьхи, Ерусалим агъэзэжьыгъ. Елеон Іуашъхьэр Ерусалим игъу­нэгъоу щыт, шэмбэт гъогум* икІыхьагъэ фэдизэу. ¹³ Къа­лэм дэхьажьхи, ахэр зэрыс унэ лъагэм дэкІоежьыгъэх; мыхэр арыгъэх: Петрэ, Иуан, Якъубэ, Индрыс; етІанэ Филипп, Фомэ, Варфоломей, Маттэ; Алфей ыкъо Якъуб, Симонэу зихэгъэгу ыгу етыгъэу фэлажьэщтыгъэр, Якъубэ ыкъо Иудэ. ¹⁴Бзылъфыгъэ заулэ, Хьисэ янэу Мерэм, Хьисэ ышхэр ягъусэхэу, ахэмэ зэкІэ зэдаштэу Тхьэм елъэІу зэпытыщтыгъэх.

¹⁵ А мафэхэм ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ купэу нэбгы­ришъэрэ тІокІырэ фэдиз хъущтыгъэм Петрэ къыхэуцуи къыІуагъ:

¹⁶–Сшыхэр*, Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт гущыІэ­хэу Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ пачъыхьэ Даутэ ыгу къырилъхьэ­хи, Иудэ зыцІэм ехьылІагъэу къыригъэІуагъэхэр къэ­къыпкъэжьынхэ фэягъэх. А Иудэ ары* Хьисэ къэзыубыты­гъэхэм гъогур языгъэлъэгъугъэр. ¹⁷Ари тэ тщыщыгъ, мы Іофыми тигъусэу рылажьэщтыгъ.

¹⁸Бзэджагъэу ышІагъэм пае пкІэу ратыгъэмкІэ* Иудэ хьасэ къыщэфыгъ. А хьасэм

 

1:10 лІитІу шъошэ фыжькІэ фэпагъэхэу – мэлэІичхэр ары.

1:12 Елеон Іуашъхьэр – Зейтун Іуашъхьэр ары. Ерусалим игъунэ­гъубзэу, итыгъэ къыкъокІыпІэ лъэныкъокІэ Кедрон къуладжэм иадрабгъу ит.

1:12 шэмбэт гъогу – зы километрэ фэдиз мэхъу. Джурт хабзэм иунашъо тетэу, шэмбэт мафэм зы километрэ нахьыбэ укІо хъущтэп.

1:16 сшыхэр – зы диным рыкІохэрэр ары.

1:16 А Иудэ ары . . . гъогур языгъэлъэгъугъэр – еплъ Лука 22:47.

 

бгъэгукІэ тефи, ыныбэ зэгоути, икІэтІыйхэр зэкІэ къикІыгъэх. ¹⁹Ерусалим дэс цІыф пстэуми Иудэ къехъулІагъэм икъэбар зэхахыгъ, абзэкІи а хьасэм АкелдамэкІэ еджэщтыгъэх. Ащ къикІы­рэр «Лъыосэ Хьасэ».

²⁰ЕтІанэ Петрэ къыпигъэхъожьыгъ:

–Сэбурым мыщ фэдэу ит:*

«Иунэ нэкІ орэхъу. Зи ерэмыс».

Мыщ фэдэуи ит:

«Ащ ипшъэрылъ нэмыкІ горэм ерэштэжьи, ычІыпІэ ерэуцожь».

^{21, 22}–Арыти, Хьисэ лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьы­гъэр Иудэ ычІыпІэкІэ нэмыкІ горэм къыддиушыхьатын фае. А шыхьатыр Хьисэ къытхахьэу, къытхэкІэу зыщы­тыгъэ лъэхъаным зэкІэ, Иуан Хьисэ зиумэхъыгъэ мафэм щегъэжьагъэу Тхьэм Хьисэ уашъом дищэежьыфэ, тигъу­сагъэхэм ащыщын фае.

²³Арэущтэу нэбгыритІу агъэуцугъ: Юсыфэу ВарсавэкІэ заджэхэрэмрэ (ащ Иусти раІуагъ) Матфыйрэ.

^{24, 25}ЕтІанэ Тхьэм елъэІухэзэ аІуагъ:

–Зиусхьан, о цІыф пстэуми агухэм арылъыр ошІэ. Мы нэбгыритІумэ ащыщэу, апостолым иІоф ышІэнэу хэпхы­гъэр къытэгъэлъэгъу; сыда пІомэ Иудэ а Іофыр къы­гъани, ежь фэшъошэ чІыпІэ кІуагъэ.

²⁶ЕтІанэ пхъэдз ашІи, пхъэдзыр Матфый тефагъ. Арэу­щтэу апостол пшІыкІузымэ ягъусэу Матфыий апостолэу хъугъэ.

 

 

 

ЯТIOНЭРЭШЪХЬ

 

Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм

къызэрафехыгъэр

 

      Пэнтэкост зыцІэ мэфэкІ мэфэшхор* къызэсым, шІошъ­хъуныгъэ зиІэхэр зэкІэ зы чІыпІэм

1:18 пкІэу ратыгъэр – еплъ Лука 22:3-6.

1:20 Сэбурым ит – еплъ Сэбур (Псалтыр) 69:25; 109:8 (урыс библиемкІэ 68:26; 108:8).

2:1 Пэнтэкост зыцІэ мэфэкІ мэфэшхор – коцхэр къызахыжьырэм ыуж, джуртхэм илъэс къэс ятфэнэрэ мазэм щагъэмэфэкІырэ мэфэкІ мэфэшхор ары. Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхом ыуж, мэфэ шъэныкъозыблэкІыхэкІэ, Пэнтэкост мэфэкІ мэфэшхор къэсы. «Пэнтэ­костым» къикІырэр «яшъэныкъорэр» ары.

 

 

щытыгъэх. ²ОшІэ-дэмышІэу жьыбгъэшхоу къепщэрэм ибырсыр мэкъэшхо фэдэ макъэ уашъом къехи, унэу зэрысхэм зэкІэ мэкъэ­шхор из хъугъэ. ³МашІом фэдэу бзэгухэр къафэлъэгъуа­гъэх. А бзэгухэм загощи, ахэмэ ащыщэу хэтрэ зы цІыфым зы бзэгу къытенагъэу хъугъэ. ⁴Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ зэкІэми агухэм инэу арылъ хъуи, хымабзэхэмкІэ къэгу­щыІэхэу аублагъ, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ къызэригъэгу­щыІагъэхэм фэдэу.

⁵Дунаим сыдрэ лъэпкъи щыщхэу Тхьэм ищынагъо зыгу илъ джуртхэр Ерусалим дэсыгъэх. ⁶А бырсыр мэ­къэшхор къызэхъум, зыфахьын амышІэу, цІыфыбэхэр зэхэлъэдагъэх; сыда пІомэ хэти ежь ыбзэкІэ ахэр къэ­гущыІэхэу зэхахыгъэти ары. ⁷Лъэшэу агъэшІагъоу зэра­Іожьыщтыгъ:

–Мы къэгущыІэрэ лІыхэр зэкІэ Галилей хэкум щыщ­хэба? ⁸Ащыгъум тэ тщыщэу, хэти ежь ыбзэкІэ ахэр къэгущыІэхэу зэхихын ылъэкІэу сыдэущтэу хъура? ⁹ Пар­фие хэгъэгум щыщхэми, Мидие хэгъэгум щыщхэми, Елам хэгъэгум щыщхэми, Месопотамие хэгъэгум исхэми, хэку­хэу Иудейрэ Каппадокиерэ арысхэми, хэкухэу Понтрэ Асиерэ арысхэми, ¹⁰хэкухэу Фригиерэ Памфилиерэ арыс­хэми, Мысырымрэ Ливие хэгъэгум щыщ Кириние къалэм пэгъунэгъу лъэныкъомрэ арысхэми, Рим къэлэшхом къи­кІыгъэхэми, ¹¹джуртхэми, прозелитхэми*, Крит хы­гъэхъунэм* щыщхэми, арабхэми, тэ зэкІэ тыбзэхэмкІэ Тхьэм Іофышхохэу ышІагъэхэм якъэбар ахэмэ къаIуатэу зэхэтэхы.

¹²ЦІыф пстэуми агъэшІагъоу, зыфахьын амышІэу зэра­Іожьыщтыгъ:

–Сыда щыщ мы къэхъугъэр?

¹³Зыгорэхэри акІэнакІэхэу къаIуагъ:

–Сэнэпс ІэшІум ыгъэутэшъуагъэх.

 

2:11 прозелитыр – зидин зэблэзыхъугъэр ары.

2:11 хыгъэхъунэ – чІыгу гъушъэу псы гузэгум итыр ары.

 

Пэнтэкост мэфэкІ мэфэшхом Петрэ цІыф купышхом хэтхэм

апашъхьэ къызэрэщыгущыІагъэр

 

¹⁴Джащыгъум Петрэ апостол пшІыкІузымэ ягъусэу къэ­тэджи, ымакъэ къыІэти, гущыІэу къыублагъ.

–Сшы джуртхэмрэ, Ерусалим дэсхэмрэ, мыр зэжъугъа­шІэ, къасІохэрэми шъукъядэІу. ¹⁵Шъо шъузэрэгугъэрэм фэдэу мы лІыхэр утэшъуагъэхэп, сыда пІомэ пчэдыжьым сыхьатыр бгъу* хъугъэ ныІэп. ¹⁶Ау мыщ дэжьым къыщыхъугъэр пегъымбар Иоил* Іофэу мырэущтэу зыте­гущыІагъэр ары:

¹⁷«Тхьэм мырэущтэу еІо: дунаим иаужырэ мафэхэм

сэ с Псэ ЛъапІэ цІыф пстэуми къафезгъэхыщт.

СигущыІэхэр шъо шъукъохэмрэ шъупхъухэмрэ

агухэм къарыслъхьанхэшъ, къязгъэІощтых.

ШъуикІалэхэми Іофхэр къафэзгъэлъэгъощтых,

шъуинахьыжъхэми пкІыхьапІэхэр язгъэлъэгъущтых.

¹⁸ А мафэхэм къысфэлажьэрэ цІыфхэм,

хъулъфыгъэми бзылъфыгъэми, сэ с Псэ ЛъапІэ къафезгъэхыщт,

сигущыІэхэри ахэм агухэм къарыслъхьанхэшъ, къязгъэІощтых.

¹⁹Уашъом Іофышхо гъэшІэгъонхэр къыщызгъэлъэгъощтых,

чІылъэми нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэр

къыщызгъэлъэгъощтых, лъы, машІо, Іугъошхо къэхъущтых.

²⁰ Зиусхьаным имэфэшхоу щытхъушхо зиІэр къэкІоным

ыпэкІэ, тыгъэри шІункІ къэхъущт, мазэри лъым фэдэу хъущт.

²¹ Хэт щыщми Зиусхьаныр къыдэІэпыІэнэу елъэІурэри мыкІодэу къэнэжьыщт».

²² Ащ нэужым Петрэ джыри ипсалъэ къыпидзэжьыгъ:

–Шъо, Израил лІыхэр, мы гущыІэхэм шъукъядэІу: Тхьэм Назарет щыщ Хьисэ ежьым зэрэщыщыр шъор­кІэ къыгъэшъыпкъэжьыгъ. Тхьэм ар къызэригъэшъыпкъэжьыгъэр

 

2:15 пчэдыжьым сыхьатыр бгъу – гущыІэ-гущыІэу зэбдзэкІымэ, «ящэ­нэрэ сыхьатыр» мэхъу. Ащ къикІырэр пчэдыжьым сыхьатыр бгъур ары.

2:16-20 пегъымбар Иоил . . . зытегущыІагъэр – еплъ Пегъымбар Иоил тхылъэу ытхыгъэм 2:28-32.

 

Хьисэ лъэкІыныгъэ зыхэлъ Іофышхохэмрэ Іофышхо гъэшІэгъонхэмрэ шъуадэжь зэрэщыригъэшІа­гъэхэри, нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэр зэрэщыригъэгъэ­лъэгъуагъэхэри ары. ²³Тхьэм гухэлъэу ыухыгъэм тетэуи, Тхьэм ар къэхъуным ыпэ къэхъунэу зэришІэщтыгъэм фэдэуи, Хьисэ къышъуІэкІэхьагъ. ЦІыф бзаджэхэм шъо къащым ряжъугъэІулІи яжъугъэукІыгъ. ²⁴Ау Тхьэм ар лІэныгъэм икъин щэчыныгъэм хищыжьыгъэу, лІагъэхэм къахигъэтэджыкІыжьыгъ; сыда пІомэ лІэныгъэм ар ыІы­гъынэу хъущтыгъэп. ²⁵Пегъымбар Даутэ Хьисэ ехьылІагъэу мырэущтэу къыІуагъ:*

«Зиусхьаныр сапашъхьэ итэу слъэгъу зэпытыгъ.

ЗыкІи симыгъэгумэкІыным пае, ар сиджабгъукІэ къызгот.

²⁶Арышъ, сыгу мэгушІо, сыжэ-бзэгуи мэгушІо.

Спкъи гугъэпІэшІу иІэу псэфыжьыщт,

²⁷сыда пІомэ лІагъэхэм ядунаи сэ спсэ къыщыбгъэнэжьыщтэп.

УиIорышIэ лъапІэм ихьадэ бгъэшъущтэп.

²⁸ ЩыІэныгъэм ыдэжь кІорэ гъогухэр сэбгъэшІагъэх.

Уадэжь сэ сыщыбгъэгушІожьыщт».

²⁹–Сшыхэр, тятэжъышхо Даутэ ехьылІагъэу гушхоны­гъэкІэ сыкъэгущыІэн сыфит. Ар дунаим ехыжьыгъагъ ыкІи чІалъхьажьыгъагъ, непэ къэсыфэ икъэунэ тадэжь щыІ. ³⁰Даутэ пегъымбарэу щытыгъ, ащи ышІэщтыгъ, Мэссихьэу* ежь Даутэ къытехъукІынэу щытыгъэ цІыфхэм ащыщыр ежь Даутэ ипачъыхьэ тІысыпІэ тыригъэтІыс­хьанэу Тхьэм гущыІэ пытэкІэ къызэригъэгугъагъэр*. ³¹Арышъ, Даутэ къэхъущтыр ешІэти, Мэссихь къыте­гущыІэу* «Тхьэм ар лІагъэхэмэ ядунай къыщигъэнэжьы­щтэп», ыкІи «ащ ихьадэ ыгъэшъущтэп» ыІуи

 

 

2:25-28 пегъымбар Даутэ . . . къыІуагъ – еплъ Сэбур (Псалтыр) 16:8-11 (урыс библиемкІэ 15:8-11).

2:30 Мэссихь – Мессихьыр ары. Пачъыхьэ Даутэ ылъэпкъ къытехъу­кІыгъэу, пегъымбархэм къызэраІуагъэм тетэу, Израил шъхьафитны­гъэрэ мамыр тетыгъорэ аригъэгъотынхэу Тхьэм Израил къызэри­гъэгугъэгъэ пщы лъапІэр ары.

2:30 Тхьэм гущыІэ пытэкІэ къызэригъэгугъагъэр – еплъ Сэбур (Псал­тыр) 132:11 (урыс библиемкІэ 131:11).

2:31 Даутэ . . . Мэссихьым къытегущыІэу – еплъ Сэбур (Псалтыр) 16:10 (урыс библиемкІэ 15:10).

 

къызеІом, зыфиІуагъэр Мэссихь лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьынэу зэрэщытыгъэр ары. ³²А Хьисэ ары Тхьэм лІагъэхэм къахигъэтэджыкІыжьыгъэр, а Іофыми тэ зэкІэри тыри­шыхьат. ³³Тхьэм Хьисэ уашъом дищэежьи, иджабгъукІэ зыгуегъэтІысхьэм ыуж, Ты лъапІэм ежь ы Псэ ЛъапІэу къызэригъэгугъагъэр къыритыгъ, зэрэшъулъэгъурэм ыкІи зэрэзэхэшъухырэм фэдэуи Хьисэ Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ къытфыригъэхыгъ. ³⁴Сыда пІомэ Даутэ уашъом дэкІое­жьыгъэп, ау мырэущтэу къыІуагъ:*

«Тхьэу Зиусхьаным сэ си Зиусхьан къыриІуагъ:

³⁵О уипыихэр лъэгукІэтын пфэсшІыхэфэ,

сэ сиджабгъукІэ къызготІысхь».

³⁶–Арышъ, Израил цІыф пстэуми мыр яшъыпкъэу арэшІ: Мы Хьисэу шъо къащым ешъуІулІыгъэр, Тхьэм ыкІи Зиусхьанэу ыкІи Мэссихьэу къыгъэхъугъ.

³⁷ЦІыфхэм ар зызэхахым, агу хэуІагъ. Ахэмэ Петрэрэ адрэ апостолхэмрэ къараІуагъ:

–Тшыхэр, сыда тэ тшІэн фаер?

³⁸–ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожьи, Хьисэ Мэссихь ыцІэкІэ шъо пстэуми зытэжъугъэумэхъ*, Тхьэм шъуи­псэкІодхэр къышъуфигъэгъунхэм пае,– ариІожьыгъ Петрэ. –Ащыгъум Тхьэм итынэу ежь ы Псэ ЛъапІэ шъу­гухэм къарилъхьащт. ³⁹Тхьэм ежь ы Псэ ЛъапІэ зыфы­ригъэхынэу къыгъэгугъагъэхэр шъори, шъуибынхэри, чыжьэу щыІэ цІыфхэри зэкІэ – цІыфхэу ежь ибын хъун­хэу Зиусхьанэу ти Тхьэ зэкІэ заджэхэрэр ары.

⁴⁰НэмыкІ гущыІабэкІэ Петрэ ахэмэ афигъэпытэу ялъэ­Іугъ:

–Мы лъэпкъ къуанчэм Тхьэм зыхежъугъэщыжьи, шъу­мыкІодэу зыкъежъугъэгъэнэжь.

⁴¹Арэущтэу Петрэ игущыІэхэр зыштагъэхэм зарагъэумэ­хъыгъ. А мафэм шІошъхъуныгъэ зиІэхэм япчъагъэ минищ фэдиз хэхъуагъ. ⁴²Емызэщхэу шІошъхъуныгъэ зиІэ хъугъэ цІыфхэм апостолхэм Тхьэм игущыІэхэр зара­гъэгъашІэхэу зэпытыщтыгъэх, зэкъошхэм фэдэуи зэхэ­тыгъэх, хьалыгъу зэгуачы зэпытыщтыгъ, Тхьэми елъэІу зэпытыщтыгъэх.

 

2:34-35 Даутэ . . . къыІуагъ – еплъ Сэбур (Псалтыр) 110:1 (урыс библиемкІэ 109:1).

2:38 умэхъыныр – еплъ 1:5.

2:42 хьалыгъу зэгуачы зэпытыщтыгъ – Хьисэ лІи, лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыгъэр агу къагъэкІыжьызэ, ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэр зэдашхэх.

 

 

ШІошъхъуныгъэ зиІэхэм язэкъошныгъ

 

⁴³Апостолхэм Іофышхо гъэшІэгъон Іаджыхэр ашІагъэ­хэти, нэшэнэ гъэшІэгъонышхо Іаджыхэри къагъэлъэ­гъуагъэхэти, цІыфхэм зэкІэ агухэм щынагъо арылъ хъу­гъэ. ⁴⁴ШІошъхъуныгъэ зиІэхэр зэкІэ зэгъусагъэх, яІэри зэкІэ язэфэдагъ. ⁴⁵Ямылъкухэмрэ яхьапщыпхэмрэ ащэхи, къыкІэкІыгъэм щыщ хэти ищыкІагъэм фэдиз ратыгъ. ⁴⁶Зыгу-зыпсэу мафэ къаси Тхьэм иунэшхо щызэІукІэ зэпытыщтыгъэх. Яунэхэми хьалыгъур щызэгуачыщтыгъ, гушІохэу агу шъыпкъэхэкІэ зэдашхэщтыгъэх. ⁴⁷Тхьэм ищытхъу ашІыщтыгъ, цІыф пстэуми агуи яІущтыгъ. Зиусхьаным цІыфхэу мыкІодхэу къыгъэнэжьхэрэмкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм япчъагъэ мафэ къэси хигъа­хъощтыгъ.

 

 

 

 

 

 

ЯЩЭНЭРЭШЪХЬ

 

Петрэрэ Иуанрэ Тхьэм иунэшхо икъэлапчъэ дэжь

зылъакъохэм атеуцон зымылъэкІырэ лІы горэ

зэрэщагъэхъужьыгъэр

 

Зы мафэ горэм щэджэгъоужым цІыфхэр Тхьэм зыще­лъэІурэ сыхьат щым дэжь* Петрэрэ Иуанрэ Тхьэм иунэ­шхо кІощтыгъэх. ²3ы лІы горэ, къызыхъугъэм щегъэ­жьагъэу ылъакъохэм атеуцон ымылъэкІэу, Тхьэм иунэ­шхо икъэлапчъэхэм ащыщхэу «Къэлапчъэ дах» зыфаІо­рэм къахьыщтыгъ. Ар мафэ къэси къахьыти, Тхьэм иунэ­шхо чІахьэхэрэм сэдакъэкІэ ялъэІунэу а къэлапчъэм дэжь агъэтІысыщтыгъ. ³А лІым Петрэрэ Иуанрэ Тхьэм иунэ­шхо чІахьэхэзэ зелъэгъухэм, ялъэІугъ:

–Сэдакъэ къысэшъут!

 

3:1 сыхьатыр щым дэжь – гущыІэ-гущыІэу зэбдзэкІымэ, «ябгъо­нэрэ сыхьатыр» мэхъу. Ащ къикІырэр щэджэгъоужым сыхьатыр щыр ары.

 

⁴Петрэрэ Иуанрэ анэхэр а лІым тырагъэдыкъагъэхэу, еплъыхэзэ, Петрэ къыІуагъ:

–Мо зэ къытэплъ!

⁵Зыгорэ къыратынкІэ ащыгугъэу а лІыр афыдэплъыягъ.

⁶–Дышъи тыжьыни сэ зи сиІэп,– къыІуагъ Петрэ, –ау сиІэр осэты: Назарет къалэм щыщ Хьисэ Мэссихь ыцІэкІэ унашъо пфэсэшІы, къэтэджи, къэкІухь!

⁷ЕтІанэ Петрэ а лІым ыІэ джабгъу къыубыти къы­гъэтэджыгъ. Ардэдэм а лІым ылъакъохэмрэ ылъэ­гуанджэхэмрэ кІуачІэ къахэхьажьыгъ. ⁸Ар къызщылъэ­ти, ылъакъохэм атеуцожьи, къыкІухьэу ыублагъ. ЕтІанэ Петрэрэ Иуанрэ ягъусэу Тхьэм иунэшхо чІахьи, къыкІу­хьэу, дэпкІаезэ Тхьэм щытхъу фишІыгъ. ⁹ЦІыф пстэуми ар къыкІухьэу, Тхьэм щытхъу фишІэу алъэгъугъ. ¹⁰3а­лъэгъум, Тхьэм иунэшхо «и Къэлапчъэ дах» зыфаІорэм ыдэжь лъэІуакІоу щысыщтыгъэр арэу цІыфхэм къашІэ­жьыгъ, агучІи изыгъэу а лІым къехъулІагъэр лъэшэу агъэшІэгъуагъ.

 

Петрэ цІыф купышхом ыпашъхьэ къызэрэщыгущыІагъэр

 

¹¹ЛІэу агъэхъужьыгъэр Петрэрэ Иуанрэ ауж имыкІэу, цІыфхэм зэкІэ лъэшэу агъэшІагъоу пачъыхьэ Сэлмэн ыцІэкІэ заджэхэрэ щагоу шъхьэ зытелъ пкъэу къэлапчъэ­хэр зиІэм ыдэжь чъэхи, а нэбгырищым адэжь къыщы­зэрэугъоигъэх. ¹²Петрэ ар зелъэгъум, цІыфмэ ариІуагъ:

–Израил лІыхэр, сыд пае ар жъугъэшІагъора? Сыд пае ащ фэдизэу тэ шъукъытэплъыра? Тэр-тэрэу лъэкІыны­гъэшхо тиІэу, е Тхьэр инэу тэ тэгъэлъапІэшъ, мы лІым зекІон едгъэлъэкІыгъэу шъогугъа? ¹³Мы лІым къехъу­лІагъэмкІэ Ибрахьимэ, Исхьакъ, Якъубэ я Тхьэу тятэ­жъышхохэм я Тхьэ цІыфхэм апашъхьэ ы Къо Хьисэ ищы­тхъушхо къыщигъэлъэгъуагъ. Ар тетыгъо зиІэхэм шъо аІэкІэжъугъэхьагъ. Іэшъхьэтет Пилат* ар шъхьафитэу къытІупщыжьынэу тыриубытагъэ пэтми, ащ ыпашъхьэ Хьисэ

 

3:13 Пилат – Рим (Рум) цІыфхэм ащыщэу, Понтый Пилат, Хьисэ къызэхъу нэужым я 26-36 илъэсхэм къакІоцІ хэкухэу Иудей, Са­марие, Идумей яІэшъхьэтетэу щытыгъ.

 

 

щызэшъупэсыгъэп. ¹⁴ЦІыф ЛъапІэу ыкІи Зафэр зэшъупэсыгъэп, зы укІакІо горэ шъхьафитэу къышъуфи­тІупщыжьынэуи Іэшъхьэтет Пилат шъуелъэІугъ. ¹⁵ Щы­Іэныгъэ шъыпкъэр цІыфмэ язытырэр арэущтэу шъу­укІыгъэ, ау Тхьэм ар лІагъэхэм къахигъэтэджыкІы­жьыгъ. Тэри а Іофым тыришыхьат. ¹⁶Мы лІэу шъу­лъэгъурэм ыкІи шъушІэрэм Хьисэ ыцІэ зэрэщыгугъы­гъэм пае, кІуачІэ иІэ хъугъэ. Хьисэ ыцІэрэ Хьисэ ыдэжь къикІырэ шІошъхъуныгъэмрэ ары шъо пстэуми шъуапашъхьэ мы лІыр щызыгъэхъужьыпагъэр.

¹⁷–Ащ нэмыкІэу, сшыхэр, шъори шъуитхьаматэхэми Хьисэ ешъушІагъэр зэхэшъумышІыкІэу зэрэшъушІагъэр сэшІэ. ¹⁸Тхьэм пегъымбар пстэуми агухэм къарилъхьи, къаригъэІуагъ, ежь и Мэссихь къиныбэ ыщэчын фаеу зэрэщытыщтыр, Тхьэм зэриухыгъэм тетэуи хъугъэ. ¹⁹Арыти, Тхьэм шъуипсэкІодхэр къышъуфигъэгъунхэм пае, ахэмэ шъуафыкІэгъожьи, Тхьэм игъогу шъутехь. ²⁰Ащыгъум шъугухэм зызыщагъэпсэфыжьын лъэхъаныхэр Зиусхьаным ыдэжь къикІыщтых, Тхьэм Мэссихьэу къышъу­фигъэнэфэгъэ Хьисэи къыгъэкІожьыщт. ²¹Тхьэм зэпстэури тэрэзэу зэтригъэуцожьыфэ, Мэссихь уашъом щыІэн фае, Тхьэм ипегъымбар лъапІэхэм агухэм къарилъхьи, къызэра­ригъэІуагъэм тетэу. ²²ГущыІэм пае, пегъымбар Мусэ къы­Іуагъ:* «Зиусхьанэу шъуи Тхьэм шъушыхэм ащыщэу, сэ сфэдэ пегъымбар горэ къыгъэкІощт. Ащ къышъуиІощт пстэуми шъуядэІун фае. ²³А пегъымбарым къыІохэрэм хэт щыщми ямыдэІурэр лъэпкъым хэкІынышъ, кІоды­жьыщт».

²⁴–Адрэ пегъымбар пстэуми, пегъымбар Самуел щегъэ­жьагъэу ащ къыкІэлъыкІуагъэхэми, пегъымбархэу Тхьэм игущыІэхэр зыгу къырилъхьэхи, къызэригъэІогъэ пстэу­ми мы мафэхэм ягугъу ашІыщтыгъ. ²⁵Пегъымбархэм ажэ­кІэ Тхьэм цІыфхэр къызэригъэгугъэгъэ Іофхэр зыгъот­хэрэр шъоры, Тхьэм ежьыррэ шъуятэжъышхохэмрэ азы­фагу дилъхьэгъэ зэзэгъыныгъэм иІахьышІуи зыгъотхэ­рэр шъоры, Тхьэм пегъымбар Ибрахьимэ зэрэриІуагъэм тетэу, «О къыптехъукІыщт цІыфым дунаим ылъэпкъ пстэуми сынэшІу щыфэныгъэр анигъэсынэу сшІыщт». ²⁶Тхьэм ежь ы Къуи къызегъэлъагъом, лъэпкъхэм апэу ежь ы Къо къызфигъэкІуагъэр шъоры, шъуащышу хэти

 

3:22 пегъымбар Мусэ къыІуагъ – еплъ Пегъэмбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 18:15,18.

 

шъуащыщэу хэти игъогу бзаджэ тырыригъэгъэкІэу, ынэшІу къыщыригъэфэным пае.

 

 

ЯПЛІЭНЭРЭШЪХЬ

 

Джурт тхьаматэхэм Петрэрэ Иуанрэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом

 ыпашъхьэ зэрэращагъэхэр

 

Петрэрэ Иуанрэ цІыфхэм адэгущыІэхэзэ, дин пащэхэр, Тхьэм иунэшхо иухъумакІохэм ятхьаматэ, саддукейхэр* лъэшэу губжыгъэхэу итІум къабгъодэхьагъэх; ²сыда пІомэ Петрэрэ Иуанрэ цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр арагъашІэхэу, Хьисэ лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыгъэм пае, лІагъэ­хэр къызэрэтэджыжьыщтхэр агъэІущтыгъэти ары. ³Арэу­щтэу ахэмэ Петрэрэ Иуанрэ аубытхи, пчыхьашъхьэ хъу­гъэти, ятІонэрэ мафэм нэсы хьапсым чІагъэсыгъэх. ⁴Петрэ­рэ Иуанрэ къэбарэу агъэІурэр зэхэзыхыгъэхэм ащыщхэу бэмэ ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ. Ахэмэ япчъа­гъэ нэбгырэ минитф фэдиз хъугъэ.

⁵ЯтІонэрэ мафэм джурт тхьаматэхэр, нахьыжъхэр*, Тэу­рат егъэджэкІо пащэхэр* Ерусалим щызэІукІагъэх. ⁶Дин пэщэшхоу* Аннэ* зыцІэр ащ дэжьым щыІагъ, етІанэ Кайафэ*, Иуан, Александр, нэмыкІ лІыхэу дин пэщэшхом иунагъо щыщхэр ащ дэжьым

 

4:1 саддукейхэр – дин пащэхэм ащыщхэу, диным пылъхэу зы тхьамэтэ купэу щытыгъэх. Ахэмэ тхылъ лъапІэхэу алъытагъэхэр Тэурат хабзэм итхылъитф ары ныІэп.

4:5 нахьыжъхэр – лъытэныгъэ зиІэ джурт дин тхьаматэ купэу щытыгъэх. Ахэмэ ащыщхэу заулэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщыгъэх.

4:5 Тэурат егъэджэкІо пащэхэр – Тэурат хабзэм итхэмрэ джуртхэм адрэ тхылъ лъапІэхэу яІэхэм арытхэмрэ цІыфхэм агурызыгъаІоу щытыгъэ пащэхэр ары.

4:6 дин пэщэшхор – дин пащэхэм ятхьаматэуи Тхьэмэтэ Хэсэшхом итхьаматэуи щытыгъ.

4:6 Аннэ – Хьисэ къызэхъу нэужым я 6-15 илъэсхэм къакІоцІ дин пэщэшхоу щытыгъ.

4:6 Кайафэ – Аннэ ыпхъу илІэу щытыгъ, Хьисэ къызэхъу нэужым я 18-36 илъэсхэм къакІоцІ дин пэщэшхоу щытыгъ.

 

щыІагъэх. ⁷Ахэмэ Петрэрэ Иуанрэ утыгум къыращэхи яупчІыгъэх:

–Сыд фэдэ кІуачІэкІэ, е хэт ыцІэкІэ а лІыр хъужьыгъа?

⁸Ар зэІом, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ Петрэ ыгу инэу илъ хъуи ариІуагъ:

–Шъо тэ тлъэпкъ итхьаматэхэри, нахьыжъхэри! ⁹ЛІэу зылъакъохэм атеуцон зымылъэкІыгъэм тэ шІоу фэтшІагъэм иІоф шъухаплъэзэ, «Сыдэущтэу ар хъужьы­гъа?» шъуІозэ, непэ шъукъытэупчІы. ¹⁰Арышъ, шъо зэ­пстэуми, Израил лъэпкъым зэкІэ мыр зэжъугъашІэ: Наза­рет къалэм щыщ Хьисэ Мэссихь ыцІэ ыкІуачІэ ары мы лІыр зыгъэхъужьыпагъэр, ащ паий ар шъуапашъхьэ ит. Хьисэ ары къащым тешъуІулІагъэр, ау Тхьэм ар лІагъэхэм къахигъэтэджыкІыжьыгъ. ¹¹Ежьыр ары

«Унэ зышІыхэрэм зэрамыпэсэу чІадзыжьыгъэ мыжъоу

мыжъо лъэпсэ дэдэу унэм фэхъугъэр».*

¹²–ЦІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэнэжьырэ закъор Хьисэ ары. Ащ ыцІэ нэмыкІэу, Тхьэм уашъом ычІэгъ чІэт цІыф­хэм аритыгъэу зи щыІэп тымыкІодэу тыкъэзыгъэнэжьын зылъэкІынэу.

¹³Джурт тхьаматэхэм Петрэрэ Иуанрэ ягушхоныгъэ за­лъэгъум, гъэсэныгъэ зимыІэ лІы къызэрыкІохэу зэрэ­щытхэми гу зылъатэм, агъэшІэгъуагъ, Хьисэ зэригъуса­гъэхэри къашІэжьыгъ. ¹⁴Ау а лІэу агъэхъужьыгъэр ахэмэ ягъусэу ащ дэжьым щытэу алъэгъугъэти, ащ нахьыбэ араІо­жьын алъэкІыгъэп. ¹⁵Арэущтэу зэхъум, Синедрион* хасэ унэм Петрэрэ Иуанрэ чІагъэкІыжьхи, ежьхэр зэупчІыжь­хэу аублагъ. ¹⁶ЗэупчІыжьхэзэ мырэущтэу зэраІожьыгъ:

–Мы лІитІум сыда ятшІэщтыр? Ерусалим дэс цІыф пстэуми ахэмэ Іофышхо гъэшІэгъон зэрашІагъэр ашІэ. «Іофышхо ашІагъэп», тэ тІо хъущтэп. ¹⁷Ау хъугъэм икъэбар ащ нахьи нахьыбэу цІыфмэ ахэмыхьаным пае, «Хьисэым ыцІэкІэ зы цІыф горэм шъудэгущыІэмэ,

4:11 Еплъ Сэбур (Псалтыр) 118:22 (урыс библиемкІэ 117:22).

4:15 Синедрион – Тхьэмэтэ Хэсэшхор ары. Дин Іофхэм яхьылІагьэу хьыкум зышІэу, анахь тетыгъошхо зиІэ хасэу джуртхэм яІагъэр ары. Тхьаматэ нэбгырэ 70-рэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщыгъэх. А хэсэшхом итхьаматэу дин пэщэшхор арыгъэ.

 

къиныбэ шъодгъэщэчыщт», тІонышъ, мы лІыхэм афэдгъэпытэн фае.

¹⁸ЕтІанэ Петрэрэ Иуанрэ хэсэ унэм къычІащэжьхи, Хьисэ ыцІэкІэ зи къамыІожьынэуи, цІыфхэм зи арамыгъэ­шІэжьынэуи афагъэпытагъ. ¹⁹Ау Петрэрэ Иуанрэ ахэмэ араІожьыгъ:

–Тхьэм тедэІуным нахьи, шъо тышъодэІуныр Тхьэм­кІэ тэрэза, мытэрэза, шъор-шъорэу хьыкум тешъу­шІыхьан фае. ²⁰Ау тэ Іофхэу тлъэгъугъэхэмрэ зэхэ­тхыгъэхэмрэ къэтымыІо хъущтэп.

²¹ЕтІанэ джурт тхьаматэхэм, «ШъукъытэмыдэІумэ, къи­ныбэ шъодгъэщэчыщт», аІуи, джыри зэ афагъэпыти къа­тІупщыжьыгъэх. Ахэмэ къин арагъэщэчынэу ушъхьагъу агъотыгъэп, сыда пІомэ а хъугъэ-шІагъэм пае, цІыф пстэуми Тхьэм щытхъу фашІыщтыгъэти ары. ²²Мы Іофы­шхо гъэшІэгъонымкІэ апостолхэм агъэхъужьыгъэ лІым ыныбжь илъэс тІокІитІум ехъущтыгъ.

 

ШІошъхъуныгъэ зиІэхэр Тхьэм зэрелъэІугъэхэр

 

²³Петрэрэ Иуанрэ къызатІупщыжьхэм, ягъусэхэм адэжь агъэзэжьи, дин пэщэшхохэмрэ нахьыжъхэмрэ къа­раIуагъэр аІотэжьыгъ. ²⁴Ахэмэ ар зызэхахым, зэдаштэу амакъэ инэу къаІэти, Тхьэм елъэІугъэх:

–Зиусхьан, уашъори, чІыри, хыри, ахэмэ ащыІэ пстэури къэзыгъэхъугъэр оры. ²⁵Тятэжъышхо Даутэ ыжэкІэ о укъэгущыІагъ. Ар о къыпфэлажьэу щытыгъ, о п Псэ Лъа­пІэ илъэкІыныгъэкІи мы гущыІэхэр ащ ебгъэІуагъэх:*

«Хымэ лъэпкъхэр сыда зыкІэгубжыхэрэр?

ЦІыфхэм пкІэ зимыІэ гухэлъхэри сыда зыфыряІэр?

²⁶Дунаим ипачъыхьэхэм зыкъаІэтыгъ, пащэхэри зэрэугъойхи,

Зиусхьанэу Тхьэмрэ ежь и Мэссихьэу дагъэ зыщи­фагъэмрэ

апэуцунхэу зэгурыІуагъэх».

²⁷–А гущыІэхэр шъыпкъэх, сыда пІомэ пщы Иродрэ* Іэшъхьэтет Понтый Пилатрэ хымэ

 

4:25-26 мы гущыІэхэр ащ ебгъэІуагъэх – еплъ Сэбур (Псалтыр) 2:1-2.

4:27 пщы Ирод – Ирод Антипэ ары. Хьисэ къэхъуным ыпэкІэ я 4-рэ илъэсым щегъэжьагъэу Хьисэ къызэхъу нэужым я 39-рэ илъэсым нэсы, ар Галилей хэкумрэ, Перей хэкумрэ япщэу щытыгъ. Еплъ Лука 23:7-11.

 

 

лъэпкъхэмрэ Израил цІыфхэмрэ ягъусэхэу, о п Къо лъапІэ Хьисэу дагъэ зыщыпфагъэм пэуцунхэу мы къалэм щызэрэугъоигъэх. ²⁸О пкІочІэшхокІи, уигухэлъ тетэуи хъун фэегъэ Іофхэу ыпэ­кІэ бгъэнэфагъэхэр ахэмэ агъэцэкІагъэх. ²⁹Джы, Зиусхьан, «ШъукъытэмыдэІумэ, къиныбэ шъодгъэщэчыщт», аІозэ, ахэмэ къызэраІорэм еплъ, уигущыІэхэр гушхоныгъэ пстэумкІи дгъэІунхэу тэ, къыпфэлажьэхэрэм, кІуачІэ къы­тэт. ³⁰Арышъ, п Къо лъапІэу Хьисэ ыцІэкІэ сымаджэхэр бгъэхъужьынхэуи, нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэр къэбгъэ­лъэгъонхэуи, Іофышхо гъэшІэгъонхэр пшІэнхэуи о пІэ къэщэй.

³¹Тхьэм зелъэІухэ ужым, чІыпІэу зыщызэрэугъоигъэ­хэр къэсысыгъ. Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ зэкІэмэ агухэм инэу арылъ хъуи, гушхоныгъэкІэ Тхьэм игущыІэхэр агъэІоу рагъэжьагъ.

 

ШІошъхъуныгъэ зиІэхэм мылъкоу яІэр язэрэзэфэдагъэр

 

³²ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэр зэкІэ зыгу-зыпсэу щытыгъэх. Зыми имылъку ехьылІагъэу «Мыр сэсый» ыІуагъэп, ар зэкІэ язэфэдагъ. ³³Апостолхэр Хьисэ лІа­гъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыгъэм лъэкІыныгъэшхо­кІэ шыхьат фэхъугъэх, Тхьэм ынэшІуи зэкІэми инэу къа­щифэу щытыгъ. ³⁴ЩыкІагъэ зиІэ цІыф зи ахэтыгъэп; сыда пІомэ, е чІыгу, е унэ зиІэ пстэуми ахэр ащэжьхэти, ахъщэу къыкІэкІыгъэр къахьыти, ³⁵апостолхэм апа­шъхьэ ралъхьэщтыгъ. А ахъщэм щыщэу апостолхэм хэти ищыкІагъэм фэдиз ратыщтыгъ.

³⁶Кипр хыгъэхъунэм* щыщэу, Левый унэгъо лъэпкъым щыщэу лІы горэ щыІагъ. А лІым Юсыф ыцІагъ. Апостол­хэр ащ ВарнавэкІэ еджэщтыгъэх. (Варнавэ зыфаІорэ лІы­цІэм къикІырэр «ЦІыфхэр Зыгъэгушхорэр» ары.) ³⁷ Ащ хьа­сэу иІагъэр ыщи, ахъщэр къыхьи, апостолхэм апашъхьэ къырилъхьагъ.

 

4:36 хыгъэхъунэ – чІыгу гъушъэу псы гузэгум итыр ары.

 

 

ЯТФЭНЭРЭШЪХЬ

 

Ананыйрэ Сапфирэрэ якъэбар

 

Ананый ыцІэу, лІы горэ щыІагъ. Ежьымрэ ишъхьэ­гъусэу Сапфирэрэ мылъку горэ ащагъ. ²Шъузым ышІэзэ, Ананый мылъкум ыуасэ щыщ ежьым пае зы тІэкІу хихи, къэнагъэр ыхьи, апостолхэм апашъхьэ рилъхьагъ.

³–Ананый, – къыІуагъ Петрэ, –Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ пцІы фэуусынэуи, чІыгум ыуасэ щыщ ощ пае хэпхынэуи шэйтаным угу къырилъхьанэу сыдэущтэу хъугъа? ⁴ЧІы­гур пщэным ыпэкІэ, оуиеу щытыгъэба? Зыощэм ыуж, ахъщэм узыфаер епшІэн плъэкІыщтыгъэба? Мыщ фэдэу пшІэнэу сыд пае угу иплъхьагъ? ПцІы зыфэуусыгъэр цІыфхэр арэп, Тхьэр ары нахь.

⁵Ананый а гущыІэхэр зызэхеххэм, зэхафи, ыпсэ хэ­кІыгъ. Хъугъэ-шІагъэр зэхэзыхыгъэхэр зэкІэ щынэгъо­шхом хэфагъэх. ⁶КІэлэ ныбжьыкІэ куп къакІохи, ихьадэ чэфын ращэкІи, унэм рахыжьи, къэм чІалъхьажьыгъ.

⁷Сыхьэтищ фэдиз тешІагъэу, къэхъугъэр ымышІэу Ана­ный ишъхьэгъусэ унэм къихьагъ.

⁸–КъысаІу,– риІуагъ Петрэ, – чІыгур мыщ фэдиз ахъщэкІэ шъущагъа?

–Ары, ащ фэдиз ахъщэр ары зэрытщагъэр,– къыІуагъ бзылъфыгъэм.

⁹–Сыд пае Зиусхьаным ы Псэ ЛъапІэ жъугъэунэфынэу шъузэрэгъэгугъэжьыгъа?– риІуагъ Петрэ. –Еплъ, уилІ ихьадэ къэм чІэзылъхьажьыгъэхэр пчъэІупэм Іутых, о уихьади рахыжьыщт.

¹⁰Ардэдэм бзылъфыгъэр Петрэ ылъакъохэм адэжь щызэхафи, ыпсэ хэкІыгъ. КІэлэ ныбжьыкІэхэр къызе­хьэхэм, ари лІагъэу къагъотыгъ. Ихьадэ унэм рахыжьи, дахи, ишъхьэгъусэ бгъодэлъэу чІалъхьажьыгъ.

¹¹Чылыс зэІукІэм щыщ пстэури хъугъэ-шІагъэхэр зэ­хэзыхыгъэ пстэури щынэгъошхом хэфагъэх.

 

Апостолхэм нэшэнэ гъэшІэгъонышхо Іаджи

зэрагъэлъэгъуагъэмрэ Іофышхо гъэшІэгъон Іаджи

зэрашІагъэмрэ

¹²Апостолхэм цІыфхэм апашъхьэ нэшэнэ гъэшІэгъо­нышхо Іаджи къыщагъэлъагъощтыгъ, Іофышхо гъэшІэ­гъон Іаджи щашІэщтыгъ. ШІошъхъуныгъэ зиІэ пстэуми зэдаштэу, пачъыхьэ Сэлмэн ыцІэкІэ заджэхэрэ щагоу шъхьэ зытелъ пкъэу къэлапчъэхэр зиІэм щызэІукІэщты­гъэх. ¹³ЦІыфхэр шІошъхъуныгъэ зиІэхэм ахэхьанхэу за­гъэгушхощтыгъэп, ау лъытэныгъэ афыряІэу щытыгъ. ¹⁴ Ащ имызакъоу, цІыф нахьыбэ, хъулъфыгъэхэми, бзылъ­фыгъэхэми, ЗиусхьанымкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъоу, аго­хьэ зэпытыщтыгъэх. ¹⁵Арышъ, Петрэ зыблэкІыкІэ, зи мы­хъуми, иныбжьыкъу сымаджэхэм ащыщхэм къатыридзэ­ным пае, цІыфхэм ясымаджэхэр пІэхэми пІуаблэхэми ате­лъхэу къахьыхэти, урамхэм къатыралъхьащтыгъэх. ¹⁶Еру­салим игъунэгъу къалэхэми цІыфыбэхэр къарыкІыхэти, ясымаджэхэмрэ джынэпцІэ Іаехэм рагъэзыгъэхэмрэ къа­хьыщтыгъэх. Апостолхэм ахэр зэкІэ агъэхъужьыщтыгъэх.

 

Джурт тхьаматэхэм апостолхэр къин зэрарагъэщэчыгъэр

 

¹⁷ЕтІанэ дин пэщэшхомрэ дин пэщэшхом игъусэ пстэу­хэмрэ шъугъоныр агу къихьагъ. Дин пэщэшхом игъусэхэр диным рыкІорэ цІыф купэу саддукей* купкІэ заджэхэрэм щыщыгъэх. ¹⁸Апостолхэр аубытхи, къалэм ихьапс чІа­дзагъэх. ¹⁹Ау чэщым Зиусхьаным имэлэІич хьапсым ипчъэхэр Іуихыхи, ахэр къычІищыжьхи къыІуагъ:

²⁰–ШъукІожьи, Тхьэм иунэшхо шъучІахьи, мы щыІэ­ныгъэ лъапІэм икъэбар зэкІэ цІыфмэ яшъуІуат.

²¹Апостолхэр едэІухи, нэф къызэшъым, Тхьэм иунэшхо чІахьэхи, а къэбарыр цІыфхэм арагъашІэу аублагъ.

Дин пэщэшхомрэ ащ игъусэхэмрэ къызэкІохэм, Тхьэмэтэ Хэсэшхом* щыщхэм (Израил цІыфмэ янахьыжъхэр* ары)

 

5:17 саддукейхэр – еплъ 4:1.

5:21 Тхьэмэтэ Хэсэшхор – еплъ 4:15.

5:21 нахьыжъхэр – еплъ 4:5.

 

къяджэхи, апостолхэр къащэнхэм пае ухъумакІохэр хьа­псым агъэкІуагъэх. ²²Ау ухъумакІохэр хьапсым зэкІохэм, апостолхэр ащ чІэсхэу агъотыгъэхэп. Арыти, къагъэзэжьи къаІуагъ:

²³–Хьапсыр пытэу гъэпытагъэу, ухъумакІохэри пчъэ­хэм аІутхэу къэдгъотыгъ, ау пчъэхэр Іутхи, тызычІа­хьэм, зи чІэдгъотагъэп.

²⁴Тхьэм иунэшхо иухъумакІохэм ятхьаматэмрэ дин пэ­щэшхохэмрэ ар зызэхахым, зыфахьын ашІагъэп.

²⁵Джащыгъум зыгорэ къакІуи, къэбар ахэмэ къафи­хьызэ ариІуагъ:

–Шъо хьапсым чІэжъудзэгъэгъэ цІыфхэр Тхьэм иунэ­шхо чІэтхэу, цІыфхэм Іофхэр арагъашІэх.

²⁶Ар зареІом, илІыхэр игъусэхэу ухъумакІохэм ятхьа­матэр кІуи, апостолхэр къащагъэх, ау лІыгъэкІэ къаща­гъэхэп, сыда пІомэ цІыфхэр мыжъохэмкІэ яонхэшъ, зэраукІынхэм щыщынэщтыгъэхэти ары.

²⁷Апостолхэр къащэхи, Тхьэмэтэ Хэсэшхом ыпашъхьэ ращагъэх. Дин пэщэшхор яупчІэу ыубли, мырэущтэу ыІуагъ:

²⁸–«Мы лІым ыцІэкІэ цІыфхэм зи яшъумыгъашІ!» тІуи, унэшъо пытэ къышъуфэтшІыгъэба? Ау шъо Іофхэу цІыфхэм яжъугъэшІагъэхэр Ерусалим диз хъугъэ. Джы мы лІым ылъ къыттежъугъэфэнэу шъугу хэлъ.

²⁹–ЦІыфхэм анахьи Тхьэм нахь тедэІун фае,– пэ­гъокІ къатыжьыгъ Петрэрэ адрэ апостолхэмрэ. ³⁰–Тя­тэжъхэм я Тхьэ Хьисэ лІагъэхэм къахигъэтэджыкІы­жьыгъ. Ар шъо пкъэум ешъуІулІи, жъугъэлІагъэ. ³¹Хьисэ Израил цІыфхэр япсэкІодхэм афыкІыригъэгъожьын­хэшъ, къафэгъунхэм пае, Тхьэм Хьисэ тхьаматэу ыкІи цІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэнэжьынэу уашъом дищэе­жьи, ежьым иджабгъукІэ зыгуигъэтІысхьагъ. ³²Тэри Тхьэм ы Псэ ЛъапІи мы Іоф пстэуми тыряшыхьат. Тхьэм ежь ы Псэ ЛъапІэ ежьым едэІурэ цІыфхэм агухэм къа­релъхьэ.

³³Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщхэм ар зызэхахым, къызэкІэ­плъыхьэхи, апостолхэр аукІынхэу фэягъэх. ³⁴Ау фарисей* горэ, Гамалил ыцІэу, цІыф пстэуми лъытэныгъэ зыфы­ряІэ Тэурат

 

5:34 фарисейхэр – джуртхэм ащыщхэу, диным рыкІорэ цІыф купэу щытыгъэх. Ахэр Тэурат хабзэмрэ ятэжъхэм къакІэныжьыгъэ хабзэ­хэмрэ агу етыгъэу апылъыщтыгъэх.

 

егъэджэкІо пащэу щытыр Тхьэмэтэ Хэсэ­шхом хэсэу къэтэджи, апостолхэр унэм тІэкІукІэ чІащын­хэу унашъо ышІыгъ. ³⁵ЕтІанэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщхэм ариІуагъ:

–Израил лІыхэр, мы лІыхэм яшъушІэщтымкІэ шъузфэ­сакъыжь, ³⁶сыда пІомэ бэмышІэу Февдэ ыцІэу, зы лІы горэ щыІагъ. Ежьыр лІы инэу цІыфхэм ашІуигъэшІэу, нэбгырэ шъиплІ фэдиз гъусэ къыфэхъугъэх, ау цІыфхэм ар аукІыгъ, игъусэхэри зэбгырыкІыжьхи, кІодыжьыгъэх. ³⁷Ащ къынэуж цІыфхэм япчъагъэ залъытэм, Иудэ зыцІэ лІэу Галилей хэкум щыщыр къэтэджи, цІыф Іэджи гъусэ къыфэхъугъ. ЦІыфхэм ари аукІыгъ, игъусэ пстэури зэбгы­рыкІыжьыгъэх. ³⁸Джы мыр шъосэІо: Мы лІыхэм ауж шъуикІыжьи, шъутІупщыжьых. Ахэмэ ягухэлри яІофи къызхэкІырэр цІыфыр арымэ, кІодыжьыщт. ³⁹Ау яІоф къызхэкІырэр Тхьэр арымэ, ахэр жъугъэуцунхэ шъулъэ­кІыщтэп. Шъузфэсакъыжь, Тхьэм шъупэуцоу къычІэкІын­кІи мэхъу.

⁴⁰Арэущтэу Гамалил къыІуагъэхэм ядэІугъэх. ЕтІанэ апостолхэм къяджэжьхи, къамыщкІэ яуагъэх. Ащ нэ­ужым Хьисэ ыцІэкІэ цІыфмэ зи арамыІонэу унашъо афашІи атІупщыжьыгъэх.

⁴¹Арэущтэу Хьисэ ыцІэкІэ лые къарахынэу Тхьэм къызэрафигъэшъошагъэмкІэ щыгушІукІхэу, апостолхэр Тхьэмэтэ Хэсэшхо унэм къычІэкІыжьыгъэх. ⁴²Мафэ къэси Тхьэм иунэшхуи унэхэми цІыфхэм Тхьэм игу­щыІэхэр щарагъашІэ зэпытыщтыгъэх, къэбарышІоу Хьисэыр Мэссихьэу зэрэщытри цІыфхэм арагъэІу зэпыты­щтыгъэх.

ЯХЭНЭРЭШЪХЬ

 

Апостолхэм ежьхэм адэІэпыІэнхэу нэбгырибл зэрагъэнэфагъэхэр

 

А мафэхэм ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэр нахьыбэ хъухэ зэхъум, алыджэбзэкІэ гущыІэрэ джуртхэм* джуртыбзэкІэ гущыІэрэ джуртхэм* афэтхьаусыхэхэу аІуагъ:

 

 

6:1 алыджэбзэкІэ гущыІэрэ джуртхэр – Палестинэ хэгъэгум нэмыкІ хэгъэгу горэм щыщхэу грекыбзэкIэ гущыIэщтыгъэх..

6:1 джуртыбзэкІэ гущыІэрэ джуртхэр – ахэр Палестинэ щыщыгъэх.

 

–Мафэ къэси шхын зыжъугощыкІэ, тэ тишъузабэхэр пхъэтэпэмыхь шъошІы.

²Арэущтэу зэхъум, апостол пшІыкІутІур ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ цІыфхэм зэкІэ къяджэхи къаІуагъ:

–Шхын дгощыным пае, Тхьэм игущыІэхэм цІыфхэр яты­мыгъэдэІунхэр тэрэзэп. ³Арэущтэу зэрэщытым пае, тшы­хэр, цІыф пстэуми лъытэныгъэ зыфыряІэу, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ инэу зыгу илъхэу, акъылышIуагъэ зиІэ нэбгы­рибл шъуащыщэу къыхэшъух. Мы Іофыр ахэмэ апшъэ итлъхьан. ⁴Тэри Тхьэм телъэІунми, Тхьэм игущыІэхэр цІыфмэ ядгъэІунхэми тыпылъ зэпытыщт.

⁵Мы гущыІэхэр цІыфхэу зэІукІагъэхэм зэкІэ агу еIугъэх. Арэущтэу Стефанэу шІошъхъуныгъэмрэ Тхьэм ы Псэ Лъа­пІэрэ инэу зыгу илъ лІы къыхахыгъ. Ащ нэмыкІэу Фи­липп, Прохор, Никан, Тимон, Пармен, Николаеу Антио­хие къалэм щыщэу, джуртэу хъугъэр къыхахыгъэх. ⁶Ахэр апостолхэм апашъхьэ щагъэуцугъэх. Апостолхэр Тхьэм елъэІугъэх, аІэхэри ахэмэ ашъхьэхэм атралъхьагъэх*.

⁷Арэущтэу Тхьэм игущыІэхэм а лъэныкъом инэу зыща­убгъущтыгъ. ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм япчъагъэ Ерусалим бэу щыхэхъуагъ. Дин пащэхэм ащыщ купы­шхоми шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ.

 

Стефан зэраубытыгъэр

 

⁸Стефан Тхьэм ынэшІу инэу къызщифагъэу, лъэкІы­ныгъэшхо зиІэ лІэу щытыгъ. Ащ Іофышхо гъэшІэгъонхэр ышІэщтыгъэх, нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэри цІыфмэ апашъхьэ къыщигъэлъагъощтыгъэх. ⁹Шъхьафитныгъэ зиІэ хъугъэхэу* зыфаІорэ лІыхэм ясинэгогу*

 

6:6 аІэхэр ахэмэ ашъхьэхэм атралъхьагъэх – арэущтэу зыфашІагъэр а Іофыр а лІыхэм апшъэ ралъхьанри, ахэмэ а Іофыр агъэцэкІэным пае, Тхьэм ынэшІу къащифэнри ары,

6:9 шъхьафитныгъэ зиІэ хъугъэхэр – джуртхэу пщылІхэу щыты­гъэхэу, шъхьафитныгъэ зыгъотыжьыгъэхэр ары.

6:9 синэгогу – джуртхэм ятхьэлъэІупІэ ары.

 

 

щыщхэр (ахэр Кириние къалэм, Александрие къалэм, Киликие хэ­кум, Асие хэкум щыщыгъэх) Стефан енэкъокъухэу ау­благъ. ¹⁰Ау Стефан иакъылышIуагъэ паий, игущыІэ­хэр Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ къызэрэригъэІуагъэхэм паий ежьым пэуцужьынхэ алъэкІыщтыгъэп.

¹¹Джащыгъум ахэмэ цІыф заулэмэ мырэущтэу арагъэ­Іуагъ:

–Мы лІыр пегъымбар Мусэмрэ Тхьэмрэ яхъонэу зэхэ­тхыгъ.

¹² Арэущтэу заІом, цІыфхэри, нахьыжъхэри, Тэурат егъэджэкІо пащэхэри зэкІагъэплъыхьагъэх. Ахэми Сте­фан аубыти, Тхьэмэтэ Хэсэшхом ыпашъхьэ ращагъ. ¹³Шыхьат нэпцІхэри къащагъэх. А шыхьатхэм' мырэу­щтэу аГуагъ:

–Мы лІыр мы чІыпІэ лъапІэмрэ Тэурат хабзэмрэ яхъоны зэпыт. ¹⁴Сыда пІомэ Назарет къалэм щыщ Хьисэ мы чІыпІэр зэхикъутэщт, пегъымбар Мусэ къытфи­гъэнэгъэ хабзэхэри зэблихъущтых, мы лІым къыІоу тэ зэхэтхыгъ.

¹⁵Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщ пстэури Стефан езэрэгъэ­плъыгъэх. Ащ ынапэ мэлэІич напэм фэдэу къащыхъугъ.

 

 

ЯБЛЭНЭРЭШЪХЬ

 

Стефан Тхьэмэтэ Хэсэшхом ыпашъхьэ къызэрэщыгущыІагъэр

 

ЕтІанэ дин пэщэшхор Стефан еупчІыгъ:

–Мы лІыхэм къаІохэрэр шъыпкъэха?

²–Тшыхэри, тятэхэри, шъукъэдаIу!– къыІожьыгъ Сте­фан. –Тятэжъышхо Ибрахьимэ Харан къалэм дэмытІыс­хьэ рапшІэу, щытхъушхо зиІэ Тхьэр Месопотамие хэгъэ­гум ащ къыщыфэлъэгъуагъ. ³Тхьэм мырэущтэу къыри­Іуагъ:*

 

7:3 Тхьэм . . . къыриІуагъ – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 12:1.

 

«О уихэгъэгуи, уиблагъэхэми ахэкІи, сэ озгъэлъэ­гъущт хэгъэгум кІо!»

⁴–Арэущтэу Ибрахьимэ Халдей хэгъэгум икІи, Харан къалэм кІуи, дэтІысхьагъ. Ятэ зэлІэ ужым, мы хэгъэгоу шъо шъузэрысым Тхьэм къыгъэкощи къэкІуагъ. ⁵Мыщ дэжьми Тхьэм Ибрахьимэ мылъку зи къыщыритыгъэп, лъэкъо тегъэуцуапІэ фэдиз чІыгум щыщи къыритыгъэп. Ау Ибрахьимэ а мафэхэм зи сабый имыІагъэ пэтми, мы хэгъэгур ежьымрэ ежьым къытехъукІыщтхэмрэ хэгъэгу афэхъунэу Тхьэм къыгъэгугъагъ. ⁶Тхьэм мырэущтэу къыІуагъ:* «О къыптехъукІыщтхэр илъэс шъиплІкІэ хы­мэ хэгъэгум щыпсэущтых, цІыфхэм ахэр агъэпщылІхэзэ, лыехэри къарахыщтых. ⁷Ау ахэр зыгъэпщылІырэ лъэ­пкъым сэ езгъэпщыныжьыщт. Ащ ыужым о къыптехъу­кІыщтхэр а хэгъэгум икІынхэшъ, кІонхэшъ, мы чІыпІэм сыщагъэлъэпІэщт». ⁸ЕтІанэ Тхьэм ежьымрэ Ибрахьимэрэ азыфагу зэзэгъыныгъэ зэрэдилъхьагъэм итамыгъэу, Ибра­хьимэ сунэтшІыныр* къыфигъэнагъ. ЕтІанэ Ибрахьимэ Исхьакъ къыфэхъуи, яенэрэ мафэм сунэт ышІыгъ. Ащ нэужым Исхьакъи къыщи, Якъубэ къыфэхъугъ. Якъуби тэ тятэжъышхоу пшІыкІутІумэ ятэу афэхъугъ.

⁹–Ау тятэжъышхохэр ежьхэм аш Юсыф ешъугъухэти, пщылІ фэдэу Мысырым ащэнэу лІы куп горэм ращагъ. Ау Тхьэр Юсыф игъусагъ, ¹⁰икъин пстэуми къахи­щыжьыгъ. Тхьэм Юсыф акъылышIуагъэ къырити, Мысырым ипачъыхьэ Фыраун ынэшІу къыщыригъэфагъ. Фыраун Мысырыми ежь иунэшхоми Юсыф пащэу афишІыгъ.

¹¹–Ащ нэужым гъэблэшхорэ тхамыкІэгъэшхорэ Мысыр хэгъэгуми зэкІэ Ханаан хэгъэгуми къащыхъугъ. Тятэжъы­шхохэми шхын агъотыщтыгъэп. ¹²Якъубэ Мысырым гъомлапхъэ щыІэу зызэхехым, апэу тятэжъхэр ащ дэжьым ыгъэкІуагъэх. ¹³Ышхэр Мысырым ятІонэрэу къызэкІохэм, Юсыф зыкъаригъэшІэжьыгъ. Фырауни Юсыф иунагъо ышІэу хъугъэ. ¹⁴ЕтІанэ Юсыф ышхэр ыгъакІохи, ятэу Якъубэ къэбар фаригъэхьыгъ, зэкІэ иунэкъощхэр, нэбгырэ тІокІищырэ пшІыкІутфырэ Мысырым къэкІон хэу. ¹⁵Арэущтэу

 

7:6-7 Тхьэм . . . къыІуагъ – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 15:13-14.

7:8 сунэт – обрезание ары.

 

Якъубэ Мысырым кІуагъэ. Ащ ежьыри тятэжъхэри щылІагъэх. ¹⁶Ахэмэ яхьадэхэр Сихэм къалэм ахьыжьхи, Ибрахьимэ тыжьын ахъщэкІэ Емор ыкъохэм къащищэфыгъэ къэунэм чІалъхьажьыгъэх.

¹⁷–Тхьэм Ибрахьимэ къызэригъэгугъагъэм игъэшъы­пкъэжьыгъо къэсы зэхъум, тэ тлъэпкъ Мысырым нахьы­бэ щыхъу зэпытыщтыгъ, ¹⁸нэмыкІ лІэу Юсыф зымышІэ­щтыгъэр пэчъыхьэу хъуным нэсыфэ. ¹⁹А пачъыхьэр ти­цІыфхэм тхьагъэпцІыгъэкІэ адэзекІощтыгъ, тицІыфхэм ясабыйхэри ымыгъэпсэунхэм пае, чІаригъэдзыжьхэу тятэжъхэм лые арихыщтыгъ.

²⁰–А мафэхэм пегъымбар Мусэ къэхъугъ, Тхьэм ыдэжь­кІи сабый дахэу щытыгъ. МэзищкІэ ятэ иунэ щаІыгъыгъ, етІанэ губгъом къыщагъэнагъ. ²¹Губгъом къызыщагъа­нэм, Фыраун ыпхъу къыхьи, ыкъо фэдэ ыпІугъ. ²²Арэу­щтэу Мысыр цІыфхэм акъылышIуагъэу  яІэгъэ пстэури Мусэ рагъэшІагъ, Муси игущыІэхэмкІи ышІэгъэ Іофхэм­кІи лъэкІыныгъэ зиІэ лІэу щытыгъ.

²³–Мусэ ыныбжь илъэс тІокІитІум зынэсым, ышхэу Из­раил цІыфхэр зэригъэлъэгъунхэу рихъухьагъ. ²⁴Мысыр лІы горэм Израил лІыхэм ащыщэу зыгорэм лые рихэу зе­лъэгъум, ІэпыІэгъу фэхъуи, лые къезыхырэм ышІэгъэ Іофым ипэгъокІ ригъэгъотызэ, еуи ыукІыгъ. ²⁵Мусэ ышхэм зэхашІыкІынэу шІошІыгъ Тхьэм ежьым ахэр къиным къызэрэхыригъэщыжьыщтхэр, ау ахэмэ зэхашІы­кІыгъэп. ²⁶ЯтІонэрэ мафэм ышхэм ащыщхэу нэбгыритІу зэзаохэу Мусэ зелъэгъум, зэригъэшІужьынхэм пае ари­Іуагъ: «Шъо лІитІур, шъо шъузэкъош, сыд пае лые зэ­шъухыра?»

²⁷–Ау ышы лые езыхырэр Мусэ еІункІи риІуагъ: «Хэта о тхьаматэу укъытфэхъунэуи хьыкум къыттепшІыхьанэуи укъэзыгъэлъэгъуагъэр? ²⁸Тыгъуасэ Мысыр лІыр зэрэу­укІыгъэм фэдэу сыуукІынэу уфая?» ²⁹А гущыІэхэр Мусэ зызэхеххэм, хэхьажьи, Мадиам хэгъэгум кІуи, итІысхьагъ. Ащ къуитІу къыщыфэхъугъэх.

³⁰–Илъэс тІокІитІу зытешІэм, Синай къушъхьэм дэжь шъоф нэкІым пэнэ куандэу машІо зыхэнагъэм* хэтэу,мэлэІич горэ Мусэ къыщыфэлъэгъуагъ. ³¹Мусэ ар зелъэгъум,

 

7:30-34 пэнэ куандэу машІо зыхэнагъэр – еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 3:1-10.

 

ыгъэшІэгъуагъ. Нахь тэрэзэу еплъынэу зекІуалІэм, Зиусхьаным ымакъэ къэІугъ: ³²«Уятэжъы­шхохэм я Тхьэу Ибрахьимэ, Исхьакъ, Якъубэ я Тхьэр сэры». Мусэ къэкІэзэзи, еплъынэу тегушхуагъэп.

³³–ЕтІанэ Зиусхьаным къыриІуагъ: «О уицуакъэхэр зыщыхых, сыда пІомэ узытет чІыпІэр чІыпІэ лъапІэшъ ары. ³⁴Сэ слъэпкъ гузэжъогъу Мысырым зэрэщыхэтыр слъэгъугъэ, ящэІу макъэхэри зэхэсхыгъэх. Ахэр къиным къыхэсщыжьынхэу сыкъехыгъ. КІо, о Мысырым узгъэ­кІожьыщт».

³⁵(ЕтІанэ Стефан ипсалъэ джыри къыпидзэжьыгъ:) –Ахэмэ, «Хэта о тхьаматэу укъытфэхъунэуи хьыкум къыт­тепшІыхьанэуи укъэзыгъэлъэгъуагъэр?» аІоу, амыдэу зыфаІогъэгъэ Мусэ ары. А Мусэ дэдэр ары ахэмэ тхьаматэ афэхъунэуи шъхьафит ышІынхэуи Тхьэм къыгъэкІуа­гъэр, мэлэІичэу пэнэ куандэм хэтэу къыфэлъэгъуагъэм иІэпыІэгъукІэ. ³⁶Муси ары Израил цІыфхэр Мысырым къизыщыжьыгъэр, Мысырыми, Хы Плъыжьми, илъэс тІокІитІо шъоф нэкІыми Іофышхо гъэшІэгъонхэр къащы­зышІагъэр, нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэри къащызыгъэлъэ­гъуагъэр. ³⁷А Мусэ ары Израил цІыфхэм языІуагъэри: «Шъушыхэм ащыщэу сэ сфэдэу пегъымбар горэ Зиусхьа­нэу Тхьэм къышъуфигъэкІощт». ³⁸Мусэ ары тятэжъхэу шъоф нэкІым щызэІукІэщтыгъэхэм ахэтыгъэр. Мусэ мэлэ­Іичэу Синай къушъхьэм къыщыдэгущыІагъэм игъусагъ, мыкІодыжьын гущыІэхэри тэ къытфигъэнэжьынхэу къы­ІэкІэхьагъэх.

³⁹–Ау тятэжъхэр Мусэ едэІунхэу фаещтыгъэхэп. Мусэ зэрамыпэсэу агухэмкІэ Мысырым зыфагъэзагъэ. ⁴⁰Ахэмэ Хьарун раІуагъ:* «Тапэ итхэу ахьынхэу тхьэ сурэтхэр тфэшІых! Мысырым тыкъизыщыжьыгъэ Мусэ къехъулІа­гъэр тшІэрэп». ⁴¹А мафэхэм шкІэ теплъэ иІэу тхьэ нэпцІ ашІи, къурмэн ащ фашІыгъ. Ахэмэ ежьхэм аІэкІэ ашІы­гъэ тхьэ нэпцІым щыгушІукІхэу, ешхэ-ешъошхо ашІыгъ. ⁴²Ау Тхьэм ыкІыб ахэмэ къафигъази, ахэмэ уашъом ипкъыгъохэм тхьэпІалъэу ялъэІунхэу къыгъэнагъэх, пе­гъымбархэм ятхылъ зэритым фэдэу:*

 

7:40 ахэмэ . . . раІуагъ – еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 32:1,23.

7:42-43 пегъымбархэм ятхылъ зэритым фэдэу – еплъ Пегъымбар Амос тхылъэу ытхыгъэм 5:25-27.

 

«Шъо Израил цІыфхэр, илъэс тІокІитІо шъоф нэкІым шъузетым,

     къурмэныпхъэу шІошъубзы­щтыгъэр сэра къызфэшъушІыщтыгъэр?

⁴³Хьау, къурмэн къызфэшъушІыщтыгъэр сэрэп,

ау къэшъухьыщтыгъэр шъуитхьэ нэпцІэу Молох* зыцІэм итхьэлъэІупІэ щэтыри, шъуитхьэ нэ­пцІэу Ремфан* ижъуагъо исурэти ары.

Мыхэр ары шъуялъэІунхэу тхьэ нэпцІхэу шъушІы­гъэхэр.

Арэущтэу зыхъукІэ, Бабилэн зыцІэ къэлэшхом нахьи нахь чыжьэу

шъуипыйхэм шъуязгъэщэщт».

⁴⁴ –Тятэжъхэм шыхьатныгъэм итхьэлъэІупІэ чэтэнгъэ­Іагъэр* шъоф нэкІым щыряІагъ. А чэтэнгъэІагъэр Тхьэм Мусэ унашъо къызэрэфишІыгъагъэм фэдэу ашІыгъагъ, чэтэнгъэІагъэм ышъо теплъэу Мусэ ылъэгъугъагъэм те­тэу. ⁴⁵Ащ ыужым тэ тятэжъхэм а чэтэнгъэІагъэр къакІэ­ныгъэу, къыздахьыгъ. Тхьэм ахэмэ апашъхьэ хымэ лъэ­пкъхэр къырифыхэзэ, Хьисэ Нун ыкъо тятэжъхэм япащэу а лъэпкъхэм яхэгъэгу къызатырахым, а чэтэнгъэІагъэр къыздахьыгъ. ЕтІанэ пачъыхьэ Даутэ имафэхэм анэсы­фэ, чэтэнгъэІагъэр а хэгъэгум къинагъ. ⁴⁶Тхьэм ынэшІу Даутэ щифагъ. Даутэ Тхьэм елъэІугъ: «О Якъубэ ури Тхь, унэшхо къыпфэсшІынэу фит сыкъэшІ». ⁴⁷Ау пачъыхьэ Сэлмэн ары Тхьэм унэшхор фэзышІыгъэр.

⁴⁸–Ау анахь Иныр цІыфхэм аІэкІэ ашІыгъэ унэхэмэ арысэп. Зиусхьаным къызэриІорэр пегъымбарым итхылъ зэритым фэдэу:*

⁴⁹«Уашъор ары сипачъыхьэ тІысыпІэ, чІылъэри ары силъэгукІэтыныр.

 

7:43 Молох – Аммон лъэпкъым итхьэ нэпцІ арыгъэ. Аммон лъэпкъыр Иордан псыхъом итыгъэ къыкъокІыпІэ лъэныкъокІэ щыпсэущтыгъ. гъэх.

7:43 Ремфан – пэсэрэ тхьэ нэпцІхэм ащыщэу, ошъопкъыгъоу Сатурн зыцІэм итхьэу алъытэщтыгъэр ары.

7:44 шыхьатныгъэм итхьэлъэІупІэ чэтэнгъэІагъэр – Израил цІыфхэм шъоф нэкІым къыщакІухьэ зэхъум, Тхьэм иунэ фэдэу зы чэтэнгъэІагъэ зыдахьыщтыгъ. А чэтэнгъэІагъэр Тхьэр зэрягъусэр шыхьат афэхъущтыгъ. Еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 36:8-38.

7:48-50 пегъымбарым итхылъ зэритым фэдэу – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 66:1-2.

 

Сыд фэдэ уна къысфэшъушІыщтыр? Тыдэ щыІа зызщызгъэпсэфыщт чІыпІэр?

⁵⁰Мыхэр зэкІэ къэзыгъэшІыгъэр сэрыба?»

⁵¹ –Шъо цІыф къаигъэхэр! ШъугухэмкІи шъутхьакІу­мэхэмкІи Тхьэр зымышІэрэ цІыфхэм шъуафэд. Шъо шъуятэжъхэм шъуафэдэу, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ шъу­пэуцу зэпыты. ⁵²Шъуятэжъхэм къин зэрамыгъэщэчыгъэ пегъымбар горэ щыІагъа? Хьау, щыІагъэп. Шъыпкъа­гъэр ЗиІэр дунаим къызэрэтехьащтыр къэзыгъэІухэрэри аукІыгъэх. Шъори тетыгъо зиІэхэм ар аІэкІэшъугъахьи, яжъугъэукІыгъ. ⁵³ МэлэІичхэм Тэурат хабзэр къызыІэкІалъхьагъэр шъоры, ау щытми Тэурат хабзэм итхэр жъугъэцакІэрэп.

 

Стефан мыжъокІэ еохэзэ зэраукІыгъэр

 

⁵⁴Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщхэм Стефан къыІорэр зы­зэхахым, къызэкІэплъыхьагъэхэу, ацэхэр зэрагъэшхы­щтыгъэх. ⁵⁵Ау Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ Стефан ыгу инэу илъ хъуи, уашъом дэплъыий, Тхьэм ищытхъушхуи Хьисэ Тхьэм иджабгъукІэ готэуи ылъэгъугъ.

⁵⁶–Шъуеплъ,– къыІуагъ Стефан, –уашъохэр зэІухы­гъэхэу, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо* Тхьэм иджабгъукІэ готэу сэлъэгъу.

⁵⁷Джащыгъум ахэмэ атхьакІумэхэр ІуапІохи, мэкъэ­шхокІэ куохэу тезэрэгъэбэнагъэх. ⁵⁸ЕтІанэ Стефан къа­лэм далъэшъуи, мыжъокІэ еохэзэ, аукІэу аублагъ. Шы­хьатхэм ящыгъынхэр Шаул* зыцІэу зы кІалэ горэм ылъа­къохэм адэжь щагъэтІылъыгъэх.

 

7:56 ЦІыф Лъэпкъым ы Къо – «ЦІыф Лъэпкъым ы Къо фэдэу уашъом иошъуапщэхэм ахэтэу, зыгорэ къехыгъ» пегъымбар Даниил къыІогъэгъэ гущыІэхэр Хьисэ ежь ышъхьэ пае ыІожьыгъэх. ЦІыф Лъэпкъым ы Къоу зиунэ уашъом щыІэу, уашъом къехыгъэр Хьисэ ары (Иуан 3:13). Гъощагъэхэм алъыхъузэ, мыкІодхэу къыгъэнэжьынхэм пае, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къэкІуагъ (Лука 19:10). ЦІыфыбэмэ апае шъхьэщэфыжьэу ыпсэ ытыным пае, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къэкІуагъ (Марк 10:45). ЦІыф Лъэпкъым ы Къо лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьын фэягъ (Маттэ 17:9). Ежь Ятэ ищытхъушхо иІэу, дунаим ицІыфхэм хьыкум атыришІыхьаным пае, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо дунаим къэкІожьыщт (Маттэ 25:31).

7:58 Шаул – апостол Паул ыцІэ джуртыбзэкІэ Шаул аІо.

 

⁵⁹ АукІынэу мыжъомкІэ еохэ зэхъум, Стефан елъэІугъ:

–Зиусхьан Хьисэ, спсэ хэх!

⁶⁰ЕтІанэ лъэгонджэмышъхьэкІэ тІыси, мэкъэшхокІэ къэкууи къыІуагъ:

–Зиусхьан, мы псэкІодыр мы цІыфхэм апшъэ имылъхь! Ар къыІуи, ыпсэ хэкІыгъ.

 

 

ЯЕНЭРЭШЪХЬ

 

Шаул Стефан зэраукІыгъэр игъоу ылъэгъугъ.

 

Шаул чылыс зэІукІэм щыщхэм къин зэраригъэщэчыщтыгъэр

 

А мэфэ дэдэм цІыфхэм чылыс зэІукІэм щыщхэу Ерусалим дэсхэм лъэшэу къин арагъэщэчэу аублагъ. Апостолхэм анэмыкІэу, шІошъхъуныгъэ зиІэ пстэури Иудей хэкумрэ Самарие хэкумрэ ащызэбгырыкІыжьыгъэх. ²Тхьэм ищынагъо зыгу илъ лІыхэм Стефан чІалъхьажьи, хьэдэгъэшхо фашІыгъ. ³Ау Шаул чылыс зэІукІэм щыщхэр ыгъэкІодынхэу ыуж итыгъ. Зы унэм икІымэ, адрэ унэм ихьэзэ, илІыхэм хъулъфыгъэхэри бзылъфыгъэхэри лІыгъэкІэ раригъэщыхэти, хьапсым чІаригъадзэщтыгъэх.

 

Филипп къэбарышІур Самарие хэкум зэрэщигъэІущтыгъэр

 

⁴ЦІыфхэу зэбгырыкІыжьыгъагъэхэм къакІухьэзэ, къэбарышIур* цІыфхэм арагъэІущтыгъ. ⁵Филипп* Самарие хэкум* щыщ къалэ горэм къакІуи, ащ дэс цІыф­мэ

 

8:4 къэбарышІур – Хьисэ Мэссихь ехьылІэгъэ къэбарышІур ары. Тхьэм пегъымбархэм ажэкІэ цІыфхэр къызэригъэгугъэгъэ Іофхэр Хьисэ Мэссихь Іофэу ышІагъэмкІэ къыгъэшъыпкъэжьыгъэх, арэущтэуи цІыфхэр къызэригъэнэжьынхэ гъогу афишІыгъ.

8:5 Филипп – апостолхэм ежьхэм адэІэпыІэнхэу агъэнэфэгъэ лІиблым ащыщыгъ. Еплъ 6:5.

8:5 Самарие хэкур – Иудей хэкумрэ Галилей хэкумрэ азыфагу дэлъ хэкур арыгъэ. Джуртхэмрэ Самарие цІыфхэмрэ яхабзэхэри ядинхэри зэфэшъхьафхэу зэрэщытыгъэхэм пае, зэпыищтыгъэх.

 

Мэссихь ехьылІэгъэ къэбарыр аригъэІугъ. ⁶ЦІыф купышхохэм Филипп къэгущыІэу зэхахэу, Іофышхо гъэ­шІэгъонхэу ышІэщтыгъэхэри залъэгъухэм, къыІохэрэм яшъыпкъэу ядэІущтыгъэх; ⁷сыда пІомэ цІыфыбэхэм ахэс джынэпцІэ Іаехэр кІыихэу ахэкІыщтыгъэх, зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытэгъэ цІыфыбэхэри, цІыф лъащэ­хэри Филипп ыгъэхъужьыщтыгъэх. ⁸Арэущтэу а къалэм ицІыфхэм гушІогъошхо яІэ хъугъэ.

⁹Ау а къалэм Симон ыцІэу зы лІы горэ дэсыгъ. Зы заулэрэ ушхъухьаныгъэм пылъыгъэу, ежьыр лІы инэу ашІуигъэшІэу Самарие хэкум ис цІыфмэ ашІогъэ­шІэгъоныщтыгъ.

¹⁰–Мы лІыр Тхьэм илъэкІыныгъэшхоу «ЛъэкІыныгъэ Инэу» зыфаІорэр ары,– аІозэ, цІыф пстэури, ини цІыкІуи, Симон къыІохэрэм агу етыгъэу ядэІущтыгъэх. ¹¹Бэ­шІагъэу иушхъухьаныгъэ ахэмэ инэу агъэшІагъоти, яшъыпкъэу едэІущтыгъэх. ¹²Ау Тхьэм и Тетыгъошхо* ехьылІэгъэ къэбарышІумрэ Хьисэ Мэссихь ыцІэ ехьы­лІэгъэ къэбарышІумрэ Филипп аригъэІухэу, цІыфхэм шІошъхъуныгъэ яІэ хъу зэхъум, хъулъфыгъэхэми бзылъфыгъэхэми Филипп зырагъэумэхъыгъ. ¹³Ежь Симони ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ иІэ хъуи, Филипп зыригъэу­мэхъыгъэу, ыуж итэу кІощтыгъ. Филипп нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэу къыгъэлъагъощтыгъэхэри Іофышхо гъэ­шІэгъонхэу ышІэщтыгъэхэри Симон зилъэгъухэкІэ, ыгъэшІагъощтыгъэх.

¹⁴Ерусалим дэс апостолхэм Самарие цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр зэрадагъэхэр зызэхахым, Петрэрэ Иуанрэ ахэмэ адэжь агъэкІуагъэх. ¹⁵Петрэрэ Иуанрэ зынэсхэм, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм агухэм арылъ хъунэу Тхьэм афелъэІугъэх; ¹⁶сыда пІомэ Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ахэмэ ащыщэу зыми къыфехыгъагъэгоп, Зиусхьанэу Хьисэ ыцІэкІэ Филипп ахэр ыумэхъыгъагъэхэ ныІэп. ¹⁷Джащыгъум Петрэрэ Иуанрэ аІэхэр ахэмэ атралъхьахи, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ а шІошъхъуныгъэ зиІэхэм агухэм арылъ хъугъэ.

 

8:12 Тхьэм и Тетыгъошхо – еплъ 1:3.

 

¹⁸Апостолхэм аІэхэр затыралъхьэм, а цІыфхэм Тхъэм ы Псэ ЛъапІэ агухэм арылъ зэрэхъугъэр Симон зелъэ­гъум, апостолхэм ахъщэ къафихьи, мырэущтэу къыІуагъ:

¹⁹–Сэ сІэхэр цІыф горэм теслъхьэхэмэ, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ыгу илъ хъуным пае, сэри мы лъэкІыныгъэр къысэшъут.

²⁰–Тхьэм итын ахъщэкІэ къэпщэфышъунэу пшІошІы­гъэшъ, уиахъщи ори шъузэдэрэкІод,– риІуагъ Петрэ. ²¹ –Тхьэм ыдэжькІэ угу шъыпкъагъэ илъэпти, мы Іофым ущыщэп ыкІи уиІахьи хэлъэп ыкІи. ²²Арышъ, мы бзэджагъэу уиІэм фыкІэгъожьи, Тхьэм елъэІу. Мыхъун гухэлъэу уиІэр Тхьэм къыпфигъэгъункІи мэхъу; ²³сыда пІомэ шъугъоныр о угу инэу илъэу, бзэджагъэми узэ­кІиубытагъэу сэлъэгъу.

²⁴ –КъэшъуІуагъэхэм ащыщэу зи къысэмыхъулІэнэу Тхьэм шъукъысфелъэІу,– къыІожьыгъ Симон.

²⁵ Апостолхэр Зиусхьаным шыхьат фэхъухи, игущыІэхэр къызагъэІухэ ужым, Самарие хэкум щыщ къоджабэмэ къэбарышІур ащагъэІузэ, Ерусалим агъэзэжьыгъ.

 

Филиппрэ Ефиопие хэгъэгум щыщ Іэшъхьэтетымрэ

 

²⁶–Тэджи, Ерусалим дэкІи, Газэ къалэм* кІорэ гъогум щэджагъом дэжь техь!– ыІуи, Зиусхьаным имэлэІич Филипп къыриІуагъ. Ар шъоф нэкІым кІорэ гъогоу щыт. ²⁷Арэущтэу Филипп тэджи, гъогум техьагъ. КІозэ, Ефио­пие хэгъэгум щыщ лІы горэм ІукІагъ. А лІыр Ефиопием ибзылъфыгъэ пачъыхьэу Кандакие фэлажьэрэ Іэшъхьэтет­хэм ащыщыгъ. Бзылъфыгъэ пачъыхьэм имылъку зэкІэ ащ ыІэ илъыгъ. Ар Ерусалим Тхьэм щелъэІунэу къэ­кІогъагъ. ²⁸Ихэгъэгу ыгъэзэжьынэу кум итІысхьагъэу, пегъымбар Ешай ытхыгъэ тхылъым еджэщтыгъ.

²⁹–А кум екІуалІи, ащ готэу кІо!– ыІуи, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ Филипп къыриІуагъ.

 

8:26 Газэ къалэр – Ерусалим километрэ 85-кІэ пэчыжьэу, икъыблэ тыгъэ къохьапІэ лъэныкъомкІэ хы Іушъом Іут.

 

³⁰Филипп кум екІуалІи, а лІыр пегъымбар Ешай ытхыгъэ тхылъым еджэу зызэхехым, къыІуагъ:

–Узаджэрэм къикІырэр къыбгурэІуа?

³¹–Зыгорэм зэхэсимыгъэшІыкІмэ, сыдэущтэу къызгу­рыІон слъэкІына?– къыІожьыгъ Іэшъхьэтетым. ЕтІанэ ар Филипп елъэІугъ:

–КъитІысхьи, къызготІысхь.

³²Іэшъхьэтетыр Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэу зэ­джагъэхэр мы гущыІэхэр ары:*

«Мэлым фэдэу шІуабзынэу ащагъ.

Зыупхъорэм ыпашъхьэ шъынэр зи ымыІоу

зэрэщытым фэдэу,

ежьым ыжэ зэтырихыгъэп.

³³Ежьыр агъэпыутыгъ,

зэфагъи хэмылъэу хьыкум тырашІыхьагъ.

А лъэхъаным ицІыфхэм ябзэджагъэ зынэсыгъэр

хэт къэзыІон зылъэкІырэр?

Сыда пІомэ ыпсэ мы дунаим щыхахыгъ».

³⁴–Мыр къысэпІонкІэ сыолъэІу,– ыІуи, Іэшъхьэтетым Филипп къыриІуагъ. –Пегъымбарым зигугъу ышІырэр хэта? Ежьыр ара, нэмыкІ цІыф гора?

³⁵Джащыгъум Филипп а гущыІэ дэдэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэмкІэ къыубли, Хьисэ ехьылІэгъэ къэбарышІур Іэшъхьэтетым риІуагъ.

³⁶Гъогум рыкІохэзэ, псы горэм ыдэжь нэсыгъэх. Іэшъхьэтетым къыІуагъ:

–Мыщ псы щыІ. Сэ сыуумэхъымэ*, хъунба?

³⁷–ЗэкІэ о угукІэ шІошъхъуныгъэ уиІэмэ, усыумэ­хъымэ хъущт,– риІуагъ Филипп.

   –Хьисэ Мэссихь Тхьэм зэри КъомкІэ шІошъхъуныгъэ сиІ,– къыІожьыгъ Іэшъхьэтетым.

   ³⁸ЕтІанэ Іэшъхьэтетым кур зыфырэм ар къыригъэ­гъэуцуи, Іэшъхьэтетымрэ Филиппрэ псым хахьэхи, Филипп адрэр ыумэхъыгъ. ³⁹Псым къызыхэкІыжьхэм, Зиусхьаным ы ЛъапІэ Филипп нэмыкІ чІыпІэ горэм ошІэ-дэмышІэу ыхьыгъ, Іэшъхьэтетми Филипп ылъэгъу

 

8:32-33 мы гущыІэхэр ары – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхы­гъэм 53:7-8.

8:36 умэхъыныр – еплъ 1:5.

 

жьыгъэп. ГушІуагъом хэтэу игъогу техьажьыгъ. ^Ау Филипп Азот къалэм* къыщылъэгъуагъ. Кесарие къа­лэм* нэсы къыкІухьэзэ, къэбарышІур къэлэ пстэуми ащигъэІущтыгъ.

 

 

ЯБГЪОНЭРЭШЪХЬ

 

Шаул Хьисэ игъогу зэрэтехьагъэр

(Апостол. 22:6-16; 26:12-18)

 

Шаул ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм инэу афэгубжэу, «Хьисэ игъогу шъутемыкІымэ, шъутыукІыщт», ыІозэ ари­Іо зэпытыщтыгъ. Дин пэщэшхом ыдэжь кІуи елъэІугъ:

²–Дамаск къалэм щыІэ синэгогухэм тхылъхэр афэт­хыхи, къысэтых.

Шаул ар зыфишІагъэр Хьисэ игъогу тетхэм ащыщхэр Дамаск къыщигъотхэмэ, хъулъфыгъэхэми бзылъфыгъэ­хэми, илІыхэм ахэмэ Іэхъухэр атыраригъалъхьахэу Еру­салим къыщэнхэр ары. ³Шаул гъогум рыкІозэ, Дамаск игъунэгъу зэхъум, ошІэ-дэмышІэу нэфынэ уашъом къехи къыуцухьагъ. ⁴Шаул чІыгум тефагъэу, макъэ горэм къы­риІоу зэхихыгъ:

–Шаул, Шаул, сыд пае къин сэ сэбгъэщэчырэ?

⁵– О ухэта, Зиусхьан?– ыІуи, Шаул къыІуагъ.

–Хьисээу къин зэбгъэщэчырэр сэры,– къыІожьыгъ адрэ макъэм. –Цур зием ибэщ кІыхьэ папцІэ цур ылъакъокІэ къызэрешъутырырэм фэдэу ошІымэ, уиягъэ зэогъэкІыжьы. ⁶Ау къэтэджи, къалэм дахь. О пшІэн фаер ащ дэжьым зыгорэм къыщыуиІощт.

⁷Шаул игъусэхэм зы гущыІэ горэ къамыІоу, ащ дэжьым щытхэу къэнагъэх. Макъэр зэхахыгъ, ау цІыф зи алъэ­гъугъэп. ⁸Шаул чІыгум къытетэджыкІыджьыгъ, ау ынэхэр

 

8:40 Азот къалэр – Газэ къалэмрэ Иоппие къалэмрэ языфагу дэтэу, хыІушъом Іут.

8:40 Кесарие къалэр – Ерусалим километрэ 90-кІэ пэчыжьэу, итемыр тыгъэ къохьапІэ лъэныкъомкІэ хыІушъом Іутэу, Палестинэ хэгъэгум икъэлэшхоу щытыгъ. Рим (Рум) Іэшъхьэтетыр а къалэм дэсыгъ. Темыр зыфаІорэр арапыбзэкІэ «шэмал», тыркубзэкІи «кузей» зыфаІорэр ары.

 

къызызэтырехыжьхэм, ахэмэ зи амылъэгъужьэу къэ­нагъ. Арыти, Шаул ыІэ аІыгъэу Дамаск дащагъ. ⁹Шаул мэфищым зи ымылъэгъоу щытыгъ, шхагъэп ыкІи ешъуа­гъэп ыкІи.

¹⁰ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм ащыщэу Ананый Да­маск дэсыгъ. Зиусхьаныр ащ къыфэлъагъуи къеджагъ:

–Ананый!

–Сэры, Зиусхьан,– ыІуи, Ананый къыІожьыгъ.

¹¹–Тэджи, «Урам ЗэнкІ» зыфаІорэ урамым тет Иудэ иунэ кІо,– ыІуи, Зиусхьаным Ананый къыриІуагъ. –Ащ дэжьым Шаул ыцІэу Тарс къалэм щыщым кІэупчІ, сыда пІомэ ар Тхьэм елъэІу. ¹²Ынэхэри къыгъэплъэжьынхэм пае, Ананый зы лІы горэ ыдэжь къакІоу, ыІэхэр къыты­рилъхьахэу къыфэлъэгъуагъ.

¹³–Зиусхьан,– къыІожьыгъ Ананый, –мы лІым уицІыф лъапІэхэу Ерусалим дэсхэм къинэу аригъэщэчыгъэхэр зыфэдизхэр цІыфыбэмэ къысаІуагъ. ¹⁴Джы дин пэщэ­шхохэм фитыныгъэ къаІихыгъэу, илІыхэм о къыолъэ­Іурэ цІыф пстэуми Іэхъухэр атыраригъэлъхьанхэм пае, мыщ дэжьым къэкІуагъ.

¹⁵ Ау Зиусхьаным Ананый къыриІуагъ:

–КІо! Хымэ лъэпкъхэми, пачъыхьэхэми, Израил цІыф­хэми сэ сцІэ икъэбар анигъэсынэу мы лІыр сэ къы­хэсхыгъ. ¹⁶Сэ сцІэ пае къинэу ыщэчын фаер зыфэдизыр сэ сшъхьэкІэ езгъэлъэгъущт.

¹⁷Арэущтэу Ананый а унэм кІуи ихьагъ. ЫІэхэр Шаул ышъхьэ тырилъхьэхи къыІуагъ:

–Шаул, сэ сшы, мыщ дэжьым укъакІо зэхъум, Зиусхьан Хьисэу гъогум къыщыпфэлъэгъуагъэм сыкъигъэкІуагъ, о унэхэр къэплъэжьынхэм паий, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ инэу угу илъ хъуным паий.

¹⁸ Ар къызеІом, пцэжъые шъомпІэ цІыкІухэм афэдэхэу Шаул ынэхэм зыгорэхэр къакІэтэкъухи, ынэхэри къэ­плъэжьыгъэх. ЕтІанэ Шаул къэтэджи, Ананый ар ыумэ­хъыгъ. ¹⁹Ащ нэужым Шаул шхагъэ, ыкІуачІи къыгъо­тыжьыгъ.

 

Шаул къэбарышІур Дамаск къалэм зэрэщигъэІущтыгъэр

 

ЕтІанэ ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэу Дамаск къалэм дэсхэм адэжь Шаул мафэ заулэрэ щыІагъ. ²⁰Хьисэ Тхьэм зэры Къор синэгогухэм ардэдэм ащигъэІоу ыублагъ. ²¹Ар зэхэзыхыгъэ цІыфхэм зэкІэм агъэшІагъоу къаІощтыгъ:

–Мы лІыр арыба Хьисэ елъэІурэ цІыфхэм Ерусалим къин щязыгъэщэчыщтыгъэр? ИлІыхэм Хьисэ елъэІухэрэм Іэхъухэр атыраригъэлъхьанхэшъ, дин пэщэшхохэм адэжь ыщэнхэу мыщ къэкІуагъэу щытба?

²²Ау Шаул нахь лъэкІыныгъэ иІэ хъугъэ. Хьисэ зэрэ Мэссихьыр* къыгъэшъыпкъэжьызэ, Дамаск дэс джуртхэмэ ежьым къыраІожьыщтыр амышІэу къыгъэнагъэх.

 

Шаул джуртхэм зэраІэпыкІыгъэр

 

²³Мафэ пчъагъэ зытешІэ ужым, Шаул аукІынэу джурт­хэм гухэлъ ашІыгъ. ²⁴Ау ахэмэ ягухэлъ Шаул къышІагъ. Ар аукІынэу чэщи мафи къэлапчъэмэ аІутхэу паплъэ­щтыгъэх. ²⁵Ау шІошъхъуныгъэ зиІэхэм чэщым Шаул зы­дащи, къэлэ дэпкъым хэт гъуанэ горэмкІэ мэтэшхом исэу дэпкъым ратІупщэхыгъ.

 

Шаул ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэу Ерусалим дэсхэм

адэжь зэрэкІуагъэр

 

²⁶Шаул Ерусалим зынэсым, ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм ахэхьанэу пылъыгъ, ау ащ ХьисэкІэ шІошъхъу­ныгъэ иІэ зэрэхъугъэр ахэмэ ашІошъ мыхъоу щыщы­нэщтыгъэх. ²⁷Ау Варнавэ* Шаул зыдищи, апостолхэм адэжь кІуагъэ. Шаул гъогум Зиусхьаныр зэрэщилъэгъу­гъэри, Зиусхьаныр Шаул къызэрэдэгущыІагъэри, Шаул етІанэ Хьисэ ыцІэкІэ къэбарышІур гушхоныгъэкІэ Дамаск зэрэщигъэІущтыгъэри Варнавэ ахэмэ ариІотэжьыгъ. ²⁸Арэущтэу зэхъум, Шаул ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ­хэм ахахьэмэ, ахэкІыжьызэ, ахэмэ адэжь Ерусалим щы­Іагъ, Зиусхьаным ыцІэкІи цІыфмэ къэбарышІур гушхоныгъэкІэ

 

9:22 Мэссихь – еплъ 2:30.

9:27 Варнавэ – еплъ 4:36-37.

 

аригъэІущтыгъ. ²⁹АлыджэбзэкІэ гущыІэрэ джурт­хэм* адэгущыІэщтыгъ ыкІи янэкъокъущтыгъ, ау ахэмэ ар къаукІынэу пылъыгъэх. ³⁰3эшыхэм* ар къызашІэм, Шаул Кесарие къалэм ращэхи, Тарс къалэм агъэкІуагъ.

³¹Арэущтэу зэкІэ Иудей хэкум, зэкІэ Галилей хэкум, зэкІэ Самарие хэкум арыс чылыс зэІукІэхэм мамыр­ныгъэ яІэ хъугъэ. ШІошъхъуныгъэ зиІэхэм гурэ псэ­рэкІэ нахь лъэкІыныгъэ агъотызэ, Зиусхьаным ищына­гъо агухэм арылъэу, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ыгъэгушхохэу, нахьыбэ хъугъэх.

 

Петрэ Еней зэригъэхъужьыгъэр

 

³²Петрэ хэкур къыкІухьэ зэхъум, Тхьэм ицІыф лъапІэ­хэу Лиддэ къалэм* дэсхэм адэжь кІуагъэ. ³³Ащ дэжьым Еней ыцІэу лІы горэм щыІукІагъ. Илъэсий хъугъэу, ыІэ­пкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытагъэу ар пІэм хэлъыгъ.

³⁴–Еней, –риІуагъ Петрэ, –Хьисэ Мэссихь уегъэхъужьы. Къэтэджи, уипІэ Іухыжь!

Ардэдэм Еней къэтэджыжьыгъ. ³⁵Лиддэ къалэм зэкІэ дэс­хэми Сарон зыцІэ шъоф зэшъхьэ-зашъом* зэкІэ тесхэми зэкІэ Еней залъэгъум, Зиусхьаным игъогу техьагъэх.

 

Петрэ Тавифэ бзылъфыгъэр лІагъэхэм

къызэрахигъэтэджыкІыжьыгъэр

 

³⁶Иоппие къалэм* ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ бзылъ­фыгъэ горэ, Тавифэ ыцІэу, дэсыгъ. (Тавифэм къикІырэр

 

9:29 АлыджэбзэкІэ гущыІэрэ джуртхэр – еплъ 6:1.

9:30 зэшыхэр – зы диным рыкІохэрэр ары.

9:30 Тарс къалэр – Паул а къалэм щыщыгъ. А къалэр Рим (Рум) къэралыгъошхом щыщэу, Киликие хэкум икъэлэшхоу щытыгъ.

9:32 Лиддэ къалэр – Ерусалим километрэ 32-кІэ пэчыжьэу, итемыр тыгъэ къохьэпІэ лъэныкъокІэ ит. Иоппие къалэми километрэ 15-кІэ пэчыжьэу щыт. Непэ а къалэм ыцІэ Лод.

9:35 Сарон зыцІэ шъоф зэшъхьэ­зашъор – Кесарие къалэм щегъэжьа­гъэу Иоппие къалэм нэс хыІушъом Іутэу зыщеушъобгъу. ИкІыхьагъэ километрэ 48-рэ мэхъу.

9:36 Иоппие къалэр – Лиддэ къалэм километрэ 15-кІэ пэчыжьэу, хыІушъом Іут. Непэ «Яфэ» раІо. Яфэ къалэр Тел Авив щыщ.

 

«Мэз Пчэныр» ары.) ШІубэ ышІэу, сэдакъэхэр ыты зэпытыщтыгъ. ³⁷А мафэхэм ар сымаджэ хъуи лІагъэ. Ар агъэпскІыжьи, унэ лъагэм ыкІоцІ ралъхьагъ. ³⁸Лиддэ къалэр Иоппие къалэм игъунэгъути, Петрэ ащ дэжьым зэрэщыІэр ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм зызэхахым, «Зымыгъэгужъоу, тадэжь къакІо!» Петрэ раІонэу лІы­кІуитІу лъагъэкІуагъ.

³⁹Петрэ къэтэджи, къадэкІуагъ. Иоппие къалэм зынэ­сым, унэ лъагэм ращагъ. Шъузабэхэм зэкІэ Петрэ къауцухьи, Тавифэ ягъусэу зыщэтым, джанэхэуи щы­гъынхэуи ышІыгъагъэхэр, гъыхэзэ къырагъэлъэгъу­гъэх.

⁴⁰Петрэ цІыфхэр зэкІэ унэм ригъэкІыхи, лъэгонджэмы­шъхьэкІэ тІыси, Тхьэм елъэІугъ. ЕтІанэ хьадэм зыфигъази къыІуагъ:

–Тавифэ, къэтэдж!

Тавифэ ынэхэр къызэтрихыхи, Петрэ зелъэгъум, къэ­тэджи къэтІысыгъ. ⁴¹Петрэ ащ ыІэ ыубыти къыгъэтэ­джыгъ. ЕтІанэ Тхьэм ицІыф лъапІэхэмрэ шъузабэхэмрэ къяджи, Тавифэ псаоу аритыжьыгъ. ⁴²А къэбарыр Иоп­пие къалэм дэсхэм зэкІэ зэлъашІэ хъугъэ, цІыфыбэхэми ЗиусхьанымкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ. ⁴³ЕтІанэ Си­мон ыцІэу, шъуашІэ горэм ихьакІэу Петрэ мэфэ пчъа­гъэкІэ Иоппие къалэм къыдэнагъ.

 

 

ЯПШІЭНЭРЭШЪХЬ

 

Корнелый илІыкІохэм Петрэ къызэраригъэщагъэр

 

Корнелый зыцІэу зы лІы горэ Кесарие къалэм дэсыгъ. Италие хэгъэгум щыщ дзэм хэтхэу, нэбгыришъэ хъурэ купхэм япащэхэм ар ащыщыгъ. ²Ежьми иунагъом зэ­кІэми Тхьэр агъэлъапІэу щытыгъ*, Тхьэм ищынагъуи агухэм арылъыгъ. Джуртхэм ахэт тхьамыкІэхэм

 

10:2 Тхьэр агъэлъапІэу щытыгъ – джурт лъэпкъым щымыщхэу ыкІи сунэт амышІыгъэхэу щытыгъэ пэтми, а хымэхэр синэгогум кІохэзэ, Тхьэр агъэлъапІэщтыгъ.

 

сэдакъэ бэу аритыщтыгъ, Тхьэм елъэІу зэпытыщтыгъ. ³Щэ­джэгъоужым сыхьатыр щым* пэгъунэгъу хъугъэу, Тхьэм имэлэІич ащ къекІуалІи, «Корнелый!» ыІоу къеджэзэ нафэу къыфэлъэгъуагъ.

⁴Корнелый къэщыни, ынэхэр тыригъэкъагъэхэу ри­Іуагъ:

–Зиусхьан, сыда узыфаер?

–УитхьэлъэІухэри уисэдакъэхэри Тхьэм ыпашъхьэ ихьагъэх, Тхьэми ахэр щымыгъупшэжьыгъэхэу ыгу илъых,– къыриІожьыгъ мэлэІичым. ⁵–ПетрэкІэ заджэ­хэрэ Симон къыздащэнэу Иоппие къалэм лІыкІохэр гъакІох. ⁶Ар шъуашІэ Симонэу зиунэ хы Іушъом Іутым ихьакІэу щыт.

⁷Ар къезыІогъэ мэлэІичыр зыІокІыжьым, Корнелый иунэІутхэм ащыщхэу нэбгыритІурэ иІофтабгэ дзэлІхэм ащыщэу Тхьэр зыгъэлъапІэрэмрэ къяджи, ⁸хъугъэ-шІа­гъэхэр зэкІэ афиІотэжьхи, Иоппие къалэм ыгъэкІуагъэх.

⁹ЯтІонэрэ мафэм ахэр гъогум рыкІохэзэ къалэм игъу­нэгъу зэхъухэм, сыхьатыр пшІыкІутІум* пэгъунэгъу хъу­гъэу, Петрэ Тхьэм елъэІунэу унашъхьэм дэкІоягъ. ¹⁰Джащыгъум мэлакІэ къэлІагъэти, зыгорэ ышхынэу фэягъ. Шхыныр агъэхьазыры зэхъум, Тхьэм Петрэ зыгорэ къы­фигъэлъэгъуагъ. ¹¹ Уашъор зэІухыгъэу, шэкІ фыжь иным фэдэу зыгорэ къехэу ылъэгъугъ. Ар къопиплІымкІэ кІэ­шІагъэу, чІыгум къырагъэлэлэхыгъэм фэдэу щытыгъ. ¹²Сыд фэдэрэ лъэпкъыгъуи щыщхэу лъэкъуиплІкІэ кІорэ псэушъхьэхэр, ныбэкІэ цуахъорэ псэушъхьэхэр, ошъогу бзыухэр а шэкІ фыжьым кІоцІылъыгъэх. ¹³ЕтІанэ зы макъэ горэм Петрэ къыриІуагъ:

–Петрэ, къэтэдж. ШІобзи, шхэ.

¹⁴–Хьау, Зиусхьан,– къыІожьыгъ Петрэ, –ар хъухэщтэп. Мышхыпхъи, хьэрами сэ егъашІэми сшхыгъэп.

¹⁵ЯтІонэрэу а макъэм Петрэ къыриІуагъ:

 

10:3 сыхьатыр щым – гущыІэ-гущыІэу зэбдзэкІымэ, «ябгъонэрэ сыхьа­тыр» мэхъу. Ащ къикІырэр щэджэгъоужым сыхьатыр щыр ары. Джуртхэр а сыхьатым Тхьэм елъэІух.

10:9 сыхьатыр пшІыкІутІум – гущыІэ-гущыІэу зэбдзэкІымэ, «яхэнэрэ сыхьатыр» мэхъу. Ащ къикІырэр щэджагъор ары.

 

–Тхьэм къабзэу ыкІи шхыпхъэу зыфиІуагъэр о хьэра­мэу умыІо.

¹⁶Арэущтэу гъогогъуищэ хъугъэ. ЕтІанэ шэкІ фыжьыр уашъом дэкІоежьыгъ.

¹⁷Къыфэлъэгъуагъэм къикІырэм Петрэ ыгукІэ егупшы­сэзэ, Корнелый къыгъэкІогъэ лІыхэр Симон иунэ кІэ­упчІэхэзэ, ар къагъотыгъэу къэлапчъэм Іутыгъэх.

¹⁸–ПетрэкІэ заджэхэрэ Симон мы унэм иса?– аІоу, къэупчІэхэзэ джагъэх.

¹⁹Петрэ къыфэлъэгъуагъэм егупшысэзэ, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ къыриІуагъ:

–Мары нэбгырищ къыплъэхъух. ²⁰Къэтэджи, унэм ех, уемынэгуеу ахэмэ адакІу; сыда пІомэ ахэр къэзыгъэ­кІуагъэр сэры.

²¹ Петрэ ехи, лІыхэм ариІуагъ:

–Шъо шъузлъыхъурэр сэры. Іоф горэ шъуиІэу шъу­къэкІуагъа?

²² –Тэ тыкъэзыгъэкІуагъэр дзэ пащэу Корнелый ары,–къаІуагъ а лІыхэм. –Ар шъыпкъагъэ зиІэу, Тхьэм ищы­нагъо зыгу илъэу, джурт лъэпкъым зэкІэ лъытэныгъэ зыфыряІэ лІэу щыт. Ащ иунэ лІыкІохэм укъыраригъэ­щэнышъ, къапІохэрэм ядэІунэу мэлэІич лъапІэ горэм унашъо къыфишІыгъ.

²³Джащыгъум Петрэ ахэр къыригъэблагъэхи, ыхьэкІа­гъэх.

ЯтІонэрэ мафэм Петрэ ахэмэ ягъусэу гъогум техьагъ. Иоппие къалэм щыщ ышы* заули игъусагъэх.

²⁴Ащ къыкІэлъыкІорэ мафэм Кесарие къалэм нэсы­гъэх. Корнелый иунэкъощхэри иблагъэхэри къыугъои­гъэхэу, Петрэрэ игъусэхэмрэ апаплъэщтыгъэх. ²⁵Петрэ унэм зехьэм, Корнелый ащ пэгъокІи, ылъакъохэм адэжь зыщыридзыхи, лъэгонджэмышъхьэкІэ тІысыгъэ. ²⁶Ау Петрэ Корнелый къыгъэтэджыжьи ыІуагъ:

–Къэтэдж, сэри сыцІыф ныІэп.

²⁷ЕтІанэ Петрэ Корнелый дэгущыІэзэ унэм зехьэм, цІыфыбэхэр щызэрэугъоигъэхэу ылъэгъугъ.

²⁸–Джурт горэ хымэ лъэпкъым щыщхэм е ахэхьанэу е яунэ ихьанэу тихабзэкІэ зэрэмыхъущтыр шъори шъошІэ,– ариІуагъ Петрэ ахэмэ. –Ау зы цІыф горэ е мыкъа­бзэу

 

10:23 ышыхэр – еплъ 9:30.

 е шІоеу сымылъытэн фаеу Тхьэм зэхысигъэшІы­кІыгъ. ²⁹Арыти, мы лІыкІохэм сыкъызяшъогъащэм, зыми семынэгуеу сыкъэкІуагъ. Джы сышъоупчІы, Іоф горэ шъуиІэу сыкъяжъугъэщагъа?

³⁰–МэфиплІкІэ узэкІэІэбэжьмэ мы сыхьатым, щэджэ­гъоужым сыхьатыр щым*, сиунэ Тхьэм сыщелъэІущтыгъ,–къыІожьыгъ Корнелый. –ОшІэ-дэмышІэу щыгъын фыжь лыдхэр щыгъхэу, зы лІы горэ сапашъхьэ къиуцуи, ³¹къыІуагъ: «Корнелый, Тхьэм уитхьэлъэІу зэхихыгъ, уисэдакъэхэри щымыгъупшэжьыгъэхэу ыгу илъых. ³²Пе­трэкІэ заджэхэрэ Симон къыздащэнэу Иоппие къалэм лІы­кІохэр гъакІох. Ар шъошІэ Симонэу зиунэ хыІушъом Іутым ихьакІэу щыт. Ар къэкІонышъ, къыбдэгущыІэщт». ³³Арыти, занкІэу къыплъызгъэкІуагъэх. УкъызэрэкІуа­гъэр дэгъоу пшІагъэ. Джы тэ зэпстэури о къэпІонхэу, Зи­усхьаным унашъо къыпфишІыгъэхэм тядэІунэу мыщ дэ­жьым Тхьэм ыпашъхьэ тит.

 

Петрэ Корнелый иунэ къэбарышІур къызэрэщиІотагъэр

 

³⁴ЕтІанэ Петрэ мырэущтэу къыІуатэ ыублагъ:

–Тхьэр цІыфхэм ятеплъэ емыплъэу, цІыф пстэури изэфэдэхэу зэрэщытыр шъыпкъэу зэзгъэшІагъ. ³⁵Сыд фэдэрэ лъэпкъыми щыщэу, ежь ищынагъо зыгу илъэу шъыпкъагъэр зыгъэцакІэрэр Тхьэм ештэ. ³⁶КъэбарышІоу Тхьэм Израил цІыфхэм анигъэсыгъэр шъо шъошІэ. Мырэущтэу зыІорэ къэбарышІур ары: Хьисэ Мэссихьэу цІыф пстэуми я Зиусхьан ары цІыфхэр Тхьэм езыгъэ­шІужьырэр. ³⁷Иуан ежьым зырагъэумэхъынэу цІыфхэм заригъэІум ыуж, Галилей хэкум къыщегъэжьагъэу зэкІэ Иудей хэкум къыщыхъугъэхэр шъо шъошІэх. ³⁸Назарет щыщ Хьисэ икъэбар шъошІэ. Тхьэм ежь ы Псэ ЛъапІэрэ лъэкІыныгъэшхомрэ ащ къыфыригъэхыгъэх. Тхьэр ащ зэригъусагъэм пае, шІугъэ ышІэу, шэйтаным илъэкІы­ныгъэкІэ ригъэзыгъэ цІыф пстэури ыгъэхъужьхэу къы­кІухьащтыгъ. ³⁹–А Хьисэ джуртхэм яхэгъэгуи Ерусалими Іофхэу щишІагъэхэм зэкІэ тэ тыряшыхьат. Ар

 

10:30 сыхьатыр щым – еплъ 10:3.

 

пкъэум тыраІулІи агъэлІагъ. ⁴⁰Ау ящэнэрэ мафэм Тхьэм ар лІагъэхэм къахигъэтэджыкІыжьи, цІыфхэм ар аригъэлъэгъугъ. ⁴¹Ау Тхьэм ар зэригъэлъэгъугъэхэр цІыф пстэури арэп, Тхьэм ыпэкІэ къыгъэнэфэгъэгъэ шыхьатхэр ары нахь. Хьисэ лІагъэхэм къызахэтэджыкІыжьым ыуж, тэ ежь игъусэу дашхэхэу ыкІи дешъохэу щытыгъэхэр ары Тхьэм ар зэри­гъэлъэгъугъэхэр. ⁴²Тхьэм игущыІэхэр цІыфмэ ядгъэІун­хэуи, псаухэми, лІагъэхэми хьыкум атезышІыхьанэу Тхьэм къыгъэнэфагъэр зэрэ Хьисэ къэтыушыхьаты­нэуи, Тхьэм унашъо къытфишІыгъ. ⁴³Хэтми ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэм ипсэкІодхэр Хьисэ ыцІэкІэ зэрэ­фэгъущтхэмкІэ пегъымбар пстэури Хьисэ шыхьат фэхъух.

 

Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ хымэ лъэпкъхэм ащыщхэм

къызэрафехыгъэр

 

⁴⁴Петрэ а гущыІэхэр къыІохэзэ, ахэр зэхэзыхыгъэ пстэу­ми Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ къафехыгъ. ⁴⁵Петрэ игъусэхэу къэкІогъэгъэ шІошъхъуныгъэ зиІэ лІыхэу сунэт ашІыгъэ­хэу щытыгъэхэм Тхьэм итынэу ежь ы Псэ ЛъапІэ хымэ лъэпкъхэм ащыщхэми къызэрафыригъэхыгъэр агъэшІэ­гъуагъ; ⁴⁶сыда пІомэ а хымэхэм амышІэрэ бзэхэмкІэ къэгущыІэхэу, Тхьэм щытхъу фашІэу зэхахыгъ.

Джащыгъум Петрэ къыІуагъ:

⁴⁷–Мы цІыфхэу тэщ фэдэу Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ зыгу илъ хъугъэхэр псыкІэ тэ тыумэхъыхэмэ, зыгорэм ымыдэн ылъэкІына?

⁴⁸ЕтІанэ Хьисэ Мэссихь ыцІэкІэ ахэр аумэхъынхэу уна­шъо ышІыгъ. ЕтІанэ мэфэ заулэрэ ахэмэ адэжь къэтынэу Петрэ елъэІугъэх.

 

 

ЯПШІЫКІУЗЭНЭРЭШЪХЬ

 

Петрэ Ерусалим ичылыс зэІукІэм щыщхэм хъугъэ-шІагъэр

къызэрариІотэжьыгъэр

 

Хымэ лъэпкъхэм щыщхэми Тхьэм игущыІэхэр зэрашта­гъэхэр апостолхэмрэ Иудей хэкум ис ышыхэмрэ зэхахыгъ. ²Арэущтэу Петрэ Ерусалим зыдэкІуаем, сунэт ашІы­гъэхэм Петрэ ышІагъэр амыдэу ^Защ къыраІуагъ:

–О сунэт амышІыгъэхэм яунэ уихьи уадэшхагъ.

⁴Джащыгъум Петрэ хъугъэ-шІагъэхэр зырызэу къагу­ригъэІонэу ыублагъ:

⁵–Иоппие къалэм сэ Тхьэм сыщелъэІущтыгъ. Джащы­гъум Тхьэм сэ сызэшъхьэщифи, шэкІ фыжь иным фэдэу зыгорэ уашъом къехэу къысфэлъэгъуагъ. Ар къопи­плІымкІэ кІэшІагъэу, уашъом къехэу, къырагъэлэлэхы­гъэм фэдэу сапашъхьэ къэсыгъ. ⁶ШэкІ фыжьым сызе­плъым, лъэкъуиплІкІэ кІорэ былымхэри, хьакІэ-къуакІэ­хэри, ныбэкІэ цуахъорэ псэушъхьэхэри, ошъогу бзыухэри слъэгъугъэх. ⁷«Петрэ, къэтэдж. ПІІобзи, шхэ», макъэ горэм къысиІоу зэхэсхыгъ.

⁸–«Хьау, Зиусхьан, ар хъухэщтэп, мышхыпхъи, хьэрами егъашІэми зыІуслъхьагъэп», сІуи, пэгъокІ естыжьыгъ.

⁹–А макъэм ятІонэрэу уашъом къиІукІэу къыІожьыгъ: «Тхьэм къабзэу ыкІи шхыпхъэу зыфиІуагъэхэр, о хьэра­мэу умыІо». ¹⁰Арэущтэу гъогогъуищэ хъугъэ. ЕтІанэ зэкІэ уашъом дэкІоежьыгъ.

¹¹–Ардэдэм Кесарие къалэм къикІыхэу садэжь къагъэ­кІогъэ нэбгырищ сэ сызэрыс унэм икъэлапчъэ къакІохи къыІууцуагъэх. ¹²Семынэгуеу ахэмэ садэкІонэу Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ къысиІуагъ. Мы зэшы нэбгырихыри си­гъусэхэу тэ тыкІохи, а лІым иунэ тихьагъ. ¹³А лІым къытиІотагъ мэлэІич горэ иунэ итэу мырэущтэу ыІозэ, зэрэщилъэгъугъэр: «ПетрэкІэ заджэхэрэ Симон къызда­щэнэу лІыкІохэр гъакІох. ¹⁴Оррэ уиунагъорэ зэкІэ шъу­мыкІодэу, шъукъэзыгъэнэжьыщт гущыІэхэр ащ къыуи­Іощтых».

¹⁵–Сэ сыкъэгущыІэу зысэублэм, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ахэмэ къафехыгъ, апэу тэри къызэрэтфехыгъагъэм фэ­дэу. ¹⁶«Иуан псыкІэ цІыфхэр ыумэхъыщтыгъэх, ау Тхьэм ежь ы Псэ ЛъапІэкІэ шъо шъуиумэхъыщт», ыІуи Зиусхьа­ным къыІогъэгъэ гущыІэхэр* джащыгъум сыгу къэкІы­жьыгъэх. ¹⁷3иусхьанэу Хьисэ МэссихькІэ шІошъхъуныгъэ тэ тиІэ зэхъум, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ тэ къызэрэтфыригъэ­хыгъэм фэдэу, ахэми къафыригъэхыгъэу, сэ сыхэта, Тхьэм сыпэуцужьынэу?

 

11:16 Зиусхьаным къыІогъэгъэ гущыІэхэр – еплъ 1:5.

 

¹⁸Ахэмэ мы Іофхэр зызэхаххэм, заушъэфыгъ. Тхьэм ищытхъу ашІэу къаІуагъ:

–Ащыгъум хымэ лъэпкъхэри япсэкІодхэм афыкІэгъо­жьынхэшъ, мыкІодыжьын щыІэныгъэ яІэ хъунэу Тхьэм игъо ылъытагъ.

 

Антиохие къалэм чылыс зэІукІэ щыІэу зэрэхъугъэр

 

¹⁹Стефан мыжъокІэ еохэзэ, заукІым ыуж, ХьисэкІэ шІо­шъхъуныгъэ зиІэхэм къиныбэ зэрагъэщэчыщтыгъэхэм пае, ахэр зэбгырыкІыжьыгъэх. Хьисэ ехьылІэгъэ къэ­барышІур джуртхэм анэмыкІэу зыми рамыІуатэу, ахэр Финикие хэкум, Кипр зыцІэ хыгъэхъунэм*, Антиохие къалэм анэсы кІуагъэх. ²⁰Ау ахэмэ ащыщхэу зы купэу Кипр хыгъэхъунэм щыщ лІыхэри, Кириние къалэм щыщ лІыхэри Антиохие къалэм* зэкІохэм, Зиусхьанэу Хьисэ ехьылІэгъэ къэбарышІур алыджхэми араІуатэщтыгъ. ²¹Зи­усхьаныр ягъусагъ, цІыфыбэми шІошъхъуныгъэ яІэ хъоу, Зиусхьаным игъогу техьагъэх.

²²Мы Іофхэм якъэбар Ерусалим щыІэ чылыс зэІукІэм щыщхэм анэсыгъ. Занэсым, Варнавэ Антиохием агъэ­кІуагъ. ²³Варнавэ Антиохием кІуи, Тхьэм ынэшІу ахэмэ къызэращифагъэр зелъэгъум гушІуагъэ, агу етыгъэу, емызэщхэу Зиусхьаным фэшъыпкъэнхэуи афигъэпытагъ. ²⁴Варнавэ цІыф дэгъоу щытыгъ. Тхьэм ы Псэ ЛъапІи шІошъхъуныгъэри инэу ыгу илъыгъэх. Арэущтэу Зиус­хьанымкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ цІыфхэм япчъагъэ инэу хэхъуагъ.

²⁵ЕтІанэ Шаул лъыхъунэу Варнавэ Тарс къалэм кІуагъэ. Ащ дэжьым Шаул къызегъотым, Антиохием зыдищагъ. ²⁶Зы илъэсым икІыхьагъэкІэ чылыс зэІукІэм щыщхэм ягъу­сэу зэрэугъоихэзэ, цІыф купышхом Тхьэм игущыІэхэр арагъашІэщтыгъэх. ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм «ЧыристанхэкІэ» апэ дэдэу зыщяджагъэхэр Антиохие ары.

²⁷А мафэхэм пегъымбар куп Ерусалим къикІыхи, Антиохие къэкІуагъэх. ²⁸Ахэмэ

 

11:19 хыгъэхъунэ – еплъ 4:36.

11:20 Антиохие къалэр – Рим (Рум) къэралыгъошхом щыщэу, Сирие хэкум икъэлэшхоу щытыгъ.

 

 

ащыщэу Агав зыцІэр къэтэджи, зэкІэ дунаим гъэблэшхо къызэрэщыхъущтыр Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ащ ыгу къырилъхьи къыригъэІуагъ. Кайсар Клаудый* итетыгъоми арэущтэу хъугъэ. ²⁹Джащы­гъум ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм, хэти зэрилъэ­кІырэм фэшъуашэу, Иудей хэкум ис ашыхэм ІэпыІэгъу афэхъунхэу тыраубытагъ. ³⁰Іошъхъуныгъэ зиІэхэм арэущтэу ашІызэ, аугъоигъэ ахъщэр Варнавэрэ Шаулрэ аІэкІалъхьи, ахэми чылыс зэІукІэм инахьыжъхэм* афа­рагъэхьыгъ.

 

 

ЯПШІЫКІУТIOНЭРЭШЪХЬ

 

Тетыгъо зиІэхэм Якъубэ зэраукІыгъэр ыкІи Петрэ хьапсым зэрэчІадзагъэр

 

А мафэхэм пачъыхьэ Ирод* идзэлІхэм чылыс зэІукІэм щыщхэу цІыф заулэ аригъэубытхи, лые араригъэхэу ыублагъ. ²Иуан ышэу Якъубэ* сэшхокІэ аригъэукІыгъ. ³Ар джуртхэм агу зэрэрихьырэр Ирод зелъэгъум, ащ ыужкІэ идзэлІхэм Петри аригъэубытыгъ. Ар зыхъугъэр Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхохэр* ары. ⁴Ирод Петрэ зарегъэубытым, хьапсым чІаригъадзи, дзэм

 

11:28 Клаудый – Хьисэ къызэхъу нэужым я 41-54 илъэсхэм къакІоцІ Рим (Рум) къэралыгъошхом и Кайсарэу щытыгъ. Гъэблэшхоу Агав зигугъу ышІыгъэр Хьисэ къызэхъу нэужым я 46-рэ илъэсым къэхъугъ.

11:30 нахьыжъхэр – чылыс зэІукІэм Іофэу ышІэрэр зыпшъэ илъ тхьаматэхэр ары.

12:1 пачъыхьэ Ирод – Ирод Агриппэ Апэрэр ары. Хьисэ къызэхъу нэужым я 41-44 илъэсхэм къакІоцІ Израил хэгъэгум ипачъыхьэу щытыгъ. Ирод Агриппэ Апэрэр Ирод Иным ыкъо ыкъоу щытыгъ.

12:2 Якъубэ – Зеведей ыкъоу щытыгъ, Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІуми ащыщыгъ.

12:3-4 Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхохэр – Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхомрэ Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхохэмрэ зэдагъэлъапІэхэзэ, Тхьэм Мысырым (Еги­пет) къызэрэригъэкІыжьыгъагъэхэр джуртхэм агъэлъапІэ. Пасхъэ мэ­фэкІ мэфэшхор Нисан зыцІэ мазэм и 14-м тефэ (яплІэнэрэ мазэм иапэрэ мафэ пэгъунэгъу). Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэ­шхохэр Нисан и 15-22 мафэхэм къакІоцІ агъэлъапІэх. А мафэхэм тэджэпс тхьацум халъхьэрэп.

 

 

щыщхэу нэбгырэ плІырыплІэу купиплІ ар аухъумэнэу аІэкІилъхьагъ. ЕтІанэ Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхор зыблэкІыкІэ, хьыкумышІэм* ыпашъхьэ рищэ­нэу Ирод ыгу хэлъыгъ.

⁵Арэущтэу Петрэ хьапсым чІадзагъэу щытыгъ, ау чы­лыс зэІукІэм щыщхэм яшъыпкъэу Тхьэм ащ фелъэІу­щтыгъэх.

 

МэлэІич горэм Петрэ хьапсым къызэрэчІищыжьыгъэр

 

⁶Пачъыхьэ Ирод Петрэ хьыкумышІэм ыпашъхьэ зы­щырищэщт мафэм ыпэрэ чэщым Петрэ ІэхъуитІу телъэу, дзэлІитІум азыфагу дэлъэу щычъыещтыгъ. УхъумакІо­хэри пчъэм Іутхэу хьапсыр къаухъумэщтыгъ. ⁷ОшІэ-дэ­мышІэу Зиусхьаным имэлэІич а унэм къыщылъагъуи, нэфынэшхо унэм къыщынэфыгъ. МэлэІичыр Петрэ ыбгъукІэ етІыргуи къыгъэущыгъ.

–ПсынкІэу тэдж!– ыІуагъ. Петрэ ІэхъуитІоу телъхэр тезыгъэх.

⁸–Зыфап, уицуакъэхэри зыщылъэх,– риІуагъ мэлэІичым Петрэ. Петрэ арэущтэу ышІыгъ. ЕтІанэ мэлэІичым ри­Іуагъ:

–Уищыгъын кІыІутелъ зыщылъэжьи, сауж уитэу къа­кІо.

⁹Арэущтэу Петрэ мэлэІичым ыуж итэу хьапсым къы­чІэкІыжьыгъ. Ау мэлэІичым ышІагъэхэр шъыпкъэмэ, мышъыпкъэмэ Петрэ ышІэщтыгъэп, зыгорэ къыфэлъа­гъоу къышІошІыгъ. ¹⁰Апэрэ ухъумэкІо купми, ятІонэрэ ухъумэкІо купми къаблэкІхи, къэлэ дэхьапІэм Іут гъучІ къэлапчъэм дэжь нэсыгъэх. Къэлапчъэр ежь-ежьырэу ахэмэ къафызэІукІыгъ. Къэлапчъэм дэкІхи, зы урамым икІыхьагъэкІэ зырэкІохэ ужым, ошІэ-дэмышІэу мэлэ­Іичым Петрэ къыгъани ІукІыжьыгъ.

¹¹ Петрэ зыкъызешІэжьым, къыІуагъ:

–Зиусхьаным имэлэІич къыгъакІуи, Ирод ыІэ сыкъы­ІэкІихэу, джурт цІыфхэми къысэхъулІэнэу зыфаІорэ Іэягъэ пстэури симыгъэлъэгъузэ, сымыкІодэу сыкъызэригъэнэжьыгъэр джы шъыпкъэу къэсшІагъ.

 

 

12:4 хьыкумышІэр –зы цІыф горэ хыеу е мысэу щытмэ, хабзэм иунашъо тетэу зэхэзыфырэр ары.

 

¹²Петрэ къехъулІагъэр къызешІэжьым, Иуанэу Марк­кІэ заджэхэрэм янэу Мерэм иунэ кІуагъэ. ЦІыфыбэхэр ащ дэжьым къыщызэрэугъоигъэхэу, Тхьэм елъэІущтыгъэх. ¹³Петрэ къэлапчъэм зытеом, ар къызэІуихынэу Родэ зыцІэу унэІут пшъашъэ горэ къэкІуагъ. ¹⁴Петрэ ымакъэ къызешІэжьым, гушІуагъом хэтэу къэлапчъэр Іуи­мыхэу унэм илъэдэжьи, Петрэ къэлапчъэм зэрэІутыр ад­рэмэ ариІуагъ.

¹⁵–КъапІорэр пшІэрэп,– къыраІожьыгъ ахэмэ. Ау ыІуагъэм пшъашъэр текІыгъэп. Джащыгъум къаІуагъ:

–Ар Петрэ имэлэІичын фае.*

¹⁶Ау Петрэ къэлапчъэм зэпымыоу теощтыгъэ. Къэла­пчъэр Іуахи, Петрэ залъэгъум, лъэшэу агъэшІэгъуагъ. ¹⁷Заушъэфынэу Петрэ Іэ афишІи, Зиусхьаным хьапсым къызэрэчІищыжьыгъэр ахэмэ ариІотэжьыгъ. ЕтІанэ къы­Іуагъ:

–Якъуби* адрэ тшыхэми хъугъэ-шІагъэр яжъугъашІ.

Ар къызеІом, а унэм икІи, нэмыкІ чІыпІэ горэм кІуагъэ.

¹⁸Нэф къызэшъым, дзэлІхэр гузэжъогъушхо хэфагъэ­хэу зэупчІыжьыгъэх:

–Петрэ сыда къехъулІагъэр?

¹⁹Пачъыхьэ Ирод дзэлІхэр Петрэ лъигъэхъухи къыза­мыгъотым, ухъумакІохэм тэрэзэу зяупчІым ыуж, дзэлІхэм а ухъумакІохэр аригъэукІыгъэх. Пачъыхьэ Ирод етІанэ Иудей хэкум икІи, Кесарие къалэм ехи, ащ дэжьым къыдэнагъ.

 

Пачъыхьэ Ирод зэрэлІагъэр

 

²⁰Пачъыхьэ Ирод Тир къалэм дэсхэмрэ Сидон къалэм* дэсхэмрэ инэу афэгубжыгъэу щытыгъ. А къалэхэм адэс­хэр зэгурыІохи, пачъыхьэм ыдэжь къэкІуагъэх. Пачъыхьэм фэлажьэрэ Іэшъхьэтетэу Власт гурыІохи, пачъыхьэр

 

12:15 Ар Петрэ имэлэІичын фае – джуртхэм яшІошъхъуныгъэ тетэу, хэтрэ цІыфым мэлэІич горэ ухъумакІоу иІ.

12:17 Якъубэ – Зиусхьанэу Хьисэ ышхэм ащыщэу, Ерусалим щыІэ чы­лыс зэІукІэм итхьаматэхэм ащыщыгъ. Еплъ Гал. 1:19.

12:20 Тир къалэм . . . Сидон къалэм ... – ахэр хымэ къалэхэу Галилей хэкум итемыр лъэныкъомкІэ хыІушъом Іутыгъэхэр ары.

 

къаригъэшІужьынэу елъэІугъэх. Сыда пІомэ пачъыхьэм ихэгъэгу гъомлапхъэхэу къикІыхэрэр ары ахэр зэрыпсэу­щтыгъэхэр.

²¹Ирод ыгъэнэфэгъэ мафэм ипачъыхьэ щыгъынхэр щыгъхэу, пачъыхьэ тІысыпІэм тетІысхьи, ахэмэ апашъ­хьэ къыщыгущыІагъ.

²²–Мыр цІыф макъэп, Тхьэм ымакъэ нахь,– цІыфхэм аІоти джэщтыгъэх. ²³Пачъыхьэ Ирод Тхьэм щытхъушхор зэрэфимышІыгъэм пае, Тхьэм имэлэІич горэ ардэдэм ащ къыригъаозэ, хьамылыухэм ар ашхызэ, ыпсэ хэкІыгъ.

²⁴Ау Тхьэм игущыІэхэр нахь цІыфыбэмэ анэсхэзэ, зы­щау бгъущтыгъ.

²⁵Варнавэрэ Шаулрэ яІоф заухым, Ерусалим къыдэкІы­жьхи, МарккІэ заджэхэрэ Иуан ягъусэу зыдащи, Антио­хие къалэм агъэзэжьыгъ.

 

 

ЯПШІЫКІУЩЭНЭРЭШЪХЬ

 

Антиохием щыІэ чылыс зэІукІэм щыщхэм Варнавэрэ Шаулрэ

Тхьэм фэлэжьэнхэу зэрагъэнэфагъэхэр

 

Пегъымбархэри, дин гъэсакІохэри Антиохием щыІэ чы­лыс зэІукІэм щыщхэм ахэтыгъэх: Варнавэ, «ШІуцІэкІэ» заджэхэрэ Симон, Кириние къалэм щыщ Луцый, Ма­наил (ар пщы Ирод* игъусэу апІугъагъ) ыкІи Шаул. ²Ахэр Тхьэм елъэІухэзэ, чэщи мафи анэкІы зэхъум, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ахэмэ къариІуагъ:

–Варнавэрэ Шаулрэ сэ сыкъызфяджэгъэ Іофым пае къысфыхэшъухых.

³ЕтІанэ ахэмэ чэщи мафи занэкІы ужым, Тхьэм елъэ­Іугъэх, аІэхэри ахэмэ ашъхьэхэр атралъхьэхи*, яІоф ашІэ­нэу агъэкІуагъэх.

 

13:1 пщы Ирод – Ирод Антипэу Галилей хэкум ипщэу щытыгъэр ары. Еплъ Лука 3:1.

13:3 аІэхэр ахэмэ ашъхьэхэм атралъхьэхи – арэущтэу зыфашІагъэр а Іофыр а лІитІум апшъэ ралъхьанри, ахэмэ а Іофыр агъэцэкІэным пае, Тхьэм ынэшІу къащифэнри ары.

 

Апостолхэм Кипр хыгъэхъунэм Тхьэм игущыІэхэр

зэрэщагъэІущтыгъэхэр

 

⁴Варнавэрэ Шаулрэ Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ыгъэкІуагъэхэу, Селевкие къалэм* нэсыгъэх. Ащ дэжьым къухьэкІэ ще­жьэхи, Кипр хыгъэхъунэм кІуагъэх. ⁵Саламин къа­лэм дэжь зынэсхэм, джуртхэм ясинэгогухэм Тхьэм игущы­Іэхэр щагъэІущтыгъэх. Иуан ахэмэ ІэпыІэгъу афэхъунэу ягъусагъ.

⁶Хыгъэхъунэм икІыхьагъэкІэ Паф къалэм* нэс къызэ­кІохэм, ушхъухьаныгъэ Іофым пылъ джурт пегъымбар нэпцІ горэм ІукІагъэх. А лІым Вар хьисэ ыцІагъ. ⁷Ар хыгъэхъунэм иІэшъхьэтетэу* Сергый Паул игъусагъ. Сергый Паул цІыф губзыгъэу щытыгъ. Ар Тхьэм игущы­Іэхэм ядэІунэу фэягъэти, Варнавэрэ Шаулрэ къаригъэ­щагъэх. ⁸Ау ушхъухьаныгъэ Іофым пылъэу Елимэ (Елимэ къикІырэр «Ушхъухьаныгъэ Іофым Пылъыр» ары) Іэшъ­хьэтетыр шІошъхъуныгъэм игъогу тыримыгъэхьаным ыуж­итыгъэти, Варнавэрэ Шаулрэ апэуцужьыщтыгъ. ⁹Ау Шаулэу ПаулкІи заджэхэрэм* ыгу Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ инэу илъ хъуи, ынэхэр Елымэ тыригъэдыкъэхи къыІуагъ:

¹⁰–О шэйтаным урикъу, о зэкІэ шъыпкъагъэм урипый. ТхьагъэпцІыгъэ пстэури бзэджэгъэ пстэури угу инэу илъых. Тхьэм игъогу занкІэхэр къуанчэ пшІынхэу упы­лъыным ыуж уикІыжьыщтба? ¹¹Джы Зиусхьаным ыІэ къыптелъ. Заулэрэ тыгъэм инэфынэ умылъэгъоу, нэ­шъоу ухъущт.

Ардэдэм пщагъори шІункІыри Елымэ къыфехыгъэх. ЕтІанэ къыкІухьэзэ, къезыщэкІын цІыф горэм лъыхъущтыгъ. ¹² Іэшъхьэтетым хъугъэ-шІагъэр

 

13:4 Селевкие къалэр – Антиохием километрэ 20-кІэ пэчыжьэу щытыгъ. А къалэм къухьэуцупІэ иІэу, хыІушъом Іутыгъ.

13:5 синэгогу – еплъ 6:9.

13:6 Паф къалэр – Кипр хыгъэхъунэм итыгъэ къохьэпІэ хыІушъо Іутэу, икъэлэшхоу щытыгъ. Хыгъэхъунэ – чІыгу гъушъэу псы гузэгум итыр ары.

13:7 Іэшъхьэтет – Кипр хыгъэхъунэр зыІэ илъэу, Рим (Рум) къэра­лыгъошхом фэлажьэрэ тхьаматэр ары.

13:9 Шаулэу ПаулкІи заджэхэрэр – апостол Паулым ыцІэ джуртыбзэкІэ Шаул мэхъу, римыбзэкІи Паул мэхъу.

 

зелъэгъум, шІошъхъуныгъэ иІэ хъугъэ. Варнавэрэ Паулрэ Іофхэу Зиусхьаным ехьылІагъэу къырагъашІэхэрэр ыгъэшІагъо­щтыгъэх.

 

Паулрэ Варнавэрэ Писидие хэкум щыщ Антиохие къалэм зэрэкІуагъэхэр

 

¹³ЕтІанэ Паулрэ игъусэхэмрэ Паф къалэм къухьэкІэ щежьэхи, Памфилие хэкум щыщ Пергие къалэм кІуагъэх. Ащ дэжьым Иуан ахэр къыгъанэхи, Ерусалим ыгъэзэжьыгъ. ¹⁴Адрэ нэбгыритІур Пергие къалэм блэкІхи, Писи­дие хэкум щыщ Антиохие къалэм нэсыгъэх. Шэмбэт ма­фэм* синэгогум чІахьэхи тІысыгъэх. ¹⁵Тэурат хабзэм* итхэмрэ пегъымбархэм атхыгъэ тхылъхэм* арытхэмрэ ащыщхэу зыгорэхэм зяджэхэ ужым, синэгогу пащэхэм зыгорэ агъакІуи арырагъэІуагъ:

–Тэ тшыхэр, мы цІыфхэр зэрыжъугъэгушхон гущыІэ­хэр шъуиІэхэмэ, къашъуІох.

¹⁶Паул къэтэджи, Іэ афишІи къыІуагъ:

–Шъо Израил цІыфхэри, Тхьэм ищынагъо зыгу илъхэ­ри, шъукъэдаІу. ¹⁷Израил лъэпкъым и Тхьэ тэ тятэжъхэр къыхихыгъэх. Тэ тлъэпкъ Мысыр хэгъэгум зесым, лъэ­пкъышхоу ышІи, лъэкІыныгъэшхокІэ ащ дэжьым къы­рищыжьыгъэх. ¹⁸ЕтІанэ илъэс тІокІитІо шъоф нэкІым щигъашхэщтыгъэх. ¹⁹Ханаан хэгъэгум щыпсэурэ лъэпкъиблир ыгъэкІодхи, ахэмэ яхэгъэгу Израил лъэпкъым иІахьэ хъунэу къыфигъэнэжьыгъ. ²⁰Ар зэкІэ илъэс шъи­плІырэ шъэныкъорэм ыкІоцІым фэдиз хъугъэ.

–Ащ ыужым, хьыкумышІэхэр* Тхьэм ахэмэ аритыгъэх, пегъымбар Самуел имафэхэм нэсыфэ. ²¹ЕтІанэ пачъыхьэ афигъэнэфэнэу Израил цІыфхэр Самуел

 

13:14 шэмбэт мафэр – джуртхэм ямэфэ лъапІэ ары. А мафэм хэти Іоф ышІэн фитэп.

13:15 Тэурат хабзэр – пегъымбар Мусэ тхылъитфэу ытхыгъэхэр ары. Тэурат хабзэр джуртхэм ятхылъ лъапІэхэм ащыщэу апэрэ Іахьэу мэхъу.

13:15 пегъымбархэм атхыгъэ тхылъхэр – джуртхэм ятхылъ лъапІэхэм ащыщхэу ятІонэрэ Іахьэу мэхъу.

13:20 хьыкумышІэхэр – еплъ 12:4.

 

елъэІугъэх. Вениамин иунэгъо лъэпкъ щыщэу, Кис ыкъо Шаул па­чъыхьэ афэхъунэу Тхьэм аритыгъ. ЕтІанэ илъэс тІокІи­тІурэ ар пачъыхьэу щытыгъ. ²²Тхьэм ар тыригъэкІыжьи, Даутэ пачъыхьэу тыригъэхьагъ. Тхьэм Даутэ мырэущтэу шыхьат фэхъугъ:* «Иессе ыкъоу Даутэ сыгу зэІурэ цІыфэу къэзгъотыгъ. Сэ сызыфаехэр зэкІэ ащ ыгъэцэкІэщтых». ²³Мы лІым къытехъукІыгъэ цІыфхэм ащыщэу, Израил цІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэнэжьырэр Хьисэ ары, Тхьэм къафигъэкІуагъ, ятэжъхэр къызэригъэгугъэгъагъэхэм фэ­дэу. ²⁴Хьисэ къэкІоным ыпэкІэ Иуан, «ШъуипсэдкІодхэм шъуафыкІэгъожьи, зысэжъугъэумэхъ», ыІоу, Израил цІыфхэм зэкІэ аригъэІугъ. ²⁵Иуан иІоф ыухызэ къы­Іуагъ:* «Сэ хэтэу сышъушІошІыра? Шъо шъузпаплъэрэр сэрэп. Шъо шъузпаплъэрэр саужкІэ къэкІощт, ащ ицокъэ­лъэпсхэр фэстІэтэныхэуи сифэшъуашэп».

²⁶(Паул джыри ипсалъэ къыпидзэжьыгъ:) –Сэ сшыхэу Ибрахьим къытехъукІыгъэ цІыфхэри, шъо къышъухэт­хэу нэмыкІ цІыфхэу Тхьэм ищынагъо зыгу илъхэри, Тхьэм цІыфхэр мыкІодхэу къызэригъэнэжьхэрэм икъэ­бар къызнэсыгъэхэр тэры. ²⁷Ерусалим дэсхэмрэ ахэмэ ятхьаматэхэмрэ цІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэнэжьырэр зэрэ Хьисэр къашІэжьыгъэп. УкІ ежьым къытралъхьагъ, ау арэущтэу пегъымбархэм ягущыІэхэу шэмбэт мафэ къэсми синэгогухэм щызаджэхэрэр къагъэшъыпкъэжьы­гъэх. ²⁸УкІ Хьисэ зыкІытралъхьащт Іоф амыгъотыгъэ пэтми, Іэшъхьэтетэу Пилат* ар ыукІынэу елъэІущтыгъэх. ²⁹Хьисэ ехьылІагъэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр зэкІэ ахэмэ загъэцакІэ ужым, Хьисэ игъусэхэм ежь ихьа­дэ къащым къыпахыжьи, къэунэм чІалъхьажьыгъ. ³⁰Ау Тхьэм ар лІагъэхэм къахигъэтэджыкІыжьыгъ. ³¹ЕтІанэ Хьисэ ежь игъусэхэу Галилей хэкум къикІыгъэхэу, Еру­салим къэкІогъагъэхэм мафэ пчъагъэхэм акІоцІ заригъэлъэгъущтыгъ. Джы ахэр ары тэ тлъэпкъ ыпашъхьэ Хьисэ шыхьат щыфэхъухэрэр.

 

13:22 Тхьэм Даутэ . . . шыхьат фэхъугъ – еплъ Сэбур (Псалтыр) 89:20 (урыс библиемкІэ 88:21); Пегъымбар Самуел икъэбар зэрыт апэрэ тхылъым (1-я Царств) 13:14.

13:25 Иуан . . . къыІуагъ – еплъ Лука 3:16.

13:28 Пилат – еплъ 3:13.

 

³²–Джы мы къэбарышІур тэ къышъотэІо: Тхьэм Хьисэ лІагъэхэм къызэрахигъэтэджыкІыжьыгъэмкІэ тэ тя­тэжъхэр къызэригъэгугъэгъэ Іофхэр къыгъэхъухэзэ, тэ ахэмэ атехъукІыгъэ цІыфхэм къытфигъэшъыпкъэ­жьыгъ. ³³Сэбурым итэу ятІонэрэ орэдым* Тхьэм Хьисэ къызэрэщыриІорэм фэдэу:

«Оры Скъор, непэ ты сыпфэхъугъ».

³⁴ Тхьэм Хьисэ лІагъэхэм къызэрахигъэтэджыкІыжьы­гъэр егъашІэми мылІэжьыным пае, мы гущыІэхэмкІэ Тхьэм къыІуагъ:*

«СынэшІу щыфэныгъэ лъапІэр шъыпкъэмкІэ шъо къышъулъызгъэсыщт, Даутэ зэрэзгъэгугъэгъа­гъэм фэдэу».

³⁵Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм ащыщэу нэмыкІ чІыпІэм ыдэжь зэритым фэдэу,*

«О уиІорышІэ ихьадэ бгъэшъущтэп».

^З6–Сыда пІомэ Тхьэм игухэлъ тетэу Даутэ имафэхэм Тхьэм фэлажьэщтыгъ, етІанэ дунаим ехыжьыгъ. Ятэжъ­хэм адэжь къэунэм чІалъхьажьи, ихьади шъугъэ. ³⁷Ау Тхьэм лІагъэхэм къахигъэтэджыкІыжьыгъэр джыри зэ лІэжьыгъэп, ихьади шъужьыгъэп. ³⁸Арышъ, сэ сшыхэр, мыр зэжъугъашІэ, шъо шъуипсэкІодхэр Хьисэ къызэрэ­шъуфигъэгъухэрэм икъэбар къышъотэгъэІу. ³⁹Хьисэ ежьымкІэ хэти шІошъхъуныгъэ зиІэм ипсэкІод пстэури тырехых, ау пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ псэкІод­хэр къышъутырихын ылъэкІырэп. ⁴⁰Шъузфэсакъыжь, пегъымбархэм мы гущыІэхэу къаІуагъэхэр* къышъорэ­мыхъулІэх:

⁴¹«ШъукъэдаІу, шъо Тхьэм къыІуагъэхэм нэмыплъ языххэрэр,

жъугъэшІагъуи шъукІод;

сыда пІомэ шъо шъуимафэхэм Іофышхо горэ згъэцэкІэщт.

 

13:33 Сэбурым итэу ятІонэрэ орэдыр – еплъ Сэбур (Псалтыр) 2:7.

13:34 Тхьэм къыІуагъ – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 55:3.

13:35 нэмыкІ чІыпІэм ыдэжь зэритым фэдэу – еплъ Сэбур (Псалтыр) 16:10 (урыс библиемкІэ 15:10).

13:40-41 пегъымбархэм мы гущыІэхэу къаГуагъэхэр – еплъ Пегъымбар Аввакум тхылъэу ытхыгъэм 1:5.

 

А Іофышхом икъэбар зыгорэм къышъуиІуагъэми, шъо шъушІошъ хъущтгъэп».

⁴²Паулрэ Варнавэрэ синэгогум къычІэкІыжьхэзэ, къы­кІэлъыкІорэ шэмбэт мафэм а Іофхэм атегущыІэжьын­хэу цІыфхэр къялъэІугъэх. ⁴³ЗэІукІэр зызэбгырэкІы­жьым, джуртхэм ащыщхэу бэхэри, хымэхэу джурт хъугъэ­хэм ащыщхэу бэхэри Паулрэ Варнавэрэ ягъусэхэу кІощты­гъэх. ИтІур ахэмэ адэгущыІэхи, Тхьэм ынэшІу къызэращифэщтым ыуж ит зэпытынхэу афагъэпытагъ.

⁴⁴КъыкІэлъыкІорэ шэмбэт мафэм Тхьэм игущыІэхэм ядэІунхэм пае, къалэм дэс цІыф пстэури къэнэгъэ шІагъо щымыІэу зэрэугъоигъэх. ⁴⁵Ау джуртхэм цІыф купышхо­хэр залъэгъухэм, шъугъоныр агу къихьи, ехъонхэзэ, Паул къыІуагъэхэм апэуцужьыщтыгъэх.

⁴⁶Джащыгъум Паулрэ Варнавэрэ гушхоныгъэкІэ къа­Іуагъ:

–Тхьэм игущыІэхэр ыпэ рапшІэу шъо къышъотІонхэ фэягъ. Ау шъо Тхьэм игущыІэхэр щыжъугъэзыехэу, арэущтэу мыкІодыжьын щыІэныгъэ шъуиІэ хъунэу зыфэжъугъэшъуашэрэп. Арышъ, хымэ лъэпкъхэм ащыщ­хэм тэ зафэтэгъазэ; ⁴⁷сыда пІомэ Тхьэм мырэу­щтэу унашъо къытфишІыгъ:*

«Хымэ лъэпкъхэм нэфынэ уафэхъунэу узгъэуцугъ, дунаим ыкъуапэхэм анэсыфэ, цІыфхэр мыкІодхэу Тхьэм къыуигъэгъэнэжьынхэм пае».

⁴⁸Хымэ лъэпкъхэм ащыщхэм ар зызэхахым, гушІохи, Зиусхьаным игущыІэхэм щытхъу афашІыгъ. МыкІоды­жьын щыІэныгъэ яІэ хъунэу Тхьэм ыгъэнэфэгъэ цІыф пстэуми шІошъхъуныгъэ яІэ хъугъэ.

⁴⁹3иусхьаным игущыІэхэр а хэкум тыдэкІи цІыфхэм анэсхэу хъугъэ. ⁵⁰Ау джуртхэм лъытэныгъэ зиІэ бзы­лъфыгъэхэу Тхьэр зыгъэлъапІэхэрэмрэ къалэм итхьа­матэхэмрэ къызэкІагъэплъыхьагъэх. ЕтІанэ цІыфхэр Паулрэ Варнавэрэ атебэнэнхэу зэкІагъэблагъэх, яхэкуми къарафыгъэх. ⁵¹Паулрэ Варнавэрэ алъакъохэм акІэ­рылъ сапэр цІыфхэм апашъхьэ щыкІэрагъэтэкъужьи, Иконие къалэм кІуагъэх. ⁵²Ау ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм агухэм гушІуагъорэ Тхьэм ы Псэ ЛъапІэрэ инэу арылъ хъугъэх.

 

13:47 Тхьэм унашъо къытфишІыгъ – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 49:6.

 

 

ЯПШІЫКІУПЛІЭНЭРЭШЪХЬ

 

Паулрэ Варнавэрэ Иконие къалэм Тхьэм игущыІэхэр зэрэщагъэІущтыгъэхэр

 

Иконие къалэм Паулрэ Варнавэрэ зынэсхэм, яхабзэ тетэу, джуртхэм ясинэгогу чІэхьагъэх. Джуртхэмрэ алыджхэмрэ* ащыщхэу бэмэ шІошъхъуныгъэ яІэ агъэ­хъузэ, адэгущыІагъэх. ²Ау шІошъхъуныгъэ зиІэ хъунхэу зымыдэрэ джуртхэм хымэ лъэпкъхэм ащыщхэр зэкІа­гъэплъыхьахи, шыхэмэ къафагъэгубжыгъэх. ³Паулрэ Варнавэрэ Зиусхьаным икъэбар гушхоныгъэкІэ цІыфхэм араІозэ, а къалэм бэрэ щыІагъэх. Зиусхьаными ынэшІу щыфэныгъэм ехьылІэгъэ къэбарышІур* ыгъэшъыпкъэ­жьызэ, нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэр къагъэлъэгъонхэуи Іофышхо гъэшІэгъонхэр ашІэнхэуи Паулрэ Варнавэрэ лъэкІыныгъэ аритыгъ. ⁴Ау къалэм ицІыфхэр лІэныкъуи­тІоу зэрэгъэхъугъэх. Зы купыр джуртхэм агохьагъэх, адрэ купри апостолхэм агохьагъэх. ⁵ЕтІанэ хымэ лъэпкъ­хэм ащыщхэри, джуртхэри, ахэмэ ятхьаматэхэри ягъу­сэхэу зэгурыІохи, Паулрэ Варнавэрэ лые къарахынэуи мыжъохэмкІэ къяохэзэ, къаукІынхэуи гухэлъ ашІыгъ. ⁶Паулрэ Варнавэрэ ахэмэ ягухэлъ къызашІэм, Ликаоние хэкум щыщ къалэхэу Листрэрэ Дервиерэ ахэмэ яІэгъо-благъо хэкумрэ кІатхъужьыгъ. ⁷А чІыпІэхэми къэбары­шІур щагъэІугъ.

 

Паулрэ Варнавэрэ Листрэ къалэм Тхьэм игущыІэхэр

зэрэщагъэІущтыгъэхэр

 

⁸Листрэ къалэм лІы сэкъат горэ дэсыгъ. Къызыхъу­гъэм щегъэжьагъэу ылъакъохэм атеуцон ымылъэкІэу, егъашІэми земыкІошъоу ащ дэжьым щысыгъ. ⁹Паул къэгущыІэ зэхъум, а лІыр едэІущтыгъ. Паул а лІым зеплъым, хъужьынэу ащ шІошъхъуныгъэ иІэу зелъэгъум, ¹⁰мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

 

14:1 алыджхэр – грекхэр ары.

14:3 къэбарышІур – еплъ 8:4.

 

–Зиусхьанэу Хьисэ Мэссихь ыцІэкІэ къыосэІо: Къэтэджи, плъакъохэм къатеуцу.

А лІыр къызщылъэти, къыкІухьэу ыублагъ.

¹¹Паул ышІагъэр цІыф купышхохэм залъэгъум, мэкъэ­шхокІэ Ликаоние хэкум ыбзэкІэ* къаІуагъ:

–Тхьэхэр цІыф плъышъоу къытфехыгъэх.

¹²Варнавэ ЗевскІэ* еджагъэх, къэгущыІэрэр Паул арыти, ащ ЕрмыйкІэ* еджагъэх. ¹³3евс иунэшхоу къалэм тІэкІу дэдзыгъэу щытым идин пащэм цІыфхэм цухэр къэлапчъэм къаригъащэхи, танджэхэри къаригъэхьыхи, ежьыми цІыф купышхоми Варнавэрэ Паулрэ къурмэн афашІынэу фэягъэх.

¹⁴Ау апостолхэу Варнавэрэ Паулрэ ар зызэхахым, афа­мыдэу ящыгъынхэр зэІатхъыжьхи, цІыф купышхом ахэ­лъадэхи, куохэу къаІуагъ:

¹⁵–Шъо лІы купыр, сыда мы шъушІэхэрэр? Шъо ты­шъуфэдэу тэри тыцІыф. Мы тхьэ нэпцІхэу зишІуагъэ къэмыкІощтхэм шъуакІыб афэжъугъэзэжьэу Тхьэ шъыпкъэу псаоу щытым зыфэжъугъэзэжьыным пае, къэба­рышІур къышъуфэтэгъэІу. Тхьэр ары уашъори, чІыри, хыри, ахэмэ ащыпсэурэ пстэури къэзыгъэхъугъэр. ¹⁶Блэ­кІыгъэ лъэхъанэхэм лъэпкъ пстэури зэрэфаехэу ежь ягъогу рыкІонхэу фит ышІыгъагъэх. ¹⁷Ау щытми, Тхьэм шыхьат имыІэу зыкъигъэнагъэп: Уашъом къикІэу ощх къышъуфыригъэщхызэ, игъом гъажъор къышъуфигъэ­кІызэ, шхын шъуфимыгъэныкъозэ, шъуигъэгушІозэ шІу­гъэ къышъуфишІагъ.

¹⁸Паулрэ Варнавэрэ арэущтэу аІозэ, къурмэн зыфара­мыгъэшІэу, цІыф купышхор ерагъэу зэтыраІэжьагъэх.

¹⁹Ащ нэужым Антиохие къалэмрэ, Иконие къалэмрэ къарыкІхэу джурт куп къэкІуагъ. Апостолхэм гушхо­ныгъэкІэ Тхьэм игущыІэхэр агъэІухэзэ, а джуртхэм цІыфхэр апостолхэм агуагъэкІыгъэх, мырэущтэу аІозэ: «Мы лІыхэм шъыпкъэр къаІорэп, пцІы къаусы нахь».

 

14:11 Ликаоние хэкум ыбзэкІэ – Паулрэ Варнавэрэ Ликаоние хэкум ыбзэ къагурыІон алъэкІыгъэп. Рим (Рум) къэралыгъошхом тыдэкІэ зэрыщыгущыІэрэ бзэр алыджэбзэр (грекыбзэр) арыгъэ.

14:12 Зевс – алыджхэм ятхьэу зыфаІохэрэм ащыщэу анахь иныр арыгъэ.

14:12 Ермый – алыджхэм ятхьэу зыфаІохэрэм ащыщэу адрэ тхьэу зыфаІохэрэм яІофтабгэ арыгъэ.

 

    ЕтІанэ а джуртхэм цІыф купышхор зэкІагъэплъы­хьэхи, Паул мыжъокІэ къеохэзэ, къаукІынэу пылъы­гъэх, лІагъэуи аІозэ, къалэм далъэшъугъ. ²⁰Ау етІанэ Паул игъусэхэм къауцухьи, Паул къэтэджи, къалэм дэ­хьажьыгъ. ЯтІонэрэ мафэм Варнавэ игъусэу Паул Дервие къалэм кІуагъэ.

 

Паулрэ Варнавэрэ Сирие хэкум щыщ Антиохие къалэм

зэрагъэзэжьыгъэр

 

²¹Паулрэ Варнавэрэ Дервие къалэми къэбарышІур ща­гъэІузэ, цІыфыбэхэр Хьисэ игъогу зытырагъахьэхэ ужым, къалэхэу Листрэ, Иконие, Антиохие агъэзэжьыгъ. ²²А къалэхэм ХьисэкІэ шІошъхъунгъэ зиІэ хъугъэхэр щагъэ­гушхохи, шІошъхъуныгъэм игъогу темыкІынхэу афагъэ­пытэзэ араІуагъ:

    –Тхьэм и Тетыгъошхо* ыІэчІэгъ къин тщэчызэ ты­чІэхьан фае.

²³Паулрэ Варнавэрэ тэдрэ чылыс зэІукІэм нахьыжъ­хэр* фагъэнафэхи, Тхьэм елъэІухэзэ, чэщи мафи анэ­кІэу, ахэмэ Зиусхьанэу шІошъхъуныгъэ зыфыряІэ хъугъэм ынаІэ къатыригъэтынэу фагъэзагъэх. ²⁴Ащ нэужым Писидие хэкум кІоцІырыкІыхи, Памфилие хэкум нэсы­гъэх. ²⁵Пергие къалэм Зиусхьаным игущыІэхэр къызы­щагъэІухэ ужым, Атталие къалэм ехыгъэх.

    ²⁶А къалэм къыдэкІыхи, къухьэкІэ Антиохие къалэм кІуагъэх. Антиохиер ары чылыс зэІукІэм щыщхэм Паул­рэ Варнавэрэ джы агъэцэкІэгъэ Іофым пае, Тхьэм ынэ­шІу къащифэнэу зыщыфагъэзагъэр. ²⁷Паулрэ Варнавэрэ Антиохием зынэсхэм, чылыс зэІукІэм щыщхэр аугъоихи, Тхьэм ахэмэ аригъэгъэцэкІэгъэ Іоф пстэури къаІотэ­жьыгъэх, хымэ лъэпкъхэм ащыщхэми шІошъхъуныгъэ яІэ хъунэу Тхьэм пчъэр зэрафыІуихыгъэри къаІотэ­жьыгъ. ²⁸ЕтІанэ ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм адэжь бэрэ щыІэнхэу къэнагъэх.

 

14:22 Тхьэм и Тетыгъошхо – еплъ 1:3. 14:23 нахьыжъхэр – еплъ 11:30.

 

 

ЯПШІЫКІУТФЭНЭРЭШЪХЬ

 

Апостолхэмрэ* нахьыжъхэмрэ* Ерусалим зэІукІэ зэрэщашІыгъэр

 

Зы лІы горэхэр Иудей хэкум къикІыхи, Антиохием къакІохи, ашыхэмэ арагъашІэу аублагъ, мырэущтэу аІозэ:

–Пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ сунэт шъуашІын фаеу зэритым пае, сунэт шъуамышІымэ, шъумыкІодэу Тхьэм шъукъигъэнэжьыщтэп.

²Паулрэ Варнавэрэ ахэмэ агурымыІохэу, лъэшэу янэ­къокъугъэх. Арыти, Паулрэ Варнавэрэ цІыф заулэ ягъу­сэхэу, мы Іофым ехьылІагъэу Ерусалим дэс апостол­хэмрэ нахьыжъхэмрэ адэжь агъэкІонхэу ашыхэм тыра­убытагъ. ³Арэущтэу чылыс зэІукІэм щыщхэр Паулрэ Варнавэрэ адэкІуатэхэзэ, гъогум тырагъэхьагъэх. Паулрэ Варнавэрэ хэкухэу Финикиерэ Самариерэ кІоцІырыкІы­гъэх. КІоцІырыкІыхэ зэхъум, хымэ лъэпкъхэм ащыщхэр Тхьэм игъогу зэрэтехьагъэхэм икъэбар афаІотэжьызэ, ашы пстэури инэу агъэгушІуагъэх. ⁴Ерусалим зынэсхэм, чылыс зэІукІэм щыщхэми, апостолхэми, нахьыжъхэми ахэр рагъэблэгъагъэх. Тхьэм ахэмэ ашІэнхэу аригъэлъэ­кІыгъэ Іоф пстэури араІотэжьыгъэх.

⁵Ау шІошъхъуныгъэ зиІэ лІы горэхэу диным рыкІорэ цІыф купэу фарисей* купкІэ заджэхэрэм ащыщхэр къэ­тэджхи къаІуагъ:

–Хымэ лъэпкъхэм ащыщхэри сунэт шъушІынхэ фае, пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ итхэри яжъугъэгъэцэ­кІэнхэ фае.

⁶А Іофым тегущыІэнхэу апостолхэри нахьыжъхэри зэрэугъоигъэх. ⁷Бэрэ зызэнэкъокъухэ ужым, Петрэ къэтэджи, адрэхэм ариІуагъ:

–Сшыхэр, шъори шъошІэба, хымэ лъэпкъхэм ащыщ­хэм ЗиусхьанымкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ хъуным пае, къэбарышІур язгъэІунэу блэкІыгъэ мафэхэм Тхьэм шъо сэ сыкъызэрэшъухихыгъэр? ⁸Тхьэу цІыфхэм агухэм ары­лъыр зышІэрэм ежь ы

15:1 апостол – еплъ 1:2.

15:1 нахьыжъхэр – еплъ 11:30.

15:5 фарисейхэр – еплъ 5:34.

 

Псэ ЛъапІэ тэ къызэрэтфыригъэгъэхыгъэм фэдэу, хымэ лъэпкъхэм ащыщхэми къафы­ригъэхызэ, ахэр зэридэхэрэр къыгъэлъэгъуагъ. ⁹Тэррэ ахэмрэ тазыфагу Тхьэм зэхэдз зи ышІыгъэп, сыда пІомэ ахэми агухэр шІошъхъуныгъэмкІэ ыгъэкъэбзэжьыгъэх. ¹⁰Тэри тятэжъхэми тфэмыхьыгъэ къиныр ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм атешъулъхьэзэ, сыда Тхьэр жъугъэунэ­фынэу ыуж шъузыкІитыр? ¹¹Ау ти Зиусхьанэу Хьисэ Мэссихь ынэшІу щыфэныгъэм игъогукІэ тэ тымыкІодэу, Тхьэм тыкъызэригъэнэжьырэр тшІошъ мэхъу, ынэшІу щыфэныгъэ игъогукІэ хымэ лъэпкъхэм ащыщхэри мыкІодхэу, Тхьэм къызэригъэнэжьыхэрэм фэдэу.

¹²ЗэІукІэгъэ цІыф пстэуми заушъэфи, хымэ лъэпкъхэм адэжь Тхьэм Варнавэрэ Паулрэ нэшэнэ гъэшІэгъонышхо­хэу къыщаригъэгъэлъэгъуагъэхэри, Іофышхо гъэшІэгъон­хэу щаригъэшІагъэхэри къызаІотэжьхэм, ядэІугъэх. ¹³ЕтІанэ гущыІэныр заухым, Якъубэ* къэгущыІэу ыублагъ:

–Сшыхэр, къасІорэм шъукъедэІу. ¹⁴Тхьэр лъэпкъэу ежь ыцІэкІэ зэреджэщтыр къыхихыным пае, хымэ лъэ­пкъхэм ащыщхэм яплъынэу апэу зэрэхъугъэр Симон зэ­хэтигъэшІыкІыгъ. ¹⁵Пегъымбархэм ягущыІэхэр Петрэ къыІуагъэхэм атефэх. Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэра­рытым фэдэу,*

¹⁶«ЕтІанэ къэзгъэзэжьынышъ,

пачъыхьэ Даутэ иунэу зэхэфагъэр

зэтезгъэуцожьыщт», Зиусхьаным еІо.

«Зэхэкъутагъэхэри сшІыжьынхэшъ,

а унэр зэтезгъэуцожьыщт,

¹⁷дунаим ицІыфхэу къэнагъэхэмрэ

сэ сицІыфхэу хъунхэу сызэджэгъэ хымэ лъэпкъ

пстэумрэ Зиусхьаным лъыхъунхэм пае.

¹⁸ Мырэущтэу зыІуагъэр Зиусхьанэу мы Іофхэр бэшІагъэу цІыфмэ языгъэшІагъэр ары».

¹⁹Якъубэ етІанэ къыпигъэхъожьыгъ:

 

15:13 Якъубэ – еплъ 12:17.

15:15-18 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм зэрарытым фэдэу – еплъ Пегъымбар Амос тхылъэу ытхыгъэм 9:11-12; Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 45:21.

 

–Арышъ, сэ сызэрэгугъэрэмкІэ, хымэ лъэпкъхэм ащыщхэу, Тхьэм игъогу техьэхэрэм къин атетлъхьэ хъущтэп. ²⁰Ау цІыфхэм тхьэ нэпцІхэм афашІыгъэ къур­мэныпхъэм ыл, зинэ шІэным, атхьалэгъэ псэушъхьэхэм* ал, лъым* зыщадзыенэуи, ежьхэм къарамышІэнэу зыфэмыер нэмыкІ цІыфхэм арамышІэнэуи тэ афэттхын фае; ²¹сыда пІомэ пэсэрэ зэманхэм къащегъэжьагъэу пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ итхэр къэлэ пстэуми щызы­гъэІухэрэри шэмбэт мафэ къэси ащ итхэм зыщяджэхэрэ синэгогухэри щыІэх.

 

Апостолхэмрэ нахьыжъхэмрэ хымэ лъэпкъхэм

ащыщхэу шІошъхъуныгъэ зиІэ хъугъэхэм

тхылъэу афатхыгъэр

 

²²Арэущтэу чылыс зэІукІэр зэрэщытэу ягъусэу апо­столхэмрэ нахьыжъхэмрэ тыраубытагъ ежьхэм яцІыфхэм ащыщхэу лІы заулэ хахынхэу, Паулрэ Варнавэрэ Антио­хие адагъэкІонхэм пае. Ашыхэм ятхьаматэхэм ащыщхэу Иудэу ВарсавэкІэ заджэхэрэмрэ Силэрэ хахыгъэх. ²³Мы­рэущтэу тхылъ атхи аратыгъ:

«Тэ тышъушыхэу апостолхэри, нахьыжъхэри, шъо хымэ лъэпкъхэм ащыщ шыхэу Антиохие къалэм дэсхэми, Сирие хэкуми Киликие хэкуми арысхэми, шІуфэс къышъотэхыжьы.

²⁴ЦІыф заулэ тэ къытхэкІыхи, «Сунэт шъуашІын фае, Мусэ и Тэурат хабзэ итхэми шъуядэІун фае», аІозэ, ягущыІэхэмкІэ шъузэІагъэхьагъэуи шъуагъэгумэкІыгъэуи тэ зэхэтхыгъ, ау тэ ахэр къэдгъэкІуагъэхэп. ²⁵Арышъ, тэ тызэІукІагъ. ЛІы заулэ тэ къыхэтхынышъ, тэ шІу тлъэгъурэ Варнавэрэ Паулрэ ягъусэхэу къышъуфэдгъэкІонхэу тызэгурыІуагъ. ²⁶ИтІур Зиусхьанэу Хьисэ Мэссихь ыцІэ фэлажьэхэзэ, апсэ еблэжьыгъэхэп. ²⁷Арэущтэу Иудэрэ Силэрэ къышъуфэтэгъакІох. Ахэми тэ ттхыгъэр ажэкІэ къыжъугурагъэІощт. ²⁸Мы унашъохэу шъузэдэІун фаехэм анэмыкІэу, зи

 

15:20 атхьалэгъэ псэушъхьэхэр – джурт хабзэм иунашъо тетэу, псэу­шъхьэхэр шІуабзы зыхъукІэ, лъыр зэкІэ кІагъэчъын фае.

15:20 лъы – джурт хабзэм иунашъо тетэу, лъы зыхэлъ шхын пшхы мыхъунэу щыт.

 

къышъутетымылъхьанэу Тхьэм ы Псэ ЛъапІи тэри игъоу тлъытагъэ: ²⁹ЦІыфхэм тхьэ нэпцІхэм афашІыгъэ къурмэныпхъэм ыл, лъым, атхьалэгъэ псэушъхьэхэм ал, зинэ шІэным защыжъудзый. Шъо къышъуашІэнэу шъузыфэмыери нэмыкІ цІыфхэм яшъумышІ. А Іофхэм защыжъудзыемэ, дэгъур шъошІэ. Шъотхъэжь».

³⁰Арэущтэу а лІыхэр гъогум тырагъэхьагъэх. Ахэр Антиохие зынэсхэм, чылыс зэІукІэм щыщхэр аугъоихи, тхылъыр аратыгъ. ³¹ Ахэр тхылъым зеджэхэм, къэбарэу ащ итым ыгъэгушхохэзэ ыгъэгушІуагъэх. ³²Иудэрэ Си­лэрэ, ежьхэр пегъымбархэу щытхэу, гущыІабэкІэ ашыхэм агухэр агъэпытэхэзэ, агъэгушхуагъэх. ³³Ахэр зы тІэкІурэ ащ дэжьым зыдэсхэ ужым, къэзыгъэкІуагъэхэм адэжь агъэзэжьынэу ашыхэм гъогу мафэкІэ гъогум къытыра­гъэхьажьыгъэх. ³⁴Ау Силэ Антиохие къыдэнэнэу тыри­убытагъ, Иудэми Ерусалим ыгъэзэжьыгъ. ³⁵Паулрэ Вар­навэрэ Антиохие къыдэнагъэх. НэмыкІыбэхэм ягъусэ­хэу, цІыфхэм Зиусхьаным игущыІэхэр арагъашІэхэзэ, къэбарышІури арагъэІузэ, Антиохие дэсыгъэх.

 

Паулрэ Варнавэрэ зэрэзэгокІыгъэхэр

 

³⁶Зы тІэкІу тешІагъэу Паул Варнавэ риІуагъ:

–Тхьэм игущыІэхэр зыщыдгъэІугъэ къэлэ пстэуми адэс тшыхэм адэжь дгъэзэжьынышъ, зыфэдэхэр зэрэщытхэр зэдгъэлъэгъунхэу тыгъэкІожь.

³⁷Варнавэ Иуан МарккІи заджэхэрэр ягъусэу зыди­щэнэу фэягъ. ³⁸Ау Паул ар ягъусэу зыдищэнэу игъоу ылъытагъэп; сыда пІомэ Иуан МарккІэ заджэхэрэр Памфилие хэкум ахэмэ щагокІи, Іоф адишІэнэу адэкІо­гъагъэп. ³⁹Паулрэ Варнавэрэ ащ фэдизэу зэрэзэнэкъо­къугъэхэм пае, зэгокІыгъэх. Варнавэ Марк зыдищи, Кипр хыгъэхъунэм* къухьэкІэ кІуагъэ. ⁴⁰Ау Паул гъусэ фэхъу­нэу Силэ къыхихыгъ. Ашыхэм Тхьэм ынэшІу ахэмэ къащи­фэнэу зыфагъазэ ужым, ахэр гъогум техьагъэх. ⁴¹Чы­лыс зэІукІэхэм ащыщхэр агъэгушхохэзэ, Сирие хэкумрэ Киликие хэкумрэ къакІухьэщтыгъэх.

 

15:39 хыгъэхъунэ – еплъ 4:36.

 

 

ЯПШІЫКІУХЭНЭРЭШЪХЬ

 

Тимофей Паулрэ Силэрэ гъусэ зэрафэхъугъэр

 

Ащ нэужым Паул Дервие къалэм, етІанэ Листрэ къалэм нэсыгъ. Тимофей зыцІэу ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэ лІы горэ а къалэм дэсыгъ. Ащ янэ шІошъхъуныгъэ зиІэ джуртэу щытыгъ, яти алыджэу щытыгъ. ²Къалэхэу Листрэрэ Икониерэ адэс ашыхэм а лІым лъытэныгъэ фыряІэу щытыгъ. ³Паул Тимофей зыдищэнэу фэягъ. Джуртхэу а лъэныкъом исхэм апае Паул зыгорэм Ти­мофей сунэт ригъэшІыгъ*; сыда пІомэ Тимофей ятэ алыджэу зэрэщытыр зэкІэми ашІэщтыгъэти ары. ⁴Къа­лэхэр къакІухьэхэу, Ерусалим дэс апостолхэмрэ нахьы­жъхэмрэ ашІыгъэ унашъохэм ядэІунхэм пае, шІошъхъу­ныгъэ зиІэхэм а унашъохэр араІуагъэх. ⁵Арэущтэу чы­лыс зэІукІэхэм ащыщхэм нахь шІошъхъуныгъэшхо яІэ хъузэ, мафэ къэси шІошъхъуныгъэ зиІэхэм япчъагъэ хахъощтыгъ.

 

Троадэ къалэм Тхьэм Паул зыгорэ

къызэрэщыфигъэлъэгъуагъэр

 

⁶Паулрэ игъусэхэмрэ Асие хэкум Тхьэм игущыІэхэр ща­гъэІунхэу Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ фит ымышІыхэзэ, ахэр Фригиерэ Галатиерэ яхэку зэпырыкІыжьыгъэх. ⁷Мисие хэкум зынэсхэм, Вифиние хэкум ихьанхэу пы­лъыгъэх, ау Хьисэ ы Псэ ЛъапІэ ихьанхэу фит ышІы­гъэхэп. ⁸Арэущтэу Мисие хэкум кІоцІырыкІыхи, Троадэ къалэм* ехыгъэх. ⁹Чэщым Тхьэм Паул зыгорэ къыфи­гъэлъэгъуагъ. Македоние хэкум* щыщэу зы лІы горэ ащ дэжьым щытэу къелъэІугъ:

–Македонием къакІуи, ІэпыІэгъу къытфэхъу.

¹⁰Паул ар къызэрэфэлъагъоу, къэбарышІур а цІыф­хэми ядгъэІунэу Тхьэр къызэрэтэджагъэм тыщыгугъэу, Македоние хэкум тыкІонэу зыдгъэхьазырыгъ*.

 

16:3 сунэт ригъэшІыгъ – Тимофей янэ джуртэу зэрэщытым пае, Тимофей джуртэу алъытэн фаеу щытыгъ. Ау ар сунэт амышІымэ, Паул синэгогухэм Тхьэм игущыІэхэр зыщигъэІухэрэм, щыдэлэжьэн ылъэкІыщтгъэп.

16:8 Троадэ къалэр – къухьэуцупІэ иІэу, Эгейскэ хым Іутэу (джырэ Тыркуим итыгъэ къохьэпІэ хыІушъор ары), Мисие хэкум щыщыгъ.

 

Лидие зыцІэ бзылъфыгъэр Хьисэ игъогу зэрэтехьагъэр

 

¹¹Арэущтэу Троадэ къалэм къухьэкІэ тыщежьи, занкІэу Самофракие хыгъэхъунэм тыкІуи, ятІонэрэ мафэми Неа­пол къалэм тынэсыгъ.¹²ЕтІанэ ащ дэжьыми тыдэкІи, Филиппи къалэм тыкІуагъ. Ар Македоние хэкум щыщэу а лъэныкъом икъэлэшхоу щытыгъ. А къалэр зыгъэуцу­гъагъэр Рим къэралыгъошхом ицІыфхэр ары. А къалэм мафэ заулэрэ тыдэсыгъ.

¹³Шэмбэт мафэм* къалэм тыдэкІи, псыхъом тыкІуагъ. Ащ дэжьым цІыфхэр Тхьэм зыщелъэІурэ чІыпІэ щыдгъо­тыщт тІуи, тытІыси, зэрэугъоигъэхэ бзылъфыгъэмэ та­дэгущыІагъ. ¹⁴3ы бзылъфыгъэ горэ, Лидие ыцІэу, къэ­даІощтыгъ. Ар Фиатирэ къалэм щыщэу, шэкІ плъыжь чІапцІэ лъапІэр зыщэхэрэм ащыщыгъ. Ар Тхьэр зыгъэ­лъэпІэрэ бзылъфыгъэу щытыгъ. Паул къыІохэрэм ыгу етыгъэу ядэІунэу Зиусхьаным ащ ыгу зэІуихыгъ. ¹⁵Ари ащ иунэ исхэри тыумэхъыгъэх. Зытэумэхъхэм, бзылъ­фыгъэр къытэлъэІуи къыІуагъ:

–ЗиусхьанымкІэ шІошъхъуныгъэ зиІэхэм сащыщэу шъолъытэмэ, сиунэ шъуисынэу шъукъеблагъ.

Арэущтэу ыІозэ, тыкъигъэнагъ.

 

Тетыгъо зиІэхэм Паулрэ Силэрэ Филиппи къалэм хьапсым зэрэщычІадзагъэхэр

 

¹⁶ы мафэ горэм цІыфхэр Тхьэм зыщелъэІурэ чІыпІэм тыкІозэ, джынапцІэ зыхэсэу, къэхъущт-къэшІэщт Іоф­хэр къэзыІон зылъэкІырэ унэІут пшъашъэ горэ къытІу­кІагъ. Къэхъущт-къэшІэщтхэр къыІохэзэ, итхьаматэхэмэ ахъщабэ къафигъахъэщтыгъ. ¹⁷А пшъашъэр Паулрэ тэррэ тауж имыкІэу, кууозэ мырэущтэу къыІощтыгъ:

–Мы лІыхэр Тхьэу анахь Иным илІыкІох. ШъумыкІо­дэу, Тхьэм шъукъызэригъэнэжьырэ гъогур ахэмэ къы­шъуагъэІу.

 

16:9 Македоние хэкур – Рим къэралыгъошхом щыщ хэкоу щытыгъ. А хэкур джырэ Грецием итемыр Іахьэу щытыгъ. Македонием икъэлэшхоу щытыгъэр Фессалоникэ ары.

16:10 зыдгъэхьазырыгъ – Троадэ къалэм щегъэжьагъэу Филиппи къа­лэм нэсы мы тхылъыр зытхыгъэр Паул игъусагъ.

16:13 шэмбэт мафэр – еплъ 13:14.

 

¹⁸Джарэущтэу мэфэ заулэрэ ышІагъ. ЕтІанэ Паул губжи, зыкъызэригъэзэкІи, джынапцІэм риІуагъ:

–Хьисэ Мэссихь ыцІэкІэ мы пшъашъэм ухэкІынэу уна­шъо къыпфэсэшІы.

Ардэдэм джынапцІэр пшъашъэм хэкІыжьыгъ.

¹⁹Ахъщэ къэкІуапІэу зыщыгугъыхэрэр зэрэщымыІэ­жьыр пшъашъэм итхьаматэхэм залъэгъум, Паулрэ Силэрэ аубытхи, къалэм изэхэхьапІэм тетыгъо зиІэхэм апашъхьэ кІуачІэкІэ ралъэшъуагъэх. ²⁰Іэшъхьэтетхэм апашъхьэ зыращэхэм, мырэущтэу къаІуагъ:

–Мы лІыхэр джуртых. Тикъалэ инэу зэІагъахьэ. ²¹Тэ Рим къэралыгъошхом ицІыфхэм хабзэхэу зетымыхьэ­пхъэнхэри тымышІапхъэхэри мы лІыхэм агъэІух.

²²ЦІыф купышхор ахэмэ ягъусэхэу Паулрэ Силэрэ атебэнагъэх. Іэшъхьэтетхэм Паулрэ Силэрэ ящыгъын­хэр зэІатхъыжьхи, къамыщкІэ яонхэу дзэлІхэм унашъо афашІыгъ. ²³Утыныбэ зарахы ужым, хьапсым чІадзагъэх. Хьапс ухъумакІоми афэсакъыпэу ыухъумэнхэу унашъо фашІыгъ. ²⁴Арэущтэу унашъо зыфашІым, ухъумакІом ахэр хьапсым иунэ кІоцІ дэдэм чІидзэхи, алъакъохэри пкъэум рипхыгъэх.

²⁵Чэщныкъом ыдэжь Паулрэ Силэрэ Тхьэм елъэІущты­гъэх, тхьэщытхъу орэдхэри къаІощтыгъэх. Адрэ хьапс­чІэсхэри ахэмэ ядэІущтыгъэх. ²⁶ОшІэ-дэмышІэу хьапсым ылъапсэхэр хъыехэзэ, чІыгур инэу къэсысыгъ. Ардэдэм хьапсым ипчъэхэр зэкІэ къызэІукІыгъэх. ГъучІ лъэхъу­хэу хьапсчІэсхэм ателъыгъэхэри зэкІэ атезыгъэх. ²⁷Хьапс ухъумакІор къэущи, хьапсым ипчъэхэр зэІухы­гъэхэу зелъэгъум, хьапсчІэсхэр хэхьажьыгъэхэу ыІуи, исэшхо къырихи, зиукІыжьэу ыублагъ. ²⁸Ау Паул мэ­къэшхокІэ къэкууи къыІуагъ:

–Лые зэмыхыжь! Тэ зэкІэри мыщ тыщыІ!

²⁹ЕтІанэ хьапс ухъумакІом зыгорэм остыгъэ нэфынэ къыригъэхьи, хьапсым чІэлъади, Паулрэ Силэрэ апашъ­хьэ кІэзэзэу чІыгум зыщыридзыхыгъ. ³⁰ЕтІанэ хьапсым ахэр къычІищыхи, мырэущтэу къыІуагъ:

–Шъо тхьаматэхэр, сымыкІодэу, Тхьэм сыкъигъэнэ­жьыным пае, сыда сшІэн фаер?

³¹–Зиусхьан ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ зигъаІи, ори уи­унагъуи шъумыкІодэу Тхьэм шъукъигъэнэжьыщт,– къа­Іожьыгъ ахэмэ.

³²ЕтІанэ Паулрэ Силэрэ хьапс ухъумакІоми, ащ иунэ ис пстэуми Зиусхьаным игущыІэхэр араІотагъэх. ³³Чэщым а сыхьат дэдэм хьапс ухъумакІом Паулрэ Силэрэ унэ горэм рищэхи, яуІагъэхэр афитхьакІыгъэх. Ащ лъы­пытэу ежьми иунагъо пстэуми зырагъэумэхъыгъ. ³⁴Ащ нэужым хьапс ухъумакІом ахэр ежь иунэ рищэхи, ыгъэ­шхэнхэу Іанэ къафиштагъ. ТхьэмкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ зэрэхъугъэм пае, ежьыри иунагъуи гушІуагъэх.

³⁵Нэф къызэшъым, Іэшъхьэтетхэм яІофтабгэхэм «Мы лІыхэр тІупщыжьых», раІонэу хьапс ухъумакІом ыдэжь агъэкІуагъэх. ³⁶Хьапс ухъумакІом а къэбарыр Паул къыриІуагъ:

–Іэшъхьэтетхэм шъуатІупщыжьынэу яІофтабгэхэр къагъэкІуагъэх. Арышъ, джы шъучІэкІыжь. Гъогу ма­фэх.

³⁷–Тэ Рим цІыфхэм* тащыщ пэтми, хьыкумышІэм ыпашъхьэ тырамыщэу, цІыфмэ алъэгъоу къамыщкІэ къытаохи, хьапсым тычІадзагъ,– ариІожьыгъ Паул. –Джы шъэфэу татІупщыжьына? Хьау, ар хъущтэп! Ежь­хэр къэрэкІохи, тыкъычІарэщыжь!

³⁸Іофтабгэхэм а гущыІэхэр Іэшъхьэтетмэ араІотэжьы­гъэх. Паулрэ Силэрэ Рим къэралыгъошхом ицІыфхэм зэращыщхэр Іэшъхьэтетмэ зызэхахым, щынагъэх. ³⁹Ахэр къакІохи, «Губгъэн къытфэшъумылъэгъу», аІуи къя­лъэІугъэх. Хьапсым къычІащыжьхи, къалэм дэкІыжьын­хэу къялъэІугъэх. ⁴⁰Паулрэ Силэрэ хьапсым къызычІэ­кІыжьхэм, Лидие иунэ кІуагъэх. Ащ дэжьым ашыхэр щалъэгъухи, агъэгушхуагъэх. ЕтІанэ къалэм дэкІыжьы­гъэх.