КЪЭБАРЫШІУР ЛУКА КЪЫЗЭРИIОТАГЪЭР

 

АПЭРЭШЪХЬ

 

Мы тхылъыр зыкІэстхыгъэр

 

Хъугъэ-шІагъэхэу тапашъхьэ щыхъугъэхэм якъэбархэр цІыфыбэмэ атхыжьынхэу пылъыгъэх. ²Ахэмэ атхыгъэхэр цІыфхэу а Іофхэр ублапІэм щегъэжьагъэу нэкІэ зылъэгъугъэхэрэмрэ Тхьэм игущыІэхэм афэлажьэхэрэмрэ къызэрэтаІотэжьыгъэхэм атетэу ары. ³ Арэущтэу сэри мы хъугъэшІэгъэ Іоф пстэуми яублапІэ щегъэжьагъэу сыфэсакъыпэу зысэгъэунэфы ужым, о, лъытэныгъэ зифэшъошэ Феофил*, зэкІэлъыкІоу пфэстхынхэу тесыубытагъ, ⁴о къыуагъэшІэгъэ Іофхэм яшъыпкъагъэ пшІэным пае.

 

1:3 Феофил – Лука мы тхылъыр зыфитхырэр ары, еплъ Апостол. 1:1. Феофил тхьаматэ горэу щытыгъ, Мэссихь ехьылІэгъэ къэбарышІуми щыгъуазэу щытыгъ. Ащ нэмыкІэу Феофил икъэбар зи тиІэп.

 

МэлэІич ДжэбраIил умэхъэкІо Иуан къызэрэхъущтыр къызэриІуагъэр

 

⁵Иудей хэкум* ипачъыхьэ Ирод* имафэхэм Зэчрей зыцІэу зы дин пащэ горэ щыІагъ. Ар АвиекІэ заджэхэрэ дин пэщэ купым хэтыгъ. Ишъхьэгъусэ Елизаветэ Хьарун къытехъукІыгъэ цІыфхэм ащыщыгъ. ⁶ТІуми Тхьэу ЗиусхьанымкІэ шъыпкъагъэ яІэу, иунашъохэмрэ ихабзэхэмрэ атетхэу, зэрагъэмысэн Іоф зи абгъэдэмылъэу псэущтыгъэх. ⁷ Бын яІагъэп, сыда пІомэ Елизаветэ бын къыхэкІэу щытыгъэп, тІури ныбжькІэ хэкІотагъэхэу щытыгъэх. ⁸3эчрей зыхэт дин пэщэ купыр Тхьэм иунэшхо щылэжьэнэу игъо къызынэсым, Зэчрей дин пащэу Тхьэм ыпашъхьэ Іоф щишІэщтыгъ. ⁹Дин пащэхэм яхабзэ тетэу пхъэдз зашІым, Зиусхьаным иунэшхо кІоцІ чІэхьанышъ, мэ ІэшІу зыпихырэ уцыр Тхьэм пае ыгъэстынэу Зэчрей къытефагъ. ¹⁰Уцыр зыщагъэстын фэе сыхьатыр къызэсым, Зэчрей уцыр ыгъэстыфэкІэ, зэкІэ цІыфхэр Тхьэм иунэшхо щагу Тхьэм щелъэІущтыгъэх.

¹¹Джащыгъум уц гъэстыпІэм иджабгъукІэ щытэу, Зиусхьаным имэлэІич горэ Зэчрей къыщыфэлъэгъуагъ. ¹²3эчрей ар зелъэгъум, къащти щынэгъэшхо хэфагъ. ¹³Джащыгъум мэлэІичыр къыдэгущыІагъ:

–Укъэмыщт, Зэчрей. УилъэІу Тхьэм къызэхихыгъ. Уишъхьэгъусэ Елизаветэ къо къыфэхъущт, ащи Иуан цІэу о фэуусыщт. ¹⁴Ар гушІогъошхорэ тхъэгъошхорэ къыпфэхъущт, ар къызэрэхъугъэм пае, цІыфыбэхэри гушІощтых. ¹⁵ ЗиусхьанымкІэ лІышхоу щытыщт, сэнэпсымрэ узыгъэутэшъон шъонымрэ яшъощтэп, янэ ышъо зыхидзагъэм щегъэжьагъэуи Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ инэу ыгу илъыщт. ¹⁶Израил цІыфыбэхэри Зиусхьанэу я Тхьэ игъогу къытыригъэхьажьыщтых. ¹⁷Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ пегъымбарэу Илясым* ыгу зэрилъыгъэм фэдэу, ащ ыгу илъэу, Иляс кІуачІэ зэриІагъэм фэдэуи кІуачІэ иІэу, Зиусхьаныр къэкІоным ыпэкІэ, ар къэкІощт. Тыхэмрэ къохэмрэ агухэр шIу зэфишIыжьыщтых, Тхьэм

 

1:5 Иудей хэкур – зэкІэ Палестинэ хэгъэгур ары.

1:5 Ирод – Ирод Иныр ары. Хьисэ къэхъуным ыпэкІэ 37-4 илъэсхэм къакІоцІ Израил хэгъэгум зэкІэ ипачъыхьэу щытыгъ.

1:17 Пегъымбар Иляс – еплъ Пегъымбар Малахие тхылъэу ытхыгъэм 4:5-6.

 

емыдэІухэрэри шъыпкъагъэ зиІэ цІыфхэм ягъогу тыригъэхьащтых. Арэущтэу Зиусхьаным фэшъошэ лъэпкъ хъунэу ащ Израил лъэпкъыр ыгъэхьазырыщт.

¹⁸ –Ар зэрэшъыпкъэр сыдэущтэу сшІэщта?– ыІуи, Зэчрей мэлэІичым риІуагъ. –Сэ лІыжъы сыхъугъ, сишъхьэгъуси ныбжькІэ хэкІотагъ.

¹⁹–Тхьэм ыпашъхьэ ит мэлэІичэу ДжэбраIил сэры,– къыриІожьыгъ мэлэІичым. –Мы къэбарышІур осІоным пае, сыкъыбдэгущыІэнэу Тхьэм сыкъигъэкІуагъ. ²⁰Джары, сэ къыосІуагъэр пшІошъ хъугъэпышъ, а зыфэсІогъэ Іофхэр охъухэфэ, умыгущыІэшъоу, бзакоу ущытыщт. Игъо къызысыкІэ, ахэр къэхъунхэ фае.

²¹ Ащ нэсыфэ Зэчрей Тхьэм иунэшхо къызэрэчІэмыкІыжьыгъэр цІыфхэм агъэшІагъоу ащ ежэщтыгъэх. ²²ЕтІанэ Зэчрей Тхьэм иунэшхо къызычІэкІыжьым, цІыфхэм къадэгущыІэн ылъэкІыгъэп. Джащыгъум Тхьэм иунэшхо зыгорэ къызэрэщыфэлъэгъуагъэр зэхашІыкІыгъ. Зэчрей зыфаер ыІэхэмкІэ къагуригъаІоу, бзакоу къэнагъ.

²³Тхьэм иунэшхо Іофэу щишІэщтыгъэхэм ямафэхэр зытекІыхэм, Зэчрей иунэ ыгъэзэжьыгъ. ²⁴Бащэ темышІэу ишъхьэгъусэ Елизаветэ ышъо сабый хидзагъ, мэзитфыкІи цІыфмэ къахэхьагъэп. ²⁵«Зиусхьаным мыр сэ къысфишІагъ», ыІуагъ ащ. «Мы мафэхэм ынэшІу къысщифэу, цІыфхэмэ апашъхьэ симыгъуагъэ щыстырихыгъ».

 

МэлэІичэу ДжэбраIил Хьисэ къызэрэхъущтыр Мерэм къызэрэриІуагъэр

 

²⁶Елизаветэ мэзихкІэ лъэрмыхьэу, Тхьэм имэлэІич ДжэбраIил Галилей хэкум* щыщэу, Назарет зыцІэ къалэ горэм* къыгъэкІуагъ. ²⁷ Ар къызфигъэкІуагъэр Мерэм зыцIэ пшхагъэ горэ ары. Юсыф

 

1:26 Галилей хэкур – Израил хэгъэгум итемыр лъэныкъо ит. Архелай ышэу Ирод Антипэ зыцІэр а хэкум ипщэу щытыгъ.

1:26 Назарет зыцІэ къалэр - Галилей псыхъураем икъыблэ цыпэм километр 26-кІэ пэчыжьэу, итыгъэ къохьэпІэ лъэныкъокІэ ит.

 

лІэу пачъыхьэ Даутэ къытехъукІыгъэ цІыфхэм ащыщым а Мерэм къыщэнэу ыгъэунэфыгъэу щытыгъ. ²⁸Мерэм зыдэщыІэм мэлэІичыр къакІуи къыІуагъ:

–ГушІо, о Тхьэм ынэшІу зыщифагъэр, Зиусхьаныр уигъусэ!

²⁹МэлэІичым къыІуагъэм Мерэм лъэшэу къыгъэгузэжъуагъ, а шІуфэс гущыІэу къыриІуагъэм къикІырэми егупшысагъ.

³⁰ –Укъэмыщт, Мерэм,– ыІуи, мэлэІичым ащ къыриІуагъ, –Тхьэм ынэшІу къыпщифагъ. ³¹ О пшъо сабый хидзэнышъ, къо къыпфэхъущт. Ащ Хьисэ* цІэу о фэуусышт. ³²Ар цІыфышхоу хъущт, анахь Иным ы КъокІи еджэщтых. Ятэшхо пачъыхьэ Даутэ итІысыпІэ лъапІэ Зиусхьанэу Тхьэм ащ къыритыщт, ³³ мыкІодыжьын тетыгъуи Якъубэ ылъэпкъ фыриІэщт. Итетыгъошхуи егъэшІэм кІэух иІэщтэп.

³⁴ –Ар сыдэуштэу хъуна?– еупчІыгъ Мерэм мэлэІичым. –Сэ пшъэшъэ дэмыкІуагъэу сыщыт.

³⁵ –Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ къыпфехыщт, анахь Иным ыкІуачІи уигъусэщт,– къыриІожьыгъ мэлэІичым. –Арышъ, кІэлэ лъапІэу къэхъущтым Тхьэм ы КъокІэ еджэщтых. ³⁶Мары, уиблагъэ Елизаветэу бын къызхэмыкІынэу зыфаІощтыгъэм ижъышъхьэм ышъо хидзагъэу, джы яхэнэрэ мазэм ит; ³⁷сыда пІомэ Тхьэм ымылъэкІын Іоф зи щыІэп.

³⁸–Мары, сэ Зиусхьаным сырипщылІ,– къыІуагъ Мерэм. –О зэрэпІуагъэм тетэу къыздэрэхъу.

ЕтІанэ мэлэІичым Мерэм къыгъани, ІукІыжьыгъ.

 

Мерэм Елизаветэ ыдэжь зэрэкІуагъэр

 

³⁹ А мафэхэм Мерэм зигъэхьазыри, Іошъхьэ хэкум щыщэу Иудэ зыцІэ унэгъо лъэпкъыр зыдэс къуаджэ горэм псынкІэу кІуагъэ. ⁴⁰А къуаджэм зынэсым, Мерэм Зэчрей иунэ ихьи, Елизаветэ шІуфэс рихыгъ. ⁴¹ Елизаветэ Мерэм ишІуфэс гущыІэ зызэхехым, сабыеу ыныбэ

 

1:31 Хьисэ – а цІэм къикІырэр «цІыфхэр мыкІодхэу Къэзыгъэнэжьырэр» ары.

 

илъым зыкъигъэхъыягъ. Джащыгъум Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ Елизаветэ ыгу инэу илъ хъуи, ⁴²Елизаветэ мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

–Бзылъфыгъэ пстэумэ анахьи Тхьэм ынэшІу о нахь къыпщифагъ, о пкъы къыхэкІыщт сабыими Тхьэм ынэшІу къыщифагъ. ⁴³ Сэ сыхэт, си Зиусхьан янэ садэжь къэкІонэу? ⁴⁴ О уишІуфэс гущыІэ сэ стхьакІумэ зынэсым, сыныбэ илъ сабыим гушІуагъокІэ зыкъигъэхъыягъ. ⁴⁵ Зиусхьаным къыриІуагъэр къехъулІэнкІэ зышІошъ хъугъэр сыхьатмафэ ежьагъ!

 

Мерэм Зиусхьаным щытхъушхо зэрэфишІыгъэр

 

⁴⁶ЕтІанэ Мерэм къыІуагъ:

–Сэ спсэкІэ Зиусхьаным ииныгъэ щытхъушхор фэсэшІы,

⁴⁷сымыкІодэу сыкъэзыгъэнэжьырэ Тхьэм инэу сыщэгушІукІы,

⁴⁸сыда пІомэ Зиусхьаныр ипщылІ тхьамыкІэ нэшІукІэ къеплъыгъ.

Мары, джы щегъэжьагъэу лъэхъан пстэуми яцІыфхэм

сэ сыхьатмафэ сежьагъэу аІощт,

⁴⁹сыда пІомэ ЛъэкІыныгъэшхо ЗиІэм Іоф гъэшІэгъонхэр къысфишІагъэх.

Ежьым ыцІэр ары лъапІэр.

⁵⁰Тхьэм ежь ищынагъо зыгу илъ цІыфхэм гукІэгъу афешІы,

ятэ щегъэжьагъэу ыкъо хиубытэу.

⁵¹ Іоф гъэшІэгъонхэр ыІэкІэ ыгъэхъагъэх,

пэгагъэ зыгу илъхэр зэбгырифыгъэх.

⁵²Тетыгъо зиехэм ятІысыпІэхэм къаридзыхыгъэх,

пэгагъэ зыгу имылъхэр къыІэтыгъэх.

⁵³ЩыкІагъэ зиІэхэм тынышІухэр аритыгъэх,

ау байхэр ІэнэкІэу къыгъэнагъэх.

^{54, 55} ИпщылІэу Израил лъэпкъым кІэлъэплъэ.

Тятэшхохэр къызэригъэгугъагъэхэм атетэу,

Ибрахьимрэ ащ къытехъукІыгъэ цІыфхэмрэ

гукІэгъу афишІынэу ыгу илъ зэпыт.

 

⁵⁶Елизаветэ дэжь Мерэм мэзищкІэ щыІагъ, етІанэ ядэжь ыгъэзэжьыгъ.

 

УмэхъэкІо Иуан къызэрэхъугъэр

 

⁵⁷Елизаветэ илъфэгъу мафэ къэси, къо къыфэхъугъ. ⁵⁸Елизаветэ игъунэгъухэмрэ иблагъэхэмрэ Зиусхьаным гукІэгъушхо ащ къызэрэфишІыгъэр зызэхахым, Елизаветэ фэгушІуагъэх.

⁵⁹Яенэрэ мафэм сабыир сунэт ашІынэу зэрэугъоихэ зэхъум, цІэу ятэ Зэчрей ыцІэ фаусынэу аублагъ. ⁶⁰ Ау сабыим янэ афидагъэп.

–Хьау, ащ Иуан ыцІэщт,– ыІуагъ.

⁶¹ –О уиблагъэхэм зи ахэтэп ащ фэдэ цІэ зиІэр, –къыраІожьыгъ ахэмэ.

⁶² Ащ нэуж сабыим ятэ ІэкІэ зэхырагъэшІыкІызэ, цІэу фиусынэу зыфаемкІэ еупчІыгъэх. ⁶³Ащ пхъэмбгъу парчэ горэ къахьынэу агуригъэІуагъ. Ар къызахьым, ащ тыритхагъ:

–Ащ ыцІэщтыр Иуан.

Ахэмэ зэкІэми ар агъэшІэгъуагъ. ⁶⁴Ардэдэм ыбзэрэ ыбзэгурэ къытІупщыжьхи, Тхьэм щытхъу фишІэу къэгущыІэжьыгъ. ⁶⁵ Гъунэгъухэу къегъэтІысыкІыгъэхэр зэкІэ щынэгъошхом хэфагъэх, Иудей Іошъхьэ хэкум тыдэкІи а Іофхэри зэкІэ зэлъашІэ хъугъэх. ⁶⁶А Іофхэр зэхэзыхыгъэ пстэуми ахэр агухэм ралъхьэхэу аІощтыгъ:

–Мы сабыир сыд фэдэу хъущта?

Сыда пІомэ Зиусхьаным ынэшІу ащ щифагъ.

 

Зэчрей ыгу Тхьэм къырилъхьэгъэ гущыІэхэр къызэриІуагъэхэр

 

⁶⁷Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ сабыим ятэу Зэчрей ыгу инэу илъ хъуи, мы гущыІэхэр къыригъэІуагъэх:

⁶⁸ –Зиусхьанэу Израил и Тхьэ щытхъушхор ий,

сыда пІомэ ылъэпкъэу Израил нэшІукІэ къеплъи,

шъхьафитныгъэ къыритыгъ.

⁶⁹Тхьэм ежьым фэлажьэрэ пачъыхьэ Даутэ къытехъукІыгъэ

цІыфхэм ащыщэу лъэкІыныгъэшхо зиІэу,

тымыкІодэу тыкъэзыгъэнэжьыщтыр къытфигъэкІуагъ,

⁷⁰пасэм щегъэжьагъэу ипегъымбар лъапІэхэм агухэм къарилъхьи,

къызэраригъэІуагъэм фэдэу.

⁷¹ Ащ типыйхэм тащиухъумэу, тымыкІодэу тыкъигъэнэжьыщт,

тызыуджэгъухэрэми тыкъаІэкІихыжьыщт.

⁷²Арэущтэу Тхьэм тятэжъышхохэм гукІэгъушхо къафешІы,

зэзэгъыныгъэ лъапІэу ежьымрэ тятэжъышхоу Ибрахьимэрэ

азыфагу гущыІэ пытэкІэ дилъхьагъэри егъэцакІэ.

⁷³ А гущыІэ пытэр мырыгъэ:

⁷⁴ Тэ типыйхэм тыкъаІэкІихыжьыщт,

щынагъуи тыгухэм арымылъэу, ежьым тыфэлэжьэнэу тигъэлъэкІыщт,

⁷⁵ ежьым ыпашъхьэ тигъашІэкІэ гукъэбзагъэрэ шъыпкъагъэрэ тиІэхэзэ.

 

⁷⁶ЕтІанэ Зэчрей къыпигъэхъожьыгъ:

–О сикІал, анахь Иным урипегъымбарэу аІощт,

сыда пІомэ Зиусхьаным игъогу бгъэпсынэу ежьым ыпэ укІощт.

⁷⁷ О Зиусхьаным ылъэпкъ ебгъэшІэщт, япсэкІодхэр зэрафигъэгъухэрэмкІэ

ахэр мыкІодхэу, Тхьэм къызэригъэнэжьхэрэр.

⁷⁸ Ти Тхьэ гукІэгъуныгъэу иІэр ины.

Ежьыр къыкъокІырэ тыгъэм фэдэу уашъом къикІэу къытфэкІощт,

⁷⁹лІэныгъэм ищынагъо хэтхэмрэ шІункІыгъэм хэтхэмрэ атепсэным паий,

мамырныгъэ гъогум тытыригъэхьаным паий.

⁸⁰ Сабыим хахъуи, ыгуи ыпси хэхъуагъ. Израил цІыфмэ апашъхьэ къызщихьащт мафэм нэс шъоф нэкІым щыІагъ.

 

 

 

 

ЯТЮНЭРЭШЪХЬ

Хьисэ къызэрэхъугъэр

(Маттэ 1:18-25)

 

А мафэхэм Рим* къэралыгъошхом зэкІэ ис цІыф пстэури алъытэнхэу ыкІи ацІэхэр атхынхэу Кайсар Аугуст* зыцІэм унашъо къыдигъэкІыгъ. ²Мыр апэ дэдэу цІыфхэр зыщалъытагъэхэр ары. Ар къызыхъугъэр Сирие хэкум* иІэшъхьэтетэу Квириный зыцІэм илъэхъан ары. ³Арыти, хэтрэ цІыфи ежь ыцІэ аригъэтхыным пае, ятэ-янэхэр зыщыщ къалэм кІуагъэ.

⁴ Арэущтэу Юсыф пачъыхьэ Даутэ къытехъукІыгъэ цІыфхэм зэращыщым пае, Галилей хэкум щыщэу Назарет зыцІэ къалэм дэкІи, Иудей хэкум щыщэу Даутэ икъалэу Бэтлэхьэм* зыцІэм дэкІоягъ.

⁵ Юсыф Мерэмэу къыщэнэу ыгъэунэфыгъэм игъусэу ежь ыцІэ аригъэтхыным пае, Бэтлэхьэм дэкІоягъ. Мерэм ышъо сабый хидзагъ, ⁶ыкІи ащ дэжьым щыІэхэу, илъфэгъу мафэ къэсыгъ. ⁷Джащыгъум Мерэм ыкъоу щыпэбыныр къыфэхъуи, хъэдэным кІоцІищыхьагъ. ХьакІэщым ахэмэ апае чІыпІэ нэкІ иІэжьэпти, былымхэр зычІэт цощым ит Іус шхынлъэ горэм дилъхьагъ.

 

МэлэІичыр мэлэхъохэм къазэрэфэлъэгъуагъэр

 

⁸А Іэгъо-благъом мэлэхъо заулэ ямэлхэм апэсхэу чэщым губгъом итыгъэх. ⁹Тхьэм имэлэІич горэ ахэмэ къафэлъэгъуагъ. Зиусхьаным инэфынэ гъэшІэгъонышхо мэлахъохэр къызеуцухьэм, ахэр лъэшэу къэ-щтагъэх. ¹⁰Ау мэлэІичым къариІуагъ:

 

2:1 Рим – Рум ары.

2:1 Аугуст – Кайсар Гай Октавиан цІэу зэреджагъэхэм ащыщ. Хьисэ къэхъуным ыпэкІэ 27-рэ илъэсым щегъэжьагъэу Хьисэ къызэхъу нэужым 14-рэ илъэсым нэсыфэ ар Рим и Кайсарэу щытыгъ.

2:2 Сирие хэкур – Сирие зыцІэ хэкур Рим къэралыгъошхом щыщ хэкоу щытыгъ. Израил хэгъэгур Сирие хэкум щыщыгъ.

2:4 икъалэу Бэтлэхьэм – Ерусалим километрийкІэ пэчыжьэу, икъыблэ лъэныкъокІэ щыт.

 

–Шъукъэмыщт, ау шъукъэдаIу! ЗэкІэ шъулъэпкъ пае къэбар гушІогъошхо къышъосІощт: ¹¹Шъуи КъэгъэнэжьакIо Даутэ икъалэ* непэ къыщыхъугъ, Зиусхьанэу Мэссихь ары. ¹²Мыр шъоркІэ нэшанэ хъущт: Зы сабый горэ хъэдэным кІоцІыщыхьагъэу, Іус шхынлъэм дэлъэу къэжъугъотыщт.

¹³ЕтІанэ ошІэ-дэмышІэу мэлэІичым ыдэжь уашъом щыщэу мэлэІич купышхо къыщылъэгъуагъ. Тхьэм щытхъушхо фашІэу мырэущтэу къаІуагъ:

¹⁴–Щытхъушхор уашъомкІэ Тхьэм ий,

чІылъэмкІэ цІыфхэу Тхьэр разэ зыфэхъухэрэм гупсэфыныгъэр яй!

¹⁵ МэлэІичхэр ІукІыжьхи, уашъом зыдэкІоежьхэм, мэлахъохэм зэраІожьыгъ:

–Зиусхьаным зикъэбар къытфигъэІугъэ хъугъэ-шІагъэр тлъэгъунэу Бэтлэхьэм тыжъугъакІу.

¹⁶Арыти, Бэтлэхьэм псынкІэу кІохи, Мерэми Юсыфи Іус шхынлъэм дэлъ сабыйри къагъотыгъэх. ¹⁷Ахэмэ ахэр залъэгъухэм, мэлэІичым сабыим ехьылІагъэу къариІуагъэхэр аІотэжьыгъэх. ¹⁸Мэлахъохэм къаІуагъэхэр зэхэзыхыгъэ цІыф пстэуми агъэшІэгъуагъэх. ¹⁹Ау Мерэм мы Іофхэр зэкІэ ыгу риубытэхи ягупшысагъ. ²⁰Мэлахъохэм зэхахыгъэ пстэумрэ алъэгъугъэ пстэумрэ апае Тхьэр агъэлъапІэзэ, щытхъу фашІызэ, агъэзэжьыгъ. А Іофхэр зэрэхъугъэхэр мэлэІичым ахэмэ къызэрариІуагъэм тетэу ары.

 

Юсыфрэ Мерэмрэ сабыеу Хьисэ Зиусхьаным ыпашъхьэ зэрэрахьагъэр

 

²¹ Мэфий тешІагъэу сабыир сунэт ашІын фаеу зэхъум, Мерэм ышъо хидзэным ыпэкІэ, мэлэІичым ащ къызэрэриІогъагъэм тетэу Хьисэ фаусыгъ.

²² Пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ иунашъо тетэу* Юсыфрэ Мерэмрэ зызыщагъэкъэбзэжьын фэе мафэхэр зыблэкIхэм, сабыир Зиусхьаным ыпашъхьэ рахьаным пае, Ерусалим зыдахьыгъ, ²³мы унашъоу

 

2:11 Даутэ икъалэ – Бэтлэхьэм ары.

2:22 Пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ иунашъо тетэу – еплъ Пегъымбар Мусэ ящэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 12:2-4.

 

Зиусхьаным ихабзэ итым тетэу:* «Хэтрэ хъулъфыгъэ щыпэбыныр Зиусхьаным иеу щытын фае». ²⁴Ащ нэмыкІэуи Ерусалим зыфэкІуагъэхэр Зиусхьаным ихабзэ иунашъо тетэу*, ежьхэр къабзэу хъунхэм пае, «губгъо тхьаркъо цІыкІуитІу е тхьаркъо щыр цІыкІуитІу» къурмэныпхъэу ахьыныр ары.

²⁵ А мафэхэм Симеон зыцІэу зы лІы горэ Ерусалим дэсыгъ. Ар шъыпкъагъэ зиІэу, Тхьэм ищынагъо зыгу илъ лІэу щытыгъ. Израил игукъао Тхьэм тырихыжьыным ежэу щытыгъ. Тхьэм ы Псэ ЛъапІи ыгу илъыгъ. ²⁶Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ Симеон зэхэригъэшІыкІыгъ, Зиусхьаным ыдэжь къикІынэу щытыгъэ Мэссихь* ылъэгъуным ыпэкІэ, лІэныгъэр зэримылъэгъущтыр. ²⁷Арэущтэу зыхъукІэ, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ Симеон Тхьэм иунэшхо чІигъэхьагъ. Тэурат хабзэм иунашъо тетэу, сабыир Тхьэм ыпашъхьэ рахьаным пае янэрэ ятэрэ сабыеу Хьисэ Тхьэм иунэшхо къызычІахьэм, ²⁸Симеон сабыир ІаплІкІэ къышти, мы гущыІэхэр ыІохэзэ, Тхьэм щытхъу фишІыгъ:

²⁹–Зиусхьан, сызэрэбгъэгугъагъэм тетэу, сэ о

уиIорышIэр гупсэфыныгъэ сыгу илъэу джы дунаим серэхыжь;

^{30, 31} сыда пІомэ цІыф лъэпкъ пстэуми апашъхьэ

о щыбгъэхьазырыгъэу, цІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэнэжьыщтыр

сэ сынэхэмкІэ слъэгъугъэ.

³² Ар нэфынэу хымэ лъэпкъхэм* шъыпкъагъэр

языгъэшІэщтыр ары,

о плъэпкъ Израил щытхъушхо иІэ зыгъэхъущтри ары.

 

2:23 Зиусхьаным ихабзэ итым тетэу – еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 13:2.

2:24 Зиусхьаным ихабзэ иунашъо тетэу – еплъ Пегъымбар Мусэ ящэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 12:8.

2:26 Мэссихь – Мессихьыр ары. Пачъыхьэ Даутэ ылъэпкъ къытехъукІыгъэу, пегъымбархэм къызэраІуагъэм тетэу, Израил

цІыфхэм шъхьафитныгъэрэ мамыр тетыгъомрэ аригъэгъотынхэу Тхьэм ахэр къызэригъэгугъэгъэ пщы лъапІэр ары.

2:32 хымэ лъэпкъхэр – мыджуртхэр ары.

 

³³Юсыфрэ сабыим янэрэ Симеон сабыим ехьылІагъэу къыІогъэ гущыІэхэр агъэшІэгъуагъэх. ³⁴ЕтІанэ ахэмэ ынэшІу къащифэнэу Симеон Тхьэм афелъэІуи, сабыим янэ Мерэм риІуагъ:

–Израил щыщ цІыфыбэхэр мы сабыим текІодэнхэм паий, цІыфыбэхэри мыкІодхэу къыгъэнэжьынхэм паий, нэшанэу цІыфхэр къызпэуцущтыр хъуным паий, Тхьэм ар къыгъэкІуагъ.

³⁵ Арэущтэу цІыфыбэмэ агухэм арылъхэр нафэ къэхъущтых. Сэшхом фэдэу гукъэошхом о угуи къыуІэщт.

³⁶Асир зыцІэ унагъом щыщэу, Фануил ыпхъоу Аннэ ыцІэу зы пегъымбар бзылъфыгъэ горэ щыІагъ. ЫныбжькІэ лъэшэу хэкІотагъэу щытыгъ. ЗыдэкІо ужым илъэсиблэ илІ игъусагъ. ³⁷ЕтІанэ лІыр лІи, бзылъфыгъэр ыныбжь тІокІиплІырэ плІырэ охъуфэ шъузабэу щытыгъ. Чэщи мафи Тхьэм иунэшхо къычІэмыкІэу, нэкІэу, Тхьэм елъэІоу, чэщи мафи Тхьэм фэлажьэу щытыгъ. ³⁸А ныор а сыхьат дэдэм Мерэмрэ Юсыфрэ абгъодахьи, Тхьэм щытхъу фишІи, Тхьэм Ерусалим шъхьафитныгъэ къызэрэритыщтым паплъэхэу щытыгъэ цІыфхэм сабыим игугъу къафишІы зэпытыщтыгъ.

³⁹ Мерэмрэ Юсыфрэ Зиусхьаным ихабзэ иунашъо тетэу, зэкІэри загъэцакІэ ужым, Галилей хэкум щыщ якъалэу Назарет агъэзэжьыгъ. ⁴⁰Сабыим хахъуи, ыгуи ыпсэми ахэхъуагъ, акъылышIуагъэ иІэ хъугъэ, Тхьэм ынэшІуи ащ къыщифэу щытыгъ.

 

КІалэу Хьисэ Тхьэм иунэшхо зэрэкІуагъэр

 

⁴¹ Илъэс къэс Хьисэ янэ-ятэхэр Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхом* дэжь Ерусалим кІощтыгъэх. ⁴²КІалэр илъэс пшІыкІутІу зэхъум, хабзэм тетэу мэфэкІ мэфэшхом пае Ерусалим кІуагъэх. ⁴³ МэфэкІ

 

2:41 Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхор – Пасхъэ зыцІэ мэфэкІ мэфэшхомрэ Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхохэмрэ зэдагъэлъапІэхэзэ, Тхьэм Мысырым (Египет) къызэрэригъэкІыжьыгъагъэхэр джуртхэм агъэлъапІэ. Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхор Нисан зыцІэ мазэм и 14-м тефэ (яплІэнэрэ мазэм иапэрэ мафэ пэгъунэгъу). Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхохэм Нисан и 15-22 мафэхэм къакІоцІ агъэлъапІэ. А мафэхэм тэджэпс тхьацум халъхьэрэп.

 

мэфэшхо мафэхэр зыблэкІхэм, янэ-ятэхэм якъалэ къагъэзэжьы зэхъум, ахэмэ амышІэу кІалэу Хьисэ Ерусалим къыдэнагъ. ⁴⁴Адрэ ягъусэхэм ахэтэу гугъэхэу, янэ-ятэхэр зы мафэ гъогум тетыгъэх. ЕтІанэ яблагъэхэмрэ яныбджэгъухэмрэ адэжь кІалэм щылъыхъухэу аублагъ. ⁴⁵ Къызамыгъотыжьым, лъыхъухэзэ, Ерусалим къагъэзэжьыгъ.⁴⁶Мэфищ ужым Тхьэм иунэшхо чІэсэу, дин гъэсакІохэмэ ахэсэу, ахэмэ къаІорэм едэІоу ыкІи яупчІэу къагъотыжьыгъ. ⁴⁷ КІалэм ыІорэм къедэІущтыгъэ пстэуми игубзыгъагъэрэ ипэгъокІхэмрэ агъэшІагъощтыгъэх. ⁴⁸ Янэ-ятэхэм кІалэр залъэгъум, агъэшІэгъуагъ.

–А кІал, сыда къытэпшІагъэр?– къыриІуагъ янэ. –Уяти сэри гумэкІыгъом тыхэтэу тыкъыплъэхъу.

⁴⁹–Сыд пае шъукъыслъыхъура?– ариІожьыгъ ежьым. –Сэ Сятэ иунэшхо сычІэсын зэрэфаер шъушІэрэба?

⁵⁰ Ау кІалэм гущыІэхэу къариІуагъэхэр къагурыІуагъэхэп ахэмэ.

⁵¹ ЕтІанэ янэ-ятэхэм ягъусэу Хьисэ Назарет ехыжьыгъ, афэІорышІэуи щытыгъ. Янэ мы Іофхэр зэкІэ ыгу риубытагъэх. ⁵²Хьисэ хахъозэ, иакъылышIуагъи хахъозэ, Тхьэми цІыфхэми агу къеІугъ.

 

 

ЯЩЭНЭРЭШЪХЬ

 

УмэхъэкІо Иуан Тхьэм игущыІэхэр зэригъэІущтыгъэхэр

(Маттэ 3:1-12; Марк 1:1-8; Иуан 1:19-28)

 

Кайсар Тиверый* итетыгъо ипшІыкІутфэнэрэ илъэсыр арыгъэ; Понтый Пилат* зыцІэр Иудей хэкум иІэшъхьэтетэу щытыгъ; Ироди* Галилей хэкум ипщэу щытыгъ; ышы Филипп* Итурей хэкумрэ

 

3:1 Тиверый – Хьисэ къызэхъу нэужым я 14-37 илъэсхэм къакІоцІ Рим (Рум) Кайсарэу щытыгъ.

3:1 Понтый Пилат – Рим цІыфхэм ащыщэу, Понтый Пилат, Хьисэ къызэхъу нэужым я 26-36 илъэсхэм къакІоцІ, хэкухэу Иудей, Самарие, Идумей яІэшъхьэтетэу щытыгъ.

3:1 Ирод - Ирод Антипэ ары. Хьисэ къэхъуным ыпэкІэ я 4-рэ илъэсым к ьыщегъэжьагъэу Хьисэ къызэхъу нэужым я 39-рэ илъэсым нэсыфэ, ар Галилей хэкумрэ Перей хэкумрэ япщэу щытыгъ.

 

 Трахонит хэкумрэ япщэу щытыгъ. Лисание зыцІэр Авилиней хэкум ипщэу щытыгъ. ²Аннэрэ Кайафэрэ* дин пэщэшхохэу* щытыгъэх. А мафэхэр ары Зэчрей ыкъо Иуанэу шъоф нэкІым щыпсэущтыгъэм Тхьэм игущыІэхэр къызыфехыгъэхэр. ³ Иуан Иордан псыхъом иІэгъо-благъо зэкІэ къыкІухьэу, цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъэІухэзэ, мырэущтэу къыІощтыгъ:

–ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожьи, зысэжъугъэумэхъ*, Тхьэм ахэр къышъуфигъэгъунхэм пае.

⁴Мы Іофхэр зэкІэ хъугъэх, пегъымбар Ешай игущыІэхэр зэрыт тхылъым зэритым фэдэу,*

«ПІъоф нэкІым зы джэ макъэ горэ къыщэІу:

Зиусхьаным игъогу фэжъугъэпси,

игъогу лъагъохэр зэшъхьэ-зэшъоу фэшъушІых.

⁵ Сыдрэ къуладжи сэищт, сыдрэ Іуашъхьи бги къефэхыщт.

Гъогу ІонтІагъэхэр занкІэу хъущтых.

Зэшъхьэ-зашъоу щымыт гъогухэр зэшъхьэ-зашъоу хъущтых.

⁶ЦІыфхэр мыкІодхэу Тхьэм къызэригъэнэжьхэрэр

            цІыф пстэуми алъэгъущт».

 

 

3:1 Филипп – Хьисэ къэхъуным ыпэкІэ 4-рэ илъэсым щегъэжьагъэу Хьисэ къызэхъу нэужым я 34-рэ илъэсым нэсыфэ, Итурей хэкумрэ Трахонит хэкумрэ япщэу щытыгъ. Ахэр хэгъэгум итемыр тыгъэ къыкъокІыпІэ лъэныкъом итыгъэх.

3:2 Аннэрэ Кайафэрэ – Хьисэ къызэхъу нэужым я 6-15 илъэсхэм къакІоцІ Аннэ дин пэщэшхоу щытыгъ. Кайафэу Аннэ ыпхъум илІ я 18-36 илъэсхэм къакІоцІ дин пэщэшхоу щытыгъ.

3:2 дин пэщэшхор – дин пащэхэм ятхьаматэуи Тхьэмэтэ Хэсэшхом итхьаматэуи щытыгъ.

3:3 умэхъыныр – «ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожьи, зысэжъугъэумэхъ, Тхьэм ахэр къышъуфигъэгъунхэм пае», ыІоти, умэхъэкІо Иуан (Яхья) цІыфхэр псым чІигъаощтыгъэх (ыумэхъыщтыгъэх). Хьисэ уашъом зыдэкІоежьыгъэм къыщегъэжьагъэу, цІыфхэм диным ехьылІагъэу тетыгъо зиІэ цІыф горэм зырагъэумэхъы – а цІыфым ахэр псым чІегъаох, е псы тІэкІу ашъхьэхэм атыреутхэ. Арэущтэу ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ яІэ зэрэхъугъэр къагъэлъагъо. Ащ нэмыкІэуи Хьисэ лІи, лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыгъэм пае япсэкІодхэр къафэгъугъэхэу, мыкІодыжьын щыІэныгъэ яІэ зэрэхъугъэми шыхьат фэхъух.

3:4-6 пегъымбар Ешай игущыІэхэр зэрыт тхылъым зэритым фэдэу - еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 40:3-5.

 

⁷ ЦІыф купышхохэм зырагъэумэхъынэу Иуан ыдэжь къыдэкІыгъэх. Ежьым ахэмэ ариІуагъ:

–Шъо блэщылъфхэр!* Тхьэм игубжэу къэкІощтым шъуІэкІэкІынэу хэта шъушъхьэ къизылъхьагъэр? ⁸ШъуипсэкІодхэм шъуафыкІэгъожьыным фэшъошэ ІофышІухэр жъугъэцакІэх. «Ибрахьим тэ тят ары», шъугукІэ шъуІон шъуфитэу шъумыгугъ, сыда пІомэ сэ шъосэІо, Тхьэм мы мыжъохэм Ибрахьимэ пае бынхэр къахигъэхъукІынхэ ылъэкІыщт. ⁹ Ощыр чъыг лъапсэхэм атыраубытэгъах. Арэущтэу сыдрэ чъыгэу шІугъэ къызпымыкІэрэр раупкІынышъ, машІом падзэщт.

¹⁰ЦІыф купышхохэр Иуан къеупчІыгъэх:

–Сыда адэ тэ тшІэщтыр?

¹¹–Хэти джэнитІу зиІэм джанэ зимыІэм зыр рерэт,– ариІожьыгъ ахэмэ. –Шхын зиІэми шхын зимыІэм рерэт.

¹²Хьакъулахь ахъщэр* хэзыххэрэми зырагъэумэхъыным пае, Иуан ыдэжь къакІохи къеупчІыгъэх:

–Дин гъэсакІу, тэ сыда тшІэщтыр?

¹³ –ЦІыфхэм къаІышъухын фаем нахьыбэ къаІышъумых,– ариІожьыгъ ахэмэ.

¹⁴–Адэ, тэ сыда тшІэщтыр?– аІуи, дзэлІхэри Иуан къеупчІыгъэх.

–Зыми егъэзыныгъэкІэ иахъщэ къытешъумых, зыми пцІыкІэ шъуемыдау. Ахъщэ лэжьапкІэу къышъуатырэм шъуезэгъ,– ариІожьыгъ ахэмэ.

¹⁵ –Мы Иуан Мэссихьэу* зыфаІорэр ары шъуІуа?–аІоу, гугъапІэ яІэу цІыфхэр зэкІэ агухэмкІэ зэупчІыжьыщтыгъэх.

 

3:7 блэщылъф – блэм къыхэкІырэ лъфыгъэр ары.

3:12 хьакъулахь ахъщэр – цІыфхэр къалэ горэм дахьэхэ е дэкІыхэ зыхъукІэ, псэуалъэхэу, хьапщыпхэу, лэжьыгъэхэу яІэхэм Рим (Рум) къэралыгъошхом (хьыкумэтым) ахъщэу атырилъхьащтыгъэр ары. ЦІыфхэм, анахьэу дин тхьаматэхэм, хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэр зэрапэсыщтыгъэхэп, гъэнэфэгъэ дин унашъохэр къырамыдзэхэу зэрэщытыгъэхэм пае.

3:15 Мэссихь – Мессихьыр ары. Пачъыхьэ Даутэ ылъэпкъ къытехъукІыгъэу, пегъымбархэм къызэраІуагъэм тетэу, Израил цІыфхэм шъхьафитныгъэрэ мамыр тетыгъорэ аригъэгъотынхэу Тхьэм ахэр къызэригъэгугъэгъэ пщы лъапІэр ары.

 

¹⁶–Сэ псымкІэ шъусэумэхъы, ау сэщ нахьи нахь лъэкІыныгъэшхо иІэу зыгорэ къэкІощт,– ариІуагъ Иуан ахэмэ зэкІэ. –Ащ ицокъэлъэпсхэр фэстІэтэнхэуи сифэшъуашэп. Ащ Тхьэм ы Псэ ЛъапІэрэ машІомрэкІэ шъо шъуиумэхъыщт. ¹⁷Ащ ихьанцэ ыІэ кІэлъ, ихьамэщи ыукъэбзыжьынышъ, икоци иконхэм аритэкъожьыщт, ау уарзэр мыкІосэжьын машІомкІэ ыгъэстыщт.

¹⁸Арэущтэу Иуан цІыфмэ нэмыкІ Іофыбэхэр аригъашІэхэзэ, къэбарышІур аригъэІущтыгъ.

¹⁹Пщы Ирод, ежь ышы* псаоу пэтми, а шым ишъузэу Иродиадэ зыцІэр къызэрищэжьыгъэм паий, ащ нэмыкІ бзэджагъэу ышІэгъэ пстэуми апаий, Иуан пщы Ирод егыигъ. ²⁰Джащыгъум Ирод бзэджагъэу ышІэгъэ пстэуми ахигъахъуи, идзэлІхэм Иуан хьапсым чІаригъэдзагъ.

 

Иуан Хьисэ зэриумэхъыгъэр

(Маттэ 3:13-17; Марк 1:9-11)

 

Иуан цІыф пстэури ыумэхъыхэ зэхъум, Хьисэи ыумэхъыгъ. Хьисэ Тхьэм зелъэІум, уашъор зэІукІи, ²²тхьаркъом ыпкъ фэдэу пкъы иІэу, Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ Хьисэ къыфехыгъ. Уашъом зы макъэ горэ къиІукІыгъ:

–Оры сэ шІу слъэгъурэ с Къо кІасэр. Сэ сыгу о къыоІугъ.*

 

Хьисэ лъэпкъэу къызхэкІыгъэр

(Маттэ 1:1-17)

 

²³Хьисэ иІоф зеублэм, илъэс щэкІ ыныбжьыгъ. ЦІыфмэ къызэрашІошІыгъэм фэдэу, ар Юсыф ыкъуагъ. Ар Илый ыкъуагъ. ²⁴Ар Матфат ыкъуагъ. Ар Левый ыкъуагъ. Ар Мелхый ыкъуагъ. Ар Ианнай

 

3:19 ыш - ышы Филиппэу (еплъ Марк 6:17) Рим (Рум) къэлэшхом щыпсэущтыгъэр ары.

3:22 Оры сэ шІу слъэгъурэ Скъо кІасэр. Сэ сыгу о къыоІугъ - еплъ Сэбур (Псалтыр) 2:7; Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 22:2; Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 42:1.

 

ыкъуагъ. Ар Юсыф ыкъуагъ. ²⁵Ар Маттафый ыкъуагъ. Ар Амос ыкъуагъ. Ар Наум ыкъуагъ. Ар Еслим ыкъуагъ. Ар Наггей ыкъуагъ. ²⁶Ар Мааф ыкъуагъ. Ар Маттафый ыкъуагъ. Ар Семей ыкъуагъ. Ар Юсыф ыкъуагъ. Ар Иудэ ыкъуагъ. ²⁷Ар Иоаннан ыкъуагъ. Ар Рисай ыкъуагъ. Ар Зоровавел ыкъуагъ. Ар Салафиил ыкъуагъ. Ар Нирый ыкъуагъ. ²⁸Ар Мелхый ыкъуагъ. Ар Аддый ыкъуагъ. Ар Косам ыкъуагъ. Ар Елмодам ыкъуагъ. Ар Ир ыкъуагъ. ²⁹Ар Иосие ыкъуагъ. Ар Елиезер ыкъуагъ. Ар Иорим ыкъуагъ. Ар Матфат ыкъуагъ. Ар Левый ыкъуагъ. ³⁰Ар Симеон ыкъуагъ. Ар Иудэ ыкъуагъ. Ар Юсыф ыкъуагъ. Ар Ионан ыкъуагъ. Ар Елиаким ыкъуагъ. ³¹ Ар Мелеай ыкъуагъ. Ар Майнан ыкъуагъ. Ар Маттафай ыкъуагъ. Ар Нафан ыкъуагъ. Ар Даутэ ыкъуагъ. ³²Ар Иессе ыкъуагъ. Ар Овид ыкъуагъ. Ар Вооз ыкъуагъ. Ар Сэлмон ыкъуагъ. Ар Наасон ыкъуагъ. ³³ Ар Аминадав ыкъуагъ. Ар Арам ыкъуагъ. Ар Есром ыкъуагъ. Ар Фарес ыкъуагъ. Ар Иудэ ыкъуагъ. ³⁴Ар Якъубэ ыкъуагъ. Ар Исхьакъ ыкъуагъ. Ар Ибрахьимэ ыкъуагъ. Ар Фаррэ ыкъуагъ. Ар Нахор ыкъуагъ. ³⁵ Ар Серух ыкъуагъ. Ар Рагав ыкъуагъ. Ар Фалек ыкъуагъ. Ар Евер ыкъуагъ. Ар Салэ ыкъуагъ. ³⁶Ар Кайнан ыкъуагъ. Ар Арфаксад ыкъуагъ. Ар Сим ыкъуагъ. Ар Нухьэ ыкъуагъ. Ар Ламех ыкъуагъ. ³⁷Ар Мафусал ыкъуагъ. Ар Енох ыкъуагъ. Ар Иаред ыкъуагъ. Ар Малелеил ыкъуагъ. Ар Кайнан ыкъуагъ. ³⁸Ар Енос ыкъуагъ. Ар Сиф ыкъуагъ. Ар Адэм ыкъуагъ. Ар Тхьэм ий.

 

 

ЯПЛІЭНЭРЭШЪХЬ

Шэйтаныр Хьисэ псэкІод ригъэшІэнэу ыуж зэритыгъэр

(Маттэ 4:1-11; Марк 1:12-13)

 

Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ инэу ыгу илъэу, Хьисэ Иордан псыхъом къыІукІыжьыгъ. ²Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ ежьыр шъоф нэкІым ыщагъ. А чІыпІэм шэйтаныр ежьым псэкІод ригъэшІэнэу мэфэ тІокІитІурэ ыуж итыгъ. А мафэхэм Хьисэ зи ышхыгъэп, ахэри зытешІэхэ ужым къэмэлэкІагъ.

³Джащыгъум шэйтаным Хьисэ къыриІуагъ: -О Тхьэм ури Къомэ, мы мыжъор хьалыгъу хъунэу унашъо фэшІ. ⁴–Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт,–* риІожьыгъ Хьисэ, –«Хьалыгъу закъор арэп цІыфыр зэрэпсэущтыр, сыдрэ гущыІэу Тхьэм ыдэжь къикІырэр ары нахь». ⁵ЕтІанэ шэйтаным Хьисэ чІыпІэ лъагэ горэм дищаий, зы нэплъэгъукІэ дунаим тет пачъыхьагъо пстэури къыригъэлъэгъугъэх. ⁶Ащ Хьисэ къыриІуагъ:

–Мы пачъыхьагъохэм ятетыгъо пстэумрэ щытхъушхоу яІэмрэ о остыщтых, сыда пІомэ сІэ илъых ыкІи сэ сызфаем естынэу сыфит. ⁷ Лъэгонджэмышъхьэу укъэтІысэу, сэ сыбгъэлъапІэмэ, ахэр зэкІэри оуие хъущтых. ⁸–Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт,–* риІожьыгъ Хьисэ, –«Зиусхьанэу уи Тхьэ бгъэлъапІэзэ, ежьым изакъоу уфэлэжьэн фае».

⁹Ащ ыужым шэйтаным Хьисэ Ерусалим ыщи, Тхьэм иунэшхо нахь лъэгапІэу иІэм тыригъэуцуи къыриІуагъ: –О Тхьэм ури Къомэ, мыщ дэжьым зыщедзых; ^{10, 11} сыда пІомэ Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт:*

«Тхьэм имэлэІичхэм укъаухъумэнэу унашъо къафишІыщт,

о плъакъокІи мыжъом уемыутэкІыным пае, аІэхэмкІэ уаІэтыщт».

¹² –Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт,–* риІожьыгъ Хьисэ, –«Зиусхьанэу уи Тхьэ умыушэты».

¹³ ЕтІанэ шэйтаным Хьисэ псэкІод зэригъэшІэн Іэмал пстэури зеухым, игъо къыфифэмэ къыгъэзэжьынэу ІукІыжьыгъ.

 

4:4 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 8:3.

4:8 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 6:13.

4:10-11 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт – еплъ Сэбур (Псалтыр) 91:11-12 (урыс библиемкІэ 90:11-12).

4:12 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 6:16.

 

Хьисэ иІоф Галилей хэкум зэрэщиублагъэр

(Маттэ 4:12-17; Марк 1:14-15)

 

¹⁴ЕтІанэ Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ илъэкІыныгъэкІэ Хьисэ Галилей хэкум ыгъэзэжьыгъ. Хьисэ икъэбар а хэкум зэкІэ щыІугъ. ¹⁵ЦІыф пстэуми щытхъу къыфашІэу, Хьисэ ахэмэ ясинэгогухэм* Тхьэм игущыІэхэр щаригъашІэщтыгъэх.

 

Назарет дэс цІыфхэм Хьисэ зэрамыштагъэр

(Маттэ 13:53-58; Марк 6:1-6)

 

¹⁶Хьисэ зыщапІугъэ Назарет къалэм* къэкІуагъ. Зэрихабзэу шэмбэт мафэм* синэгогум чІэхьагъ. ЗычІахьэм, Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм ащыщхэм афяджэнэу апашъхьэ къиуцуагъ. ¹⁷Пегъымбар Ешай итхылъ къыратыгъ. Тхылъыр къызэІуихи, мырэущтэу зэрытхэгъэ чІыпІэр къыгъотыгъ:*

¹⁸ «Зиусхьаным ы Псэ ЛъапІэ сыгу илъ хъугъэ;

сыда пІомэ Тхьэм дэгъэ лъапІэр къысщифагъ.

КъызкІысщифагъэр тхьамыкІэхэм къэбарышІур язгъэІуныр ары.

Зыгу кІодыгъэхэр згъэхъужьынхэуи, хьапсчІэсхэр шъхьафит зэрэхъужьыщтхэр

язгъэІунэуи,

нэшъухэр къэзгъэплъэжьынхэуи, къин зыщэчыхэрэр шъхьафит сшІыжьынхэуи Тхьэм сыкъигъэкІуагъ.

¹⁹ Зиусхьаным ынэшІу цІыфхэм къазыщифэщт илъэсыр къызэрэсыгъэм икъэбар язгъэІунэуи

сыкъигъэкІуагъ».

²⁰Хьисэ етІанэ тхылъыр зэгуилъхьэжьи, синэгогу ІофышІэм ритыжьи тІысыгъэ. Синэгогум чІэс

 

4:15 синэгогу – джуртмэ ятхьэлъэІупІэ ары.

4:16 Назарет къалэр – еплъ 1:26.

4:16 шэмбэт мафэр – джуртхэм ямэфэ лъапІ ары. А мафэм хэти Іоф ышІэн фитэп.

4:17-19 зэрытхэгъэ чІыпІэр къыгъотыгъ – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 61:1-2; 58:6.

 

цIыф пстэуми анэхэр тырагъэкъагъэхэу ежьым еплъыщтыгъэх. ²¹ Хьисэ ахэмэ ариІоу ыублагъ:

–Зэхэшъухы пэтзэ, мы гущыІэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр непэ къэшъыпкъэжьыгъэх.

²²ЦІыфхэм агу инэу Хьисэ еІугъ, игущыІэ дахэхэри агъэшІэгъуагъэх. Ахэмэ къаГуагъ:

–Юсыф ыкъу арыба мыр?

²³–Щэч хэмылъэу, мы гущыІэжъыр къысэшъуІощт: «Іазэ, зыгъэхъужь!»– ариІуагъ Хьисэ. –Капернаум къалэм Іофэу щыпшІагъэхэу зэхэтхыгъэхэр мы къалэу уянэ икъалэ щышІэх.

²⁴ Хьисэ етІани къыпигъэхъожьыгъ:

–Шъыпкъэр шъосэІо, хэтрэ пегъымбар янэ икъалэ щадэрэп. ²⁵Ау шъыпкъэр шъосэІо, пегъымбар Иляс* имафэхэм илъэсищырэ мэзихырэ уашъом щыІэ Тхьэм ощхыр къемыщхэу зыпеупкІым, хэкум тыдэкІи гъэблэшхуи зыщэхъум, Израил хэгъэгум шъузэбэ Іаджи исыгъэх. ²⁶ Ау щытми, ахэмэ ащыщ горэм ыдэжь Тхьэм Иляс ыгъэкІуагъэп, Сидон къалэм иІэгъо-благъо щыщ Сарептэ къуаджэм дэс шъузабэ горэм ыдэжь ыгъэкІуагъэ нахь. ²⁷Ащ фэдэуи, пегъымбар Елисей* имафэхэм шъоджэ уз Іаер зиІэ цІыфыбэхэр Израил исыгъэх, ау Елисей ахэмэ ащыщэу зи ыгъэхъужьыгъэп. Сирие хэкум щыщэу Неман зыцІэр ыгъэхъужьыгъэ нахь.

²⁸ Ар зызэхахым, синэгогум чІэс цІыф пстэури лъэшэу къэгубжыгъэх. ²⁹Къызщылъэтхи, Хьисэ къалэм дафи, къалэр зытет бгышъхьэм радзыхынэу ащагъ. ³⁰Ау Хьисэ ахэмэ азыфагу дэдэм кІоцІырыкІи ІукІыжьыгъ.

 

Хьисэ лІы горэм джынэпцІэ Іае зэрэхифыгъэр

(Марк 1:21-28)

 

³¹ ЕтІанэ Хьисэ Галилей хэкум щыщ Капернаум къалэм* къехи, шэмбэт мафэм цІыфхэм Тхьэм игущыIэхэр аригъашIэхэу ыублагъ. ³² ЦIыфхэм Хьисэ Iофхэр

 

4:25-26 пегъымбар Иляс – еплъ Пачъыхьэхэм якъэбархэр зэрыт апэрэ тхылъым (3-я Царств) 17:1.

4:27 пегъымбар Елисей – еплъ Пачъыхьэхэм якъэбархэр зэрыт ятІонэрэ тхылъым (4-я Царств) 5:1-4.

4:31 Капернаум къалэр – Галилей псыхъураем итемыр тыгъэ къохьэпІэ Іушъом Іут.

 

ЗраригъашIэщтыгъэ шIыкIэр лъэшэу агъэшIэгъуагъ, сыда пIомэ тетыгъошхо иIэу, ахэмэ адэгущыIэщтыгъэ ары.

            ³³ Синэгогум джынэпцIэ Iае зыхэс лIы горэ щыIагъ. Ар мэкъэшхокIэ къахэкууагъ:                            

            ³⁴ - Еоой, сыд уиIофэу къытхэлъыр, Нахарет щыщ Хьисэ? ТыбгъэкIодынэу укъэкIуагъа?  О хэтми узыщыщыр сэшIэ: Тхьэм ыдэжь къикIыгъэ ЛъапIэр оры!

            ³⁵ -Щыгъэт, мы лIым хэкIыжь!- къыIуагъ Хьисэ джынапцIэм егыеу. ДжынапцIэм зэкIэмэ апашъхьэ лIыр къыриути, зи римышIэу хэкIыжьыгъ.

            ³⁶ЗэкIэми лъэшэу агъэшIагъоу зэраIожьыщтыгъ:

- Мыр сыда? Тетыгъошхорэ лъэкIыныгъэшхорэ иIэу, джынэпцIэ Iаехэм унашъо афишIызэ, цIыфхэм ахефых.  

³⁷ Джаущтэу Хьисэ икъэбар Iэгъо-блэгъо хэкум тыдэкIи щыIугъ.

 

Хьисэ цIыфыбэхэр зэригъэхъужьыгъэхэр

(Маттэ 8:14-17; Марк 1:29-34)

 

³⁸ Хьисэ синэгогум къычIэкIыжьи, Симон иунэ ихьагъ. Симон ишIугуащэ плъырстырэм инэу ригъэзыгъэу пIэм хэлъыгъ. Хьисэ ар ыгъэхъужьынэу елъэIугъэх.

³⁹ Хьисэ сымаджэм шъхьэщыуцуи, плъырстырэм егыий, хигъэкIыжьыгъ. Бзылъфыгъэр занкIэу къэтэджыжьи, ахэр къыхьакIэу ыублагъ.

         ⁴⁰ Тыгъэр къохьажьы зэхъум, уз зэфэшъхьаф зиIэ сымаджэхэр зэкIэри Хьисэ къыфащэхэу цIыф пстэуми аублагъ. Ахэмэ ащыщ пэпчъ ыIэ тырилъхьэзэ, ыгъэхъужьыщтыгъэх. ⁴¹ ДжынапцIэхэр цIыфыбэхэм къахэкIыжьыщтыгъэх ыкIи къэкуощтыгъэх:

         - Оры Мэссихьэу Тхьэм ы Къор!

         Ар зэрэ Мэссихьыр ахэмэ ашIэщтыгъэти, Хьисэ ягыити, къэгущыIэнхэу фит ышIыщтыгъэхэп.

 

Хьисэ Галилей хэкур къыкІухьэзэ, Тхьэм игущыІэхэр цІыфхэм зэраригъэІущтыгъэхэр

(Марк 1:35-39)

 

⁴²Нэф къызэшъым, Хьисэ къалэм дэкІи, чІыпІэ Іудзыгъэ горэм кІуагъэ. Ау цІыф купышхохэр ежьым лъыхъухи къызагъотыжьым, адэжь къагъэнэнэу пылъыгъэх.

⁴³ –НэмыкІ къалэхэми Тхьэм и Тетыгъошхо* ехьылІэгъэ къэбарышІур цІыфмэ щязгъэІун фае. Джары Тхьэм сыкъызфигъэкІуагъэр,- ариІуагъ Хьисэ.

⁴⁴Арэущтэу Галилей хэкум ит синэгогухэм Тхьэм игущыІэхэр цІыфмэ щаригъэІущтыгъэх.

 

 

ЯТФЭНЭРЭШЪХЬ

 

Хьисэ апэрэ нэбгырищыр игъогу рыкІонхэу къызэряджагъэр

(Маттэ 4:18-22; Марк 1:16-20)

 

Мафэ горэм Хьисэ Геннисарет зыцІэ псыхъураем* Іутэу, Тхьэм игущыІэхэм ядэІунхэм пае, цІыф купышхохэр къэзэрэугъоихи тезэрэгъэбэнагъэх. ²А чІыпІэм псы Іушъом къошъуитІу Іутэу Хьисэ ылъэгъугъ. Пцэжъыяшэхэр ахэмэ къарыкІыгъэхэу, яхъытыухэр агъэкъэбзэщтыгъэх. ³А къуашъохэм язэу Симон ием Хьисэ ихьи, тІэкІу ІукІотынэу Симон риІуи тІысыгъэ. ЕтІанэ къуашъом исэу, цІыф купышхохэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэу ыублагъ.

⁴ЦІыфхэм зарегъашІэхэ ужым, Хьисэ Симон риІуагъ:

 

4:43 Тхьэм и Тетыгъошхо – Тхьэм мы дунаими, мы дунаим ицІыфхэми тетыгъошхоуи лъэкІыныгъэшхоуи афыриІэр ары. Инджылыр Тхьэм и Тетыгъошхо зытегущыІэкІэ, зыфиІорэр загъорэ мы уахътэм Тхьэм тетыгъошхоу иІэр ары, загъори къэкІощт уахътэм тетыгъошхоу иІэщтыр ары, загъори Тхьэм ыдэжь мыкІодыжьын щыІэныгъэ щыуиІэныр ары.

5:1 Геннисарет зыцІэ псыхъураер – Галилей псыхъураер ары. Галилей хэкум ит псыхъурай. ИкІыхьагъэ километрэ 21-рэ мэхъу, инахь шъомбгъуапІэр километрэ 13 мэхъу.

 

–КуупІэм хахьи, пцэжъые къэшъуубытыным пае, шъуихъытыухэр хажъудзэх.

⁵–Тхьаматэ, чэщы реным бэрэ тыулэугъ, ау зи къэтыубытыгъэп,– къыІожьыгъ Симон. –Ау о зэрэпІорэм тетэу, джыри зэ хъытыухэр сэ хэздзэжьыщтых.

⁶Хъытыухэр зыхадзэхэм, пцэжъыябэхэр къаубытыгъэти, яхъытыухэр зэготхъыхэу аублагъ. ⁷Ягъусэхэу адрэ къуашъом исхэр къэкІонхэшъ, къадэІэпыІэнхэу Іэ афашІыгъ. Ахэр къакІохи, чІэбынкІэ щынагъоу къошъуитІумэ пцэжъые арызэу ашІыгъ.

⁸Симон Петрэ ар зелъэгъум, Хьисэ ылъакъохэм адэжь зыщыридзыхи ыІуагъ:

–Сэ збгъодэкІ, Зиусхьан! Сэ сыпсэкІодышІэ цІыф.

⁹Ар зыкІиІуагъэр пцэжъыехэу къаубытыгъэхэр зэрэбагъэм пае, ежьыми адрэ игъусэхэми агучІэ изыгъагъэти ары. ¹⁰Ащ фэдэу Зеведей ыкъуитІоу Якъуби Иуани Симон дэлажьэщтыгъэхэми агучІэ изыгъагъ.

–Умыщын,– риІуагъ Хьисэ Симон. –Пцэжъые къэуубытыным пае, ыуж узэритыгъэм фэдэу, джы къыщегъэжьагъэу цІыфхэр сэ сигъогу къытебгъэхьащтых.

¹¹ЕтІанэ ахэмэ якъуашъохэр псым къыхалъэшъужьхи, зэпстэури къагъани, Хьисэ ыуж ихьагъэх.

 

Хьисэ шъоджэ уз Іае зиІэ лІы горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 8:1-4; Марк 1:40-45)

 

¹²Хьисэ къалэ горэм щыІэу, лІы горэ шъоджэ уз Іаер ыпкъ хизэу къэкІуагъ. Ащ Хьисэ зэрилъэгъугъэм тетэу, чІыгум бгъэгукІэ зыщыридзыхи елъэІугъ:

–Тхьаматэ, уфаемэ сыбгъэхъужьын плъэкІыщт.

¹³Хьисэ ыІэ ыщэий, теІаби* къыІуагъ:

–Сыфай, псаоу хъужь!

Ардэдэм шъоджэ узыр а лІым хэкІыжьыгъ. ¹⁴Хьисэ ащ фигъэпытэу риІуагъ:

–Мыр зыми емыІотэжь, ау дин пащэм ыдэжь кІуи, зегъэлъэгъу. Узэрэхъужьыгъэм пае, пегъымбар Мусэ иунашъо тетэу къурмэн шІы. Ар узэрэхъужьыгъэмкІэ цІыфхэм апашъхьэ шыхьат щыхъущт.

 

5:13 теІаби – шъоджэ уз Іае зиІэм утеІабэ хъущтыгъэп.

¹⁵ Ау Хьисэ икъэбар ыпэм нахьи нахьыбэу цІыфмэ ахэхьагъэу хъугъэ. Арэущтэу цІыф купышхохэр Хьисэ къыІохэрэм къядэІунхэу, яузхэри рагъэгъэхъужьынхэу ыдэжь къакІохэу хъугъэ. ¹⁶Ау Хьисэ цІыфмэ ахэкІызэ, Іудзыгъэ чІыпІэхэм Тхьэм щелъэІуным пае, кІонэу ихабзэу щытыгъ.

 

Хьисэ лІы горэу зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытагъэр зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 9:1-8; Марк 2:1-12)

 

¹⁷ Зы мафэ горэм Хьисэ цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэщтыгъэх. Галилей хэкум щыщ къоджэ пстэуми, Иудей хэкум щыщ къоджэ пстэуми, Ерусалими къарыкІыгъэхэу, фарисейхэри* Тэурат егъэджэкІо пащэхэри* Хьисэ къедэІущтыгъэ цІыфхэм ахэсыгъэх. Сымаджэхэр ыгъэхъужьынхэу Зиусхьаным ыкІуачІэ Хьисэ хэлъыгъ. ¹⁸Джащыгъум лІы горэу зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытагъэр пІуаблэм телъэу нэбгырэ заулэмэ къахьызэ, Хьисэ ыпашъхьэ ралъхьаным пае, унэм рахьанэу пылъыгъэх. ¹⁹ Ау цІыфхэр зэрэбагъэм къыхэкІыкІэ сымаджэр унэм рахьан алъэкІыгъэп. Арэущтэу зэхъум, унашъхьэм дэкІуаехи, унашъхьэм щыщ тырахи, сымаджэр пІуаблэм телъэу, цІыф пстэуми къалъэгъоу Хьисэ ыпашъхьэ къыратІупщэхыгъ.

²⁰Ахэмэ яшІошъхъуныгъэ зелъэгъум, Хьисэ а лІым риІуагъ:

–УипсэкІодхэр къыпфэгъугъэх.

²¹ Ар зеІом, Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ фарисейхэмрэ агухэмкІэ аІоу аублагъ:

–Хэта мыр? Тхьэр егъэпцІыба? Тхьэм нэмыкІэу, хэта псэкІодхэр зыгъэгъун зылъэкІырэр?

²² Ау Хьисэ ахэмэ агухэм арылъыр ешІэти ариІуагъ:

–Сыд пае ащ фэдэ Іофхэр шъо шъугукІэ шъуІора? ²³Тара нахь псынкІагъор,

 

5:17 фарисейхэр – джуртхэм ащыщхэу диным рыкІорэ цІыф купэу щытыгъэх. Ахэр Тэурат хабзэм итхэмрэ ятэжъхэм къакІэныжьыгъэ хабзэхэмрэ агу етыгъэу апылъыщтыгъэх.

5:17 Тэурат егъэджэкІо пащэхэр – Тэурат хабзэм итхэмрэ джуртхэм адрэ тхылъ лъапІэхэу яІэхэм арытхэмрэ цІыфхэм агурызыгъаІоу щытыгъэ пащэхэр ары.

 

«УипсэкІодхэр къыпфэгъугъэх», пІоныр ара, хьауми «Къэтэджи къэкІухь», пІоныр ара? ²⁴Ау къэшъушІэным пае, Щыф Лъэпкъым ы Къо* псэкІодхэр ыгъэгъунхэу дунаим тетыгъо зэрэщыриІэр, – джащыгъум Хьисэ лІэу зыІэпкъ-лъэпкъ узым зэкІиубытагъэу щытым риІуагъ: –Сэ осэІо, къэтэджи, уипІуаблэ къашти, шъуадэжь кІожь!

²⁵ Ардэдэм а лІыр ахэмэ апашъхьэ къыщытэджи, пІуаблэу зытелъыгъэр зыдиштэжьи, Тхьэм щытхъу фишІызэ, ядэжь кІожьыгъэ. ²⁶ЗэкІэми агучІэ изыгъэу Тхьэм щытхъу фашІыщтыгъ. Щынагъэхэу къаІощтыгъ:

–Сыда гъэшІэгъонышху тэ непэ тлъэгъугъэр!

 

Хьисэ игъогу рыкІонэу Левый къызэреджагъэр

(Маттэ 9:9-13; Марк 2:13-17)

 

²⁷ Ащ нэуж Хьисэ къызыдэкІым, хьакъулахь ахъщэ зыщыхахырэ унэм Іусэу, хьакъулахь ахъщэр хэзыхырэ лІы горэу Левый зыцІэр ылъэгъугъ.

–Сауж къырыкІу,– риІуагъ Хьисэ. ²⁸Левый къэтэджи, зэкІэри къыгъани, Хьисэ ыуж ихьагъ.

²⁹ЕтІанэ Левый иунэ ешхэ-ешъошхо Хьисэ щыфишІыгъ. Хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэмрэ нэмыкІ хьакІэхэмрэ бэ хъухэу Іанэм пэсыгъэх. ³⁰Арэущтэу залъэгъум, фарисейхэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ ар агу римыхьэу, Хьисэ игъогу рыкІохэрэм араІуагъ:

–Хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэмрэ псэкІод зышІэхэрэмрэ сыда шъузкІадашхэрэр ыкІи шъузкІадешъорэр?

³¹ –Псаухэр арэп Іазэ зищыкІагъэхэр, сымаджэхэр ары нахь,– ариІожьыгъ Хьисэ. ³² –Шъыпкъагъэ зиІэ цІыфхэм сяджэнэу арэп сыкъызфэкІуагъэр, псэкІод зышІэхэрэр япсэкІодхэм афыкІэгъожьынхэм пае, сяджэнэу ары нахь.

 

5:24 ЦІыф Лъэпкъым ы Къо – «ЦІыф Лъэпкъым ы Къо фэдэу уашъом иошъуапщэхэм ахэтэу, зыгорэ къехыгъ», пегъымбар Даниил къыІогъэгъэ гущыІэхэр Хьисэ ежь ышъхьэ пае ыІожьыгъэх. ЦІыф Лъэпкъым ы Къоу зиунэр уашъом щыІэу, уашъом къехыгъэр Хьисэ ары (Иуан 3:13). Гъощагъэхэм алъыхъузэ, мыкІодхэу къыгъэнэжьынхэм пае, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къэкІуагъ (Лука 19:10). ЦІыфыбэмэ апае шъхьэщэфыжьэу ыпсэ ытыным пае, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къэкІуагъ (Марк 10:45). ЛІагъэхэм къахэтэджыкІыжьын фэягъ (Маттэ 17:9). Ежь Ятэ ищытхъушхо иІэу, дунаим ицІыфхэм хьыкум атришІыхьаным пае, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо дунаим къэкІожьыщт (Маттэ 25:31).

 

Джурт тхьаматэхэр нэкІыным ехьылІагъэу Хьисэ къызэреупчІыгъэхэр

(Маттэ 9:14-17; Марк 2:18-22)

 

³³ Фарисейхэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ Хьисэ къыраІуагъ:

–Иуан игъогу рыкІохэрэм бэрэ анэкІы* ыкІи Тхьэм елъэІух, фарисейхэмэ ягъогу рыкІохэрэри ары, ау о уигъогу рыкІохэрэр машхэх ыкІи ешъох.

³⁴–Шъаор ягъусэфэкІэ, шъаом игъусэхэр жъугъэнэкІынха?– ариІожьыгъ Хьисэ ахэмэ. ³⁵–Ау шъаор затырахыщт мафэхэр къэкІощтых. А мафэхэр къызыкІохэкІэ, анэкІыщт.

³⁶Джащыгъум зы гъэсэпэ къэбар ариІуагъ:

–Зыми идэжьын щыгъыныкІэм къыпитхъэу, щыгъыныжъым тыридэрэп. Арэущтэу ышІымэ, щыгъыныкІэр зэІитхъыжьынышъ, щыгъыныкІэм щыщэу идэжьыныр щыгъыныжъым екІущтэп. ³⁷Джащ фэдэу зыми сэнэпс шІыгъакІэр шъонтыжъхэм аригъахъорэп. Арэущтэу ышІымэ, сэнэпс шІыгъакІэм шъонтхэр къызэгуитхъынхэшъ, сэнэпсри къичъыжьыщт, шъонтхэри кІодыщтых. ³⁸ Ау сэнэпс шІыгъакІэр шъонтыкІэхэм арагъахъон фае. Ащыгъум тІури мыкІодхэу къэнэжьыщтых. ³⁹Сэнэпсыжъ ешъуагъэм сэнэпс шІыгъакІэм ыгу еIущтэп; сыда пІомэ сэнэпсыжъыр нахь дэгъоу еІошъ ары.

 

 

ЯХЭНЭРЭШЪХЬ

 

Хьисэ игъогу рыкІохэрэм шэмбэт мафэм коцышъхьэхэр къызэрэпачыгъэхэр

(Маттэ 12:1-8; Марк 2:23-28)

 

Шэмбэт мафэ горэм Хьисэ коц хьасэхэм ахэтэу кІозэ, игъогу рыкІохэрэм коцышъхьэхэр къыпачыхэзэ, ІэгукІэ аІотыхэзэ ашхыщтыгъэх. ²Фарисей заулэмэ аІуагъ:

 

5:33 анэкІы – агухэмкІэ фаехэу, ахэр тхьамафэ къэс мэфитІо анэкІыщтыгъ.

 

–Шэмбэт мафэм хабзэкІэ пшІэ мыхъущтыр* сыд пае шъушІэра?

³ –Даутэрэ игъусэхэмрэ мэлакІэ лІэхэ зэхъум, ащ ышІагъэм шъуеджагъэба?– ариІожьыгъ Хьисэ ахэмэ. ⁴–Ар Тхьэм иунэ ихьи, цІыфхэм Тхьэм ыпашъхьэ агъэтІылъыгъэ хьалыгъур* ышти ышхыгъ, игъусэхэми аригъэшхыгъ. А хьалыгъур дин пащэхэм анэмыкІ хабзэкІэ зыгорэм ышхы мыхъунэу щытыгъ.

⁵ЕтІанэ Хьисэ ариІуагъ:

–ЦІыф Лъэпкъым ы Къо шэмбэт мафэм итхьамат.

 

Хьисэ зыІэ лъэныкъо пыгъукІыгъэу щыт лІы горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 12:9-14; Марк 3:1-6)

 

⁶НэмыкІ шэмбэт мафэ горэм Хьисэ синэгогум чІахьи, цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэщтыгъэх. ЗыІэ джабгъу пыгъукІыгъэу щыт лІы горэ ащ дэжьым чІэтыгъ. ⁷Шэмбэт мафэм тефэу Хьисэ а лІыр ыгъэхъужьыщтмэ, Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ фарисейхэмрэ Хьисэ еплъакІощтыгъэх, зэрагъэмысэн Іоф горэ къагъотыным пае. ⁸Ау Хьисэ ахэмэ агухэм арылъыр ышІагъ, лІэу зыІэ лъэныкъо пыгъукІыгъэми риІуагъ:

–Къэтэджи, мо утыгум къихь.

ЛІыр къэтэджи, утыгум къихьагъ. ⁹ЕтІанэ Хьисэ ахэмэ ариІуагъ:

–Сэ сышъоупчІы. Шэмбэт мафэм шІугъэ пшІэныр ара, хьауми бзэджагъэ пшІэныр ара хабзэкІэ хъущтыр, псэ мыкІодэу къэбгъэнэжьыныр ара, хьауми бгъэкІодыныр ара?

¹⁰ЕтІанэ ахэмэ зэкІэмэ ахаплъи, а лІым риІуагъ:

–О пІэ къэщэй.

ЛІым ыІэ къыщэий, адрэ Іэм фэдэу хъужьыгъ. ¹¹ Ау ахэр губжыным

 

6:2 пшІэ мыхъущтыр – Мусэ и Тэурат хабзэ иунашъо тетэу, шэмбэт мафэм лэжьыгъэ къэпхыныр мыхъунэу щытыгъ. Еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 34:21.

6:4 цІыфхэм Тхьэм ыпашъхьэ агъэтІылъыгъэ хьалыгъур – еплъ Пегъымбар Мусэ ящэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 24:5-9.

 

къызэкІигъаплъэхи, Хьисэ рашІэщтымкІэ зэупчІыжьыщтыгъэх.

 

Хьисэ апостол нэбгырэ пшІыкІутІур къызэрэхихыгъэхэр

(Маттэ 10:1-4; Марк 3:13-19)

 

¹² А мафэхэм Тхьэм елъэІуным пае, Хьисэ Іуашъхьэм дэкІоягъ. Тхьэм елъэІузэ, чэщыр зэкІэ ащ щигъэкІуагъ. ¹³ Нэф къызэрэшъэу, игъогу рыкІохэрэм къяджи, ахэмэ ащыщэу нэбгырэ пшІыкІутІу къахихи, апостолхэкІэ* яджагъ. А апостолхэр мыхэр арыгъэх: ¹⁴Симонэу ятІонэрэ цІэу Петрэ зыфиусыгъэр; ащ ышэу Индрыс; етІанэ Якъубэ, Иуан, Филипп, Варфоломей, ¹⁵Маттэ, Фомэ, Алфей ыкъо Якъубэ, Симонэу зихэгъэгу ыгу етыгъэу фэлажьэрэмкІэ* заджэхэрэр, ¹⁶Якъубэ ыкъо Иудэ, Иудэ Искариот. А Иудэ Искариот ары нэужым тетыгъо зиІэхэм Хьисэ аІэкІэзыгъэхьанэу щытыгъэр.

 

Хьисэ цІыф купышхом Тхьэм игущыІэхэр зэраригъашІэщтыгъэхэри зэригъэхъужьыщтыгъэхэри

(Маттэ 4:23-25)

 

¹⁷Ахэмэ ягъусэу Хьисэ къехыжьи, чІыпІэ зэшъхьэ-зэшъу горэм къыщыуцугъ. Игъогу рыкІохэрэм ащыщхэу зы купышхо а чІыпІэм щытыгъ. Ахэмэ анэмыкІэуи цІыф купышхо Иудей хэкум зэкІэ, Ерусалими, къалэхэу Тиррэ Сидонрэ* яхыІушъохэми къарыкІыхи, ащ дэжьым къыщызэрэугъоигъэх. ¹⁸Ахэр зэкІэ Хьисэ гущыІэхэу къыІохэрэм ядэІунхэуи яузхэр рагъэгъэхъужьынхэуи къэкІогъагъэх. ДжынэпцІэ Іаехэмэ къин зэрагъэщэчырэ цІыфхэри Хьисэ ыгъэхъужьыщтыгъэх.

 

6:13 апостол – нэмыкІ цІыф горэм ыцІэкІэ гущыІэнэуи Іоф ышІэнэуи фитыныгъэ зиІэр ары. Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІум «апостолхэкІэ» яджэх. Ахэр Хьисэ илІыкІохэу тетыгъо зэритыгъэхэр ары.

6:15 Симонэу зихэгъэгу ыгу етыгъэу фэлажьэрэмкІэ заджэхэрэр – ар Палестинэ хэгъэгум фэлажьэрэ цІыф куп горэм щыщыгъэнкІи мэхъу. Рим (Рум) къэралыгъошхом щыщхэу яхэгъэгу ашІозыубытыгъэхэм къатырахыжьыным а купым хэтхэр ыуж итыгъэх.

6:17 къалэхэу Тиррэ Сидонрэ – ахэр хымэ къалэхэу Галилей хэкум итемыр лъэныкъомкІэ хыІушъом Іутыгъэхэр ары.

 

¹⁹Сымэджэ пстэури ытъэхъужьынхэу кІуачІэ ыпкъ къыхэкІэу зэрэщытыгъэм пае, цІыфхэр зэкІэ зэрэнэсынхэм ыуж итыгъэх.

 

Сыхьатмафэ ежьагъэхэри сыхьатмыгъо ежьагъэхэри

(Маттэ 5:1-12)

 

²⁰Хьисэ игъогу рыкІохэрэм яплъи къыІуагъ:

–Сыхьатмафэ шъуежьагъ, шъо тхьамыкІэхэр,

сыда пІомэ Тхьэм и Тетыгъошхо* ыІэчІэгъ шъучІэт.

²¹ Сыхьатмафэ шъуежьагъ, шъо джы мэлакІэ лІэхэрэр,

сыда пІомэ шъо зыжъугъэшхэкІыжьыщт.

Сыхьатмафэ шъуежьагъ, шъо джы гъыхэрэр,

сыда пІомэ шъугушІожьыщт.

²²Сыхьатмафэ шъуежьагъ,

ЦІыф Лъэпкъым ы Къо* игъогу шъузэрэрыкІорэм пае,

цІыфхэмэ шъуауджэгъумэ, шъузыхадзымэ, къышъохъонхэмэ,

шъуцІи Іае ашІымэ.

²³ А мафэм шъугушІу, шъузэрэгушІорэм пае, шъудэпкІай,

сыда пІомэ Тхьэм уашъом ІахьышІоу къыщышъуфигъэшъошэщтыр ины.

А цІыфхэмэ ятэжъхэм пегъымбармэ арэущтэу арашІэщтыгъ.

²⁴ Ау сыхьатмыгъо шъуежьагъ, шъо байхэр,

сыда пІомэ шъугу зыгъэтхъэн Іофхэр жъугъотыгъахэх.

²⁵ Сыхьатмыгъо шъуежьагъ, джы зызыгъэшхэкІыгъэхэр,

сыда пІомэ мэлакІэ шъулІэжьыщт.

Сыхьатмыгъо шъуежьагъ, джы гушІохэрэр,

сыда пІомэ шъугъыщт ыкІи шъупыхьажьыщт.

 

6:20 Тхьэм и Тетыгъошхо – Тхьэм мы дунаими, мы дунаим ицІыфхэми тетыгъошхоуи лъэкІыныгъэшхоуи афыриІэр ары. Инджылыр Тхьэм и Тетыгъошхо зытегущыІэкІэ, зыфиІорэр загъорэ мы уахътэм Тхьэм тетыгъошхоу иІэр ары, загъори къэкІощт уахътэм Тхьэм тетыгъошхоу иІэщтыр ары, загъори Тхьэм ыдэжь мыкІодыжьын щыІэныгъэ щыуиІэныр ары.

6:22 ЦІыф Лъэпкъым ы Къо – еплъ 5:24.

 

²⁶ Сыхьатмыгъо шъуежьагъ, зэкІэ цІыфхэр къышъущытхъухэмэ,

сыда пІомэ а цІыфхэм ятэжъхэм арэущтэу пегъымбар нэпцІхэм арашІэщтыгъ.

 

Шъуипыйхэр шІу шъулъэгъух

(Маттэ 5:38-48; 7:12а)

 

²⁷–Ау шъо къысэдэІухэрэм шъосэІо. Шъуипыйхэр шІу шъулъэгъух, шъузыуджэгъухэрэми шІу афашъушІ. ²⁸ Къышъобгыхэрэми Тхьэм ынэшІу къащифэнэу шъуафелъэІу, ІаекІэ къыжъудэзекІохэрэми шІукІэ Тхьэм шъуафелъэІу. ²⁹О унэкІушъо лъэныкъо къеорэм адрэ нэкІушъори фэгъаз. О уищыгъын кІыІутелъ птезыхырэм джанэри къыфэгъан. ³⁰Хэтми зыгорэкІэ къыолъэІурэм ет, уихьапщыпхэр птезыхырэми къыуитыжьынэу емыІу. ³¹ ЦІыфхэр шъо къыжъудэзекІонхэу шъузэрэфаем фэдэу, шъори ахэмэ шъуадэзекІу.

³² –ШІу шъузылъэгъухэрэм язакъоу шІу шъулъэгъухэмэ, шъоркІэ сыд фэдэ щытхъуа ащ хэлъыр? ПсэкІод зышІэхэрэм ежьхэр шІу къэзылъэгъухэрэр шІу алъэгъужьхэба? ³³ ШІугъэ къышъуфэзышІэрэ цІыфхэм шІу афашъушІэжьмэ, шъоркІэ сыд фэдэ щытхъуа ащ хэлъыр? ПсэкІод зышІэхэрэм арыба ашІырэр? ³⁴КъышъуатыжьынкІэ шъузыщыгугъыхэрэм чІыфэ яшъутымэ, шъоркІэ сыд фэдэ щытхъуа ащ хэлъыр? ПсэкІод зышІэхэрэм адрэ псэкІод зышІэхэрэм чІыфэ араты, аратыгъэм фэдиз къаІахыжьынэу щыгугъыхэу. ³⁵Ау шъуипыйхэр шІу шъулъэгъух, шІу афашъушІ, къышъуатыжьынкІэ шъущымыгугъэу чІыфи яшъут. Арэущтэу зышъушІыкІэ, Тхьэм ІахьышІоу къэшъуфигъэшъошэщтыр ины хъущт, анахь Иным ибынхэуи шъущытышт; сыда пІомэ цІыфхэу шІу зыфаІорэр къызыгурымыІохэрэмкІи цІыф бзаджэхэмкІи Тхьэр шІу. ³⁶Шъуятэ лъапІэ гукІэгъу зэриІэм фэдэу, шъори гукІэгъу зижъугъаІ.

 

Зыми хьыкум тешъумышІыхь

(Маттэ 7:1-5)

 

³⁷–3ыми хьыкум тешъумышІыхь, Тхьэми хьыкум къышъутыришІыхьащтэп. Зы цІыфи шъумыгъэмыси, Тхьэми шъуигъэмысэщтэп. ЦІыфхэм афэжъугъэгъу, Тхьэми

шъуигъэмысэщтэп. ЦІыфхэм афэжъугъэгъу, Тхьэми къышъуфигъэгъущт. ³⁸ ЦІыфхэм яшъути, Тхьэм шъо къышъуитыщт. Шъуишапхъэ гъэсысыгъэу, иубагъэу, изэу къелыжьыгъэу Тхьэм къышъуфишІэжьыщт; сыда пІомэ шъо шапхъэу зэрэшъушырэм фэдэ шапхъэкІэ Тхьэм шъо къышъуфишыжьыщт.

³⁹ЕтІанэ Хьисэ зы гущыІэжъ горэ ариІуагъ: –Зы нэшъум адрэ нэшъур зэрищэн ылъэкІына? ТІури машэм ифэнхэба? ⁴⁰ ЕджакІор езыгъаджэрэм нахьи нахь инэп, ау хэти зэкІэ зэригъэшІагъэ зыхъукІэ, езыгъаджэрэм фэдэу мэхъу.

⁴¹ –О унэ пкъэоу кІэлъым гу лъымытэу, пхъэцалэу о пшы* ынэ кІэлъыр сыд пае плъэгъура? ⁴²0 унэ пкъэоу кІэлъыр умылъэгъоу, сыдэущтэу пшы епІон плъэкІыра, «Пхъэцалэу о унэ кІэлъыр къычІэсэгъэх, сшы?» О нэпитІу зиІэр, ыпэ рапшІэу пкъэоу о унэ кІэлъыр къыкІэхыжьи, етІанэ пхъэцалэу о пшы ынэ кІэлъыр къызэрэкІэпхыжьыщтыр нафэу плъэгъущт.

 

Чъыгыр зыфэдэр къыпыкІэрэмкІэ къэпшІэщт

(Маттэ 7:17-20; 12:346-35)

 

⁴³ –ЧъыгышІум дэй къыпыкІэрэп, чъыг дэими шІу къыпыкІэрэп. ⁴⁴ Сыдрэ чъыги зыфэдэр къыпыкІэрэмкІэ къэпшІэщт. Пырэжъые куандэм ынджыр къыпачырэп, шхъуми сэнашъхьэ къыпачырэп. ⁴⁵ ЦІыфышІум ыгу илъ шІугъэм шІугъэ къыхехы, цІыф бзаджэми ыгу илъ бзэджагъэм бзэджагъэ къыхехы; сыда пІомэ жэм къыдэкІырэр гум илъыр ары.

 

Унэ зышІырэ лІы Іушымрэ унэ зышІырэ лІы акъылынчъэмрэ

(Маттэ 7:24-27)

 

⁴⁶–Сыд пае «Зиусхьан! Зиусхьан!» шъуІоу къысашъуІора, сэ сІорэр шъумыгъэцакІэу? ⁴⁷Хэти садэжь къакІоу, сигущыІэхэр зэхэзыхэу, ахэри

 

6:41 о пшы – зы диным рыкІохэрэр зэкъошхэу мэхъух.

 

зыгъэцакIэрэр зыфэдэр шъозгъэшІэщт. ⁴⁸Ар зыфэдэр унэ зышІырэ лІэу чІыгур куоу къэзытІэу, унэ лъапсэр мыжъо пытэм тезышІыхьагъэр ары. Псышхор къызеум, псым иорхэр а унэм еуагъэх, ау а унэр пытэу зэрашІыгъэм пае, агъэхъыен алъэкІыгъэп. ⁴⁹Ау сигущыІэхэр зэхэзыхэу, ахэри зымыгъэцакІэрэр зыфэдэр лІэу зиунэ лъэпсэ пытэ имыІэу, чІыгушъхьэм тезышІыхьагъэр ары. Псым иорхэр а унэм къызэреохэу, къызэхэуагъ. А унэр къызызэхаоми, Іае дэдэу къызэхэуагъ.

 

 

ЯБЛЭНЭРЭШЪХЬ

 

Хьисэ дзэ пащэм иунэІут зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 8:5-13; Иуан 4:43-54)

 

Хьисэ а гущыІэхэм зэкІэ цІыфхэр зарегъэдэІухэ ужым, Капернаум къалэм дэхьагъ. ²Дзэ пащэ горэм шІу ылъэгъурэ унэІут горэ иІагъ. А унэІутыр лІэным нэсыгъэу сымаджэу щылъыгъ. ³Дзэ пащэм Хьисэ икъэбар зызэхехым, Хьисэ къэкІонышъ, иунэІут ыгъэхъужьынэу джуртхэм янахьыжъхэм* ащыщхэу заулэ лъэІуакІоу ыдэжь ыгъэкІуагъэх. ⁴Ахэр Хьисэ ыдэжь къызэкІохэм, лъэшэу елъэІухэзэ раІуагъ:

–О ар ащ фэпшІэнэу ифэшъуаш, ⁵ сыда пІомэ тэ тлъэпкъ шІу елъэгъу, тисинэгогуи тфаригъэшІыгъ.

⁶Хьисэ адишти адэкІуагъ.

Дзэ пащэм иунэ пэблагъэхэ зэхъум, дзэ пащэм иныбджэгъухэр Хьисэ къыпигъэгъокІыхи къыраригъэІуагъ:

-Тхьаматэ, зымыгъэулэу, о сэ сиунэ укъихьанэу сифэшъуашэп. ⁷Ар сифэмышъуашэу зэрэщытым пае, уадэжь сэ сшъхьэкІэ сыкъэкІонэуи зыфэзгъэшъошагъэп. Ау зы гущыІэ закъо къаІуи, унашъо шІи, сиунэІут хъужьыщт. ⁸Сэри лІы горэм иунашъо ыІэчІэгъ сычІэт, сэ сиунашъуи ыІэчІэгъ дзэлІхэр чІэтых. Зыгорэм «КІо» есІомэ, кІощт. Адрэми «КъакІо» есІомэ, къэкІощт. СиунэІути «Мыр шІэ» есІомэ, ышІэщт.

 

7:3 нахьыжъхэр – лъытэныгъэ зиІэ джурт дин тхьаматэ купэу щытыгъэх. Ахэмэ ащыщхэу заулэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщыгъэх.

 

⁹Хьисэ ар зызэхехым, а лІыр ыгъэшІэгъуагъ, ыуж ит цІыф купышхоми зыфигъази ариІуагъ:

–Сэ шъосэІо, мыщ фэдэ шІошъхъуныгъэ зиІэ цІыф горэ Израил хэгъэгуми изгъотагъэп.

¹⁰ЕтІанэ лІыкІохэм унэм агъэзэжьыгъ. Къызагъэзэжьым, унэІутыр хъужьыгъэу къагъотыжьыгъ.

 

Наин къалэм щыщ шъузабэм икІалэу лІагъэр Хьисэ

къызэригъэтэджыжьыгъэр

 

¹¹Охътэ тІэкІу тешІагъэу Хьисэ Наин зыцІэ къалэм кІуагъэ. Игъогу рыкІохэрэри цІыф купышхори игъусэхэу кІощтыгъэх. ¹² Хьисэ къэлапчъэм игъунэгъу зэхъум, хьадэ горэ къыдахыщтыгъ. Ар шъузабэ горэм ыкъо закъоу щытыгъ. ЦІыф купышхуи къалэм щыщэу шъузабэм игъусагъ. ¹³3иусхьаным шъузабэр зелъэгъум, ыгу егъуи мырэущтэу риІуагъ:

–Умыгъ, тян.

¹⁴ЕтІанэ пхъэмбаим бгъодахьи, ащ теІэбагъ. Хьадэр зыхьыхэрэр къызэтеуцуагъэх. ЕтІанэ Хьисэ къыІуагъ:

–А кІал, къэтэдж, осэІо!

¹⁵ Ар зеІом, кІалэу лІагъэр къэтэджыжьи, къэгущыІэу фежьагъ. Хьисэи ащ янэ ар ритыжьыгъ.

¹⁶Ахэмэ зэкІэми щынэгъошхо агу къихьагъ, Тхьэми щытхъу фашІэу аIуагъ:

–Пегъымбарышхо къытхэкІыгъ. Тхьэр нэшІукІэ ылъэпкъ къеплъыгъ.

¹⁷Хьисэ ышІагъэм икъэбар зэкІэ Иудей хэкуми зэкІэ Іэгъо-благъоми ащыІугъ.

 

УмэхъакІо Иуан лІыкІохэр Хьисэ ыдэжь зэригъэкІуагъэхэр

(Маттэ 11:2-19)

 

¹⁸ Мы Іофхэр зэкІэ Иуан игъогу рыкІохэрэм ежьым раІотэжьыгъэх. ¹⁹Ахэмэ ащыщхэу нэбгыритІу Иуан къяджи, Зиусхьаным дэжь ыгъэкІуагъэх мырэущтэу еупчІынхэу:

–Ора къэкІон фаер, хьауми нэмыкІ горэм тыпэплъэн фая?

²⁰ А нэбгыритІур Хьисэ ыдэжь къызэкІохэм, къаІуагъ:

 

–УмэхъэкІо Иуан тыкъыоупчІынэу уадэжь тыкъигъэкІуагъ: «Ора къэкІон фаер, хьауми нэмыкІ горэм тыпэплъэн фая?»

²¹А мафэхэм сымаджэ Іаджи, уз Іае зиІэ Іаджи, джынапцІэ зыхэс цІыф Іаджи Хьисэ ыгъэхъужьыгъэх. Нэшъу Іаджи къыгъэплъэжьыгъэх. ²²Хьисэ ахэмэ ариІожьыгъ:

–Жъугъэзэжьи, Іофэу шъулъэгъугъэхэмрэ зэхэшъухыгъэхэмрэ Иуан ешъуІотэжьых: Нэшъухэр къэплъэжьых, лъащэхэр тэрэзэу мэзекІожьых, шъоджэ уз Іаер зиІэхэр псаухэу, къабзэхэу мэхъужьых, дэгухэми зэхахыжьы, лІагъэхэр къэтэджыжьых, тхьамыкІэхэми къэбарышІур зэхахы. ²³Сэщ пае зыгу мыхъун къизымыгъахьэрэр сыхьатмафэ ежьагъ.

²⁴Иуан илІыкІохэр зыІокІыжьхэм, Хьисэ цІыф купышхохэм Иуан ехьылІагъэу ариІоу ыублагъ:

–Шъоф нэкІым шъузыдэкІым, сыда шъулъэгъунэу шъузыфэягъэр? Жьыбгъэм ыгъэсысырэ къамыл шъулъэгъунэу арыгъа? ²⁵Армырмэ, сыда шъулъэгъунэу шъузыфэягъэр ащ дэжьым шъузыдэкІым? Дахэу фэпагъэу зы лІы гора? Дэхэ дэдэу фэпагъэхэу, псэукІэшІу зиІэхэр зэрысхэр пачъыхьэхэм яунэшхохэр ары. ²⁶Адэ, сыда шъулъэгъунэу шъузыфэягъэр ащ дэжьым шъузыдэкІым? Пегъымбара? Сэ шъосэІо, ар пегъымбар къодыеп, ар пегъымбарым нахьи нахь ин. ²⁷Ар лІыкІоу зикъэбар Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм мырэущтэу арытыр ары:* «Мары, уапэ рапшІэу силІыкІо къэсэгъакІо, ащ о уигъогу пфигъэпсыщт».

²⁸ –Сэ шъосэІо, бзылъфыгъэхэм къакІэхъуагъэхэм ащыщэу, умэхъэкІо Иуан нахьи нахь ин щыІэп. Ау щытми, Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэт цІыфхэм ащыщэу анахь цІыкІури Иуан нахьи нахь ин.

²⁹Хьисэ гущыІэхэу къыІуагъэхэм ядэІущтыгъэ цІыф пстэуми, хьакъулахь ахъщэр* хэзыххэрэри ахэмэ ахэтхэу, Тхьэм игущыІэхэр зафэу алъытагъэх. Ахэр

 

7:27 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытыр – еплъ Пегъымбар Малахие тхылъэу ытхыгъэм 3:1.

7:29 хьакъулахь ахъщэр – цІыфхэр къалэ горэм дахьэхэ е дэкІыхэ зыхъукІэ, псэуалъэхэу, хьапщыпхэу, лэжьыгъэхэу яІэхэм Рим (Рум) къэралыгъошхом (хьыкумэтым) ахъщэу атырилъхьащтыгъэр ары.

ЦІыфхэм, анахьэу дин тхьаматэхэм, хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэр зэрапэсыщтыгъэхэп, гъэнэфэгъэ дин унашъохэр къырамыдзэхэу зэрэщытыгъэхэм пае.

 

 

арыгъэх Иуан зезыгъэумэхъыгъэхэр. ³⁰Ау фарисейхэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ ашІэн фаеу Тхьэр зыфаер адагъэп. Ахэр арыгъэх Иуан зезымыгъэумэхъыгъэхэр.

³¹ –Джырэ цІыфхэр сыда зыфэзгъэдэщтыр?– къыІуагъ Хьисэ. –Сыд ахэр зыфэдэхэр? ³² Урамым тес кІалэхэу мырэущтэу зыІохэу, зэджэжьхэрэм афэдэх:

«Къамылым тышъуфепщагъэ пэтми, шъо шъукъэшъуагъэп;

тэ гъыбзэ къышъуфэтІуагъэ пэтми, шъо шъугъыгъэп».

^З3–Сыда пІомэ умэхъэкІо Иуан къэкІуагъ. Ащ хьалыгъу ымышхэу щыт, сэнэпси емышъоу щыт. «Ащ джынапцІэ хэс», шъоІо. ³⁴ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къэкІуагъ. Ар машхэ ыкІи ешъо. «Шхэнешъоныр зикІасэу, хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэмрэ псэкІод зышІэхэрэмрэ яныбджэгъу», шъоІо. ³⁵ АрышъхьакІэ Тхьэм иакъылышIуагъэ зыдэгъэ пстэуми а акъылышIуагъэр къагъэшъыпкъэжьы.

 

 

Хьисэ псэкІодышІэ бзылъфыгъэ хэтакІо горэм ипсэкІодхэр

зэрэфигъэгъугъэхэр

 

³⁶Фарисейхэм ащыщэу зыгорэм Хьисэ ыгъэшхэнэу ригъэблэгъагъ. Хьисэ фарисеим иунэ ихьи, Іанэм пэтІысхьагъ. ³⁷ Къалэм щыщэу зы псэкІодышІэ бзылъфыгъэ хэтакІо горэм Хьисэ фарисеим иунэ щышхэнэу зэреблэгъагъэр къышІагъ. Алавастэр зыцІэ мыжъом хэшІыкІыгъэу, зы апч горэу осэшхо зиІэ дагъэ зэрытыр къыздихьи къэкІуагъ. ³⁸Хьисэ ыкІыбкІэ къыбгъодахьи, лъэшэу зэрэгъыгъэм пае, ынэпсыхэмкІэ Хьисэ ылъакъохэр ыгъэуцІынхэу къыублагъ. ЕтІанэ Хьисэ ылъакъохэр ышъхьацыкІэ ылъэкІыжьыгъэх, ылъакъохэм ябэугъ, осэшхо зиІэ дагъэм щыщи ащифагъ.

³⁹Фарисеу Хьисэ къезыгъэблэгъагъэм ар зелъэгъум, ыгукІэ ыІуагъ:

–Мыр пегъымбарэу щытыгъэмэ, мы бзылъфыгъэу къынэсырэр зыфэдэр, псэкІодышІэ бзылъфыгъэ хэтакІоу зэрэщытыр ышІэщтыгъ.

 

хьащтыгъэх. Игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур игъусагъэх. ² ДжынапцІэхэр зыхифыгъэхэу, зиузхэр ыгъэхъужьыгъэхэу бзылъфыгъэ заули игъусагъэх: Магдалэ къуаджэм щыщ Мерэмэу Хьисэ джынэпцІибл зыхифыгъагъэр, ³ етІанэ пщэу Ирод* иунэзехьэу Хузэ зыцІэм ишъхьэгъусэ Иуаннэ, етІанэ Сусанни, ащ нэмыкІыбэхэри. А бзылъфыгъэхэм ямылъкукІэ Хьисэрэ игъогу рыкІохэрэмрэ ІэпыІэгъу афэхъущтыгъэх.

 

 

Чылапхъэ зыпхъырэм ехьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

(Маттэ 13:1-9; Марк 4:1-9)

 

⁴Ащ нэужым цІыф купышхо къэзэрэугъоигъэу, тэдрэ къуаджэм къикІыгъэ цІыфхэри Хьисэ ыдэжь къызэкІохэм, мы гъэсэпэ тхыдэр афиІотагъ:

⁵ –Зы лІы горэ чылапхъэ ыпхъынэу дэкІыгъ. Чылапхъэр ыпхъызэ, ащ щыщ тІэкІу гъогум тетэкъуагъ. ЦІыфхэм ар лъэгукІэ аубагъ, ошъогу бзыухэми ашыпыгъ. ⁶ТІэкІуи чІыгу мыжъуалъэм тетэкъуагъ. Ахэр къызыхэкІыхэм, псы агъотыгъэпти, гъужьыгъэх. ⁷НэмыкІ тІэкІуи панэхэм ахэтэкъуагъ. Панэхэр ахэмэ ягъусэхэу къэкІыхи, чылапхъэу къыхэкІыгъэхэр атхьалагъэх. ⁸ ЕтІани зы тІэкІуи чІыгу дэгъум хэтэкъуагъ. Ахэр къэкІыхи, шъхьэхэр къапыкІэхи, зы шъхьэ налъэм коцишъэ къикІагъ.

Ар Хьисэ къызеІо нэужым, мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

–РыдэІонэу тхьакІумэ зиІэм зэхерэх.

 

Хьисэ цІыфхэм Іофхэр аригъашІэхэзэ, гъэсэпэ тхыдэхэр къызыкІафиІотэщтыгъэхэр

(Маттэ 13:10-17; Марк 4:10-12)

 

⁹Игъогу рыкІохэрэр Хьисэ къеупчІыгъэх:

–Мы гъэсэпэ тхыдэм сыда къикІырэр?

¹⁰–Тхьэм и Тетыгъошхо ишъэфхэр шъушІэнхэу Тхьэм фитыныгъэ къышъуитыгъ,– къыІуагъ Хьисэ, –ау нэмыкІ цІыфхэм гъэсэпэ тхыдэхэмкІэ садэгущыІэ. Арэущтэу*

 

 

8:3 пщэу Ирод – еплъ 3:1.

 

 

«ахэр еплъыхэ пэтми, алъэгъущтэп,

даІохэ пэтми, къагурыІощтэп».

 

Чылапхъэр зыпхъырэм ехьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэм къикІырэр Хьисэ игъогу рыкІохэрэм къызэрагуригъэІуагъэр

(Маттэ 13:18-23; Марк 4:13-20)

 

¹¹ –Гъэсэпэ тхыдэм къикІырэр мыры: Чылапхъэр Тхьэм игущыІэу ары. ¹²ЦІыфхэм ащыщэу зы купыр чылапхъэу гъогум тетэкъуагъэм фэд. Мыхэр ары Тхьэм игущыІэхэр зэхэзыххэрэр, ау етІанэ шэйтаныр къэкІошъ, шІошъхъуныгъэ аримыгъэгъотызэ, а гущыІэхэр агухэм арехыжьых, Тхьэм а цІыфхэр къымыгъэнэжьынхэм пае. ¹³Адрэ цІыф купыр чІыгу мыжъуалъэм тетэкъогъэ чылапхъэм фэд. Мыхэр ары Тхьэм игущыІэхэр зэрэзэхаххэу, а гущыІэхэр гушІуагъокІэ зыштэхэрэр, ау ахэмэ лъапсэ яІэп. ШІошъхъуныгъэм игъогу бэрэ тетыжьхэрэп. ЯшІошъхъуныгъэ ишъыпкъагъэ гъэунэфыгъэу зыхъукІэ, шІошъхъуныгъэм игъогу текІыжьых. ¹⁴ЕтІанэ зы цІыф купыр панэхэм ахэтэкъогъэ чылапхъэм фэд. Мыхэр ары Тхьэм игущыІэхэр зэхэзыххэрэр, ау мы дунаим игугъухэмкІи, баиныгъэмкІиэ, щыІэныгъэм итхъагъохэмкІи мэкІэ-макІэу зырагъэтхьалэ, ахэми шІугъэ къапыкІырэп. ¹⁵ЕтІани нэмыкІ цІыф куп чІыгу дэгъум хэтэкъогъэ чылапхъэм фэд. Мыхэр ары шІугъэрэ шъыпкъагъэрэ зыгу илъхэу, Тхьэм игущыІэхэр зэхэзыххэу зыубытхэрэр. Теубытэныгъэ яІэу, шІугъэ къапэкІы.

Хьисэ ар къызеІо ужым, мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

–РыдэІонэу тхьакІумэ зиІэм зэхерэх.

 

Щэлъэ чІэгъым чІэт остыгъэр

(Марк 4:21-25)

 

¹⁶–3ыми остыгъэ хигъанэу, щэлъэ чІэгъым е пІэкІор чІэгъым чІигъэуцорэп, ау унэм къихьахэрэм инэфынэ алъэгъуным пае, итетыпІэ лъагэ тырегъэуцо. ¹⁷Сыда

 

8:10 Арэущтэу ... – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 6:9-10.

 

пІомэ къэмылъэгъожьынэу гъэбылъыгъэу зи щыІэп, цІыфхэм къамышІэнэуи къэмылъэгъожьынэуи чІэухъумагъэу зи щыІэп. ¹⁸Арышъ, шъузэрэдэІощтым шъуфэсакъ. Тхьэм хэт щыщми зиІэм нахьыбэ къыритыщт, ау Тхьэм зи зимыІэм иІэу шІошІырэри Іихыжьыщт.

 

Хьисэ янэрэ ышхэмрэ

(Маттэ 12:46-50; Марк 3:31-35)

 

¹⁹Хьисэ янэрэ ышхэмрэ ежьым ыдэжь къэкІуагъэх, арышъхьакІэ цІыфхэр багъэхэти, екІолІэнхэ алъэкІыгъэп. ²⁽⁾Джащыгъум Хьисэ къэбар фахьыгъ:

–О уянэрэ пшыхэмрэ уалъэгъумэ ашІоигъоу щагум дэтых.

²¹ –Тхьэм игущыІэхэр зэхэзыххэу зыгъэцакІэхэрэр ары сэ сянэри сшыхэри,– ариІожьыгъ Хьисэ ахэмэ.

 

Хьисэ жьыбгъэ щынэгъошхор зэригъэуцугъэр

(Маттэ 8:23-27; Марк 4:35-41)

 

²²Мафэ горэм игъогу рыкІохэрэр игъусэхэу къуашъо горэм Йсус итІысхьи ариІуагъ:

–НекІо, псыхъураем иадрабгъу тызэпырыжъугъэкІ.

Арэущтэу ежьагъэх. ²³ Къуашъом исхэу кІохэзэ, Хьисэ хэчъыягъ. Псыхъураем жьыбгъэшхо къыщепщи, къуашъом псыр изы къэхъоу фежьи, щынэгъошхо хэфагъэх.

²⁴Джащыгъум Хьисэ къыбгъодахьэхи, къагъэущи аІуагъ:

–Зиусхьан, Зиусхьан, тэкІоды!

Хьисэ къэтэджи, жьыбгъэшхоми псыорхэми ягыий, зэтыригъэуцуагъэх, кІым-сыми къэхъугъ. ²⁵ ЕтІанэ ахэмэ ариІуагъ:

–ШъуишІошъхъуныгъэ тыдэ щыІа?

–Хэта мыр? Жьыбгъэшхоми псыми унашъо афишІызэ егъэдаІох,– щтагъэхэу, агъэшІагъоу зэупчІыжьыгъэх ахэр.

 

Хьисэ джынэпцІабэхэр зыхэс лІы горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 8:28-34; Марк 5:1-20)

 

²⁶Галилей хэкум къыпэІулъ хэкоу Гадарэ зыцІэ къалэм епхыгъэм къуашъомкІэ нэсыгъэх. ²⁷Хьисэ къуашъом икІи, псы Іушъом зытехьэм, къалэм щыщэу джынапцІэхэр зыхэс лІы горэ къачъэзэ къыпэгъокІыгъ. А лІым бэшІагъэу щыгъын щыгъыжьыгъэп, унэ горэми исыжьыгъэп, ау къэунэхэм ахэсыгъ. ²⁸Ащ Хьисэ зелъэгъум, ыпашъхьэ чІыгум зыкъыщыридзыхи, мэкъэшхокІэ къэкуозэ, къыІуагъ:

–Хьисэ, Тхьэу анахь Иным ы Къу, сыда уиІофэу къысхэлъыр? СыолъэІу, къин сэмыгъэлъэгъу.

²⁹ Ар зыкІиІуагъэр джынэпцІэ Іаер лІым хэкІыжьынэу Хьисэ унашъо фишІыгъэти ары. ДжынапцІэхэр а лІым бэрэ хахьэщтыгъэх. ЦІыфхэм гъучІ Іэхъу-лъэхъу ащ тыралъхьэти, аухъумэу аІыгъыщтыгъ. Ау Іэхъу-лъэхъухэр зэпиутхэти, джынапцІэм а лІыр шъоф нэкІым ригъэзыхьэщтыгъ.

³⁰–Сыда о пцІэр?– еупчІыгъ Хьисэ а лІым.

–Сэ сцІэр дзэ,– къыІожьыгъ ащ. Ар зыкІиІуагъэр джынэпцІабэхэр хэхьагъэхэу шытыгъэти ары. ³¹ ДжынапцІэхэр чІылъэм икуупІэу чІэ зимыІэм кІонхэу унашъо афимышІынэу Хьисэ къелъэІугъэх.

³² А чІыпІэ дэдэм къо Іэхъогъушхо Іошъхьэ нэпкъым щыхъущтыгъ. А къохэм апкъыхэм ахэхьанхэу фит къышІынхэу джынапцІэхэр Хьисэ къелъэІугъэх. Хьисэ ахэр фит ышІыгъэх. ³³Ардэдэм джынапцІэхэр лІым хэкІыжьхи, къохэм апкъыхэм ахэхьагъэх. Къо Іэхъогъур Іошъхьэ нэпкъым къечъэхи, псыхъураем хэлъадэхи, псым ытхьалагъэх.

³⁴Къуахъохэм хъугъэ-шІагъэр залъэгъум, хэхьажьхи, къалэмрэ къуаджэхэмрэ хъугъэ-шІагъэр ащаІотагъ. ³⁵ ЦІыфхэр хъугъэ-шІагъэр зэрагъэлъэгъунэу дэкІыгъэх. Ахэр Хьисэ ыдэжь къызэкІохэм, джынапцІэхэр къызхэкІыгъэ лІыр фэпагъэу, иакъыл къыгъотыжьыгъэу Хьисэ ыдэжь щысэу алъэгъугъ. Ар залъэгъум, лъэшэу къэщтагъэх. ³⁶Хъугъэр зылъэгъугъэ цІыфхэм джынапцІэхэр зыхэсыгъэ лІыр Хьисэ зэригъэхъужьыгъэр джы араІотэжьыгъ. ³⁷Джащыгъум яхэку ыбгынэнэу Гадарэ цІыф пстэури Хьисэ къелъэІугъэх, сыда пІомэ ахэр щынэгъошхо хэфагъэхэти ары. Арэущтэу ІукІыжьыным пае, Хьисэ къуашъом итІысхьагъ.

³⁸Хьисэ къуашъом итІысхьэ пэтызэ, джынапцІэхэр къызхэкІыгъэ лІыр Хьисэ къелъэІугъ:

–Гъусэу къызыфэшІ.

³⁹–О уиунэ кІожьи, Тхьэм къыпфишІэгъэ шІугъэшхор уицІыфхэм яІотэжь!– риІуагъ Хьисэ а лІым. ЕтІанэ ытІупщыжьыгъ. ЛІыр кІожьи, Хьисэ къыфишІэгъэ шІугъэшхор къалэм щиІотэжьыгъ.

 

Хьисэ Иаир зыцІэм ыпхъоу лІагъэр

къызэригъэтэджыжьыгъэр; Хьисэ ищыгъын кІапэ

къынэсыгъэ бзылъфыгъэр зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 9:18-26; Марк 5:21-43)

 

⁴⁰ ЕтІанэ Хьисэ къызегъэзэжьым, цІыф купышхор къыпэгъокІыгъ, сыда пІомэ зэкІэри ащ паплъэщтыгъэхэти ары. ⁴¹Иаир зыцІэ синэгогу пащэ горэ къакІуи, Хьисэ ылъакъохэм адэжь зыкъыщыридзыхи къелъэІугъ:

–Садэжь къакІо.

⁴² Сыда пІомэ илъэс пшІыкІутІу фэдиз ыныбжьэу зы пхъу закъо иІагъ. Ар лІэным нэсыгъэу сымаджэу щылъыгъ.

Арэущтэу Хьисэ Иаир ыдэжь кІо зэхъум, цІыф купышхор тезэрэгъэбэнагъ. ⁴³Ахэмэ зы бзылъфыгъэ горэ ахэтыгъ. Илъэс пшІыкІутІу хъугъэу, ащ бэрэ лъы къыкІэкІэу гуІэщтыгъэ. Ащ иІэр зэкІэ Іазэхэм атыригъэкІодэгъагъ, ау зыми ыгъэхъужьын ылъэкІыщтыгъэп. ⁴⁴А бзылъфыгъэр Хьисэ ыкІыбкІэ къекІуалІи, ищыгъын кІапэ къынэсыгъ. Ащ зэрэнэсэу илъыкІэкІын уцужьыгъэ.

⁴⁵ –Хэта къызнэсыгъэр?– къыІуагъ Хьисэ.

Зэпстэуми загъэхые зэхъум, Петр къыІуагъ:

–Тхьаматэ, цІыфхэм укъауцухьызэ, къыптебанэхэу зэрэщытхэр плъэгъурэба?

⁴⁶–Зыгорэ къызнэсыгъ,– къыІуагъ Хьисэ. -Сыда пІомэ кІуачІэ зэрэсхэкІыгъэр зэхэсшІагъэшъ ары.

⁴⁷ Ау бзылъфыгъэм ышІагъэр къызэрашІэщтыр зелъэгъум, кІэзэзэу къыІухьи, Хьисэ ыпашъхьэ зыкъыщыридзыхи, цІыф пстэуми апашъхьэ къызкІынэсыгъэри, занкІэу зэрэхъужьыгъэри къыІуагъ:

⁴⁸–Сипшъашъ, уишІошъхъуныгъэ уигъэхъужьыгъ,–риІуагъ Хьисэ. –Гъогу маф. Гупсэфыныгъэ уиІэу опсэу.

⁴⁹Хьисэ гущыІэзэ, синэгогу пащэм иунэ зыгорэ къикІыгъэу, къакІуи къыІуагъ:

–О ппхъу дунаим ехыжьыгъ. Дин гъэсакІом къин джыри емыгъэлъэгъужь.

⁵⁰ Ау Хьисэ ар зызэхехым, Иаир риІуагъ:

–О умыщын. ШІошъхъуныгъэ зигъаІэ къодый. Ппхъу къэхъужьыщт.

⁵¹ Хьисэ Иаир иунэ зынэсым, Петрэ, Иуан, Якъубэ, пшъэшъэжъыем ятэ-янэ анэмыкІ унэм зыдыригъэхьагъэп. ⁵²ЦІыф пстэуми хьадагъэ ашІызэ, абгъэгухэм яожьыщтыгъэх. Ау Хьисэ ыІуагъ:

–Хьадагъэ шъумышІы. Ар лІагъэп, мэчъые нахь.

⁵³ Ау ахэмэ ар зэрэлІагъэр ашІэти, Хьисэ къыдэхьащхыгъэх. ⁵⁴Ау Хьисэ пшъэшъэжъыем ыІэ къыубыти, мэкъэшхокІэ къыІуагъ:

–Сипшъэшъэжъый, къэтэдж!

⁵⁵ Пшъэшъэжъыем ыпсэ къыпыхьажьи, ардэдэм къэтэджыжьыгъ. Ар агъэшхэнэу Хьисэ ариІуагъ. ⁵⁶Пшъэшъэжъыем ятэ-янэхэм лъэшэу агъэшІэгъуагъ, ау Хьисэ хъугъэ-шІагъэр зыми рамыІотэжьынэу афигъэпытагъ.

 

 

ЯБГЪОНЭРЭШЪХЬ

 

Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур Тхьэм фэлэжьэнхэу зэрэдигъэкІыгъэхэр

(Маттэ 10:515; Марк 6:713)

 

Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур зэІуигъакІэхи, цІыфмэ джынапцІэхэр ахафынхэуи, яузхэр агъэхъужьынхэуи лъэкІыныгъэрэ тетыгъорэ аритыгъ. ²Тхьэм и Тетыгъошхо ехьылІэгъэ къэбарышІур агъэІунэуи, сымаджэхэр агъэхъужьынхэуи дигъэкІыгъэх. ³ Мырэущтэу ариІуагъ:

–Гъогум шъузытехьэкІэ, зи зыдэшъумышт, бэщи, Іалъмэкъи, хьалыгъуи, ахъщи зыдэшъумышт. ДжэнитІуи зыщышъумылъ. ⁴ХьакІэу зы унэ горэм шъуихьэмэ, а чІыпІэм шъукъикІыжьыфэ нэс, а унэм шъуис. ⁵ ЦІыфхэм шъурамыгъэблагъэмэ, якъалэ шъукъызыдэкІыжькІэ, мыхъунэу ашІагъэмкІэ ахэмэ апашъхьэ шыхьат щыхъуным пае, шъулъакъохэм акІэрылъ сапэр акІэрыжъугъэтэкъужь.

⁶Арэущтэу Хьисэ игъогу рыкІохэрэр ежьэхи, къуаджэмэ адэхьэ-адэкІыхэу къэбарышІур щагъэІущтыгъ, тыдэкІи сымаджэхэри щагъэхъужьыщтыгъэх.

 

Пщы Ирод зэрэгумэкІыгъэр

(Маттэ 14:1-12; Марк 6:14-29)

 

⁷ Пщы Ирод* Хьисэ ышІэгъэ пстэуми якъэбар зэхихыгъэти, гумэкІи, зыфихьын ышІэщтыгъэп, сыда пІомэ цІыф куп ыІощтыгъ:

–Пегъымбар Иуан лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьыгъ.

⁸ –Пегъымбар Иляс* къэлъэгъуагъ,– аІощтыгъ етІанэ нэмыкІхэми.

–Пэсэрэ пегъымбархэм ащыщэу горэ къэтэджыжьыгъ,– аІощтыгъ адрэхэми. ⁹Ау Ирод къыІуагъ:

–Иуан ышъхьэ дзэлІхэм пязгъэупкІыгъ. Адэ, мыщ фэдэ къэбархэр зэраІуалІэрэ лІыр хэта?

Арэущтэу къыІозэ, Хьисэ зэригъэлъэгъунэу ыуж итыгъ.

 

Хьисэ нэбгырэ минитф зэригъэшхагъэр

(Маттэ 14:13-21; Марк 6:30-44; Иуан 6:1-14)

 

¹⁰ Апостолхэм* Хьисэ ыдэжь къызагъэзэжьым, Іофхэу ашІагъэхэр раІотэжьыгъэх. ЕтІанэ Хьисэ цІыфхэм ахэкІи, апостолхэр зыдищэхэзэ, язакъоу ВифсайдэкІэ заджэхэрэ къалэм* кІуагъэх. ¹¹ Ау цІыф купышхохэм ар къызашІэм,

 

9:7 пщы Ирод – еплъ 3:1.

9:8 пегъымбар Иляс – ар чІылъэм къыгъэзэжьынышъ, Мэссихь игъогу фигъэпсынэу джуртхэр паплъэхэу щытыгъэх. Еплъ Пегъымбар Малахие тхылъэу ытхыгъэм 4:5-6.

9:10 апостолхэр – еплъ 6:13.

9:10 ВифсайдэкІэ заджэхэрэ къалэр – Галилей псыхъураем итемыр тыгъэ къыкъокІыпІэ Іушъо Іутыгъ.

 

Хьисэ лъыкІуагъэх. Хьисэ ахэмэ дахэкІэ къапэгъокІыгъ, Тхьэм и Тетыгъошхо ехьылІагъэуи адэгущыІагъ, зэІэзэн фаеу зищыкІагъэхэри ыгъэхъужьыгъэх.

¹²Мафэр хэкІуатэу ыублагъ. Игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур Хьисэ къыбгъодахьэхи къыраІуагъ:

–Къоджэ-чІылэ гъунэгъухэм кІонхэшъ, гъолъыпІэрэ гъомлапхъэрэ къагъотынхэм пае, цІыф купышхор тІупщыжь; сыда пІомэ мы чІыпІэр Іудзыгъэшъ ары.

¹³–Шъо ахэр жъугъашхэх,– ариІуагъ Хьисэ ахэмэ.

–Тэ хьалыгъуитфырэ пцэжъыитІурэ нахь тиІэп,– къаІуагъ ахэмэ, – хьауми мы цІыф пстэуми ашхын къафэтщэфынэу тыкІона?

¹⁴Ахэр лІы минитф фэдиз хъущтыгъэх.

ЕтІанэ Хьисэ игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

–ЦІыфхэр шъэныкъо-шъэныкъоу, куп-купэу ежъугъэтІысэхых.

¹⁵Игъогу рыкІохэрэм арэущтэу ашІызэ, цІыф пстэури рагъэтІысэхыгъэх. ¹⁶ЕтІанэ Хьисэ хьалыгъуитфымрэ пцэжъыитІумрэ къыштэхи, уашъом дэплъыий, ахэмэ апае Тхьэм щытхъу фишІыгъ. ЕтІанэ хьалыгъухэр зэгуичыхи, цІыфмэ апашъхьэ ралъхьанхэу игъогу рыкІохэрэм аритыгъэх. ¹⁷ ЦІыф пстэури шхагъэх ыкІи загъэшхэкІыгъ. Ащ нэужым хьалыгъу такъырхэу къялыжьыгъэхэр мэтэ пшІыкІутІу арызэу аугъоижьыгъэх.

 

«Оры Тхьэм и Мэссихь», ыІуи, Петр Хьисэ зэрэриІуагъэр

(Маттз 16:13-19; Марк 8:27-29)

 

¹⁸ Зы мафэ горэм чІыпІэ Іудзыгъэ горэм щыІэу, игъогу рыкІохэрэр игъусэхэу Хьисэ Тхьэм зелъэІу ужым, ахэмэ яупчІыгъ:

–ЦІыф купышхохэм сэ хэт сыщыщэу аІора?

¹⁹–Зы купым о уумэхъэкІо Иуанэу аІо,– къаІожьыгъ ахэмэ. –НэмыкІхэми о упегъымбар Илясэу аІо. ЕтІанэ адрэхэми пэсэрэ пегъымбархэм ащыщэу зыгорэ къэтэджыжьыгъэу аІо.

²⁰–Адэ шъори, сэ хэт сыщыщэу шъуІора?– ариІуагъ Хьисэ.

–Оры Тхьэм и Мэссихь,– къыІожьыгъ Петрэ.

 

Хьисэ ежьыр зэраукІыщтри, лІагъэхэм къызэрахэтэджыкІыжьыщтри къызэриІуагъэр

(Маттэ 16:20-28; Марк 8:31-9:1)

 

²¹ Джащыгъум Хьисэ ежьыр зэрэ Мэссихьыр зыми рамыІотэжьынэу афигъэпытагъ.

²² –ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къиныбэ ыщэчын фаеу щыт,–ыІуагъ. –Нахьыжъхэми*, дин пэщэшхохэми*, Тэурат егъэджэкІо пащэхэми* ежьыр зэрамыпэсын ыкІи аукІын фаеу щыт, ящэнэрэ мафэми лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьын фаеу щыт.

²³–Зыгорэ сэ сауж къырыкІонэу фаемэ, ежьыр зыфэе Іофхэр къерэгъанэхи, лІэныгъэм икъащ мафэ къэс къерэшти, сауж къырэрэкІу,– ариІуагъ Хьисэ ахэмэ зэкІэмэ. ²⁴ –Сыда пІомэ хэти зыпсэ мыкІодэу къэзыгъэнэжьынэу фаем ыпсэ шІокІодыщт, ау хэти сэщ пае зыпсэ зышІокІодрэм ыпсэ мыкІодэу къыгъэнэжьыщт. ²⁵Дунаир зэкІэ зы цІыфым ие хъоу, ежьыр кІодмэ, е ыпсэ зэрар фэхъужьмэ, ишІуагъэу къэкІощтыр сыда? ²⁶ Хэти сэррэ сэ сигущыІэхэмрэ къыттеукІытыхьарэм сэ, ЦІыф Лъэпкъым ы Къуи, а цІыфым сытеукІытыхьажьыщт, Ты лъапІэмрэ мэлэІич лъапІэхэмрэ ящытхъушхо фэдэ щытхъушхо сиІэу сыкъызыкІожькІэ. ²⁷Шъыпкъэр шъосэІо, Тхьэм и Тетыгъошхо алъэгъуфэ, мыщ дэжьым щыт цІыфхэм ащыщхэу заулэм лІэныгъэр алъэгъущтэп.

 

Хьисэ итеплъэ зэрэзэрихъокІыгъэр

(Маттэ 17:1-8; Марк 9:2-8)

 

²⁸Хьисэ а гущыІэхэр къызеІохэ ужым мэфий тешІагъэу, Петри, Иуани, Якъуби зыдищэхи, Тхьэм елъэІунэу Іуашъхьэм дэкІоягъ. ²⁹Тхьэм елъэІузэ, ынапэ итеплъэ зэрихъокІыгъ, ищыгъынхэри фыжьыбзэу, къэлыдэу хъугъэх. ³⁰3эплъэхэм,  

 

9:22 нахьыжъхэр – еплъ 7:3.

9:22 дин пэщэшхохэр – дин пэщэшхор, дин пэщэшхоу щытыгъэхэр, дин пэщэшхохэм яунагъохэм ащыщхэр ары.

9:22 Тэурат егъэджэкІо пащэхэр – еплъ 5:17.

 

нэбгыритІу Хьисэ къыдэгущыІэу щытэу алъэгъугъ. Ахэр пегъымбар Мусэрэ Илясрэ арыгъэх. ³¹ Нэфынэ гъэшІэгъонышхом къыхэлыдыкІыхэу къэлъэгъуагъэх, Хьисэ Ерусалим дунаим зэрэщехыжьын фаеми тегущыІагъэх. ³² Петрэрэ игъусэхэмрэ хэчъыягъэх, ау къызэущыжьхэм, Хьисэ нэфынэ гъэшІэгъонышхом хэтэу, къыхэлыдыкІэу адрэ нэбгыритІур къыбгъодэтхэу алъэгъугъэх. ³³А нэбгыритІур ІукІыжьхэ зэхъум, Петрэ Хьисэ риІуагъ:

–Тхьаматэ, мыщ дэжьым тызэрэщыІэр дэгъу. Чэлищ щыдгъэІэн, ощ пае зы, Мусэ паий зы, Иляс паий зы.

Петрэ ыІорэр ымышІэу ащ фэдэу къыІуагъ.

³⁴Петр гущыІэзэ, ошъуапщэ къакІуи, ахэмэ къашъхьэщыхьагъ. Ошъуапщэр къызашъхьэщэхьэм, Хьисэ игъогу рыкІохэрэр къэщтагъэх. ³⁵ Ошъуапщэм зы макъэ горэ къыхэІукІыгъ:

–Мары сэ шІу слъэгъурэ с Къо кІасэр. Ащ ыІорэм шъуедэІу.*

³⁶ А макъэр къызэІу ужым, Хьисэ изакъоу къэнагъ. Ау игъогу рыкІохэрэм алъэгъугъэр а мафэхэм зыми рамыІуатэу аушъэфыгъ.

 

Хьисэ джынапцІэ зыхэс кІалэ горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 17:14-18; Марк 9:14-27)

 

³⁷ЯтІонэрэ мафэм ахэр Іуашъхьэм къызехыжьхэм, цІыф купышхо Хьисэ къыпэгъокІыгъ. ³⁸ ОшІэ-дэмышІэу а цІыф купышхом зы лІы горэ къыхэкуукІыгъ:

–Дин гъэсакІу, сэ скъо усфеплъынэу сыолъэІу, а къо закъор ары сиІэр. ³⁹ДжынапцІэ горэм кІалэр зэкІеубытэшъ, ошІэ-дэмышІэу егъэкуо. КІалэм ыжэ Іупс къыІутІэтІэу, джынапцІэм ар къегъэкІэзэзышъ, къинышхо римыгъахьэу хэкІыжьырэп. ⁴⁰ О уигъогу рыкІохэрэм джынапцІэр хафынэу сялъэІугъ, арышъхьакІэ ахэмэ ар хафын алъэкІыгъэп.

⁴¹ –Еоой, шІошъхъуныгъэ зимыІэхэу, джырэ цІыф къуанчэхэр,– къыІожьыгъ Хьисэ. –Сыд фэдизрэ сышъухэтын ыкІи шъусщыІэн фая? О пкъо мо къащэ.

⁴² Ау кІалэр къакІозэ, джынэпцІэ Іаем ар чІыгум тыридзи ыгъэкІэзэзыгъ.

 

9:35 Мары сэ шІу слъэгъурэ с Къо кІасэр. Ащ ыІорэм шъуедэІу – еплъ Сэбур (Псалтыр) 2:7; Пегъымбар Мусэ япэрэ тхылъэу ытхыгъэм 22:2 ыкІи ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 18:15.

 

Хьисэ джынэпцІэ Іаем егыий, кІалэр ыгъэхъужьыгъ, яти ритыжьыгъ. ⁴³ ЦІыф пстэуми Тхьэм илъэкІыныгъэшхо лъэшэу агъэшІэгъуагъ.

 

Хьисэ ежьыр цІыфхэм зэраубытыщтыр ятІонэрэу къызэриІуагъэр

(Маттэ 17:22-23; Марк 9:30-32)

 

ЦІыф пстэуми Хьисэ Іофхэу ышІагъэ пстэури агъэшІагъохэ зэхъум, игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

⁴⁴–Мы гущыІэхэр шъутхьакІумэхэм арыжъугъахь. ЦІыф Лъэпкъым ы Къо цІыфхэм аубытыщт.

⁴⁵ Ау а гущыІэхэм къарыкІырэр къагурыІуагъэп. А гущыІэхэр къагурыІон амылъэкІынэу ахэмкІэ гъэбылъыгъэу щытыгъэх, а гущыІэхэм яхьылІагъэуи Хьисэ къеупчІынхэу щынэщтыгъэх.

 

Хэта анахь ин дэдэр?

(Маттэ 18:1-5; Марк 9:33-37)

 

⁴⁶Хьисэ игъогу рыкІохэрэм, «Тэ тщыщэу хэта анахь иныр?» аІоу, зэнэкъокъуныгъэ къахэхьагъ. ⁴⁷Хьисэ ахэмэ агухэм арылъыр ышІэзэ, зы сабый горэ къышти, ыбгъукІэ ыгъэуцуи ариІуагъ:

⁴⁸–Хэти мы сабыир сэ сцІэкІэ къезыгъэблагъэрэм сэ сыригъэблэгъагъэу мэхъу, хэти сэ сезыгъэблагъэрэми сэ сыкъэзыгъэкІуагъэри ригъэблэгъагъэу мэхъу, сыда пІомэ шъуащыщэу анахь цІыкІур ары анахь ин дэдэр.

 

Къышъупэмыуцурэр шъуигъус

(Марк 9:38-40)

 

⁴⁹–Тхьаматэ, о пцІэкІэ лІы горэм джынапцІэхэр цІыфхэм ахифхэу тлъэгъугъэ,– къыІуагъ Иуан. – Ар тэ зэрэтщымыщым пае, зэтетІэжьэнэу тыпылъыгъ.

⁵⁰ –ЗэтешъумыІажь ар,– къыриІожьыгъ Хьисэ, –сыда пІомэ шъо къышъупэмыуцурэр шъуигъусэшъ ары.

 

Самарие хэкум щыщ къуаджэ горэм дэсхэм

Хьисэ рагъэблэгъэнэу зэрамыдагъэр

 

⁵¹ Тхьэм Хьисэ уашъом зыдищэежьыщт мафэр къызэблагъэм, Хьисэ Ерусалим кІонэу тыриубытагъ. ⁵²ЛІыкІохэр ыпэ рапшІэу ыгъэкІуагъэх. Ахэр кІохи, Самарие хэкум* щыщэу зы къуаджэ горэм зыщыхьакІэн чІыпІэ къыфагъэхьазырынэу дэхьагъэх. ⁵³ Ау Хьисэ Ерусалим зэрэкІорэм пае, а къуаджэм дэс цІыфхэм рагъэблэгъэнэу адагъэп. ⁵⁴ Ар залъэгъум, Хьисэ игъогу рыкІохэрэм ащыщхэу Якъубэрэ Иуанрэ къаГуагъ:

–Зиусхьан, уашъом машІо къехэу мы цІыфхэр ыгъэстынхэу тІона?

⁵⁵ Ау Хьисэ ахэмэ зафигъази, афимыдэу ариІуагъ:

–Хьау, ар хъущтэп; ⁵⁶сыда пІомэ ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къызфэкІуагъэр цІыфхэр ыгъэкІодынхэу арэп, мыкІодхэу къыгъэнэжьынхэу ары нахь.

ЕтІанэ нэмыкІ къуаджэ горэм кІуагъэх.

 

Хьисэ игъогу рыкІоным къин щэчыныгъэу хэлъыр

(Маттэ 8:19-22)

 

⁵⁷Гъогум рыкІохэзэ, зыгорэм Хьисэ къыриІуагъ:

–Тыдэ укІоми, уауж сыкъырыкІощт.

⁵⁸– Баджэхэм исынхэу бы яІ, ошъогу бзыухэми набгъо яІ, ау ЦІыф Лъэпкъым ы Къо* ышъхьэ зэрихьылІэжьын чІыпІэ иІэп,– риІожьыгъ Хьисэ.

⁵⁹–Сауж къырыкІу,– риІуагъ Хьисэ нэмыкІ горэм.

–Тхьаматэ,– къыІожьыгъ адрэм, – ыпэ рапшІэу сыкІонышъ, сятэ чІэслъхьажьынэу фит сыкъэшІ.

⁶⁰–ЛІагъэхэу щытхэм ежьхэм ялІагъэхэм яхьадэхэр чІарэлъхьажьых,– риІожьыгъ Хьисэ. –Ау о кІуи, Тхьэм и Тетыгъошхо ехьылІэгъэ къэбарышІур гъэІу.

⁶¹–Сэ уауж сыкъырыкІощт, тхьаматэ,– къыІуагъ нэмыкІ горэми. –Ау ыпэ рапшІэу сэ сибынхэм аІапэ сыубытыжьынэу фит сыкъэшІ.

 

9:52 Самарие хэкур – Иудей хэкумрэ Галилей хэкумрэ азыфагу дэлъ хэкур арыгъэ. Джуртхэмрэ Самарие цІыфхэмрэ яхабзэхэри ядинхэри зэрэзэфэшъхьафхэм пае, зэпыищтыгъэх.

9:58 ЦІыф Лъэпкъым ы Къо – еплъ 5:24.

 

⁶² –ПхъэІэшэкІыр* зыубытыгъэу къызэплъэкІыжьырэр Тхьэм и Тетыгъошхо фэлэжьэнэу ифэшъуашэп,– ыІуи, Хьисэ ащ риІожьыгъ.

 

 

ЯПШІЭНЭРЭШЪХЬ

 

Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ тІокІищырэ пшІырэ Тхьэм фэлэжьэнхэу зэрэдигъэкІыгъэхэр

 

Ащ нэужым Зиусхьаным нэбгырэ тІокІищырэ пшІырэ къыгъэлъагъохи, тэдрэ къалэуи тэдрэ чІыпІэуи ежьыр зыдэкІон фаем тІурытІоу ыпэрапшІэу ыгъэкІуагъэх. ²Мырэущтэу ариІуагъ:

–Лэжьыгъэр бэ, ау лэжьакІохэр макІэх. Арышъ, лэжьыгъэр зием шъуелъэІу, лэжьыгъэр къахыжьыным пае, лэжьакІохэр къыгъэкІонхэу. ³ШъукІу! Мо шъукъэдаІу, шъынэхэм шъуафэдэу тыгъужъхэм шъуахэсэгъахьэ. ⁴Ахъщалъи, Іалъмэкъи, цуакъи зыдэшъумыштэх. Гъогум зыми шІуфэс щешъумых.

⁵–ХьакІэу зы унэ горэм шъузихьэкІэ, ыпэ рапшІэу, «Тхьэм шъо мы унэм исхэм гупсэфыныгъэ къышъуерэт»,  шъуІуи, шІуфэс яшъух. ⁶А гупсэфыныгъэр зифэшъошэ цІыф а унэм исмэ, Тхьэм гупсэфыныгъэр ащ къыритыщт. Имысмэ, гупсэфыныгъэр шъо къышъуфэкІожьыщт. ⁷А унэм шъукъини, къышъуатырэри шъушхы ыкІи шъуешъу, сыда пІомэ лэжьакІом илэжьапкІэ ыгъотынэу ифэшъуашэшъ ары. Бысымыр зэшъухъокІэу, зы унэм шъукъикІэу, нэмыкІ цІыфым иунэ шъуимыхь.

⁸–Зы къалэ горэм шъудахьэу шъузырагъэблагъэкІэ, ащ дэжьым къышъуатырэр шъушхы. ⁹Сымаджэхэр ащ дэжьым щыжъугъэхъужьых, мырэущтэуи яшъуІу: «Тхьэм и Тетыгъошхо къышъупэблэгъагъ». ¹⁰Ау зы къалэ горэм шъудахьэу, ащ дэжьым шъущырамыгъэблагъэмэ, иурамхэм шъуатехьи, мырэущтэу шъуІо: ¹¹«Шъуикъалэ исапэу тэ тлъакъохэм акІэрылъыр къышъутетэтэкъожьы; ау щытми зэжъугъашІэ, Тхьэм и Тетыгъошхо къызэрэблэ гъагъэр». ¹²Сэ шъосэІо, ахърэт мафэм а къалэм

 

9:62 пхъэІашэ – шыхэр е цухэр зыкІэшІагъэу чІыгу зэражъорэр ары. ПхъэІэшэкІ – пхъэІашэм ыкІэ ІэубытыпІэу иІэр ары.

 

къинэу ыщэчыщтым нахьи, Содом къалэм* къинэу ыщэчыщтыр нахь мэкІэщт.

 

Сыхьатмыгъо уежьагъ, Хоразин къалэ! Сыхьатмыгъо уежьагъ,

Вифсайдэ къалэ!

(Маттэ 11:20-24)

 

¹³–Сыхьатмыгъо уежьагъ, Хоразин къалэ! Сыхьатмыгъо уежьагъ, Вифсайдэ къалэ! Сыда пІомэ шъуадэжь сэ щысшІэгъэ Іофышхо гъэшІэгъонхэр къалэхэу Тиррэ Сидонрэ* ащысшІагъэхэу щытыгъэмэ, бэшІагъэу шъыгъоныгъэ щыгъын ащыгъхэу, анэгухэр яжьэкІэ цІэлагъэхэу япсэкІодшІагъэхэм афыкІэгъожьыщтгъэх. ¹⁴Ау ахърэт мафэм шъо къинэу шъущэчыщтым нахьи, Тиррэ Сидонрэ къинэу ащэчыщтыр нахь мэкІэщт. ¹⁵ О Капернаум къалэ, уашъом удэкІоена? Джэхьнэмым икуупІэ нэсыфэ упхырызыщт нахь.*

¹⁶–Шъо къышъодэІурэр, сэри къысэдэІу. Шъо шъузымыдэрэм сэри сидэрэп, сэ сызымыдэрэми сэ сыкъэзыгъэкІуагъэри ыдэрэп.

 

Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ тІокІищырэ пшІырэм

къызэрагъэзэжьыгъэр

 

¹⁷Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ тІокІищырэ пшІырэмэ гушІуагъокІэ къагъэзэжьи аІуагъ:

–Зиусхьан, о пцІэ къызытІокІэ, джынапцІэхэри тэ тІэмычІэ илъ мэхъух.

¹⁸ –Шъыпкъэ, пчыкІэм* фэдэу шэйтаныр уашъом къефэхэу сэ слъэгъугъэ,–

 

10:12 Содом къалэр – Хы ЛІагъэм иІушъо Іутыгъ. Содом къалэм дэсхэм ябзэджагъэ пае, Тхьэм ар машІокІэ ыгъэкІодыгъагъ. Еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 19:24-28.

10:13 къалэхэу Тиррэ Сидонрэ – еплъ 6:17.

10:15 О Капернаум къалэ... упхырызыщт нахь – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 14:13,15.

10:18 пчыкІэ – шыблэм инэфынэ ары.

 

ариІуагъ Хьисэ. ¹⁹– Блэхэми скорпионхэми* шъуатеуцонэуи, пыим ыкІуачІэ зэкІэ шъутекІонэуи тетыгъо шъостыгъ; зыми иягъэ къышъокІыщтэп. ²⁰ Ау джынапцІэхэр шъуІэмычІэ зэрилъхэм пае, шъумыгушІу, шъуцІэхэр уашъом итхылъ зэритхэм пае, шъугушІо нахь.

 

Хьисэ зэрэгушІуагъэр

(Маттэ 11:25-27; 13:16-17)

 

²¹А сыхьатым Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ инэу къыгъэгушІоу Хьисэ къыІуагъ:

–Сят, уашъоми чІылъэми я Зиусхьан, мы Іофхэр цІыф Іушхэмрэ цІыф губзыгъэхэмрэ ашІоушъэфыгъэу, сабыйхэм зэрябгъэшІагъэмкІэ щытхъу пфэсэшІы. Ары, Сят, о ар арэущтэу пшІоигъуагъ.

²²ЕтІанэ Хьисэ игъогу рыкІохэрэм зафигъазл къыІуагъ:

–Сятэ щыІэ пстэури къысІэкІилъхьагъ. Къо лъапІэр зыфэдэр Ты лъапІэм нэмыкІ зыми ышІэрэп. Ты лъапІэр зыфэдэри Къо лъапІэмрэ Къо лъапІэм зэригъэшІэнхэу фэе цІыфхэмрэ анэмыкІ зыми ышІэрэп.

²³ Хьисэрэ игъогу рыкІохэрэмрэ язакъоу къызэнэжьхэм, Хьисэ ахэмэ зафигъази ариІуагъ:

–Шъо шъунэхэм алъэгъурэр зылъэгъурэ нэхэр сыхьатмафэ ежьагъэх! ²⁴Сыда пІомэ сэ шъосэІо, пегъымбар Іаджи пачъыхьэ Іаджи шъо шъулъэгъурэр алъэгъунэу ашІоигъуагъ, ау алъэгъугъэп, шъо зэхэшъухырэри зэхахынэу ашІоигъуагъ, ау зэхахыгъэп.

 

Самарие хэкум щыщэу гукІэгъу зыхэлъ цІыфыр

 

²⁵ Зы Тэурат егъэджэкІо пащэ горэ къэтэджи, Хьисэ ыгъэунэфыным пае, къыІуагъ:

–Дин гъэсакІу, мыкІодыжьын щыІэныгъэ ІахьышІоу къыслъысыным пае, сыда сшІэщтыр?

²⁶ –Тэурат хабзэм сыда итыр?– риІожьыгъ Хьисэ. –Сыдэущтэу укъеджэра?

²⁷–«ЗэкІэ о угурэ упсэрэкІи, зэкІэ пкIуэчІэкІи, зэкІэ уизэхэшІыкІыныгъэкІи

 

10:19 скорпион – акърэб ары.

 

 

 

Зиусхьанэу уи Тхьэ шІу лъэгъу, о пшъхьи шІу зэрэплъэгъурэм фэдэу, уигъунэгъури шІу лъэгъу»,–* къыІожьыгъ адрэм.

²⁸ –Шъыпкъэр къэпІуагъ,– риІуагъ Хьисэ а лІым. –А къэпІуагъэр гъэцакІи, мыкІодыжьын щыІэныгъэ бгъотыщт.

²⁹ Ау Тэурат егъэджэкІо пащэм зигъэхыенэу фэягъэти, Хьисэ риІуагъ:

–Хэта адэ сэ сигъунэгъу?

³⁰ –Зы лІы горэ Ерусалим дэкІи, Ерихон къалэм* ехызэ, хъункІакІомэ аІэкІэфагъ,– къыІожьыгъ Хьисэ. –ХъункІакІомэ ар ахъункІыгъ, ищыгъынхэри щахыгъ, Іаеу еохи, ыпсэ пыт къодыеу къагъани, хэхьажьыгъэх. ³¹А сыхьат дэдэм зы дин пащэ горэ а гъогумкІэ ехынэу хъугъэ. А лІыр зелъэгъум, гъогум иадрабгъумкІэ блэкІыгъ. ³²Ащ фэдэу Левый зыцІэ унэгъо лъэпкъым* щыщэу зы дин пащэ горэ а чІыпІэм нэси, а лІыр зелъэгъум, гъогум иадрабгъумкІэ блэкІыгъ. ³³Ау Самарие хэкум щыщэу зы лІы горэ а гъогум рыкІозэ, а лІым ыдэжь къэсыгъ. Ар зелъэгъум, ыгу егъуи, ³⁴бгъодэхьагъ, иуІагъэхэм дагъэрэ сэнэпсырэкІэ яІази ыпхыгъэх. ЕтІани а лІыр къыІэти, ежьыр зытесыгъэ щыдым тырилъхьи, хьакІэщ горэм рихьи, лъыплъагъ. ³⁵ЯтІонэрэ мафэм динаритІу ыджыбэ къырихи, хьакІэщыр зием рити, къыІуагъ: «О мы лІым лъыплъи, сыд фэдиз нахьыбэу тебгъэкІуадэми, къызызгъэзэжькІэ, остыжьыщт».

^З6–Джы, о зэрэпшІошІырэмкІэ мы нэбгырищым ащыщэу хъункІакІохэм аІэкІэфэгъэ лІым игъунэгъу фэдэу хэта нахьышІоу дэзекІуагъэр?– къыпигъэхъожьыгъ Хьисэ.

³⁷–ЛІэу гукІэгъу фэзышІыгъэр ары,– къыІуагъ Тэурат егъэджэкІо пащэм.

–Ори кІуи, ащ фэдэу шІэ,– риІуагъ Хьисэ.

 

10:27 ЗэкІэ о угурэ упсэрэкІи... шІу лъэгъу – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 6:5, ыкІи ящэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 19:18.

10:30 Ерихон къалэр – Ерусалим итемыр тыгъэ къыкъокІыпІэ лъэныкъокІэ, километрэ 24-кІэ пэчыжьэу, Иордан псыхъом итыгъэ къохьэпІэ лъэныкъокІэ ит.

10:32 Левый зыцІэ унэгъо лъэпкъыр -а унэгъо лъэпкъым щыщ пстэури дин пащэхэу щытхэзэ, Тхьэм иунэшхо щылажьэщтыгъэх. Еплъ Пегъымбар Мусэ яплІэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 3:1-13.

 

Мерэмрэ Марфэрэ

 

³⁸ЕтІанэ Хьисэрэ игъогу рыкІохэрэмрэ ягъогу рыкІохэзэ, зы къуаджэ горэм зыдахьэхэм, Марфэ зыцІэу бзылъфыгъэ горэм иунэ Хьисэ ригъэблэгъагъ. ³⁹А бзылъфыгъэм Мерэм ыцІэу зы шыпхъу иІагъ. А шыпхъур Зиусхьаным игущыІэхэм ядэІоу, ылъакъохэм адэжь щысыгъ. ⁴⁰Ау ыгъэхьэкІэнхэм иІофхэр Марфэ шІобаІо хъугъэх. Арыти, ар Хьисэ къыбгъодахьи къыриІуагъ:

–Зиусхьан, Іофхэр зэкІэ сэ сизакъоу сшІэнхэу сшыпхъу сыкъызэригъанэрэр пшІоемыкІуба? Ар къыздэІэпыІэнэу еІу!

⁴¹ –Ей Марфэу си Марф,– риІожьыгъ Зиусхьаным, –о Іоф бащэмэ зябгъэгъэгумэкІэу зыогъалІэ. ⁴²Ау зы ныІэп уищыкІагъэр. Мерэм Іахьэ нахьышІур къыхихыгъ, а ІахьышІури ащ Іахыжьыщтэп.

 

 

ЯПШІЫКІУЗЭНЭРЭШЪХЬ

 

Тхьэм елъэІугъэным ехьылІагъ

(Маттэ 6:9-15; 7:7-11)

 

Зы чІыпІэ горэм Хьисэ Тхьэм щелъэІущтыгъ. Тхьэм зелъэІу ужым, игъогу рыкІохэрэм ащыщэу зыгорэм ежьым къыриІуагъ:

–Зиусхьан, умэхъэкІо Иуан игъогу рыкІохэрэм Тхьэм узэрелъэІун фэе шІыкІэр зэраригъэшІагъэм фэдэу, ори тэ тэгъашІэ.

²–Тхьэм шъуелъэІу зыхъукІэ, мырэущтэу шъуІо,– ариІуагъ Хьисэ.

«О Тятэ лъапІэу уашъом щыІэр!

ПцІэ цІыфхэм агъэлъапІэу орэхъу.

Уи Тетыгъошхо къэрэкІу.

Узыфаер уашъом зэрэщыхъурэм фэдэу,

чІылъэми щэрэхъу.

³Хьалыгъоу тищыкІагъэр мафэ къэси къытэт.

⁴Тэ типсэкІодхэр къытфэгъэгъух,

сыда пІомэ тэри хэти мыхъун къытэзышІэрэм

фэтэгъэгъу.

Шэйтаным псэкІод тигъэшІэнэу фит умышІы,

ащи тыщыухъум».

⁵ –Шъо шъуащыщэу зыгорэм ныбджэгъу иІэу тІон,– ариІуагъ Хьисэ. –Чэщныкъом а ныбджэгъум иунэ макІошъ, реІо: «Синыбджэгъу, чІыфэу хьалыгъуищ къысэт, ⁶сыда пІомэ синыбджэгъу горэ гъогурыкІоу къысфэкІуагъ. Езгъэшхын зи сиІэп».

⁷– Арэущтэу зеІом, унэм ис ныбджэгъум адрэм къыреІожьы: «Сымыгъэулэу. Къэлапчъэр гъэпытагъэ, сисабыйхэри сигъусэхэу пІэм хэлъых. Сыкъэтэджэу зыгорэ остын слъэкІыщтэп».

⁸–Сэ шъосэІо,– къыпигъэхъожьыгъ Хьисэ, – зэриныбджэгъум пае, къэтэджэу хьалыгъур къыримытыщтми, ыуж зэримыкІыжьырэм пае къэтэджынышъ, зыфаер зэкІэ къыритыщт.

⁹– Арышъ, шъосэІо, шъуелъэІуи Тхьэм къышъуитыщт; шъулъыхъуи къэжъугъотыщт; къэлапчъэми шъутеуи, Тхьэм къышъуфыІуихыщт; ¹⁰сыда пІомэ хэтми лъаІорэм зыкІэлъэІурэр иІэ хъущт, лъыхъурэми зылъыхъурэр къыгъотыщт; къэлапчъэм теорэми Тхьэм къыфыІуихыщт.

¹¹Ты къышъухэта, зыкъо хьалыгъу пае къелъэІумэ, мыжъо езытыщтыр, е пцэжъые пае къелъэІумэ, блэ езытыщтыр, ¹²е кІэнкІэ пае къелъэІумэ, скорпион* езытыщтыр? ¹³Арэущтэу шъо шъубзаджэ пэтми, шъуибынхэм шІу зэряшъутыщтыр шъошІэ. Ащ нахьи нахьыбэу Ты лъапІэу уашъом щыІэм ежьым елъэІухэрэм ежь ы Псэ ЛъапІэ къаритыщтба?

 

Хьисэрэ джынапцІэхэм япащэу Велзевулрэ

(Маттэ 12:22-30; Марк 3:20-27)

 

¹⁴ Хьисэ лІы бзако горэм джынапцІэу ащ ыбзэ зыубытырэр хифыгъ. ДжынапцІэр зыхэкІыжьым, бзакоу щытыгъэ лІыр къэгущыІагъ. ЦІыф купышхохэм агъэшІэгъуагъ. ¹⁵ Ау ащыщхэу заулэмэ къаIуагъ:

–Велзевулэу джынапцІэхэм япащэ илъэкІыныгъэ ары джынапцІэхэр цІыфхэм зэрахифырэр.

 

11:12 скорпион – акърэб ары.

 

¹⁶НэмыкІхэми Хьисэ агъэунэфыным пае, зы нэшэнэ гъэшІэгъонышхо горэ уашъом къафыригъэхынэу фэягъэх.

¹⁷ Ау ахэмэ ягухэлъхэр Хьисэ ышІэхэзэ ариІуагъ:

– Сыдрэ зы пачъыхьагъуи лъэныкъуитІоу зигощымэ, зэхэтэкъощт, унэ гори лъэныкъуитІоу гощыгъэ хъумэ, къызэхэощт. ¹⁸Шэйтанри лъэныкъуитІоу зэрэгъэхъумэ, итетыгъо сыдэущтэу щыІэжьын ылъэкІына? Ар зыкІасІорэр Велзевул илъэкІыныгъэкІэ сэ джынапцІэхэр цІыфхэм ахэсэфыхэу шъоІошъ ары. ¹⁹Адэ, Велзевул илъэкІыныгъэкІэ сэ джынапцІэхэр цІыфхэм ахэсэфыхэмэ, шъо шъуицІыфхэм джынапцІэхэр зэрахафырэр хэт илъэкІыныгъэу хъура? Арышъ, ахэр шъо хьыкумышІэхэу къышъуфэхъущтых. ²⁰Ау сэ джынапцІэхэр цІыфхэм зэрахэсфырэр Тхьэм ыІэхъуамбэшъ, Тхьэм и Тетыгъошхо къызэрэшъухэхьагъэр ары ащ къикІырэр.

²¹ –КІуачІэ зиІэ лІы горэм ІашэкІэ дэгъоу тегъэпсыхьагъэу, иунэ къыухъумэ зыхъукІэ, имылъкукІэ щынагъо щыІэп. ²²Ау ащ нахьи нахь кІочІэшхо зиІэ лІы горэ ащ къытебанэу къызытекІокІэ, Іашэу зыщыгугъыхэрэр къытырихынхэшъ, ахэр зэкІэ ыгощыжьыщтых.

²³–Сэ симыгъусэр къыспэуцу, сэ къыздэзымыугъоирэми ретэкъухьэ.

 

ДжынэпцІэ Іаем къызэригъэзэжьырэр

(Маттэ 12:43-45)

 

²⁴– Зы джынэпцІэ Іае горэ цІыф горэм зыхэкІыкІэ, псы зэрымыт шъоф нэкІым макІошъ, зыгъэпсэфыпІэ горэм лъыхъоу къекІухьэ. ЗыгъэпсэфыпІэ ымыгъотэу, «Сызыхэсыгъэ лІэу сэ сиунэу щытыгъэм ыдэжь згъэзэжьыщт», еІо. ²⁵Ащ ыдэжь къегъэзэжьышъ, унэр пхъэнкІыгъэу, зэлъыІухыгъэу къегъотыжьы. ²⁶Джащыгъум макІо, джынэпцІибл ежьым нахьи нахь бзаджэхэу къыздещэхэшъ, унэм ехьэхэшъ етІысхьэх. ЫкІэм ыкІэжьым а лІым иІоф ыпэм нахьи нахь дэи мэхъу.

²⁷ А гущыІэхэр Хьисэ къыІохэзэ, цІыф купышхом хэтэу зы бзылъфыгъэ горэм ымакъэ Іэтыгъэу къыриІуагъ:

– Ныбэу узэрылъыгъэри, бгъэу узкІэшъугъэри сыхьатмафэ ежьагъэх.

²⁸–Шъыпкъэ,– къыІуагъ Хьисэ, – ау Тхьэм игущыІэхэр зэхэзыхэу, ахэри зыгъэцакІэрэр ащ нахьи нахь сыхьатмафэ ежьагъэх.

 

ЦІыф Лъэпкъым ы Къо цІыфхэм нэшанэ зэрафэхъурэр

(Маттэ 12:38-42; Марк 8:12)

 

²⁹ЦІыфхэр нахь купышхохэу Хьисэ ыдэжь къыщызэрэугъоихэ зэхъум, ащ къыІуагъ:

– Джырэ цІыфхэр бзаджэх. Ахэр нэшэнэ гъэшІэгъонышхо фаех, ау пегъымбар Юныс* инэшанэ нэмыкІ Тхьэм ахэмэ къаритыщтэп, ³⁰сыда пІомэ Юныс Ниневие къалэм дэсыгъэ цІыфхэм нэшанэ зэрафэхъугъэм фэдэу, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо джырэ цІыфхэм нэшанэ афэхъущт. ³¹ Ау сэ шъосэІо, къыблэ хэгъэгум щыщэу бзылъфыгъэ пачъыхьэр* ахърэт мафэм къэтэджынышъ, джырэ цІыфхэм къядэощт ыкІи къыгъэмысэщтых, сыда пІомэ а бзылъфыгъэ пачъыхьэр пачъыхьэ Сэлмэн* иакъылышIуагъэ едэІунэу чІылъэм ыкъуапэ къикІи къэкІуагъ, ыкІи мары пачъыхьэ Сэлмэн нахьи нахь инэу зыгорэ къышъухэт. ³²Ниневие къалэм дэсыгъэ цІыфхэр ахърэт мафэм къэтэджынхэшъ, джырэ цІыфхэм къядэощтых ыкІи къагъэмысэщтых, сыда пІомэ ахэмэ Тхьэм игущыІэхэр Юныс аригъэІухэу зызэхаххэм, япсэкІодшІагъэхэм афыкІэгъожьыгъэх, ыкІи мары Юныс нахьи нахь инэу зыгорэ къышъухэт.

 

Пкъым иостыгъ

(Маттэ 5:15; 6:22-23)

 

³³– 3ыми остыгъэ хигъанэу, гъэбылъыгъэ къогъу горэм ар къуигъэуцорэп е щэлъэ чІэгъым чІигъэуцорэп, унэм къихьэхэрэм инэфынэ алъэгъуным пае, итетыпІэ лъагэ тырегъэуцо нахь. ³⁴Пкъым иостыгъэ нэр ары. Арышъ, о унэ псаумэ, зэкІэ ппкъы

 

11:29-30 пегъымбар Юныс – еплъ Пегъымбар Юныс икъэбар зэрыт тхылъым (Иона) З.

11:31 бзылъфыгъэ пачъыхьэр – еплъ Пачъыхьэхэм якъэбархэр зэрыт апэрэ тхылъым (3 Царств) 10:1-10.

11:31 пачъыхьэ Сэлмэн – Сулиман ары.

 

нэфынэщт. Ау о унэ дэимэ, зэкІэ о ппкъы шІункІыщт. ³⁵Арышъ, о пхэлъ нэфынэр шІункІыгъэ мыхъуным фэсакъ. ³⁶Арэущтэу зэкІэ о ппкъы шІункІыгъэ хэмылъэу нэфынэ хизмэ, зэкІэ о ппкъы нэфынэу хъущт, остыгъэ нэфынэм укъызэригъэнэфырэм фэдэу.

 

Хьисэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ фарисейхэмрэ ямысагъэ къызэрыхигъэщыгъэр

(Маттэ 23:1-36; Марк 12:38-40; Лука 20:45-47)

 

³⁷Хьисэ а гущыІэхэр къызеІохэ ужым, фарисей горэм ежьыр ыгъэшхэнэу иунэ ригъэблэгъагъ. Хьисэ ащ иунэ ихьи, Іанэм пэтІысхьагъ. ³⁸Шхэным ыпэкІэ Хьисэ ыІэхэр зэримытхьакІыгъэхэр фарисеим зелъэгъум, ыгъэшІэгъуагъ.

³⁹–Шъо фарисейхэм шъуишъуалъэхэмрэ шъуилагъэхэмрэ акІыбхэр шъогъэкъабзэх,– риІуагъ Зиусхьаным, – ау нэйпсыягъэрэ бзэджагъэрэ нахь зи шъукІоцІылъэп. ⁴⁰Шъо акъыл зимыІэхэр! Тхьэу кІыбыр къэзыгъэхъугъэм кІоцІыри къыгъэхъугъэба? ⁴¹ Ау шъо шъуишъуалъэхэмрэ шъуилагъэхэмрэ акІоцІ илъыр тхьамыкІэхэм яшъогъэшхышъ, шъоркІэ зэкІэ къабзэу хъущт.

⁴²– Ау сыхьатмыгъо шъуежьагъ, шъо фарисейхэр! Хатэм къыдэкІагъэхэм анахь пыутыхэм ащыщэу зы пшІанэр Тхьэм пае шъоты, ау зэфагъэмрэ Тхьэр шІу зэрэшъулъэгъурэмрэ къэшъогъанэх. Ахэр ары жъугъэцэкІэн фаехэр, адрэ Іофхэри къэшъумыгъанэхэу.

⁴³– Сыхьатмыгъо шъуежьагъ, шъо фарисейхэр! Синэгогухэм тхьамэтэ тІысыпІэхэр ащышъуубытынхэри, зэІукІэхэм цІыфхэр шъуІэхэм щяжъугъэбэунхэри шІу шъолъэгъу.

⁴⁴– Сыхьатмыгъо шъуежьагъ, шъо Тэурат егъэджэкІо пащэхэри, фарисейхэри, шъо нэпитІу зиІэхэр, сыда пІомэ хэкІодэжьыгъэ къэхэмэ шъо шъуафэд. ЦІыфхэм гу лъамытэу, ахэмэ акІыІу рэкІох.

⁴⁵Тэурат егъэджэкІо пащэхэм ащыщэу зыгорэм Хьисэ къыриІуагъ:

– Дин гъэсакІу, арэущтэу пІомэ, тэри укъытэхъоны.

⁴⁶ – Шъо Тэурат егъэджэкІо пащэхэри, сыхьатмыгъо шъуежьагъ,– къыІожьыгъ Хьисэ, – сыда пІомэ хьылъэ зехьэгъуаехэр цІыфхэм атешъолъхьэх, ау ахэмэ шъуадэІэпыІэнэу зы Іэхъуамби жъугъэхъыерэп.

⁴⁷– Сыхьатмыгъо шъуежьагъ! Пегъымбархэу шъо шъуятэжъхэм аукІыгъагъэхэм апае къэунэхэр шъогъэуцухэшъ, ⁴⁸ шъуятэжъхэм ашІэгъагъэхэм шъори зэрадежъугъаштэрэр къэшъоушыхьаты; сыда пІомэ шъуятэжъхэр арыба пегъымбархэр зыукІыгъагъэхэр, шъорыба къэунэхэр афэзыгъэуцухэрэр? ⁴⁹Ащ пае Тхьэм иакъылышIуагъэкIэ къыІуагъ: «Пегъымбархэри апостолхэри ахэмэ афэзгъэкІощтых. Ахэмэ ащыщэу зы купыр къаукІыщт, зы купыми къин рагъэщэчыщт». ^{50, 51} Арышъ шъосэІо, пегъымбар Авел ылъ щегъэжьагъэу пегъымбар Зэчрей ылъ къыхиубытэу, зэкІэ пегъымбархэм ялъыуасэ джырэ цІыфхэм Тхьэм аригъэпщыныжьыщт. Пегъымбар Зэчрей ары къурмэн шІыпІэмрэ Тхьэм иунэшхорэ азыфагу щагъэкІодыгъагъэр. Шъыпкъэр шъосэІо, ахэмэ зэкІэ ялъыуасэ джырэ цІыфхэм Тхьэм аригъэпщыныжьыщт.

⁵²–Сыхьатмыгъо шъуежьагъ, Тэурат егъэджэкІо пащэхэр, сыда пІомэ шІэныгъэм иІункІыбзэ шъо шъуштагъэ. Ау шІэныгъэм иунэ шъо шъуихьагъэп, ихьанхэу фэягъэхэри ихьанхэу фит шъушІыгъэхэп.

^{53, 54} Ащ дэжьым Хьисэ зыІокІыжьым, Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ фарисейхэмрэ ежьыр хагъэукъоным фаехэу, Іоф горэм хаубытэным ешакІохэу, ІофыбэхэмкІэ еупчІыхэзэ рагъэзэу аублагъ.

 

 

ЯПШІЫКІУТЮНЭРЭШЪХЬ

 

НэпитІугъэм шъуфэсакъ

 

Джащыгъум цІыфхэм хэуцуапІэ амыгъотыжьэу, купышхо мин пчъагъэкІэ къызызэІокІэхэм, Хьисэ апэу игъогу рыкІохэрэм ариІоу къыублагъ:

–Фарисейхэм ятэджэпсэу янэпитІугъэ шъуфэсакъ. ² Къэмылъэгъожьынэу чІэухъумагъэу зи щыІэп, цІыфхэм къамышІэнэуи гъэбылъыгъэу зи щыІэп. ³Ащ къыхэкІыкІэ, мэзахэм щышъуІуагъэр мэфэ нэфынэм цІыфхэм зэхахыжьыщт, унэ кІоцІым шъущыІушъашъэу тхьакІумэм ишъуІуагъэри унашъхьэхэм атетхэу къыщаІотэжьыщт.

 

Шъузщыщынэн фаер

(Маттэ 10:28-31)

 

⁴–Ау сэ шъосэІо, синыбджэгъухэр, пкъыр зыукІхэу ащ нэужым ащ ехъу зи зышІэн зымылъэкІхэрэм шъуащымыщын. ⁵ Ау шъо шъузщыщынэн фаер сэ шъозгъэлъэгъущт: ЗиукІырэ ужым, джэхьнэмым хэзыдзэжьынэу тетыгъо зиІэр ары шъузщыщынэн фаер. Ары, шъосэІо, ащ шъущыщын. ⁶Бзыу цІыкІуитфыр чапычитIукІэ* ащэрэба? Ау щытми, ахэмэ ащыщэу зи щымыгъупшэжьэу Тхьэм ыгу илъ. ⁷Ау шъо шъушъхьэ тет шъхьац налъэ пстэури лъытагъэ. Шъумыщын, бзыубэхэм анахьи шъо шъуанахь лъапІ.

 

Мэссихь игъогу рыкІохэрэм узэращыщыр цІыфхэм ябгъэшІэныр

(Маттэ 10:32-33; 12:32; 10:19-20)

 

⁸– Сэ шъосэІо, сэ ЦІыф Лъэпкъым ы Къо* сигъогу рыкІохэрэм зэращыщыр цІыфхэм апашъхьэ хэтми къыщызыІорэр, сэри ар сигъогу рыкІохэрэм зэращыщыр Тхьэм имэлэІичхэм апашъхьэ къыщысІощт. ⁹ Ау хэтми сэ сигъогу рыкІохэрэм ащыщэу цІыфхэм апашъхьэ щызымыІорэр, сэри ар сигъогу рыкІохэрэм зэращымыщыр Тхьэм имэлэІичхэм апашъхьэ щысІощт. ¹⁰ Хэтми ЦІыф Лъэпкъым ы Къо гущыІэ Іае фэзыІорэм фэгъущт, ау Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ зыгъэпцІырэм фэгъущтэп.

¹¹ –Синэгогухэм шъузаратыкІэ, хэку пащэхэмрэ тетыгъор зиІэхэмрэ апашъхьэ шъузыращэкІэ, «Сыдэущтэу зыдгъэхыен?» шъуІоу, ыкІи «Сыда тІощтыр?» шъуІоу шъумыгумэкІ; ¹²сыда пІомэ къэшъуІон фаер а сыхьатым Тхьэм ы Псэ ЛъапІэ шъуигъэшІэшт.

 

ЛІы баеу акъыл зимыІэм ехьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

 

¹³ЦІыф купышхом хэтэу лІы горэ Хьисэ къелъэІугъ:

–Дин гъэсакІу, тэ тятэ къыкІэныжьыгъэ мылъкур сэ сшы къыздегъэгощ.

 

 

12:6 чапыч – арапыбзэкІи тыркубзэкІи «хъурышэ» мэхъу.

12:8 ЦІыф Лъэпкъым ы Къо – еплъ 5:24.

 

¹⁴ –Шъузэрэгощыщт шІыкІэр къышъосІонэу хэта сызыгъэуцугъэр?– риІожьыгъ Хьисэ. ¹⁵ ЕтІанэ цІыфмэ ариІуагъ:

–Шъуфэсакъ! Сыд фэдэ нэйпсыягъэ къызыхэшъумыгъаф, сыда пІомэ цІыфым сыд фэдиз мылъку иІэми, ар ищыІэныгъэ епхыгъэпышъ ары.

¹⁶ЕтІанэ Хьисэ зы гъэсэпэ тхыдэ афиІотагъ:

–ЛІы бай горэм ичІыгу лэжьыгъабэ къыхэкІыгъ. ¹⁷Арэущтэу зэхъум, ышъхьэ фиІожьэу къыублагъ: «Сыда сшІэщтыр? Сэ силэжьыгъэхэр зэрыслъхьан зи сиІэп».

¹⁸– ЕтІанэ къыІуагъ: «Мырэущтэу сшІэщт. Сикъакъырхэр скъутэнхэшъ, нахь инхэу сшІыжьынхэшъ, сигъажъорэ симылъкурэ зэкІэ ахэмэ арыслъхьащт. ¹⁹ЕтІанэ сэ зэсІожьыщт: Илъэсыбэ пфырикъун Іаджи уиІ. Зыгъэпсэф, шхэ, ешъу, зыгъатхъ!»

²⁰– Ау Тхьэм къыриІуагъ: «О акъыл зимыІэ цІыф! Мы чэщ дэдэм о ппсэ хэсхыжьыщт. Мы бгъэтІылъыгъэхэр хэт къызыфэнэжьыщтыр?»

²¹ – Ежь ышъхьэ пае мылъушхо зыугъоеу, ау Тхьэм ыдэжькІэ мылъушхо зимыІэм джары къехъулІэщтыр.

 

ГумэкІыным ехьылІагъ

(Маттэ 6:25-34, 19-21)

 

²²– Арышъ шъосэІо,– ариІуагъ Хьисэ игъогу рыкІохэрэм, – «Сыда тшхыщтыр?» шъуІоу, шъуищыІэныгъэ пае шъумыгумэкІ. «Сыда тщыгъыщтыр?» шъуІоу, шъупкъы паий шъумыгумэкІ. ²³ЩыІэныгъэр гъомылэм нахьи нахь лъапІ, пкъыри щыгъыным нахьи нахь лъапІ. ²⁴ Къуалэхэм шъуяплъ: Ахэмэ чылапхъи апхъырэп, лэжьыгъи къахыжьырэп. Конхэри къакъырхэри яІэхэп, ау щытми Тхьэм къареты. Шъо бзыухэм анахьи бэкІэ шъуанахь лъапІ! ²⁵ ГумэкІынымкІэ хэта шъо шъуащыщэу зы Іэнтэгъу фэдиз нэмыІэми икІыхьагъэ хэзыгъэхъон зылъэкІыщтыр? ²⁶Ащ фэдэу мэкІэ тІэкІур зышъумылъэкІыкІэ, адрэ къэнагъэ пстэуми апае сыда шъузкІэгумэкІырэр?

²⁷– Къэгъагъэхэм якъэкІыкІэ шъуеплъ. Ахэр лажьэхэрэп, ци аджырэп, ау сэ шъосэІо, ежь пачъыхьэу Сэлмэн* сыд фэдизэу дахэу кІэракІэщтыгъэми, ахэмэ

 

12:27 пачъыхьэ Сэлмэн – Сулиман ары. Илъэхъан ыдэжь ар пачъыхьэ пстэуми анахьи нахь баеу щытыгъ. Еплъ Пачъыхьэхэм якъэбархэр зэрыт апэрэ тхылъым (3-я Царств) 10:23.

 

ащыщэу зыгорэми фэдэу гъэкІэрэкІагъэу щытыгъэп. ²⁸А уцэу губгъом непэ итэу неущ хьакум радзэжьыщтыр Тхьэм арэущтэу зигъэкІэракІэкІэ, ащ нахьи бэкІэ нахьыбэу шъо шъуигъэкІэрэкІэщт, шъо шІошъхъуныгъэ зимакІэхэр! ²⁹Шъо шъушхыщтымрэ шъузэшъощтымрэ ауж шъуимыт ыкІи шъуафэмыгумэкІ. ³⁰Сыда пІомэ ащ фэдэ Іоф пстэури ары дунаим тет лъэпкъхэр зылъыхъухэрэр. Ахэр зэрэшъуищыкІагъэр шъу Ятэ лъапІэ ешІэ. ³¹ Ау ыпэ рапшІэу Тхьэм и Тетыгъошхо иІофхэм ауж шъуит, етІанэ адрэ къэнэгъэ Іофхэри къышъуІэкІэхьащтых.

³²– Шъумыщын, шъо куп тІэкІур, сыда пІомэ шъу Ятэ лъапІэ и Тетыгъошхо къызыскІэ, тетыгъо къышъуитынэу игуап. ³³ Шъуихьапщыпхэр шъущэхи, ахъщэр тхьамыкІэхэм яшъут. Жъы мыхъужьын ахъщалъэхэр зыфэшъушІых, нахь макІэ мыхъужьын мылъкушхо уашъом щызэжъугъэгъот. Ащ дэжьым тыгъуакІо горэ а мылъкушхом щекІолІэшъущтэп, хъунэхэми ашхыщтэп. ³⁴Сыда пІомэ шъуимылъкушхо зыдэщыІэм шъугухэри щыІэщтых.

 

Шъумычъыеу шъусакъ!

(Маттэ 24:45-51)

 

³⁵ –Шъо шъуицыякІэхэр дэупкІагъэхэу, шъуиостыгъэхэри хэгъэнагъэхэу хьазырэу шъущыт. ³⁶ЦІыфхэу зитхьаматэ нысащэм къикІыжьыным паплъэхэу, къэлапчъэм къызэрэтеоу фыІузыхынэу хьазырэу щытхэм афэдэу шъущыт. ³⁷Тхьаматэр къызыкІожьыкІэ, унэІутхэу мычъыехэу ыкІи сакъыхэу къыгъотыжьхэрэр сыхьатмафэ ежьагъэх. Шъыпкъэр шъосэІо, ицыякІэ диупкІэнышъ, Іанэм пигъэтІысхьащтых, ежьыри къэкІонышъ, ашъхьэщытыщт. ³⁸Чэщныкъом дэжь е нэфшъэгъо атэкъэІогъум дэжь тхьаматэр къэкІожьыгъэу, а унэІутхэр мычъыехэу ыкІи сакъыхэу къызигъотыжьхэкІэ, ахэр сыхьатмафэ ежьагъэх. ³⁹Ау мыр зэжъугъашІэ: Унэр зием тыгъуакІор къызыкІощт сыхьатыр ышІэщтыгъэмэ, чъыещтгъэп, иуни къыригъахьэу илъыр рыригъэтыгъукІыщтгъэп. ⁴⁰Шъори шъухьазырын фае, сыда пІомэ ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къэкІожьынэу шъузымыгугъэрэ сыхьат горэм дунаим къэкІожьыщтышъ ары.

⁴¹ –Зиусхьан,– къыІуагъ Петрэ, –мы гъэсэпэ тхыдэр тэщ пае къэпIуагъа, хьауми цІыф пстэуми апае къэпІуагъа?

⁴²– Хэта адэ, зэхэшІыкІыныгъэ зиІэу, зыщыгугъышъунэу унэзехьэу тхьаматэм унэІутхэу иІэхэм пащэ афишІыщтыр игъом яшхын аритынэу?– къыІуагъ Зиусхьаным. ⁴³ –А унэІутыр сыхьатмафэ ежьагъ, итхьаматэ къэкІожьыгъэу, арэущтэу ышІэу къызигъотыжькІэ. ⁴⁴ Шъыпкъэр шъосэІо, тхьаматэм имылъку зэкІэ а унэІутым ыІэ рилъхьащт. ⁴⁵ Ау а унэІутым «Сэ ситхьаматэ шІэхэу къэкІожьыщтэп», ыгукІэ ыІоу, адрэ унэІутхэм, бзылъфыгъи хъулъфыгъи, яоу ыкІи ешхэу, ешъоу, уташъоу зиублэкІэ, ⁴⁶ а унэІутыр зымыгугъэрэ мафэ горэм ыкІи зыщимышІэрэ сыхьат горэм итхьаматэ къэкІожьыщт. А унэІутыр укІыкІаеу ыукІыщт, шІошъхъуныгъэ зимыІэхэм къиныгъэ зыщадищэчын чІыпІэми ыгъэкІощт.

⁴⁷– Ау итхьаматэ зыфаер ышІэщтыгъэ пэтми, унэІутэу зызымыгъэхьазырыгъэм, е тхьаматэр зыфаер зымыгъэцэкІагъэм утыныбэ къытефэщт. ⁴⁸ Ау итхьаматэ зыфаер зымышІэу, утын зифэшъуашэ зышІагъэм нахь утын макІэ къытефэщт. Тхьэм бэ зэритыгъэм бэ ытыжьынкІи къыщыгугъыщт, бэ зыІэ рилъхьагъэми нахьыбэкІи къыщыгугъыщт.

 

Зы унэм зэдисхэр зэрэзэмызэгъыщтхэр

(Маттэ 10:34-36)

 

⁴⁹– ЧІылъэм машІо есыдзыным пае, сэ сыкъэкІуагъ. А машІор зэхэнагъэемэ, сыдэу сыгопэщтыгъ! ⁵⁰ЦІыфхэм Іаеу сэ саумэхъын* фаеу щыт, ар охъуфэ инэуи сэгумэкІы! ⁵¹ Зэзэгъыныгъэ чІылъэм къыфэсхьыным пае, сыкъэкІуагъэу шъогугъа? Хьау, сэ шъосэІо, зэмызэгъыныгъэ къэсхьынэу ары нахь, ⁵² сыда пІомэ джы щегъэжьагъэу, зы унэм ис нэбгыритфыр лъэныкъуитІоу зэрэгъэхъущт: щыр тІум пэуцущт, тІури щым пэуцущт. ⁵³ЛъэныкъуитІоу зэрэгъэхъунхэшъ, тыр къом пэуцущт, къори тым пэуцущт, ныр пхъум пэуцущт, пхъури ным пэуцущт, гуащэри нысэм пэуцущт, нысэри гуащэм пэуцущт.

 

12:50 саумэхъын – еплъ 3:3.

 

Мы лъэхъанэм инэшанэхэм къарыкІырэр зыгурыжъугъаІу

(Маттэ 16:2-3)

 

⁵⁴– Тыгъэ къохьапІэмкІэ ошъуапщэ къытехьэу шъулъэгъумэ, «Ощх къещхыщт», занкІэу шъоІо, арэущтэуи мэхъу,– ариІуагъ Хьисэ цІыф купышхом. ⁵⁵ –Къыблэ лъэныкъом къикІырэ жьыбгъэри къепщэ хъумэ, «Фабэ дэдэу хъущт», шъоІо, арэущтэуи мэхъу. ⁵⁶Шъо нэпитІу зиІэхэр! ЧІылъэмрэ уашъомрэ ятеплъэ къикІырэр къыжъугурэІо, мы лъэхъанэм инэшанэхэм къарыкІырэр сыд пае къыжъугурымыІора?

 

О уидэогъу узэрешІужьыным ыуж ит

(Маттэ 5:25-26)

 

⁵⁷ –Сыд пае шъо шъушІэн фаер шъор-шъорэу зэхэшъумышІыкІыра? ⁵⁸ГущыІэм пае, о уидэогъу уригъусэу хьыкумышІэм* ыдэжь узыкІокІэ, гъогум шъурыкІозэ, узэрешІужьыным ыуж ит. Армырмэ уидэогъу хьыкумышІэм ыпашъхьэ уригъэуцощт, ащи хьапс ухъумакІом уІэкІилъхьащт, хьапс ухъумакІоми хьапсым учІидзэщт. ⁵⁹Сэ осэІо, аужырэ чапычыр отыжьыфэ, хьапсым укъычІэкІыжьыщтэп.

 

 

ЯПШІЫКІУЩЭНЭРЭШЪХЬ

 

О уипсэкІодшІагъэхэм афыкІэгъожь

е ор-орэу зыбгъэкІодыжьыгъэу мэхъу

 

А мафэхэм цІыф куп Хьисэ ыдэжь къакІохи, Галилей цІыфхэу Іэшъхьэтет Пилат* ицІыфхэм аригъэукІыгъагъэхэм якъэбар къыфахьыгъ. А Галилей цІыфхэм алъырэ якъурмэныпхъэ ылъымрэ зэхэлъадэхэу, Пилат ицІыфхэм ахэр аригъэукІыгъагъэх.

 

12:58 хьыкумышІэр – зы цІыф горэ хыеу е мысэу щытмэ, хабзэм иунашъо тетэу зэхэзыфырэр ары.

13:1 Пилат – еплъ 3:1.

 

²Хьисэ ыдэжь къэкІуагъэхэм ариІожьыгъ:

–Мы Галилей цІыфхэр арэущтэу зэрэкІодыгъэхэм пае, Галилеим щыщхэу адрэ цІыф пстэумэ анахьи нахь псэкІодышІэхэу шъогугъа? ³Хьау, арэущтэу щытэп, сэ шъосэІо! Ау шъуипсэкІодшІагъэхэм шъуафыкІэмыгъожьмэ, шъори зэкІэ ащ фэдэ къабзэу шъукІодыщт. ⁴Хьаури Силоам зыцІэ чІыпІэм ит унэ плъэпІэ лъагэр нэбгырэ пшІыкІуеу къызытеуи, чІиукІыхьагъэхэр адрэ цІыфхэу Ерусалим дэс пстэуми анахьи нахь мысагъэхэкІэ шъогугъа? ⁵Хьау, арэущтэу щытэп, сэ шъосэІо! Ау шъуипсэкІодшІагъэхэм шъуафыкІэмыгъожьмэ, шъори зэкІэ ащ фэдэ къабзэу шъукІодыщт.

 

Ынджыр чъыг гъугъэм ехьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

 

⁶ЕтІанэ Хьисэ мы гъэсэпэ тхыдэр къафиІотагъ:

–ЛІы горэм исэнэшъхьэ хатэ ынджыр чъыг хэтэу иІагъ. Зыгорэ къыпыкІагъэмэ еплъынэу зэкІом, зи къыпыкІагъэу ыгъотыгъэп. ⁷Джащыгъум сэнэшъхьашІэм риІуагъ: «Мары илъэсищ хъугъэу мы чъыгым зыгорэ къыпыкІэмэ сеплъынэу сыкъэкІо, ау зи пытэу згъотырэп. Арышъ иупкІыжь, сыд пае чІыгум ыкІуачІэ хьаулыеу хихыра?»

⁸– СэнэшъхьашІэм къыриІожьыгъ: «Тхьаматэ, мы илъэсым щигъэтыгу. Чъыгыр ихъурэягъэкІэ къэстІыхьанышъ, ебз тІэкІуи чІэстэкъон. ⁹ КъэкІорэгъэм къыпыкІэнкІи мэхъу. Джащыгъуми къызыпымыкІэкІэ, иупкІын плъэкІын».

 

Хьисэ бзылъфыгъэ горэу зиузэнкІыжьын зымылъэкІэу,

зытхыцІэ уфагъэу щытыр шэмбэт мафэм зэригъэхъужьыгъэр

 

¹⁰ Шэмбэт мафэм синэгогу горэм Хьисэ цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр щаригъашІэщтыгъэх. ¹¹ Бзылъфыгъэ горэ илъэс пшІыкІуй хъугъэу, зыгъэсымаджэрэ

джынапцІэ хэсэу ащ дэжьым щыІагъ. ЗиузэнкІыжьын ымылъэкІэу, ытхыцІэ уфагъэу щытыгъ. ¹²Хьисэ ар зелъэгъум, еджи риІуагъ:

– Нын, джы щегъэжьагъэу ухъужьыгъэу, шъхьафитэу ухъугъ.

¹³ЕтІанэ ыІэхэр а бзылъфыгъэм зытырелъхьэм, ардэдэм ащ зиузэнкІыжьи хъужьыгъэ, Тхьэми щытхъу фишІыгъ.

¹⁴ Ау Хьисэ шэмбэт мафэм сымаджэр зэригъэхъужьыгъэм пае, синэгогу пащэр губжи, цІыфмэ ариІуагъ:

– ЦІыфыр лэжьэн фаеу мэфих щыІ. А мафэхэм зыжъугъэхъужьынэу шъукъакІо нахь, шэмбэт мафэм шъукъэмыкІу.

¹⁵ –Шъо нэпитІу зиІэхэр!– риІожьыгъ Зиусхьаным а пащэм. –Шъуащыщэу зыгорэ щыІа, зицу е зищыд шэмбэт мафэми къыкІэзытІэтыкІэу, цощым къычІэзыщэу псы езымыгъашъорэ? ¹⁶Арэу зыхъукІэ, мы бзылъфыгъэу Ибрахьимэ къытехъукІыгъэ цІыфхэм ащыщэу, илъэс пшІыкІуй хъугъэу шэйтаным ыпхыгъэр шэмбэт мафэм шъхьафит сшІэу згъэхъужьын фэягъэба?

¹⁷Хьисэ ар къызеІом, къыпэгущыІэжьырэ цІыф пстэури укІытэжьыгъэх, къэнэгъэ цІыфхэри Хьисэ Іофышхо гъэшІэгъонхэу ышІагъэ пстэуми апае гушІощтыгъэх.

 

Горчицэцэмрэ тэджэпсымрэ яхьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэхэр

(Маттэ 13:31-33; Марк 4:30-32)

 

¹⁸–Тхьэм и Тетыгъошхо* зыфэдэр сыда?– къыІуагъ Хьисэ. –Ар сыдым фэзгъэдэна? ¹⁹Ар зыфэдэр горчицацэр* ары. Ар лІы горэм къышти, ихатэ щишІагъ. Ар къэкІи, чъыгы хъугъэ, ошъогу бзыухэри икъутамэхэм атесхэу хъугъэ.

²⁰ – Тхьэм и Тетыгъошхо сыдым фэзгъэдэна?– джыри зэ къыІуагъ Хьисэ. ²¹–Ар зыфэдэр тэджэпсыр ары. Зы бзылъфыгъэ горэм ар къышти, ІэнлъищымкІэ хьаджыгъэ зэхипшыхьагъ, зэпстэури къэтэджыфэ.

 

13:18 Тхьэм и Тетыгъошхо – еплъ 6:20.

13:19 горчицэ – арапыбзэкІи тыркубзэкІи «хъардэл» зыфаІорэр ары.

 

Къэлэпчъэ зэжъур

(Маттэ 7:13-14, 21-23)

 

²²Хьисэ къалэхэмрэ къуаджэхэмрэ къыкІухьэхэзэ, цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэзэ, игъогу Ерусалим фигъэзагъ. ²³Зыгорэ ежьым къеупчІыгъ:

–Тхьаматэ, мыкІодхэу, Тхьэм къыгъэнэжьыщт цІыфхэр макІэха?

²⁴ –Къэлэпчъэ зэжъумкІэ шъузэрэдэхьащтым зэрэшъулъэкІэу ыуж шъуит,– ариІожьыгъ Хьисэ, –сыда пІомэ сэ шъосэІо, цІыфыбэхэр дэхьанхэу ыуж итыщтых, ау алъэкІыщтэп. ²⁵Унэ бысымыр къэтэджынышъ, къэлапчъэр зыщыфишІыжьыщт сыхьатыр къэсышт. ЕтІанэ, «Тхьаматэ, къэлапчъэр къытфыІух», шъуІоу, кІыбым шъудэтэу, къэлапчъэм шъукъытеонкІи мэхъу.

–Джащыгъум ащ къышъуиІожьыщт: «Шъо хэтми шъузщыщыр сшІэрэп».

²⁶ –ЕтІанэ шъуІоу шъуублэщт: «Тыуигъусэу тышхэщтыгъ ыкІи тешъощтыгъ, тикъалэ иурамхэми Тхьэм игущыІэхэр ащытэбгъашІэщтыгъэх».

²⁷ –Ау ащ къышъуиІощт: «Шъо хэтми шъузщыщыр сшІэрэп, санэІу шъуикІ, зэкІэ шъо бзэджашІэхэр!»

²⁸–Ибрахьими, Исхьакъи, Якъуби, адрэ пегъымбар пстэури Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэхьагъэхэу, ау шъо а Тетыгъошхом ыІэчІэгъ шъукъычІафыгъэу зышъулъэгъукІэ, куохьауныгъэрэ цэ зэрэгъэшхыныгъэрэ къэхъущтых. ²⁹ЦІыфхэр тыгъэ къыкъокІыпІэмкІи, тыгъэ къохьапІэмкІи, темырымкІи, къыблэмкІи къикІынхэшъ, Тхьэм и Тетыгъошхо иешхэ-ешъошхо чІыпІэхэр щаубытыщтых. ³⁰Джащыгъум ауж итхэм ащыщхэр апэу хъущтых, апэ итхэм ащыщхэри ауж къинэщтых.

 

Ей Ерусалим!

(Маттэ 23:37-39)

 

³¹А сыхьат дэдэм фарисей* куп къакІуи, Хьисэ къыриІуагъ:

 

13:31 фарисейхэр – еплъ 5:17.

 

–Мыщ дэжьым ІукІ. Армырмэ пщэу Ирод ицІыфхэм уаригъэукІыщт.

³²–ШъукІуи,– ариІожьыгъ Хьисэ, –а баджэм ешъуІу: «Сэ непи неущи джынапцІэхэр цІыфхэм ахэсфыщтых, сымаджэхэри згъэхъужьыщтых, ящэнэрэ мафэми сиІоф сыухыщт». ³³Ау щытми, непи, неущи, неущмыщкІи сигъогу сырыкІон фаеу щыт, сыда пІомэ пегъымбарыр Ерусалим нэмыкІ чІыпІэ щылІэ хъущтэп.

³⁴–Ей Ерусалим, Ерусалим! УицІыфхэм пегъымбархэр аукІых, Тхьэм илІыкІохэми мыжъокІэ яохэзэ аукІых. Бзыум ищырхэр ытамэмэ ачІэгъ зэрэщычІиугъуаехэрэм фэдэу, сыд фэдизрэ уибынхэр сэ зэсыугъоилІэнхэу сыфэягъ, ау шъо шъуфэягъэп. ³⁵Мо зэ шъуеплъ, Тхьэр шъуикъалэ нэшІукІэ къеплъыжьыщтэп. Сэ шъосэІо, «Зиусхьаным ыцІэкІэ къакІорэм щытхъушхор ий!» зыщышъуІощт мафэм нэсыфэ, сышъулъэгъужьыщтэп.

 

 

ЯПШІЫКІУПЛІЭНЭРЭШЪХЬ

 

Хьисэ зэкІэбэгагъэу щыт лІы горэ шэмбэт мафэм зэригъэхъужьыгъэр

 

Шэмбэт мафэ горэм фарисейхэм ятхьаматэхэм ащыщэу зыгорэм иунэ щышхэнэу Хьисэ зырегъэблагъэм, цІыфхэр Хьисэ еплъакІощтыгъэх. ² ЗеплъакІохэм, зэкІэбэгагъэу щыт лІы горэ Хьисэ ыпашъхьэ къиуцуагъэу алъэгъугъ. ³ Хьисэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ фарисейхэмрэ ариІуагъ:

–Шэмбэт мафэм сымаджэр бгъэхъужьыныр хабзэкІэ хъущта, мыхъущта?

⁴Ау ахэмэ заушъэфыгъ. Зызаушъэфым, Хьисэ сымаджэм теІаби, ыгъэхъужьыгъ. ЕтІанэ ытІупщыжьыгъ.

⁵ ЕтІанэ Хьисэ ахэмэ яупчІыгъ:

–Шъуащыщэу зыгорэм ищыд е ицу шэмбэт мафэм псынэм ифэмэ, а сыхьатым къырихыжьынба?

⁶Ахэмэ пэгъокІ къыратышъугъэп.

 

ХьакІэхэмрэ бысымымрэ зэрагъэшІэн фае Іофхэр

 

⁷ХьакІэхэм тхьэмэтэ тІысыпІэхэр аубытхэу Хьисэ гу зылъетэм, мы гъэсэпэ тхыдэр къафиІотагъ:

⁸–Зыгорэм ешхэ-ешъошхо горэм уригъэблагъэмэ, тхьэмэтэ тІысыпІэм умытІыс, сыда пІомэ ощ нахьи нахь тхьаматэ горэ къыригъэблэгъагъэхэм ахэтынкІи мэхъу. ⁹Джащыгъум бысымэу ори ари шъукъезыгъэблэгъагъэр къыббгъодэхьанышъ, къыуиІощт: «Мы лІым о уитІысыпІэ ет». Арэу зыхъурэм, о уукІытэжьыгъэу, аужырэ тІысыпІэр уубытын фаеу хъущт. ¹⁰Ау узырагъэблагъэкІэ, аужырэ тІысыпІэм тІыс. Джащыгъум бысымыр о къыббгъодэхьанышъ, къыуиІощт: «ТІэкІу дэкІотай, синыбджэгъу». Ар адрэ хьэкІэ пстэуми апашъхьэ оркІэ нахь щытхъу мэхъу; ¹¹сыда пІомэ хэти зышъхьэ зыгъэиныжьырэр Тхьэм ыгъэцІыкІущт, ежь ышъхьэ зыгъэцІыкІужьырэри Тхьэм ыгъэиныщт.

¹²ЕтІанэ Хьисэ ибысым риІуагъ:

–Щэджэгъуашхэ е пчыхьэшъхьашхэ о зыпшІыкІэ, уиныбджэгъухэр, е пшыхэр, е уиблагъэхэр, е уигъунэгъу байхэр къемыгъэблагъэх. Ахэр къебгъэблагъэхэмэ, афэпшІагъэр къыпфашІэжьынэу урагъэблэгъэжьэнкІи мэхъу. ¹³ Ау ешхэ-ешъошхо зыпшІыкІэ, тхьамыкІэхэр, сэкъатхэр, лъащэхэр, нэшъухэр къегъэблагъэх. ¹⁴ АфэпшІагъэр ахэмэ къыпфашІэжьын зэрамылъэкІырэм пае, сыхьатмафэ уежьагъ. Шъыпкъагъэ зиІэ цІыфхэр къызытэджыжьхэкІэ, афэпшІагъэр Тхьэм къыпфишІэжьыщт.

 

Ешхэ-ешъошхом ехьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

(Маттэ 22:1-10)

 

¹⁵Хьисэ игъусэхэу Іанэм пэсхэм ащыщэу зыгорэм мыр зызэхехым, къыІуагъ:

–Тхьэм и Тетыгъошхо къызыскІэ, адрэ хьакІэхэм ягъусэу Іанэм пэсыщтыр сыхьатмафэ ежьагъ.

¹⁶–Зы лІы горэм ешхэ-ешъошхо ышІыгъ, – риІуагъ Хьисэ а лІым, –цІыфыбэхэри къыригъэблэгъэнхэу ариІуагъ. ¹⁷ Ешхэ-ешъошхор зыщаублэщт сыхьатыр къызэсым, зы унэІут горэ къыригъэблэгъэнхэу зэриІогъэгъэ

цІыфхэм адэжь мырэущтэу ариІонэу ыгъэкІуагъ: «Джы шъукъеблагъ, пстэури хьазыр».

¹⁸–Ау къафагъэгъунхэм пае, зэпстэури зэфэдэу лъаІохэу аублагъ. Апэрэм риІуагъ: «Сэ зы хьасэ къэсщэфыгъ, ар сыкІоу зэсымыгъэлъэгъумэ хъущтэп. Къысфэгъэгъу».

¹⁹ –Адрэм къыІуагъ: «ЦуипшІ къэсщэфыгъэшъ, язэрэщыт згъэунэфынэу сэкІо пэт. Къысфэгъэгъу».

²⁰–Ящэнэрэми къыІуагъ: «Сэ шъуз къэсщагъэшъ, сыкъэкІон слъэкІыщтэп».

²¹ –Джащыгъум унэІутым къыгъэзэжьи, хъугъэ-шІагъэр итхьаматэ къыриІожьыгъ. КъызыреІожьым, бысымыр къэгубжи, унэІутым риІуагъ: «ПсынкІэу къалэм иурамышхохэмрэ иурам цІыкІухэмрэ атехьи, тхьамыкІэхэр, сэкъатхэр, нэшъухэр, лъащэхэр мо къащэх».

²²–УнэІутым къызегъэзэжьым, къыІуагъ: «Тхьаматэ, уиунашъо згъэцэкІагъэ, ау джыри тІысыпІэ нэкІхэр щыІэх».

²³ –Джащыгъум тхьаматэм унэІутым риІуагъ: «Гъогухэмрэ гъогу лъагъохэмрэ атехьи, сиунэ из хъуным пае, уапэ къифэрэ цІыфхэр къэкІонхэу шІы. ²⁴Сэ шъосэІо, а цІыфхэу сэ къезгъэблэгъэнхэу зэсІогъагъэхэм ащыщэу зи сиІанэ къыхэІэнэп».

–Сыда пІомэ кьеблэгъагъэхэр бэ, ау къыхэхыгъэу щытхэр макІэх,– къыпигъэхъожьыгъ Хьисэ.

 

Хьисэ игъогу рыкІоным къын щэчыныгъэу хэлъыр

(Маттэ 10:37-38)

 

²⁵ ЦІыф купышхохэр Хьисэ игъусэхэу кІощтыгъэх. Хьисэ зафигъази, ахэмэ ариІуагъ:

²⁶–Хэт щыщми садэжь къакІоу, зянэ, зятэ, зишъуз, зибынхэр, зышхэр, зышыпхъухэр шІу зэрилъэгъухэрэм нахьи, зыпси шІу зэрилъэгъурэм нахьи, сэ нахьышІу сызымылъэгъурэр сигъогу рыкІохэрэм ащыщ хъун ылъэкІыщтэп. ²⁷Хэти зикъащ зезыхьэу, сэ сауж къырымыкІорэм сэ сигъогу рыкІохэрэм ащыщ хъун ылъэкІыщтэп.

²⁸–Шъуащыщэу зыгорэм унэ плъэпІэ лъагэ ышІынэу фае хъумэ, ыпэрапшІэу тІысэу, тефэщтым еплъэу, а унэр зэрэригъэкъун ахъщэ иІэмэ, зэупчІыжьын фаеба? ²⁹Арэущтэу ымышІэмэ, лъапсэр ыгъэуцугъэу, ащ унэр ыухын зимылъэкІыкІэ, ар къэзылъэгъурэ цІыф пстэури къыдэхьащхыхэу, ³⁰мырэущтэу аІощт: «Мы лІым унэр ышІэу ригъэжьагъ, ау фэухыгъэп».

³¹ –Ащ фэдэуи, зы пачъыхьэ горэм нэмыкІ пачъыхьэ горэм зао ришІылІэнэу ыгу хэлъмэ, ыпэ рапшІэу тІысынышъ, дзэлІ мин тІокІ зиІэ пыеу къыфакІорэм ежьым идзэлІ минипшІыкІэ пэуцушъущтмэ, егупшысын фаеба? ³²Пэуцун ымылъэкІмэ, пыир чыжьэу щытэу, лІыкІохэр фигъэкІонхэшъ, зэшІужьынхэу ригъэлъэІущтых. ³³Ащ фэдэу шъуащыщэу хэти иІэ пстэури къэзымыгъанэрэр сэ сигъогу рыкІохэрэм ащыщ хъун ылъэкІыщтэп.

 

Щыугъэ зыхэмылъ щыгъур

(Маттэ 5:13; Марк 9:50)

 

³⁴–Щыгъур дэгъу. Ау щыгъум ищыугъэ хэкІымэ, сыдэущтэу ищыугъэ ащ хэплъэхьажьыщт? ³⁵ Хьасэмрэ ебзымрэкІэ нахьышІу хъущтэп, чІадзыжьы нахь.

–РыдэІонэу тхьакІумэ зиІэм зэхерэх.

 

 

ЯПШІЫКІУТФЭНЭРЭШЪХЬ

 

Мэлэу кІодыгъэм ехьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

(Маттэ 18:12-14)

 

Хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэмрэ псэкІод зышІэхэрэмрэ зэкІэ Хьисэ едэІунхэу къекІолІагъэх. ² Ау фарисейхэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ агу емыІоу аІуагъ:

–Мы лІым псэкІод зышІэрэ цІыфхэр гъусэ зыфешІых ыкІи адэшхэ.

³Арэущтэу къызаІом, Хьисэ мы гъэсэпэ тхыдэр ахэмэ афиІотагъ:

⁴– Шъуащыщэу зыгорэм мэлишъэ иІэу тІон. Ахэмэ ащыщэу зыр шІокІодмэ, адрэ тІокІиплІырэ пшІыкІубгъурэр губгъом къыринэнхэшъ, кІодыгъэр къегъотыжьыфэ лъыхъонба? ⁵Ар къызигъотыжькІэ, гушІоу къеІэтышъ, ытамэ къытырелъхьэ. ⁶Унэм къызыкІожькІэ, иныбджэгъухэмрэ игъунэгъухэмрэ къяджэшъ, ареІо: «ШъукъыздэгушІу, сэ симэлэу сшІокІодыгъэр къэзгъотыжьыгъ». ⁷Сэ шъосэІо, ащ фэдэу шъыпкъагъэ зиІэ нэбгырэ тІокІиплІырэ пшІыкІубгъурэу псэкІод фыкІэгъожьыныр зимыщыкІагъэхэм апае, гушІуагъоу уашъом щыхъурэм нахьи, псэкІод зышІэрэ цІыф закъоу зипсэкІодхэм афыкІэгъожьырэм пае, уашъом нахь гушІогъошхо щыхъущт.

 

Тыжьын ахъщэу кІодыгъэм ехьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

 

⁸– Ащ фэдэуи бзылъфыгъэ горэм тыжьын ахъщипшІ иІэу тІон. Ахэмэ ащыщэу зыр шІокІодмэ, остыгъэ хигъанэу, ахъщэр къегъотыжьыфэ, фэсакъыпэу лъыхъузэ, унэр зэкІэ къыпхъэнкІынба? ⁹Ар къызигъотыжькІэ, иныбджэгъухэмрэ игъунэгъухэмрэ къяджэшъ, ареІо: «ШъукъыздэгушІу, ахъщэу сшІокІодыгъэр къэзгъотыжьыгъ». ¹⁰ Сэ шъосэІо, ащ фэдэ къабзэу псэкІод зышІэрэ цІыфэу кІэгъожьырэм Тхьэм имэлэІичхэр фэгушІощтых.

 

КІодыгъэ кІалэм ехьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

 

¹¹ –Зы лІы горэм къуитІу иІагъ,– къыІуагъ Хьисэ. ¹² –Къо нахьыкІэм ятэ риІуагъ: «Сят, мылъкум щыщэу къыстефэщт Іахьэр къысэт». Арыти, тым мылъкур ахэмэ афигощыгъ.

¹³–Мэфэ заулэ зытешІэм, къо нахьыкІэм иІэр зэкІэ зэкІиугъуаий, хымэ хэгъэгу горэм кІуагъэ. А хэгъэгум мыхъо-мышІэ псэукІэкІэ имылъку щигъэкІодыгъ. ¹⁴ЗэкІэри зегъэкІодым, гъэблэшхо а хэгъэгум къыщыхъуи, щыкІэгъэшхо иІэ хъугъэ. ¹⁵Арэущтэу зэхъум, а хэгъэгум щыпсэурэ лІы горэм ыдэжь кІуи, Іоф къыІихыгъ. А лІым икъохэр губгъом щигъэхъунхэу ыгъэкІуагъ. ¹⁶Къохэм яІус щыщ ыныбэ из ышІынэу ехъуапсэщтыгъ, ау а Іусым щыщ хэти ащ къыритыгъэп.

¹⁷–КІалэм итхьамыкІагъо зыздешІэжьым, ышъхьэ фиІожьыгъ: «Сэ сятэ илэжьакІохэр сыд фэдиз хъухэми, шхын афырикъуни къялыжьыни яІ, ау сэ мэлакІэм сиукІэу мыщ дэжьым сыщыІ! ¹⁸Сятэ ыдэжь сыкІожьынышъ, есІощт: Сят, уашъомкІи оркІи псэкІод сшІагъэ. ¹⁹0 сэ скъо къысэпІонэу сифэшъуашэп. О уилэжьакІохэм ащыщэу зым фэдэу сэри сышт». ²⁰ЕтІанэ тэджи, ятэ ыдэжь кІожьынэу ежьагъ.

–Ыкъо чыжьэкІэ къэкІожьэу ятэ къызелъэгъум, ыгу егъуи, пэгъочъи, ІаплІ рищэкІи, ебэоу ыублагъ.

²¹ – Ыкъо ятэ риІуагъ: «Сят, уашъомкІи оркІи псэкІод сшІагъэ. О сэ скъо къысэпІонэу сифэшъуашэп».

²²–Ау ятэ иунэІутхэм ариІуагъ: «Щыгъынхэм анахь дэгъур псынкІэу къыфэшъухьи щышъулъ. Зы Іэлъыни Іэрышъулъхь, цуакъэхэри щышъулъэх. ²³Тэнэ гъэшхагъэр къашъущи, шІошъубз. Тыжъугъашх ыкІи тыжъугъэгушІу. ²⁴Мы сэ скъо лІагъэу щытыгъ, ау къэхъужьыгъ, кІодыгъэу щытыгъ, ау къэдгъотыжьыгъ». Арэущтэу ешхэ-ешъошхо ашІэу аублагъ.

²⁵ –Ау тым ыкъо нахьыжъ губгъом итыгъ. КъэкІожьэу унэм игъунэгъу къызэхъум, орэд макъэрэ Іэгу тео макъэрэ зэхихыгъ. ²⁶УнэІутхэм ащыщэу зыгорэм еджи, «Сыда къэхъугъэр?» ыІуи еупчІыгъ. ²⁷УнэІутым къыриІуагъ: «ПшынахьыкІэ къэкІожьыгъ. Уятэ ар псаоу зэригъотыжьыгъэм пае, тэнэ гъэшхагъэр шІуаригъэбзыгъ».

²⁸–Къо нахьыжъым ар зызэхехым, къэгубжи, унэм ихьажьынэу фэягъэп. Ау ятэ унэм къикІи, ихьажьынэу къелъэІоу ыублагъ. ²⁹Къо нахьыжъым ятэ пэгъокІ ритыгъ: «КъэдаІу! Сэ мыщ фэдиз илъэс хъугъэу сыпфэлажьэ, о уиунашъохэми зыкІи сатекІыгъэп. Сэ синыбджэгъухэми ешхэ-ешъошхо афэсшІыным пае, зы чэцІи къысэптыгъэп. ³⁰Ау джы о пкъо зыфапІоу уимылъку бзылъфыгъэ хэтакІохэм атезыгъэкІодагъэр къэкІожьыгъэшъ, тэнэ гъэшхагъэр фышІуябгъэбзыгъ!»

³¹ –Ау тым къыриІуагъ: «Скъо, о сыдигъуи садэжь ущыІ, сиІэ пстэури оуий. ³²Ау тэ тыгушІон ыкІи тытхъэжьын фаеба, мы пшынахьыкІэ лІагъэу щытыгъ, ау къэхъужьыгъ, кІодыгъэу щытыгъ, ау къэдгъотыжьыгъ»?

 

 

ЯПШІЫКІУХЭНЭРЭШЪХЬ

 

ЛІы баим иунэзехьэ тхьагъэпцІым ехьылІэгъэ гъэсэпэ

Тхыдэр

 

–ЛІы бай горэм унэзехьэ горэ иІагъ,– ариІуагъ Хьисэ игъогу рыкІохэрэм. –«Мы лІым уимылъку пшІуегъэкІоды», аIуи, цІыфхэм лІы баим раІуагъ. ²Арэущтэу лІы баир иунэзехьэ къеджи риІуагъ: «О къыохьылІагъэу сыд мы зэхэсхырэр? Симылъку зэрэзепхьэгъэ шІыкІэр сэгъэлъэгъу. Джы нэуж симылъку о зепхьэ хъущтэп».

³ –Унэзехьэм ышъхьэ фиІожьыгъ: «Сыда сэ сшІэщтыр? Ситхьаматэ сиІоф сІехыжьы. ЧІыгур стІынэу кІуачІэ икъун сиІэп, сылъэІонэуи сэукІытэ. ⁴СиІоф сІихыжьмэ, сшІэщтыр джы сэшІэ, цІыфхэм яунэхэм сырагъэблэгъэным пае».

⁵ –Арэущтэу унэзехьэр цІыфхэу итхьаматэ ичІыфэ зытелъхэм зырызэу къяджи, ахэмэ ащыщэу апэрэм риІуагъ: «Ситхьаматэ ичІыфэу сыд фэдиза птелъыр?»

⁶– ЧІыфэр зытелъ лІым къыІуагъ: «Дэгъэ къошынишъэ стелъ».

–Адрэм риІожьыгъ: «Мары уичІыфэ тхылъ къэштэжьи, тІыси, псынкІэу шъэныкъо итх».

⁷ –ЕтІанэ унэзехьэм нэмыкІ зыгорэми риІуагъ: «О чІыфэу сыд фэдиза птелъыр?»

–Ащ къыІуагъ: «Коц дзыуишъэ стелъ».

–Адрэм риІожьыгъ: «УичІыфэ тхылъ къэштэжьи, тІокІиплІ итх».

⁸–Арэущтэу зэхъум, тхьаматэр иунэзехьэ тхьагъэпцІым щытхъужьыгъ, ІушыгъэкІэ зэрэзекІуагъэм пае, сыда пІомэ, мы дунаим ицІыфхэр ежьхэр зэрэзэдэзекІохэрэмкІэ нэфынэ шъыпкъэм щызекІорэ цІыфхэм анахьи нахь Іушых. ⁹Ау сэ шъосэІо, дунэе мылъкумкІэ ныбджэгъухэр зэжъугъэгъотых, а мылъкур зышъуухыкІэ, мыкІодыжьын псэупІэм шъурагъэблэгъэным пае.

¹⁰–Іоф макІэхэмкІэ узщыгугъышъунэу щыт цІыфым ІофыбэхэмкІи ущыгугъышъущт, Іоф макІэхэмкІи узщыгугъышъунэу щымыт цІыфым ІофыбэхэмкІи ущыгугъышъущтэп. ¹¹Арэущтэу зыхъукІэ, дунэе мылъкур зешъухьанэу зыщыгугъышъунхэ цІыфхэу шъущымытыгъэмэ, ащыгъум мылъку шъыпкъэр хэт шъо шъуІэ къизылъхьащтыр? ¹² НэмыкІхэм ямылъкукІэ зыщыгугъышъунхэ цІыфхэу шъущымытыгъэмэ, шъо шъуимылъку зешъухьанэу хэта къышъозытыщтыр?

¹³ –Зы унэІутыр тхьэмэтитІум афэлэжьэн ылъэкІыщтэп; сыда пІомэ, е зыр ыуджэгъунышъ, адрэр шІу ылъэгъущт, е зым шъыпкъэу фыщытынышъ, адрэр зэрипэсыщтэп. Шъо Тхьэми ахъщэми шъуафэлэжьэн шъулъэкІыщтэп.

 

Тэурат хабзэмрэ Тхьэм и Тетыгъошхорэ

(Маттэ 11:12-13)

 

¹⁴Ахъщэр шІу дэдэу зылъэгъурэ фарисейхэм ар зэкІэ зызэхахым, Хьисэ дэхьащхыгъэх. ¹⁵ Ау Хьисэ ахэмэ ариІуагъ:

–Шъорыба, шъыпкъагъэ зиІэ цІыфхэм зафэзыгъадэхэу, цІыфмэ апашъхьэ зафэу зыщызыгъэлъагъохэрэр, ау Тхьэм шъо шъугухэм арылъыр ешІэ; сыда пІомэ цІыфмэ агъэлъапІэрэ Іофхэр Тхьэм ыдэжькІэ лъэшэу пыутых.

¹⁶–Пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ итхэмрэ пегъымбархэм атхыгъэхэм арытхэмрэ Тхьэм фэлажьэрэ цІыфхэм агъэІугъэх, умэхъэкІо Иуан имафэхэм анэсыфэ. Ащ къыщегъэжьагъэу Тхьэм и Тетыгъошхо ехьылІэгъэ къэбарышІур агъэІу, хэти а Тетыгъошхом ыІэчІэгъ чІэхьаным гузэжъогъукІи ыуж ит. ¹⁷Ау пегъымбар Мусэ и Тэурат хабзэ ит хьарыфхэм анахь цІыкІур хэкІодыкІыным нахьи, уашъори чІылъэри нахь кІодыжьыщтых.

 

Шъхьэгъусэ тІупщыжьыным ехьылІагъ

(Маттэ 5:32; 19:9; Марк 10:11,12)

 

¹⁸–Хэтми зишъуз зытІупщыжьэу, нэмыкІ бзылъфыгъэ къэзыщэжьырэм зинэ ышІагъэу мэхъу. Ащ фэдэу хэтми лІы горэм ытІупщыжьыгъэ шъуз къэзыщэжьырэм зинэ ышІагъэу мэхъу.

 

ЛІы баимрэ Лазарырэ

 

¹⁹–ЛІы бай горэ щыІагъ. Ар щыгъынхэм анахь лъапІэхэмкІэ фэпагъэу, мафэ къэси ешхэ-ешъошхо ышІыщтыгъ. ²⁰ЛІы баим икъэлапчъэ дэжь зы лІы тхьамыкІэ горэ, Лазар ыцІэу, ыкІышъо бэгухэр тетхэу щылъыгъ. ²¹А лІы тхьамыкІэм лІы баем иІанэ къетэкъохыгъэхэмкІэ имэлэкІалІэ ыгъэуцунэу шІоигъуагъ. Хьэхэри къекІуалІэхэти, ибэгухэр абзэихьащтыгъэх.

²²–ЛІы тхьамыкІэр дунаим ехыжьыгъ, мэлэІичхэми ар Ибрахьимэ ыдэжь ахьыгъ. ЛІы баири дунаим ехыжьи, чІалъхьажьыгъ. ²³ А лІы баир гугъушхо хэтэу, лІагъэхэм ячІыпІэ щыІэу къыдэплъыий, Лазари бгъодэсэу, Ибрахьимэ ылъэгъугъ. ²⁴Ар зелъэгъум джагъэ: «Тятэ Ибрахьимэ, гукІэгъу къысфэшІи, Лазар къысфэгъакІуи, ащ ыІэхъомбапэ псым херэгъауи, сыбзэгу ерэгъэучъыІ, сыда пІомэ мы машІом сыхэтэу къинышхо сэлъэгъу».

²⁵–Ау Ибрахьимэ къыІуагъ: «СикІал, угу къэгъэкІыжь, дунаим узытетым, уиІэхьышІу щыбгъотэу зэрэщытыгъэр, ау Лазар ащ фэдэу къин ыхьэу зэрэщытыгъэр. Ау джы ащ ыгу зыгъэрэзэн Іофхэр егъотыжьых, о къинышхом ухэт. ²⁶Ащ нэмыкІэуи шъоррэ тэррэ тазыфагу тІуакІэ дэлъ, мыщ дэжьым къикІыхэу шъуадэжь кІонхэу фаехэр мыкІошъунхэм пае. Ащ фэдэу шъуадэжь къикІэу тадэжь зи къэкІошъурэп».

²⁷–Арэущтэу зеІом, лІы баим къыІуагъ: «Ащыгъум тят, сыолъэІу, сятэ иунэ Лазар гъакІо, ²⁸сыда пІомэ сэ шитф сиІ. Мы къинышхо щэчыпІэм ахэри къэмыкІонхэм пае, фэсакъынхэу агурерэгъаІу».

²⁹–Ау Ибрахьимэ къыриІожьыгъ: «Пегъымбар Мусэ ытхыгъэмрэ адрэ пегъымбархэм атхыгъэхэмрэ яІэх, ахэмэ ярэдэІух».

³⁰–Ау лІы баим къыІуагъ: «Хьау, тятэ Ибрахьимэ, ау лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьыгъэу зыгорэм ыгъэзэжьмэ, ахэмэ япсэкІодхэм афыкІэгъожьыщтых».

³¹ –Ибрахьимэ къыриІожьыгъ: «Пегъымбар Мусэмрэ адрэ пегъымбархэмрэ ямыдэІухэмэ, зыгорэ лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьыщтми, ашІошъ хъущтэп».

 

 

 

ЯПШІЫКІУБЛЭНЭРЭШЪХЬ

 

ЦІыфхэм псэкІод ашІэнэу дэзыхьыхырэ Іофхэм, псэкІод гъэгъуным, шІошъхъуныгъэм, ІорышІэным яхьылІагъ

(Маттэ 18:6-7, 21-22; Марк 9:42)

 

–ЦІыфхэм псэкІод ашІэнэу дэзыхьыхырэ Іофхэр къэхъунхэ фае, ау а Іофхэр къызпкъырыкІырэ цІыфыр сыхьатмыгъо ежьагъ, – ариІуагъ Хьисэ игъогу рыкІохэрэм. ² –А цІыфым мы цІыкІухэм ащыщэу зыгорэм псэкІод ышІэнэу дихьыхыным нахьи, мыжъо шъхьал ежьым ыпшъэтыкъ кІэрашІэу хым хадзагъэмэ, ежьымкІэ нахьышІущтыгъ. ³ Арышъ, шъузфэсакъыжь.

–О пшы* псэкІод ышІэмэ, ар зэрэпсэкІодыр еІожь, ыкІи ар кІэгъожьмэ, фэгъэгъу. ⁴3ы мафэм ыкІоцІы гъогогъуиблэ оркІэ псэкІод ышІэмэ, къыгъэзэжьэу, «СыкІэгъожьыгъ», ыІомэ, фэгъэгъужь.

⁵–ШІошъхъуныгъэу тиІэм къытфыхэгъахъу!– аІуи, апостолхэм* Зиусхьаным къыраІуагъ.

⁶–Горчицацэм* фэдизэу шІошъхъуныгъэ шъуиІэу, мы ынджыр чъыгым, «Зыкъыхэтхъыжьи, хым зыщыхэшІэжь», ешъуІомэ, къышъодэІущт,– къыІуагъ Зиусхьаным.

⁷ –Шъуащыщэу зыгорэм унэІутэу иІэр жъоу е мэлхэр ыгъэхъухэу тІон. А унэІутыр губгъом къызикІыжькІэ, «ПсынкІэу къакІуи, Іанэм къыпытІысхь», риІона? ⁸Ар хэгъэкІыри, риІощтыр мыры: «Пчыхьэшъхьашхэ къысфэгъэхьазыри, уицыякІэ дэупкІи, сэшхэфэ, сешъофэ, къысшъхьэщыт. Ащ нэужым о ушхэни уешъони уфит». ⁹УнэІутым унашъоу фэпшІыгъэр зэригъэцэкІагъэм пае, щытхъу фэпшІыщта? Сыгугъэрэп. ¹⁰Ащ фэдэу шъори унашъоу Тхьэм къышъуфишІыгъэр зыжъугъэцэкІэрэ ужым, мырэущтэу шъуІон фае: «Тэ тыунэІут ныІэп. Тэ тшІагъэр тшІэн фаеу щытыр ары ныІэп».

 

17:3 О пшы – шыхэр зы диным рыкІохэрэр ары.

17:5 апостолхэр – еплъ 6:13.,

17:6 горчицэ – арапыбзэкІи тыркубзэкІи «хъардэл» зыфаІорэр ары.

 

Хьисэ шъоджэ уз Іаер зиІэ лІы нэбгырипшІ зэригъэхъужьыгъэхэр

 

¹¹ Хьисэ Ерусалим кІозэ, Самарие хэкумрэ Галилей хэкумрэ азыфагу кІоцІырыкІыщтыгъ. ¹²Къуаджэ горэм дахьэ пэтызэ, шъоджэ уз Іаер зиІэ лІы нэбгырипшІ къыІукІагъэх. Чыжьэу къэуцухи, ¹³ мэкъэшхокІэ къэджагъэх:

–Хьисэ, тхьаматэ, гукІэгъу къытфэшІ!

¹⁴Ахэр зелъэгъухэм, Хьисэ къыІуагъ:

–ШъукІуи, дин пащэхэм зяжъугъэлъэгъу.

Ахэр гъогум рыкІохэзэ, къабзэу хъужьыгъэх.

¹⁵Ахэмэ ащыщэу зым зэрэхъужьыгъэр зелъэгъум, мэкъэшхокІэ Тхьэм щытхъу фишІэу къыгъэзэжьыгъ. ¹⁶Хьисэ ылъакъохэм адэжь бгъэгукІэ зыкъыщыридзыхи, щытхъу фишІыгъ. А лІыр Самарие хэкум* щыщыгъ.

¹⁷ –НэбгырипшІыр къабзэу хъужьыгъэхэба?– къыІуагъ Хьисэ. –Адрэ нэбгырибгъур тыдэ къэнагъэха? ¹⁸Мы лІы хымэ закъом нэмыкІ къыгъэзэжьэу, Тхьэм щытхъу фишІынэу зи къахэкІыгъэп, ара?

¹⁹ЕтІанэ Хьисэ а лІым риІуагъ:

–Тэджи кІожь, уишІошъхъуныгъэ уигъэхъужьыгъ.

 

Тхьэм и Тетыгъошхо къызэрэкІощтыр

(Маттэ 24:23-28, 37-41)

 

²⁰ –Тхьэм и Тетыгъошхо сыдигъо къэкІощта?– аІуи, фарисейхэр Хьисэ къызеупчІыхэм, ащ ариІожьыгъ:

–Тхьэм и Тетыгъошхо нэрылъэгъоу къэкІощтэп, ²¹ цІыфхэми, «Мары, ар мыщ дэжьым щыІ», е «Муары, модэ щыІ», аІощтэп. Сыда пІомэ Тхьэм и Тетыгъошхо шъо къышъухэт.*

²²ЕтІанэ Хьисэ игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

–ЦІыф Лъэпкъым ы Къо* имафэхэм ащыщэу зы мэфэ закъо нэмыІэми шъулъэгъу зышъушІоигъо мафэхэр къэкІощтых, ау ар шъулъэгъущтэп. ²³ «Мары, ЦІыф Лъэ

 

17:16 Самарие хэкур – еплъ 9:52.

17:21 Тхьэм и Тетыгъошхо шъо къышъухэт – е шъо шъугухэм арылъ. Еплъ 6:20.

17:22 ЦІыф Лъэпкъым ы Къо – еплъ 5:34.

 

ЦIыф Лъэпкъым ы Къо мыщ дэжьым щыІ», е «Муары, модэ щыІ», къышъуаІощт, ау ащ дэжьым шъумыкIу, а цІыфхэми шъуакІэлъымычъ; ²⁴сыда пІомэ зы ошъокъуапэм къыщегъэжьагъэу адрэ ошъокъуапэм нэс пчыкІэм* дунаир зэригъэнэфырэм фэдэу, ежьыр къызыкІожьыщт мафэм ыдэжь ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къэлъэгъожьыщт. ²⁵Ау ыпэ рапшІэу къиныбэ ыщэчын фаеу щыт, джырэ цІыфхэми ежьыр зэрамыпэсын фаеу щыт.

²⁶ –Пегъымбар Нухьэ имафэхэм адэжь Іофхэр зэрэщытыгъэхэм фэдэу, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо дунаим къызыкІожьыным ыпэрэ мафэхэм адэжь Іофхэр щытыщтых. ²⁷ ЦІыфхэр шхэщтыгъэх ыкІи ешъощтыгъэх, къащэщтыгъ ыкІи дакІощтыгъэх, Нухьэ къухьэм зитІысхьэгъэ мафэм нэсыфэкІэ. ЕтІанэ псы къиугъэшхор* къакІуи, ахэр зэкІэ ыгъэкІодыгъэх.

²⁸–Пегъымбар Лут* имафэхэм адэжь Іофхэри ащ фэдэу щытыгъэх: ЦІыфхэр шхэщтыгъэх ыкІи ешъощтыгъэх, щэщтыгъэх ыкІи щафэщтыгъэх, чІыгуми хапхъэщтыгъэх, унэхэри ашІыщтыгъэх. ²⁹Ау Лут Содом къалэм зыдэкІыгъэ мафэм машІорэ тхъомзашхъорэ уашъом къыщещхыхи, ахэр зэкІэ ыгъэкІодыгъэх.

³⁰–ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къызылъэгъожьыщт мафэм ыдэжьи Іофхэр ащ фэдэ къабзэу щытыщтых. ³¹А мафэм унашъхьэм тетыр ихьапщыпхэу унэм илъхэр зыдихьынхэу унэм ерэмыхьажь. Губгъом итыми унэм къерэмыгъэзэжь. ³²Лут ишъуз* къехъулІагъэр шъугу къэжъугъэкІыжь. ³³Хэтми зыпсэ мыкІодэу къызэригъэнэжьыщтым ыуж итым ыпсэ шІокІодыщт, ау хэти зыпсэ зышІокІодырэм ыпсэ мыкІодэу къыгъэнэжьыщт. ³⁴Сэ шъосэІо, а чэщым нэбгыритІу зы пІэм хэлъыщтых. Язырэр мэлэІичхэм уашъом дахьыещт, адрэри къагъэнэщт. ³⁵БзылъфыгъитІу зэдэхьаджэщтых, язырэр мэлэІичхэм уашъом дахьыещт, адрэри къагъэнэщт. ³⁶ НэбгыритІури губгъом итыщтых, язырэр мэлэІичхэм уашъом дахьыещт, адрэри къагъэнэщт.

 

17:24 пчыкІэ – шыблэм инэфын ары.

17:27 псы къиугъэшхор – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 7:6-23.

17:28-29 пегъымбар Лут – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхы-гъэм 19:15-25.

17:32 Лут ишъуз – еплъ Пегъымбар Мусэ апэрэ тхылъэу ытхыгъэм 19:26.

 

 

³⁷–Тыда ар зыщыхъущтыр, Зиусхьан?– къыраІуагъ Хьисэ.

–Хьайуан псэхалІэр зыдэщыІэм бгъэжъхэри щызэрэугъоищтых,-- ариІожьыгъ Хьисэ.

 

 

ЯПШІЫКIОЕНЭРЭШЪХЬ

 

Шъузабэмрэ шъыпкъагъэ зимыІэ хьыкумышІэмрэ

яхьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

 

ЕтІанэ игъогу рыкІохэрэм агу амыгъэкІодэу, Тхьэм елъэІухэ зэпытыным пае, Хьисэ зы гъэсэпэ тхыдэ къафиІотагъ. ²Мыщ фэдэу къыІуагъ:

–Тхьэми щымыщынэу, цІыфхэми ащымыукІытэу, хьыкумышІэ* горэ къалэ горэм дэсыгъ. ³А къэлэ дэдэм зы шъузабэ гори дэсыгъ. «Сидэогъу сифэшъуашэр къысегъэт», ыІозэ, хьыкумышІэм ыдэжь къэкІо зэпытыщтыгъ.

⁴ –Бэрэ хьыкумышІэм шъузабэр зыкІэлъэІурэр фидагъэп. ЕтІанэ ежь зэриІожьыгъ: «Тхьэм сыщымыщынэми, цІыфхэм сащымыукІытэми, ⁵сэ сшъхьэ ымыгъэуз зэпытыным пае, мы шъузабэм ифэшъуашэ езгъэгъотын. Армырмэ къысфэчъэ зэпытызэ зысигъэгъэпсэфыщтэп».

⁶ЕтІанэ Зиусхьаным ыІуагъ:

–Шъыпкъагъэ зимыІэ хьыкумышІэм ыІорэр зэхэшъоха? ⁷Тхьэм ежь къыхихыгъэ цІыфхэу чэщи мафи лъэшэу къелъэІухэрэм яфэшъуашэ аригъэгъотынба? Яфэшъуашэ аригъэгъотыным бэрэ ригъэжэщтха? ⁸Сэ шъосэІо, ахэмэ яфэшъуашэ псынкІэу аригъэгъотыщт. Ау ЦІыф Лъэпкъым ы Къо мы дунаим къызыкІожькІэ, шІошъхъуныгъэ зиІэхэр щигъотыщтха?

 

Фарисеимрэ хьакъулахь ахъщэр хэзыхырэ лІымрэ

яхьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

 

⁹Ащ нэмыкІэуи ежьхэм шъыпкъагъэ яІэу зыщыгугъыжьхэу, нэмыкІхэр зэзымыпэсырэ цІыф заулэм Хьисэ мы гъэсэпэ тхыдэр къафиІотагъ:

 

 

18:2 хьыкумышІэр – зы цІыф горэ хыеу е мысэу щытмэ, хабзэм иунашъо тетэу зэхэзыфырэр ары.

 

¹⁰–НэбгыритІу Тхьэм елъэІунхэу Тхьэм иунэшхо кІуагъэх. Зыр фарисейхэм ащыщыгъ, адрэр хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэм ащыщыгъ. ¹¹ Фарисеир ащ дэжьым щытэу, ыгукІэ мырэущтэу Тхьэм елъэІущтыгъ: «Адрэ цІыфхэу хъункІакІохэми, бзэджашІэхэми, зинэ зышІэхэрэми, модэ щыт хьакъулахь ахъщэр хэзыхырэми сэ сызэрафэмыдэм пае, щытхъу пфэсэшІы, cи Тхь. ¹²Сэ тхьамафэ къэс мэфитІо сэнэкІы*, федэу згъотырэм ипшІанэ Тхьэм пае сэты».

¹³–Ау хьакъулахь ахъщэр хэзыхырэр чыжьэу къэуцугъэу, ынэхэмкІэ уашъом дэплъыенэу фэмыеу, ыбгъэгу еозэ Тхьэм елъэІущтыгъ: «Си Тхь, сэ, псэкІод зышІэрэ цІыфым, гукІэгъу къысфэшІ».

¹⁴–Сэ шъосэІо, адрэ лІым фэмыдэу мы лІым ТхьэмкІэ шъыпкъагъэ иІэу Ідэжь кІожьыгъэ. Сыда пІомэ хэти зышъхьэ зыгъэиныжьырэр Тхьэм ыгъэцІыкІущт, ежь ышъхьэ зыгъэцІыкІужьырэри Тхьэм ыгъэиныщт.

 

Хьисэрэ сабыйхэмрэ

(Маттэ 19:13-15; Марк 10:13-16)

 

¹⁵ЕтІанэ цІыфхэм сабыйхэр Хьисэ къыфащагъэх, Тхьэм ынэшІу къащифэным пае, Хьисэ ахэмэ атеІэбэнэу. Ау игъогу рыкІохэрэм ар залъэгъум, афадагъэп. ¹⁶Ау Хьисэ сабыйхэм къяджи къыІуагъ:

–Сабыйхэр садэжь къэрэкІох, зи яшъумыІоу, сыда пІомэ ащ фэдэхэр Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэтых. ¹⁷Шъыпкъэр шъосэІо, сабыим Тхьэм и Тетыгъошхо зэридэрэм фэдэу, хэтми Тхьэм и Тетыгъошхо зымыдэрэр а Тетыгъошхом ыІэчІэгъ чІэхьащтэп.

 

Тхьэмэтэ баир

(Маттэ 19:16-30; Марк 10:17-31)

 

¹⁸ Зы тхьаматэ горэ Хьисэ къеупчІыгъ:

–Дин гъэсэкІо дэгъу, мыкІодыжьын щыІэныгъэ ІахьышІу къыслъысыным пае, сыда сшІэн фаер?

 

 

18:12 сэнэкІы – агухэмкІэ фаехэу, фарисейхэм тхьамафэ къэс мэфитІо анэкІыщтыгъ.

 

¹⁹–Сыда дэгъукІэ укъызкІысаджэрэр?– риІожьыгъ Хьисэ а лІым. –Тхьэм нэмыкІэу зи дэгъу щыІэп. ²⁰Тхьэм иунашъохэр* ошІэх: «Зинэ умышІэ, цІыф умыукІ, умытыгъу, нэмыкІ цІыфхэм пцІы атемылъхь, уятэрэ уянэрэ лъытэныгъэ афэшІ».

²¹ –СикІэлэгъу къыщегъэжьагъэу ахэр зэкІэ сэгъэцакІэх,– риІожьыгъ адрэм.

²² Ар Хьисэ зызэхехым, риІуагъ:

–Джыри зы уищыкІагъ. УиІэр зэкІэ щэжьи, ахъщэр тхьамыкІэхэм ят. Джащыгъум уашъом мылъкушхо щыуиІэ хъущт. ЕтІанэ сауж къырыкІу.

²³Адрэм ар зызэхехым, ыгу лъэшэу къеуагъ, сыда пІомэ мылъкушхо иІагъэти ары. ²⁴Ау Хьисэ ащ ыгу къызэреорэр зелъэгъум, къыІуагъ:

–Мылъку зиІэхэмкІэ Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэхьанхэу сыдэу къин! ²⁵Баир Тхьэм и Тетыгъошхо ыІэчІэгъ чІэхьаным нахьи, махъшэр мэстанэм икІыныр нахь ІэшІэх.

²⁶ Ар зэхэзыхыгъэ цІыфхэм къаIуагъ:

–Арэущтэу щытмэ, ежьым зимыгъэкІодэу, хэта зыкъэзыгъэнэжьын зылъэкІыщтыр?

²⁷ –ЦІыфмэ ашІэн амылъэкІырэр Тхьэм ышІэн елъэкІы,– къыІуагъ Хьисэ.

²⁸ –Мо къэдаІолъ!– къыІуагъ Петрэ. –Тэ тиІэгъэ пстэури къэдгъани, о уауж тыкъырыкІуагъ.

²⁹–Шъыпкъэр шъосэІо,– ариІожьыгъ Хьисэ, –хэт щыщми е зиунэ, е зятэ-янэхэр, е зышхэр, е зышыпхъухэр, е зишъуз, е зибынхэр Тхьэм и Тетыгъошхо пае къэзыгъэнагъэу, ³⁰иІагъэм нахьи бэкІэ нахьыбэ мы дунаим щызымыгъотыжьыщт цІыф зи щыІэп, адрэ дунаими мыкІодыжьын щыІэныгъэ щыриІэ хъущт.

 

Хьисэ ежьыр зэраукІыщтри, лІагъэхэм

къызэрахэтэджыкІыжьыщтри ящэнэрэу къызэриІуагъэр

(Маттэ 20:17-19; Марк 10:32-34)

 

³¹ Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІур зы лъэныкъокІэ Іуищыхи ариІуагъ:

 

18:20 Тхьэм иунашъохэр – еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 20:12-16.

 

–Мары, тэ джы Ерусалим тыдэкІуае. ЦІыф Лъэпкъым ы Къо ехьылІагъэу пегъымбархэм атхыгъэ пстэури къехъулІэхэзэ, къэшъыпкъэжьыщтых. ³² Ащ къикІырэр ежьыр хымэ лъэпкъхэм* аІэкІэхьащт. Ахэри къыкІэнэкІэщтых, къехъоныщтых ыкІи къытеужъунтхэщтых. ³³ЕтІанэ къамыщкІэ къеощтых ыкІи аукІыщт, ящэнэрэ мафэми ежьыр лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьыщт.

³⁴ Ау игъогу рыкІохэрэм а гущыІэхэу ариІуагъэхэм ащыщэу зи къагурыІуагъэп. А гущыІэхэм къарыкІырэр ахэмкІэ шъэфэу щытыгъэх, Хьисэ ахэмэ къаригъэкІыгъэри къагурыІуагъэп.

 

Хьисэ зы лъэІокІо нэшъу горэ зэригъэхъужьыгъэр

(Маттэ 20:29-34; Марк 10:46-52)

 

³⁵Хьисэ Ерихон къалэм* кІозэ игъунэгъоу зэхъум, нэшъу горэ лъэІуакІоу гъогу напцэм Іусыгъ. ³⁶ЦІыф купышхо блэкІэу зызэхехым, ар къэупчІагъ:

–Сыда мыр?

³⁷–Назарет щыщ Хьисэ мыщ дэжьым блэкІы,– къыраІуагъ цІыфхэм.

³⁸ Ар къызаІом, нэшъур мэкъэшхокІэ къэджагъ:

–Даутэ ы Къо* Хьисэ, гукІэгъу къысфэшІ!

³⁹Апэ ит цІыфхэм амыдэу, «Щыгъэт!» аIуи къыраІуагъ. Ау ар джыри нахь мэкъэшхокІи къэджагъ:

–Даутэ ы Къу, гукІэгъу къысфэшІ!

⁴⁰ Хьисэ къызэтеуцуи, ежьым ыдэжь а лІыр къаригъэщагъ. Нэшъур игъунэгъоу къызэкІом, еупчІыгъ:

⁴¹ –Сыда къыпфэсшІэнэу узыфаер?

–Тхьаматэ, сынэхэр къэгъэплъэжьых,– къыІожьыгъ нэшъум.

 

18:32 хымэ лъэпкъхэр – Рим (Рум) цІыфхэу тетыгъо зиІэхэр ары.

18:35 Ерихон къалэр – Ерусалим итемыр тыгъэ къыкъокІыпІэ лъэныкъокІэ, километрэ 24-кІэ пэчыжьэу, Иордан псыхъом итыгъэ къохьэпІэ лъэныкъокІэ ит.

18:38 Даутэ ы Къо – цІыфхэр мыкІодхэу Къэзыгъэнэжьырэр пачъыхьэ Даут иунэгъо лъэпкъы зэрэщыщым пае джуртхэр ащ «Даутэ ы КъокІэ» еджэх.

 

⁴²–Унэхэр къэплъэжьыщтых,– къыриІуагъ Хьисэ. –УишІошъхъуныгъэ уигъэхъужьыгъ.

⁴³Ардэдэм нэшъум ынэхэр къэплъэжьыгъэх, Тхьэми щытхъу фишІызэ, Хьисэ ыуж ихьагъ. ЦІыф пстэуми ар залъэгъум, ахэми Тхьэм щытхъу фашІыгъ.

 

 

ЯПШІЫКІУБГЪОНЭРЭШЪХЬ

 

Хьисэрэ Закхейрэ

 

Ащ нэужым Хьисэ Ерихон къалэм дэхьагъэу ащ кІоцІырыкІыщтыгъ. ²3акхей зыцІэу зы лІы горэ ащ дэсыгъ. Ар хьакъулахь ахъщэр хэзыххэрэм япащэхэм ащыщыгъ, цІыф баеуи щытыгъ. ³ Хьисэ хэтми зыщыщыр зэригъэлъэгъумэ шІоигъуагъ, арышъхьэкІэ ежьыр лІы мылъагэу щытыти, цІыф купышхом хэтэу зи ылъэгъун ылъэкІыщтыгъэп. ⁴Арыти, цІыфхэм апэ ишъи, ынджыр чъыг горэм дэпшыягъ, Хьисэ ылъэгъуным пае, сыда пІомэ Хьисэ а гъогумкІэ блэкІын фэягъ.

⁵Хьисэ а чІыпІэм зынэсым, дэплъыий, Закхей риІуагъ:

–Закхей, псынкІэу къех, непэ уадэжь себлэгъэн фае.

⁶3акхей псынкІэу къехыжьи, игуапэу иунэ Хьисэ ригъэблэгъагъ. ⁷ ЦІыф пстэуми ар залъэгъум, агу емыІоу аІуагъ:

–ПсэкІод зышІэрэм ыдэжь хьакІэу ихьагъ.

⁸3акхей къэтэджи, Зиусхьан Хьисэ къыриІуагъ:

–Мо къэдаІолъ, Зиусхьан! Симылъку ызыныкъо тхьамыкІэхэм ястыщт. Зы Іоф горэмкІэ цІыф горэ згъэпцІагъэмэ, фэдиплІ ар фэспщыныжьыщт.

⁹–ЦІыфхэр мыкІодхэу къэзыгъэнэжьырэр непэ мы унагъом ыдэжь къэкІуагъ,– риІуагъ Хьисэ Закхей, –сыда пІомэ мы лІыри Ибрахьимэ къытехъукІыгъэ цІыфхэм ащыщ. ¹⁰Сыда пІомэ ЦІыф Лъэпкъым ы Къо къызфэкІуагъэр цІыфхэу кІодыгъэхэм алъыхъунышъ, мыкІодхэу къыгъэнэжьынхэр ары.

 

Минэ зыцІэ ахъщэхэм яхьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

(Маттэ 25:14-30)

 

¹¹ ЦІыфхэр Хьисэ гущыІэхэу къыІохэрэм ядэІухэ зэхъум, мы гъэсэпэ тхыдэр къыпигъэхъуагъ; сыда пІомэ Хьисэ Ерусалим игъунэгъоу щытыгъ, Тхьэм и Тетыгъошхо ардэдэм къэлъэгъонэуи цІыфхэр гугъэщтыгъэх. ¹²Арэущтэу зэхъум, Хьисэ къыІуагъ:

–Зы пщы горэ зы хэгъэгу чыжьэ горэм кІонэу щытыгъ, ежь ихэгъэгу пае пачъыхьэ заригъэшІынышъ, етІанэ къыгъэзэжьыным пае. ¹³ ДэкІыным ыпэкІэ, иунэІутхэм ащыщхэу нэбгырипшІ къяджи, минэ* зыцІэ ахъщэ зырыз арити ариІуагъ: «Къэсэгъэзэжьыфэ, мы ахъщэмкІэ къэшъущэф ыкІи шъущэ».

¹⁴–Ау мы пщым ихэгъэгу щыщ цІыфхэм ежьыр ауджэгъущтыгъэти, «Мы лІыр пачъыхьэ къытфэхъунэу тыфаеп», аІоу арагъэІонэу лІыкІохэр пщым ыужкІэ а хэгъэгум агъэкІуагъэх.

¹⁵–Ащ пае къэмынэу а пщыр пачъыхьэу агъэнэфагъ. ЕтІанэ пщым къызегъэзэжьым, унэІутхэу ахъщэхэр зэритыгъагъэхэм къяджагъ. Ахэмэ ащыщэу хэти ищэн-щэфэн ІофкІэ ыгъэхъагъэхэр зэригъашІэмэ шІоигъуагъ.

¹⁶–Апэрэ унэІутыр къакІуи къыІуагъ: «Тхьаматэ, къысэптыгъэ минэ ахъщэмкІэ фэдипшІ къэзгъэхъагъ».

¹⁷–Тхьаматэм ащ риІуагъ: «Дэгъоу пшІагъэ, сиунэІут дэгъу! Іоф макІэхэмкІэ сызщыгугъышъунэу лІэу узэрэщытыгъэм пае, къэлипшІ къыпІэкІэслъхьащт».

¹⁸–ЯтІонэрэ унэІутыр къакІуи къыІуагъ: «Тхьаматэ, къысэптыгъэ минэ ахъщэмкІэ фэдитф къэзгъэхъагъ».

¹⁹–Тхьаматэм ащ риІуагъ: «Къэлитф о къыпІэкІэслъхьащт».

²⁰–Ящэнэрэ унэІутри къакІуи къыІуагъ: «Тхьаматэ, мары о уиминэ ахъщэ. Хъэдэн горэм кІоцІысщыхьи, щызгъэлъыгъ. ²¹ЛІы пхъашэу узэрэщытым пае, сыкъыпщыщынагъ. УмыгъэтІылъыгъэр къэоштэжьы, чІыгум о хэмыпхъагъэри къэохыжьы».

²²–Итхьаматэ ащ риІуагъ: «О уигущыІэхэмкІэ узгъэмысэщт, о унэІут бзадж!

 

19:13 минэ – дышъэ ахъщэу лэжьакІом мэзищкІэ лэжьапкІэу ратыщтыгъэр ары.

 

О пшІэщтыгъ сэ лІы пхъашэу сызэрэщытри, сымыгъэтІылъыгъэр къызэрэсштэжьырэри, чІыгум хэсымыпхъагъэр къызэрэсхыжьырэри. ²³ Сиахъщэ банкым сыда о зыкІимылъхьагъэр? Ащыгъум къызысэгъэзэжьым, сиахъщэ хэхъуагъэу къычІэсхыжьыщтыгъ».

²⁴ –ЕтІанэ тхьаматэм къыбгъодэтхэм ариІуагъ: «Мы лІым минэ ахъщэр Іышъухи, минэ ахъщипшІ зиІэм ешъут».

²⁵–Ахэмэ раIуагъ: «Тхьаматэ, минэ ахъщипшІ ащ иІахэба?»

²⁶–Тхьаматэм къыІожьыгъ: «Сэ шъосэІо, Тхьэм хэт щыщми зиІэм нахьыбэ къыритыщт, ау Тхьэм зи зимыІэм иІэ тІэкІури Іихыжьыщт. ²⁷Ау джы сэ сипыйхэу пачъыхьэ сафэхъунэу фэмыягъэхэр къашъущэхи, сапашъхьэ щышъуукІых».

 

Щытхъушхо иІэу, Хьисэ Ерусалим зэрэдэхьагъэр

(Маттэ 21:1-11; Марк 11:1-11; Иуан 12:12-19)

 

²⁸Хьисэ а гущыІэхэр къызеІохэм ыуж, Ерусалим дэкІоенэу игъогу техьажьыгъ. ²⁹Елеон зыцІэ Іуашъхьэм Іус къуаджэхэу Виффагиерэ Вифаниерэ зыцІэхэм Хьисэ ягъунэгъу зэхъум, игъогу рыкІохэрэм ащыщхэу нэбгыритІу ыпэкІэ ыгъэкІуагъэх, ³⁰мырэущтэу ариІозэ:

–ШъуапэкІэ ит къуаджэм шъудахь. Шъузэрэдахьэу щыд къунанэу зы цІыф ныбжьи зытемытІысхьагъэр епхыгъэу шъуапэ къифэщт. Ар къыкІэрышъутІэтыкІи, мо къашъущэ. ³¹«Сыд ар къызыкІыкІэрышъутІэтыкІырэр?» ыІоу, зыгорэ къышъоупчІымэ, мырэущтэу ешъуІу: «Зиусхьаныр ащ фай».

³² А лІыкІуитІур кІохи, Хьисэ зэрариІуагъэм тетэу зэкІэ къагъотыгъ. ³³Щыд къунаныр къызыкІэратІэтыкІым, ар зиехэм къараІуагъ:

–Сыда щыд къунаныр зыкІыкІэрышъутІэтыкІырэр?

³⁴ –Зиусхьаныр ащ фай,– къаÍуагъ ахэмэ.

³⁵ ЕтІанэ щыд къунаныр Хьисэ дэжь къащи, ящыгъынхэр тыралъхьахи, Хьисэ тырагъэтІысхьагъ. ³⁶Хьисэ щыд къунаным тесэу кІо зэхъум, цІыфхэм ящыгъынхэр гъогум фытыраубгъощтыгъэх.

³⁷Ерусалим игъунэгъоу гъогур Елеон Іуашъхьэм къызщехырэ чІыпІэм Хьисэ зынэсым, Іофышхо гъэшІэгъонхэу алъэгъугъэ пстэуми апае гушІохэу, мэкъэшхокІэ Тхьэм щытхъу фашІэу, игъогу рыкІорэ куп пстэуми аІоу аублагъ:

³⁸ –Зиусхьаным ыцІэкІэ къакІорэ пачъыхьэм щытхъушхор ий! Мамырныгъэ уашъом щыІ! Анахь Иным щытхъушхор ий!* ³⁹ ЦІыф купышхом хэтэу фарисей заулэмэ Хьисэ къыраІуагъ:

–Дин гъэсакІу, уигъогу рыкІохэрэм щагъэтынэу яІу!

⁴⁰–Сэ шъосэІо,– къыІожьыгъ Хьисэ, –ахэмэ щагъэтмэ, мыжъохэр къэкуощтых.

⁴¹ Хьисэ Ерусалим нахь игъунэгъу къэси, къалэр зелъэгъум, ащ фэгъызэ къыІуагъ:

⁴² –О мамырныгъэ къыпфэзыхьыщт Іофхэр непэ пшІагъоет, ау джы о унэхэм ахэр ашІогъэбылъыгъэу щытых; ⁴³сыда пІомэ, уипыйхэм пытапІэхэмкІэ укъызыщауцухьащт мафэхэр къыпфэкІощтых. Ахэмэ о укъаухъурэищт, тэдрэ лъэныкъокІи къыптезэрэгъэбэнэщтых. ⁴⁴ Уипыйхэм ори уибынхэу къыбдыдэсхэри шъуагъэкІодыщт, мыжъуитІу зэтелъэуи къагъэнэщтэп, умыкІодэу Тхьэм укъызигъэнэжьын уахътэр къызэрэпфифагъэр къызэрэбгурымыІуагъэм пае.

 

Хьисэ щэн-щэфакІохэр Тхьэм иунэшхо къызэрэчІифыгъэхэр

(Маттэ 21:12-17; Марк 11:15-19; Иуан 2:13-22)

 

⁴⁵ ЕтІанэ Хьисэ Тхьэм иунэшхо чІахьи, щэн-щэфакІохэр* къычІифхэу ыублагъ. ⁴⁶Ахэмэ ариІуагъ:

–Тхьэм къызэриІорэр игущыІэ тхыгъэхэм арыт:* «Сэ сиунэ тхьэлъэІупІэу щытыщт». Ау шъо «хъункІэкІо гъэбылъыпІэм»* фэдэу шъушІыгъэ.

 

19:38 Еплъ Сэбур (Псалтыр) 118:25-26 (урыс библиемкІэ 117:25-26).

19:45 щэн-щэфакІохэр – ахэмэ къурмэныпхъэ былымхэр Тхьэм иунэшхо ищагу щащэщтыгъэх.

19:46 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 56:7.

19:46 хъункІэкІо гъэбылъыпІэ – еплъ Пегъымбар Иеремие тхылъэу ытхыгъэм 7:11.

 

⁴⁷Мафэ къэси Тхьэм иунэшхо чІэтэу, Хьисэ цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэщтыгъэх. АрышъхьакІэ дин пэщэшхохэм, Тэурат егъэджэкІо пащэхэм, адрэ тхьаматэхэу цІыфмэ яІэхэм Хьисэ зэрагъэкІодыщт шІыкІэм лъыхъухэу аублагъ, ⁴⁸ау цІыф пстэуми ягуапэу Хьисэ едэІущтыгъэхэти, мыхъунэу рашІэнэу зи агъотыгъэп.

 

 

ЯТЮКІЭНЭРЭШЪХЬ

 

Джурт тхьаматэхэр Хьисэ итетыгъо къезытыгъэмкІэ

къызэреупчІыгъэхэр

(Маттэ 21:23-27; Марк 11:27-33)

 

Мафэ горэм Тхьэм иунэшхо чІэтэу, Хьисэ цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэхэзэ, къэбарышІур аригъэІущтыгъэ. Джащыгъум дин пэщэшхохэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ нахьыжъхэр ягъусэхэу къыбгъодахьэхи къеупчІыгъэх:

²–КъытаІу, мы Іофхэр пшІэнхэу фитыныгъэр тыда къыздипхыгъэр, е ахэр пшІэнхэу тетыгъор хэта о къыозытыгъэр?

³ –Сэри шъо зы Іоф горэкІэ сышъоупчІыщт,– ариІожьыгъ Хьисэ. –ПэгъокІ къысэшъут. ⁴Иуан цІыфхэр ыумэхъынхэу хэта къэзыгъэкІуагъэр, цІыфхэр ара, хьауми Тхьэр ара?

⁵ –«Тхьэр ары Иуан къэзыгъэкІуагъэр», тІомэ, «Адэ, сыд пае Иуан къыІуагъэхэр шъушІошъ мыхъугъэха?» къыІожьыщт,– аІозэ, ахэр зэупчІыжьыгъэх. ⁶–Ау «ЦІыфхэр ары къэзыгъэкІуагъэхэр», тІомэ, цІыф пстэури мыжъохэмкІэ къытаохэзэ, таукІыщт, сыда пІомэ Иуан пегъымбарэу зэрэщытыгъэр ашІошъ мэхъу.

⁷Арыти, –Иуан къэзыгъэкІуагъэр тшІэрэп,– къаІуагъ.

⁸ –Ащыгъум сэри шъосІощтэп, мы Іофхэр сшІэнхэу фитыныгъэр къыздисхыгъэр,– ариІожьыгъ Хьисэ.

 

СэнэшъхьэшІэ бзаджэхэм яхьылІэгъэ гъэсэпэ тхыдэр

(Маттэ 21:33-46; Марк 12:1-12)

 

⁹ЕтІанэ Хьисэ цІыфхэм мы гъэсэпэ тхыдэр афиІуатэу ыублагъ:

-ЛІы горэм сэнэшъхьэ хатэ ыгъэтІысхьи, сэнэшъхьашІэ* горэхэм аІэкІилъхьагъ. Ащ нэужым хымэ хэгъэгу горэм бэрэ къэтынэу кІуагъэ. ¹⁰Сэнэшъхьэ пычыжьыгъор къызэсым, исэнэшъхьэ Іахьэ къыратыжьынэу сэнэшъхьашІэхэм адэжь зы унэІут горэ ыгъэкІуагъ. Ау сэнэшъхьашІэхэр унэІутым къеохи, ІэнэкІэу къатІупщыжьыгъ. ¹¹ Хатэр зием етІани зы унэІут горэ ыгъэкІуагъ, ау ащи къеохи, лые къырахи, ІэнэкІэу къатІупщыжьыгъ. ¹²ЕтІани ящэнэрэ унэІут горэ ыгъэкІуагъ. Ари къауІи, къыд афыжьыгъ.

¹³ –Джащыгъум сэнэшъхьэ хатэр зием къыІуагъ: «Сыда сшІэщтыр? Сэ шІу слъэгъурэ скъо кІасэр згъэкІон. Ащ лъытэныгъэ къыфашІынкІи мэхъу».

¹⁴–Ау сэнэшъхьашІэхэм хатэр зием ыкъо залъэгъум, зэупчІыжьхи зэраІожьыгъ: «Мыры сэнэшъхьэ хатэр къызыфэнэжьыщтыр. Ар тэжъугъэукІи, сэнэшъхьэ хатэр тэ къытфэнэжьыщт». ¹⁵ Арэущтэу сэнэшъхьэ хатэм къыдадзыжьи къаукІыгъ.

–Сэнэшъхьэ хатэр зием сыда ахэмэ аришІэщтыр?– къыпигъэхъожьыгъ Хьисэ. ¹⁶–Ар къэкІонышъ, сэнэшъхьашІэхэр ыгъэкІодынхэшъ, сэнэшъхьэ хатэр нэмыкІхэм аІэкІилъхьащт.

–Тхьэм ерэмыд!– къаІуагъ цІыфхэм ар зызэхахым.

¹⁷ Ау Хьисэ ахэмэ яплъи къыІуагъ:

–Ащыгъум мы гущыІэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэм* сыда къарыкІырэр:

«Унэ зышІыхэрэм зэрамыпэсэу чІадзыжьыгъэ

мыжъор

мыжъо лъэпсэ дэдэу унэм фэхъугъ»?

¹⁸–А мыжъом тефэрэр къызэпкъыриутыщт, ау зытефэрэр мыжъом ыщытІэщт.

 

20:9 сэнэшъхьашІэхэр – сэнэшъхьэ хатэм щылажьэхэрэр ары.

20:17 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр – еплъ Сэбур (Псалтыр) 118:22 (урыс библиемкІэ 117:22).

 

¹⁹Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ дин пэщэшхохэмрэ Хьисэ мы гъэсэпэ тхыдэр ежьхэм яхьылІагъэу къызэриІотагъэр къагурыІуагъэти, а сыхьат дэдэм Хьисэ къаубытынэу пылъыгъэх, ау цІыфхэм ащыщынэщтыгъэх.

 

Хьакъулахь ахъщэм ехьылІагъ

(Маттэ 22:15-22; Марк 12:13-17)

 

²⁰Арыти, Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ дин пэщэшхохэмрэ Хьисэ еплъакІощтыгъэх, къуалъхьэкІи ащэфыгъэхэу, шъыпкъагъэ зиІэ цІыфхэм афэдэу тхьагъэпцІыгъэкІэ зызышІырэ цІыф куп фагъэкІуагъэх. Хьисэ хэкум ипщэу тетыгъор зиІэм ыІэ ІэкІагъэхьаным пае, зы гущыІэ горэм тыраубытэнэу гугъэщтыгъэх. ²¹ Ахэр Хьисэ къеупчІыгъэх:

–Дин гъэсакІу, о шъыпкъагъэр къызэрэпІорэри, цІыфхэм шъыпкъагъэр зэрябгъашІэрэри тэшІэ. ЦІыфхэм ятеплъэ уемыплъэу, цІыф пстэури уизэфэдэхэу щытых, шъыпкъагъэм тетэуи Тхьэм игъогу цІыфхэм яогъашІэ. ²²Кайсарым* хьакъулахь ахъщэр етты хъущта, мыхъущта?

²³ Ау Хьисэ ахэмэ ятхьагъэпцІыгъэ гу лъитагъэти ариІуагъ:

–Сыд пае сыхэжъугъэукъонэу шъупылъа? ²⁴3ы динар* ахъщэ сэжъугъэлъэгъу. Хэта зисурэт мыщ итыри, хэта зыцІэ мыщ тетхагъэри?

–Кайсарыр ары,– къаІуагъ ахэмэ.

²⁵ –Ащыгъум Кайсарым иер Кайсарым ешъутыжь, Тхьэм иери Тхьэм ешъутыжь,– ариІуагъ Хьисэ.

²⁶Арэущтэу цІыфхэм апашъхьэ гущыІэ горэм щытыраубытэнэу алъэкІыгъэп, пэгъокІэу Хьисэ аритыгъэри агъэшІагъозэ заушъэфыгъ.

 

20:22 Кайсар – а лъэхъаным, Хьисэ къызэхъу нэужым я 14-37 илъэсхэм къакІоцІ, Тиверый зыцІэр Рим Кайсарэу щытыгъ.

20:24 динар – ар лэжьакІом имэфапкІэщтыгъ.

 

Саддукейхэр лІагъэхэм якъэтэджыжьын ехьылІагъэу Хьисэ къызэреупчІыгъэхэр

(Маттэ 22:23-33; Марк 12:18-27)

 

²⁷ Саддукейхэу* лІагъэхэр къызэрэтэджыжьыщтхэр зышІошъ мыхъухэрэм ащыщхэу заулэ Хьисэ къыбгъодахьэхи къеупчІыгъэх:

²⁸–Дин гъэсакІу, пегъымбар Мусэ мырэущтэу къытфитхыгъ:* «ЛІы горэм ышы лІэу, бын имыІэу шъуз къыкІэнмэ, ышы унагъо фишІыным пае, а лІым шъузабэр къыщэжьын фае». ²⁹Джы зэкъошибл щыІагъ. Ахэмэ ащыщэу апэрэм шъуз къыщагъ, ау бын къыкІэмынэу дунаим ехыжьыгъ. ³⁰ЯтІонэрэми а шъузыр къыщэжьыгъ. Ащи бын къыкІэмынэу дунаим ехыжьыгъ. ³¹ Ящэнэрэми а шъузыр къыщэжьыгъ. Ащ фэдэуи яблэнэрэм нэс бын къакІэмынэу зэкІэри дунаим ехыжьыгъэх. ³²3эпстэуми ауж дэдэу шъузыри дунаим ехыжьыгъ. ³³Джы лІагъэхэр къызытэджыжьхэкІэ, хэта зишъузыщтыр ар? Сыда пІомэ блыми шъузэу яІагъэшъ ары.

³⁴–Джырэ цІыфхэм къащэх ыкІи дэкІох,– ариІожьыгъ Хьисэ ахэмэ. ³⁵ –Ау лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьынхэшъ, адрэ дунаим щыпсэунхэу зифэшъуашэхэм шъуз къащэжьыщтэп, лІыми дэкІожьыщтхэп. ³⁶Ахэр мэлэІичхэм афэдэх, лІэн алъэкІыжьыщтэп ыкІи лІагъэхэм къахэтэджыкІыжьыгъэхэшъ, Тхьэм ибынхэу щытых. ³⁷Ау лІагъэхэр къызэрэтэджыжьыщтхэр пегъымбар Мусэми нафэу къыгъэлъэгъуагъ. Сыда пІомэ пэнэ куандэм икъэбар* Тэурат хабзэм зэрыт чІыпІэм ыдэжь ит пегъымбар Мусэ Тхьэу Зиусхьаным «Ибрахьими, Исхьакъи, Якъуби я ТхьэкІэ» зэреджэрэр. ³⁸Ащ къикІырэр Тхьэр псэухэмрэ лІагъэхэу зыфаІохэрэмрэ я Тхьэу зэрэщытыр ары; сыда пІомэ ежьым ыдэжькІэ пстэури псэух.

³⁹Хьисэ ар къызеІом, Тэурат егъэджэкІо пащэхэм ащыщхэу заулэмэ къаІуагъ:

 

20:27 Саддукейхэр – дин пащэхэм ащыщхэу, диным пылъхэу зы тхьаматэ купэу щытыгъэх. Ахэмэ тхылъ лъапІэхэу алъытагъэхэр Тэурат хабзэм ит тхылъитфыр ары ныІэп.

20:28 Пегъымбар Мусэ мырэущтэу къытфитхыгъ – еплъ Пегъымбар Мусэ ятфэнэрэ тхылъэу ытхыгъэм 25:5-6.

20:37 пэнэ куандэм икъэбар – еплъ Пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 3:2-6.

 

–Дин гъэсакIу, дэгъоу къэпІуагъ.

⁴⁰ЕтІанэ ащ нэмыкІыкІэ Хьисэ къеупчІыжьынэу хэти тегушхуагъэп.

 

Мэссихь хэта зыкъор?

(Маттэ 22:41-46; Марк 12:35-37)

 

⁴¹ Ащ дэжьым Хьисэ ахэмэ ариІуагъ:

–Мэссихь* Даутэ ыкъоу сыдэущтэу аІонэу хъугъа? ^{42, 43}Сыда пІомэ ежь Даутэ мыщ фэдэу къызэриІуагъэр Сэбурым итба:*

«Тхьэу Зиусхьаным сэ си Зиусхьан къыриІуагъ:

О уипыйхэр лъэгукІэтын пфэсшІыхэфэ,

сэ сиджабгъукІэ къызготІысхь»?

⁴⁴–Ежь Даутэ Мэссихь «Си ЗиусхьанкІэ» еджэ,–къыпигъэхъожьыгъ Хьисэ. –Арэу зыхъукІэ, сыдэущтэу Мэссихь Даутэ ы Къоу хъура?

 

Хьисэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэм ямысагъэ къызэрэхигъэщыгъэр

(Маттэ 23:1-36; Марк 12:38-40; Лука 11:37-54)

 

⁴⁵ ЦІыф пстэури Хьисэ къедэІухэ зэхъум, игъогу рыкІохэрэм ариІуагъ:

⁴⁶–Тэурат егъэджэкІо пащэхэм шъуафэсакъ. Ахэмэ шъошэ кІыхьэхэр ащыгъхэу къакІухьаныр якІас. ЗэІукІэхэми ежьхэм аІэхэм цІыфхэр ащырагъэбэунхэр шІу алъэгъу. Синэгогухэм цІыфхэр защызэІукІэхэкІи, ешхэ-ешъошхохэм адэжьи тхьэмэтэ тІысыпІэхэр аубытынхэри шІу алъэгъу. ⁴⁷ Шъузабэхэм яунэхэри къатырахых. ЦІыфхэм зыкъарагъэгъэшІэгъоным пае, ятхьэлъэІухэр агъэкІыхьэх. Тхьэм ахэмэ яфэшъуашэ инэу аригъэпщыныжьыщт.

 

20:41 Мэссихь – еплъ 2:26.

20:42-43 Сэбурым итба – еплъ Сэбур (Псалтыр) 110:1 (урыс библиемкІэ 109:1).

 

 

ЯТЮКІЫРЭ ЗЫНЭРЭШЪХЬ

 

Шъузабэм ахъщэу Тхьэм пае ытыгъэр

(Марк 12:41-44)

 

Хьисэ Тхьэм иунэшхо чІэтэу зэплъэм, цІыф байхэм Тхьэм тын фашІэу, ахъщэхэр пхъуантэхэм адалъхьэхэу ылъэгъугъ. ²Яплъы зэхъум, шъузэбэ тхьамыкІэ горэм гъоплъэ ахъщитІу пхъуантэм дилъхьэу ылъэгъугъ.

³ –Шъыпкъэр шъосэІо,– къыІуагъ, –мы шъузэбэ тхьамыкІэм адрэ пстэуми анахьи нахьыбэ дилъхьагъ; ⁴сыда пІомэ ахэмэ ахъщэу къялыжьыгъэм щыщ далъхьагъэти ары, ау а шъузабэм зэрыпсэунэу мэкІэ тІэкІоу иІэр зэкІэ дилъхьагъ.

 

Тхьэм иунэшхо зэрэзэхакъутэщтыр Хьисэ къызэриІуагъэр

(Маттэ 24:1-2; Марк 13:1-2)

 

⁵Тхьэм иунэшхо мыжъо дахэхэмкІи тынхэу цІыфхэм Тхьэм фашІыгъэхэмкІи дахэу гъэкІэрэкІагъэу зэрэщытым зыгорэхэр зытегущыІэхэм, Хьисэ къыІуагъ:

⁶ –Мыщ дэжьым щышъулъэгъурэр мыжъуитІу къызэтемынэжьэу, пстэури къызызэхэтэкъощт мафэхэр къэсыщтых.

⁷–Дин гъэсакІу, о зыфэпІогъэ Іофхэр сыдигъо къэхъущтха, ахэр къызэрэхъущтхэм янэшанэхэри сыдха?– къеупчІыгъэх ахэр.

 

Нэшанэхэмрэ къиныбэ щэчыныгъэмрэ

(Маттэ 24:3-14; Марк 13:3-13)

 

⁸ –ЦІыфхэм шъукъызэрамыгъэпцІэщтым шъуфэсакъ,– къыІожьыгъ Хьисэ. –Сыда пІомэ сэ сцІэкІэ зэджэжьхэу, «Сэры Мэссихь», аІоу ыкІи «Мафэр къэблэгъагъ», аІоу цІыфхэу къэкІощтхэр бэу хъущтых. Ахэмэ ауж шъуимыхь. ⁹ Заохэм якъэбархэмрэ цІыфхэм пачъыхьагъухэм ягъэпсыкІэ акъутэжьынэу къызэрэтаджэхэрэм якъэбархэмрэ зызэхэшъухыкІэ, шъукъэмыщт. А Іофхэр къэхъунхэ фае, ау дунаим икІэух занкІэу къэсыщтэп.

¹⁰–Зы лъэпкъыр адрэ лъэпкъым, зы пачъыхьагъури адрэ пачъыхьагъум езэонэу къэтэджыщт,– етІанэ ариІуагъ Хьисэ. ¹¹ –ЧІыпІэ-чІыпІэхэмкІи чІыгур ин дэдэу щысысыщт, зэпахырэ узхэри гъаблэхэри къэхъущтых. УашъомкІи щынэгъошхо нэшанэхэр къикІыщтых.

¹²–Ау мы Іоф пстэури къэхъунхэм ыпэкІэ, сэ сцІэ зэрэжъугъэлъапІэрэм пае, цІыфхэм шъуаубытыщт, къини шъуагъэщэчыщт. Синэгогухэм шъуаратыщт, хьапсхэми шъуачІадзэщт, пачъыхьэхэмрэ Іэшъхьэтетхэмрэ апашъхьи шъуращэщт. ¹³Джащыгъум ахэмэ апашъхьэ къэбарышІум шыхьат шъуфэхъущт. ¹⁴Ау мыр шъугухэм арыжъугъэлъ: Зыжъугъэхыеу яшъуІощтыр ыпэкІэ жъугъэхьазырыным шъупымылъ; ¹⁵сыда пІомэ къышъонэкъокъухэрэр къышъупэмыуцужьышъунхэу ыкІи къышъупэмыгущыІэжьышъунхэу гущыІэхэри акъылышIуагъэри къышъостыщтых. ¹⁶Шъуянэ-шъуятэхэми, шъушыхэми, шъуиблагъэхэми, шъуиныбджэгъухэми тетыгъо зиІэхэм шъуаІэкІагъэхьащт, шъуащыщэу зы купи аукІыщт. ¹⁷ Шъо сэ сцІэ зэрэжъугъэлъапІэрэм пае, цІыф пстэуми шъуауджэгъущт. ¹⁸Ау зы шъхьац налъи шъо шъушъхьэхэм ахэкІодыкІыщтэп. ¹⁹ Теубытэныгъэ шъуиІэмэ, шъупсэхэр мыкІодхэу къэжъугъэнэжьыщтых.

 

Ерусалим зэракъутэщтыр Хьисэ къызэриІуагъэр

(Маттэ 24:15-21; Марк 13:14-19)

 

²⁰–Ерусалим дзэхэм къауцухьагъэу зышъулъэгъукІэ, икъутэжьыгъо къызэрэблэгъагъэр шъушІэщт. ²¹ Ащыгъум Иудей хэкум ис цІыфхэр Іуашъхьэхэм ярэкІолІэжьых, къалэм дэсхэри дэрэкІыжьых, губгъом итхэри къалэм дэрэмыхьажьых. ²² Сыда пІомэ Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арыт пстэури къэшъыпкъэжьынхэм пае, цІыфхэм ашІагъэхэр Тхьэм зыщаригъэпщыныжьын мафэхэр мырых. ²³ А мафэхэм бзылъфыгъэ лъэрмыхьэхэмрэ быдзэшъо сабый зиІэхэмрэ сыхьатмыгъо ежьэщтых. Мы хэгъэгум ицІыфхэр къинышхо хэфэщтых, Тхьэри мы лъэпкъым лъэшэу къыфэгубжыщт. ²⁴ Ахэмэ ащыщхэр сэшхокІэ аукІыщтых, адрэхэри гъэрэу къаубытыгъэхэу лъэпкъ пстэуми адэжь ащэщтых. Хымэ лъэпкъхэм ялъэхъан ыухыфэ, ахэмэ Ерусалим лъэгукІэ аутэщт.

 

ЦІыф Лъэпкъым ы Къо дунаим къызэрэкІожьыщтыр

(Маттэ 24:29-31; Марк 13:24-27)

 

²⁵–Нэшэнэ гъэшІэгъонышхохэр тыгъэм, мазэм ыкІи жъуагъохэм къащылъэгъощтых. ЧІылъэм тет цІыф лъэпкъхэм ашІэщтыр амышІэу агу кІодыщт. Хыри лъэшэу къыдэуаеу ибырсыр мэкъэшхо къэІущт. ²⁶Дунаим къыщыхъущтхэм паплъэхэу, цІыфхэр щынагъом хэтхэу мэхыщтых, сыда пІомэ уашъом щыІэ кІуачІэхэр хъыещтыхэшъ ары. ²⁷Джащыгъум ЦІыф Лъэпкъым ы Къо ошъуапщэм хэтэу, лъэкІыныгъэшхорэ щытхъушхорэ иІэхэу къакІоу цІыфхэм алъэгъущт. ²⁸ А Іофхэр къэхъухэу заублэкІэ, шъукъэтэджи, шъушъхьэхэр къэшъуІэтых, сыда пІомэ Тхьэм къиным шъузщыхихыжьыщт мафэр къэблэгъагъэшъ ары.

 

Ынджыр чъыгым шъыпкъагъэу къыдгуригъаІорэр

(Маттэ 24:32-35; Марк 13:28-31)

 

²⁹ЕтІанэ Хьисэ зы гъэсэпэ къэбар горэ ариІуагъ:

–Ынджыр чъыгымрэ адрэ чъыг пстэумрэ шъуяплъ. ³⁰ Чъыгхэр къэтІэмхэу зыфежьэхэкІэ, гъэмафэр къызэрэблагъэр зыми къышъуимыІоу шъошІэба? ³¹ Ащ фэдэу шъори мы Іофхэр къэхъухэу зышъулъэгъухэкІэ, Тхьэм и Тетыгъошхо благъэ къызэрэхъугъэр шъушІэ.

³² –Шъыпкъэр шъосэІо, мы Іофхэр зэкІэ къэхъунхэм ыпэ, мы лъэпкъыр кІодыщтэп. ³³Уашъомрэ чІылъэмрэ кІодыжьыщтых, ау сэ сигущыІэхэр кІодыжьыщтхэп.

 

Сыдигъуи шъусакъ!

 

³⁴–Ешхэ-ешъонымкІи, утэшъонымкІи, мы дунаим игугъухэмкІи шъушъхьэхэр зэІышъумыгъэхьанхэу шъузыфэсакъыжь. Армырмэ шъумышІахэу а мафэр къышъутеошт. ³⁵ Сыда пІомэ а мафэр чІылъэшъхьашъом тет цІыф пстэуми хъытыум фэдэу къафэкІощт. ³⁶Сыдигъуи шъусакъ, къэхъущт пстэуми шъуахэкІыным паий, кІуачІэ жъугъотынышъ, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо ыпашъхьэ шъузэрихьащтымкІэ Тхьэм шъуелъэІу зэпыт.

³⁷Мафэ къэс Хьисэ Тхьэм иунэшхо чІэтэу, цІыфхэм Тхьэм игущыІэхэр аригъашІэщтыгъэх, ау чэщ къэхъу къэс, къалэм дэкІыти, Елеон зыцІэ Іуашъхьэм чэщыр щырихыщтыгъ. ³⁸Жьэу пчэдыжь къэс Хьисэ едэІунхэу цІыф пстэури Тхьэм иунэшхо къэкІощтыгъэх.

 

 

ЯТЮКІЫРЭ ТІУНЭРЭШЪХЬ

 

Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщ тхьаматэхэм Хьисэ

тхьагъэпцІыгъэкІэ аукІынэу гухэлъ зэрашІыгъэр

(Маттэ 26:1-5, 14-16; Марк 14:1-2, 10-11; Иуан 11:45-53)

 

Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэшхо мафэхэу ПасхъэкІэ заджэхэрэр* къэблэгъагъэх. ²Дин пэщэшхохэмрэ Тэурат егъэджэкІо пащэхэмрэ Хьисэ цІыфхэм амышІэу зэрагъэкІодыщт шІыкІэм лъыхъущтыгъэх, сыда пІомэ ахэр цІыфхэм ащыщынэщтыгъэхэти ары. ³Джащыгъум Хьисэ игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІумэ ащыщэу ИскариоткІэ заджэхэрэ Иудэ ыгу шэйтаныр ихьагъ. ⁴ЕтІанэ Иудэ дин пэщэшхохэмрэ Тхьэм иунэшхо иухъумакІохэм япащэхэмрэ адэжь кІуи, Хьисэ зэраІэкІигъэхьащт шІыкІэмкІэ адэгущыІагъ. ⁵ Ахэр гушІуагъэх, ахъщи ратынэу къагъэгугъагъ. ⁶Арэущтэу Иудэ адишти, цІыф купышхохэм амышІэу Хьисэ аГэкІигъэхьаным пае, Іэрыфэгъу уахътэ паплъэу ыублагъ.

 

Хьисэ игъогу рыкІохэрэм Пасхъэ пчыхьэшъхьашхэр

зэрагъэхьазырыгъэр

(Маттэ 26:17-25; Марк 14:12-21; Иуан 13:21-30)

 

⁷Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхо мафэхэм ащыщэу Пасхъэ шъынэр зыщышІуаубзын фэе мафэр къэсыгъ. ⁸Арэущтэу зэхъум, Хьисэ Петрэрэ Иуанрэ ыгъэкІуагъэх, мырэущтэу ариІуагъэу:

 

22:1 Хьалыгъу Мыгъэтэдж зыщашхырэ мэфэкІ мэфэшхо мафэхэу ПасхъэкІэ заджэхэрэр – еплъ 2:41.

 

–ШъукІуи, Пасхъэ пчыхьэшъхьашхэр тшІыным пае жъугъэхьазыр.

⁹–Тыдэ щыдгъэхьазырынэу уфая?– къыраІожьыгъ ахэмэ.

¹⁰–ШъукъэдаІу!– ариІуагъ Хьисэ. –Къалэм шъузэрэдахьэу, зы лІы горэм псы къошын ыхьэу къышъуІукІэщт. А лІым ыуж шъуитэу унэу зэрыхьэрэм шъори шъуихьи, ¹¹ унэр зием ешъуІу: «Дин гъэсакІом къыуеІо: Сэррэ сигъогу рыкІохэрэмрэ Пасхъэ пчыхьэшъхьашхэр зыщытшІыщт хьакІэщыр тыдэ щыІа?» ¹²Джащыгъум гъэкІэрэкІагъэу зы хьэкІэщышхо лъагэ горэ шъуигъэлъэгъущт. Ащ дэжьым зэкІэри щыжъугъэхьазыр.

¹³Ахэр етІанэ кІохи, Хьисэ къызэрариІуагъэм тетэу къагъоти, Пасхъэ пчыхьэшъхьашхэр агъэхьазырыгъ.

 

Зиусхьаным ипчыхьэшъхьашхэ

(Маттэ 26:26-30; Марк 14:22-26; 1 Кор. 11:23-35)

 

¹⁴Сыхьатыр къызэсым, апостол нэбгырэ пшІыкІутІур игъусэхэу Хьисэ Іанэм пэтІысхьагъ.

¹⁵ –Къин сщэчыным ыпэкІэ, мы Пасхъэ пчыхьэшъхьашхэр къыжъудэсшІымэ лъэшэу сшІоигъуагъ,– ариІуагъ ахэмэ. ¹⁶–Сыда пІомэ сэ шъосэІо, Тхьэм и Тетыгъошхо къэсыгъэу, Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхом къикІырэр шъыпкъэ къыщэхъуфэ, Пасхъэ пчыхьэшъхьашхэр сэ сшІыжьыщтэп.

¹⁷ЕтІанэ Хьисэ зы шъуалъэ къышти, Тхьэм щытхъу фишІи къыІуагъ:

–Мыр къашъушти, мыщ итым щыщ шъукъыздешъу; ¹⁸сыда пІомэ сэ шъосэІо, Тхьэм и Тетыгъошхо къэсыфэ, сэнэшъхьэ къутамэм ипс сешъожьыщтэп.

¹⁹ЕтІанэ Хьисэ хьалыгъур къыштагъ, Тхьэм щытхъу фишІи, зэгуичи, ахэмэ арити къыІуагъ:

–Мы хьалыгъур сэ спкъэу шъо сишІуагъэ шъокІынэу стыщтыр ары. Шъугу сыкъэжъугъэкІыжьыным пае, шъушхы.

²⁰ Ащ фэдэу пчыхьэшъхьашхэ ужым шъуалъэр къышти къыІуагъ:

–Мы шъуалъэм сэнэпсэу итым къикІырэр зэзэгъыныгъакІэу Тхьэм ежьыррэ шъоррэ шъуазыфагу дилъхьарэр ары. А зэзэгъыныгъакІэр къэзыгъэшъыпкъэжьырэр лъэу шъо сишІуагъэ шъокІынэу сэ къыскІэкІыщтыр ары.* ²¹ Ау тетыгъо зиІэхэм сэ саІэкІэзыгъэхьащтыр сигъусэу мы Іанэм пэс. ²²ЦІыф Лъэпкъым ы Къо* Тхьэм зэриухыгъэм тетэу, дунаим ехыжьыщт. Ау тетыгъо зиІэхэм ар аІэкІэзыгъахьэрэр сыхьатмыгъо ежьагъ.

²³Хьисэ ар зеІом, игъогу рыкІохэрэр зэупчІыжьхэу аублагъ:

–Тэ тщыщэу хэта ар зышІэнэу зыгу хэлъыр?

 

Хьисэ игъогу рыкІохэрэм ащыщэу анахь инэу алъытэн

фаемкІэ зэрэзэнэкъокъугъэхэр

 

²⁴Хьисэ игъогу рыкІохэрэм ащыщэу анахь инэу алъытэн фаемкІэ зэнэкъокъухэу аублагъ.

²⁵ –Дунаим тет пачъыхьэхэр цІыфхэм апшъэ дэсых,– ариІуагъ Хьисэ. –Тетыгъор зиІэхэми шІу зышІэхэрэмкІэ цІыфхэр зэрагъаджэх. ²⁶Шъо шъуазыфагу арэп зэрэщытын фаер. Ар мыхъоу, шъуазыфагу анахь иныр цІыкІум фэдэу орэхъу, тхьаматэри шъхьагърытым фэдэу орэхъу. ²⁷Хьауми хэта анахь иныр, Іанэм пэсыр ара, шъхьагърытыр ара? Іанэм пэсыр арыба? Ау шъхьагърытым фэдэу сэ сышъухэт. ²⁸Сэ къин сщэчэу сызыщэтым, сигъусагъэхэр шъоры. ²⁹Сэ тетыгъо сиІэнэу c Ятэ къызэрэситыгъэм фэдэу, шъори тетыгъо шъуиІэнэу шъосэты. ³⁰Сэ си Тетыгъошхо къызыскІэ, сиІанэ шъупэсэу шъушхэщт ыкІи шъуешъощт, Израил иунэгъо лъэпкъ пшІыкІутІум хьыкум атешъушІыхьанэу пачъыхьэ тІысыпІэхэм шъуатетІысхьащт.

 

22:20 А зэзэгъыныгъакІэр къэзыгъэшъыпкъэжьырэр лъэу шъо сишІуагъэ шъокІынэу сэ къыскІэкІыщтыр ары – пэсэрэ зэзэгъыныгъэу Тхьэм ежьымрэ ылъэпкъырэ азыфагу дилъхьагъэр къэзыгъэшъыпкъэжьыгъагъэр къурмэныпхъэм ылъ арыгъэ. А лъыр цІыфхэм атыраутхэгъагъ. Еплъ пегъымбар Мусэ ятІонэрэ тхылъэу ытхыгъэм 24:7-8. Ащ фэдэу зэзэгъыныгъакІэу Тхьэм ежьыррэ ицІыфхэмрэ азыфагу дилъхьагъэр зыгъэшъыпкъэжьыгъэр Хьисэ ылъэу къащым щыкІэкІыгъэр ары. А зэзэгъыныгъэм зэритым фэдэу, цІыф горэм ХьисэкІэ шІошъхъуныгъэ иІэ хъумэ, мыкІодэу Тхьэм ар къыгъэнэжьыщт.

22:22 ЦІыф Лъэпкъым ы Къо – еплъ 5:24.

 

«Сэ сыкъэмышІэу къэпІощт», Хьисэ Петрэ зэрэриІуагъэр

(Маттэ 26:31-35; Марк 14:27-31; Иуан 13:36-38)

 

³¹ –Симон, Симон, къэдаІу. МэкъумэщышІэм коцымрэ уарзэмрэ зэрэзэхидзыхэрэм фэдэу, шъуигъэунэфыным пае, шэйтаным Тхьэм фитыныгъэ къыІихыгъ. ³²Ау шІошъхъуныгъэм игъогу утемыкІынэу Тхьэм сыпфелъэІугъ. О садэжь къызыбгъэзэжькІэ, пшыхэм* агухэр гъэпытэх.

³³ –Зиусхьан, сэ о сыуигъусэу хьапсым сыкІощтми, лІэныгъэм сыІукІэщтми, сыфэхьазыр, – къыриІуагъ Симон Петрэ Хьисэ.

³⁴–Петрэ, сэ осэІо,– къыІожьыгъ Хьисэ, –непэ атакъэр Іоным ыпэкІэ, сэ сыкъэмышІэу гъогогъуищэ къэпІощт.

 

Ахъщалъэр, Іалъмэкъыр, сэшхор

 

³⁵–Ахъщалъи Іалъмэкъи шъумыІыгъхэу, цуакъэхэри шъущымыгъхэу шъузыдэсэгъэкІым*, щыкІагъэ горэ шъуиІагъа?– ариІуагъ Хьисэ.

–Хьау, щыкІагъэ зи тиІагъэп,– къаІожьыгъ ахэмэ.

³⁶ –Ау джы, ахъщалъи, Іалъмэкъи зиІэм зыдерэшт,–ариІуагъ Хьисэ. –Сэшхо зимыІэми ищыгъын кІыІутелъ ерэщи, сэшхо къерэщэф. ³⁷Сэ шъосэІо, мы гущыІэхэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр* сэ къысэхъулІэхэзэ, къэшъыпкъэжьынхэ фае: «Хабзэм текІыгъэхэм ащыщэу ежьыр алъытагъ». Сыда пІомэ сэ къысэхьылІагъэу Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр къэхъу пэтхэшъ ары.

³⁸–3иусхьан, мары сэшхуитІу тиІ,– къаІуагъ ахэмэ.

–Ар икъущт,– ариІожьыгъ Хьисэ.

 

22:32 о пшыхэр – зы диным рыкІохэрэр ары.

22:35 шъузыдэсэгъэкІым – еплъ 10:4.

22:37 Тхьэм игущыІэ тхыгъэхэм арытхэр – еплъ Пегъымбар Ешай тхылъэу ытхыгъэм 53:12.

 

Хьисэ Елеон зыцІэ Іуашъхьэм Тхьэм зэрэщелъэІугъэр

(Маттэ 26:36-46; Марк 14:32-42)

 

³⁹Хьисэ Ерусалим дэкІи, ихабзэ тетэу Елеон Іуашъхьэм дэкІоягъ. Игъогу рыкІохэрэри игъусагъэх. ⁴⁰ЗыдэкІощт чІыпІэм зынэсым, ариІуагъ:

–ПсэкІодшІэным шъудимыхьыхынэу Тхьэм шъуелъэІу.

⁴¹ ЕтІанэ Хьисэ зы мыжъо дзыгъом фэдизэу ахэмэ ахэкІи ІукІыгъ. ЛъэгонджэмышъхьэкІэ тІыси, Тхьэм елъэІугъ:

⁴²–Сэ c Ят, уфаемэ мы къин щэчыныгъэм ишъуалъэ сэ сІых. Ау сэ сызыфаер мыхъоу, о узыфаер орэхъу.

⁴³Джащыгъум зы мэлэІич горэ уашъом къехи, кІуачІэ ригъэгъотыжьынэу къыфэлъэгъуагъ. ⁴⁴ Хьисэ гумэкІыгъэшхом хэтэу, нахь лъэшэу Тхьэм елъэІугъ. ИпкІэнтІэпсхэри лъы ткІопсхэм афэдэу чІыгум теткІощтыгъэх.

⁴⁵Тхьэм зелъэІум ыуж Хьисэ къызэтэджыжьым, игъогу рыкІохэрэм адэжь зэкІом, гумэкІыгъэшхо зэряІэм пае, хэчъыягъэхэу къыгъотыжьыгъэх.

⁴⁶–Сыд пае шъучъыера?– ариІуагъ Хьисэ ахэмэ. –Шъукъэтэджи, псэкІодшІэным шъудимыхьыхынэу Тхьэм шъуелъэІу.

 

Хьисэ зэраубытыгъэр

(Маттэ 26:47-56; Марк 14:43-50; Иуан 18:3-12)

 

⁴⁷Хьисэ гущыІэзэ, игъогу рыкІорэ нэбгырэ пшІыкІутІум ащыщэу Иудэ зыцІэр апэ итэу цІыф купышхо къэкІуагъ. Иудэ Хьисэ ебэунэу къыбгъодэхьагъ.

⁴⁸–Иудэ, ЦІыф Лъэпкъым ы Къо укъызэребэурэмкІэ тетыгъо зиІэхэм аІэкІэогъахьа?– риІуагъ Хьисэ.

⁴⁹Хьисэ игъусэхэм къэхъущтым гу зылъатэм, къаIуагъ:

–Зиусхьан, сэшхохэмкІэ тахэона?

⁵⁰Хьисэ игъусэхэм ащыщэу зыр дин пэщэшхом иунэІутым еуи, иджабгъу тхьакІумэ гуиупкІыгъ.

⁵¹ –Икъун! Ыуж икІ!– къыІуагъ Хьисэ. ЕтІанэ унэІутым ытхьакІумэ теІаби ыгъэхъужьыгъ.

⁵² Ащ нэужым Хьисэ ежьыр зыубытынэу къэкІогъэ дин пэщэшхохэми, Тхьэм иунэшхо иухъумакІохэм япащэхэми, нахьыжъхэми ариІуагъ:

 

–ХъункІакІо горэ шъуубытыщтым фэдэу, сэшхохэмрэ умэхэмрэ шъуІыгъхэу шъукъэкІуагъа? ⁵³Мафэ къэси Тхьэм иунэшхо сышъухэтыгъ, арышъхьакІэ сышъуубытыгъэп. Ау джы игъо шъуфифагъ, мы сыхьатми шІункІыгъэ бзаджэм тетыгъор ие хъугъэ.

 

Петрэ Хьисэ ымышІэу къызэриІуагъэр

(Маттэ 26:57-58, 69-75; Марк 14:53-54, 66-72; Иуан 18:15-18, 25-27)

 

⁵⁴Арэущтэу ахэмэ Хьисэ аубыти, Іуащи, дин пэщэшхом иунэ ращагъ. Петрэ чыжьэкІэ ауж итэу алъыкІуагъ. ⁵⁵ Щагу гузэгум машІор рашІыхьи къызетІысэкІыхэм, Петри ахэтІысхьагъ. ⁵⁶3ы унэІут пшъашъэ горэм Петрэ машІом пэсэу ылъэгъуи, къызеплъыпэм, къыІуагъ:

–Мыри Хьисэ игъусагъ.

⁵⁷–Хьау,– къыІуагъ Петрэ, – ар сшІэрэп, пшъашъ.

⁵⁸ Зы тІэкІу тешІагъэу нэмыкІ горэми Петрэ къылъэгъуи къыІуагъ:

–Ори ахэмэ уащыщ.

–Хьау, лІы, сэ ахэмэ сащыщэп, – къыІожьыгъ Петрэ.

⁵⁹ Зы сыхьат фэдиз тешІагъэу, етІани зыгорэм теубытагъэу къыІуагъ:

–Щэч хэмылъэу мы лІыри ащ игъусагъ, сыда пІомэ ар Галилей щыщ.

⁶⁰–Хьау, лІы, а зыфапІорэр сшІэрэп,– къыІожьыгъ Петрэ. КъэгущыІэзэ, ардэдэм атакъэр къэІуагъ. ⁶¹3иусхьаным зыкъызэригъэзэкІи, Петрэ еплъыгъ. Джащыгъум Зиусхьаным къыриІогъэгъэ гущыІэхэр Петрэ ыгу къэкІыжьыгъэх:

–Непэ атакъэр Іоным ыпэкІэ, сэ сыкъэмышІэу гъогогъуищэ къэпІощт.

⁶² Ар ыгу къызэкІыжьым, Петрэ щагум дэкІи, лъэшэу гъыгъэ.

 

УхъумакІохэр Хьисэ зэрэкІэнэкІагъэхэр

(Маттэ 26:67-68; Марк 14:65)

 

⁶³ Хьисэ зыухъумэщтыгъэхэр ежьым кІэнакІэщтыгъэх ыкІи еощтыгъэх.

⁶⁴Хьисэ ынэхэр щапхэхи еупчІыгъэх:

–Упегъымбармэ, хэтми къыоуагъэм ыцІэ къаІо!– ⁶⁵ Къехъонхэзэ, нэмыкІ Іаджи къыраІуагъ.

 

Хьисэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом ыпашъхьэ зэрэращагъэр

(Маттэ 26:59-66; Марк 14:55-64; Иуан 18:19-24)

 

⁶⁶Нэф къызэшъым, цІыфмэ анахьыжъхэри, дин пэщэшхохэри, Тэурат егъэджэкІо пащэхэри къызэІукІэхи, Тхьэмэтэ Хэсэшхом* ыпашъхьэ Хьисэ ращагъ.

⁶⁷ –Мэссихьыр орымэ, къытаIу,– къыраІуагъ.

–Сэ къышъуасІомэ, шъушІошъ хъущтэп,– ариІожьыгъ Хьисэ. ⁶⁸– Сэри сышъоупчІымэ, пэгъокІ къысэшъутыщтэп ыкІи сышъутІупщыжьыщтэп. ⁶⁹Ау джы щегъэжьагъэу ЦІыф Лъэпкъым ы Къо лъэкІыныгъэшхо зиІэ Тхьэм иджабгъукІэ госыщт.

⁷⁰– Ащыгъум о Тхьэм ури Къоу ара?– къаІуагъ ахэмэ зэкІэмэ.

–Ары, шъо зэрэшъуІорэм фэдэу арэу сыщыт,–* ариІожьыгъ Хьисэ.

⁷¹ –Сыда нэмыкІ шыхьат зэрэтищыкІэгъэжьыр?– къаІуагъ ахэмэ. –Ежь ижэдэкІэу зэхэтхыгъэба?

 

 

ЯТЮКІЫРЭ ЩЫНЭРЭШЪХЬ

 

Хьисэ Іэшъхьэтетэу Пилат ыпашъхьэ зэрэращагъэр

(Маттэ 27:1-2, 11-14; Марк 15:1-5; Иуан 18:28-38)

 

ЕтІанэ хасэм хэт пстэури къэтэджыжьхи, Хьисэ Іэшъхьэтетэу Пилат* ыдэжь ащагъ. ² Хьисэ агъэмысэу къ ублагъ, мырэущтэу аІоу:

 

 

22:66 Тхьэмэтэ Хэсэшхор – дин Іофхэм яхьылІагъэу хьыкум зышІэу, анахь тетыгъо зиІэ хасэу джуртхэм яІагъэр ары. Тхьаматэ нэбгырэ 70-рэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщыгъэх. А хэсэшхом итхьаматэу дин пэщэшхор арыгъэ. Тхьэмэтэ Хэсэшхом загъорэ «СинедрионкІэ» еджэх.

22:70 –Ары, шъо зэрэшъуІорэм фэдэу арэу сыщыт,– е –Шъо шъушъхьэкІэ къэшъоІо, сэ арэу сызэрэщытыр.

23:1 Пилат – еплъ 3:1.

 

–Мы лІым тэ тлъэпкъ къыгъэбырсырэу, Кайсарым хьакъулахь ахъщэр раримыгъэтэу, ежьыр Мэссихь* пачъыхьэу зыфиІожьэу тыубытыгъэ.

³– О джуртхэм уряпачъыхьа?– ыІуи, Пилат Хьисэ къеупчІыгъ.

–Ары, къызэрэпІорэм фэдэу, –* риІожьыгъ Хьисэ.

⁴Джащыгъум Пилат дин пэщэшхохэмрэ цІыф купышхохэмрэ ариІуагъ:

– Мы лІыр зи зэрызгъэмысэн езгъотылІэрэп.

⁵ –Галилей хэкум къыщегъэжьагъэу мыщ дэжьым нэсыфэ, Иудей хэкум зэкІэ тыдэ укІоми, мы лІым цІыфхэм Іофхэу аригъашІэхэрэмкІэ къегъэбырсырых,– аІуи, ахэр ыуж имыкІыжьхэу къаІуагъ.

 

Хьисэ пщэу Ирод ыпашъхьэ зэрэращагъэр

 

⁶Пилат Галилей гущыІэр зызэхехым, къэупчІагъ:

–Мы лІыр Галилей щыща?

⁷Хэкоу Ирод* зипщым Хьисэ зэрэщыщыр Пилат къызешІэм, Ирод ыдэжь Хьисэ аригъэщагъ, сыда пІомэ а мафэхэм атефэу Ирод Ерусалим къэкІуагъэу щытти ары.

⁸Ирод Хьисэ зелъэгъум, лъэшэу гушІуагъэ, сыда пІомэ Хьисэ игугъу зэхихыгъэти, бэ шІагъэу зэригъэлъэгъумэ шІоигъуагъэти ары. Хьисэ зы нэшэнэ гъэшІэгъонышхо горэ къыригъэлъэгъунэу гугъэщтыгъэ. ⁹Ар Хьисэ бэкІэ еупчІыгъ, ау Хьисэ зи риІуагъэп. ¹⁰Дин пэщэшхохэу ыкІи Тэурат егъэджэкІо пащэхэу ащ дэжьым щытхэм Хьисэ лъэшэу агъэмысэщтыгъ. ¹¹Иродрэ идзэлІхэмрэ агъэпыутэу Хьисэ дэзекІуагъэх ыкІи кІэнакІэщтыгъэх. ЕтІани Ирод идзэлІхэм Хьисэ шъошэ фыжькІэ пачъыхьэм фэдэу аригъэфапи, Пилат ыдэжь аригъэщэжьыгъ. ¹²А мафэм Иродрэ Пилатрэ ныбджэгъу зэфэхъугъэх. Ащ ыпэкІэ зэпыищтыгъэх.

 

23:2 Мэссихь – еплъ 2:26.

23:3 –Ары, къызэрэпІорэм фэдэу,– е –О пшъхьэкІэ къэоІо.

23:7 Ирод – еплъ 3:1.

 

Хьисэ укІ зэрэтыралъхьагъэр

(Маттэ 27:15-26; Марк 15:6-15; Иуан 18:39-19:16)

 

¹³ Іэшъхьэтетэу Пилат дин пэщэшхохэри, адрэ тхьаматэхэу Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщхэри, цІыфхэри къызэІуигъакІэхи, ¹⁴ариІуагъ:

–Мы лІым цІыфхэр къыгъэбырсырхэу шъуІуи къысфэшъущагъ. Джы шъо шъуапашъхьэ ащ сыщеупчІыгъ, ау зэрыжъугъэмысэрэмкІэ лажьэ иІэу езгъотылІагъэп. ¹⁵ Пщы Ироди мысэу ылъытагъэп, сыда пІомэ къытфаригъэщэжьыгъ. ЗэрэшъулъэгъурэмкІэ, укІ зифэшъошэ Іоф мы лІым зи ышІагъэп. ¹⁶Арышъ, къамыщкІэ езгъэонхэшъ, стІу пщыжьыщт.

¹⁷Пасхъэ мэфэкІ мэфэшхом пае хьапсчІэсхэм ащыщэу зы нэбгырэ Пилат цІыфхэм шъхьафитэу къафитІупщыжьын фаеу щытыгъ. ¹⁸ЦІыфхэр зэкІэ къэзэрэгъэкуухэу аублагъ:

–Мыр Іущ, Вараввэ шъхьафитэу къытфэтІупщыжь.

¹⁹ А Вараввэу зыцІэм къэлэдэсхэр къызэригъэбырсырыгъэхэм паий, цІыф горэ зэриукІыгъэм паий хьапсым чІадзагъэу щытыгъ.

²⁰Пщэу Пилат Хьисэ шъхьафитэу ытІупщыжьмэ шІоигъуагъэти, цІыфхэм джыри зэ зафигъази адэгущыІагъ.

²¹ Ау ахэр куо зэпытыгъэх:

–Къащым теІулІ! Къащым теІулІ!

²²–Сыда мы лІым бзэджагъэу ышІагъэр? УкІ зифэшъошэ Іоф зи ышІагъэу езгъотылІагъэп. Арышъ, къамыщкІэ езгъэонхэшъ, стІупщыжьыщт,– ящэнэрэу ариІуагъ пщы Пилат ахэмэ.

²³–Къащым теІулІ!– аІозэ, мэкъэшхокІэ цІыфхэм зэпамыгъэоу аІощтыгъ. Якуо макъэкІэ зыфаери къадэхъугъ. ²⁴ Арэущтэу цІыфхэр зыфэягъэр Пилат къафишІэнэу тыриубытагъ. ²⁵ ЦІыфхэр къызэригъэбырсырыгъэхэмрэ цІыф горэ зэриукІыгъэмрэ апае, хьапсым чІадзэгъэгъэ Вараввэу цІыфхэр зыкІэлъэІугъэр шъхьафитэу къафитІупщыжьыгъ. Ау Хьисэ зыфаер рашІэн фитхэу ахэмэ аІэкІилъхьагъ.

 

Хьисэ къащым зэрэтыраІулІагъэр

(Маттэ 27:32-44; Марк 15:21-32; Иуан 19:17-27)

 

²⁶Хьисэ къащым тыраІулІэнэу преторием зыращым, Симон ыцІэу, Кириние къалэм* щыщэу зы лІы горэ губгъом къикІыжьызэ ІукІагъэх. Ар къаубыти, къащыр ытамэхэм атыралъхьи, Хьисэ ыуж итэу кІозэ, къащыр ыхьынэу рагъэзыгъ. ²⁷ЦІыф купышхо Хьисэ лъыкІощтыгъ. Зыбгъэгухэм яожьхэу, Хьисэ зыгъэерэ бзылъфыгъэхэри ахэтыгъэх. ²⁸Хьисэ ахэмэ зафигъази ариІуагъ:

–Ерусалим ибзылъфыгъэхэр, сэщ пае шъумыгъ, шъо шъушъхьэ паий, шъуибынхэм апаий шъугъ нахь; ²⁹сыда пІомэ «Бзылъфыгъэхэу бын къызхэмыкІыгъэхэри, джы ри мылъфагъэхэри, быдз езымыгъэшъуагъэхэри сыхьатмафэ ежьагъэх», зыщаІощт мафэхэр къэсыщтых. ³⁰Ащыгъум къушъхьэхэм, «Шъукъыттеф!»* Іуашъхьэхэми, «Тыкъэшъуухъум!» араІоу хъущт. ³¹ Сыда пІомэ чъыгыр тІэмыгъэ зыхъукІэ, цІыфхэм мыщ фэдэ Іофхэр зашІэхэкІэ, чъыгыр гъужьыгъэ зыхъукІэ, ащ нахьи нахь бзэджагъэхэр ашІэщтба?

³² БзэджэшІитІу Хьисэ игъусэхэу къащхэм атыраІулІэнэу дащыгъэх. ³³«Шъхьэпкъ» зыфаІорэ чІыпІэм зынэсхэм, ащ дэжьым Хьисэ къащым щытыраІулІагъ. БзэджэшІитІур, зыр иджабгъукІэ адрэр исэмэгубгъукІэ, Хьисэ игъусэхэу къащхэм атыраІулІагъэх.

³⁴–Сэ c Ят, къафэгъэгъу!– къыІуагъ Хьисэ. –Мы цІыфхэм ашІэрэр къагурыІорэп.

ДзэлІхэми пхъэдз ашІызэ, Хьисэ ищыгъынхэр зэфагощыгъэх. ³⁵ Щыфхэу ащ дэжьым щытхэр хъурэм еплъыщтыгъэх. Тхьэмэтэ Хэсэшхом щыщ тхьаматэхэри Хьисэ кІэнакІэхэу къаІуагъ:

–НэмыкІ цІыфхэр мыкІодхэу къыгъэнэжьыгъэх. Тхьэм къыхихыгъэ Мэссихь ежьыр арымэ, мыкІодэу зыкъерэгъэнэжь.

³⁶ДзэлІхэри Хьисэ кІэнакІэхэу къыбгъодахьэхи, сэнэпс шІоІугъэ къыфащэизэ, ³⁷къыраІуагъ:

 

23:26 Кириние къалэр – Ливие хэгъэгоу Африкэм итемыр лъэныкъом итым икъэлэшхоу щытыгъ.

23:30 къушъхьэхэм, «Шъукъыттеф!» – еплъ Пегъымбар Осие тхылъэу ытхыгъэм 10:8.

 

–О джуртхэм уряпачъыхьэмэ, умыкІодэу зыкъэгъэнэжь.

³⁸ Зы пхъэмбгъу горэм алыджыбзэкІп*, латинабзэкІи, джуртыбзэкІи тетхагъэу, Хьисэ ышъхьагъкІэ къащым тыраІулІагъэу щытыгъ: «Джуртхэм я Пачъыхьэр мыры».

³⁹ БзэджашІэхэу ащ дэжьым тыраІулІагъэхэм ащыщэу зыр Хьисэ къехъони къыІуагъ:

–Орыба Мэссихьыр? Ори тэри тымыкІодэу тыкъэгъэнэжь!

⁴⁰ Ау адрэр ащ егыеу къыІуагъ:

- Тхьэм ущыщынэрэба? Хьыкумэу мы лІым тырашІыхьагъэр ори къыптрашІыхьагъэба? ⁴¹ ЗэфагъэкІэ тэ тагъэпщыныжьы, сыда пІомэ бзэджагъэу тшІагъэхэм яфэшъуашэ тагъэгъотыжьы. Ау мы лІым мыхъун зи ышІагъэп.

⁴²ЕтІанэ къыІуагъ: –Хьисэ, уи Тетыгъошхо къызыскІэ, угу сыкъэгъэкІыжь.

⁴³–Шъыпкъэр осэІо, непэ джэнэтым ущысигъусэщт,–ыІуи, Хьисэ ащ риІожьыгъ.

 

Хьисэ зэрэлІагъэр

(Маттэ 27:45-56; Марк 15:33-41; Иуан 19:28-30)

 

⁴⁴Щэджагъо хъугъагъэ, а хэгъэгуми тыдэкІи шІункІ къыщыхъугъ, сыхьатыр щым нэс, ⁴⁵сыда пІомэ тыгъэр ушІункІыгъэти ары. Тхьэм иунэшхо ипэІухъо тІоу къызэготхъыгъ.

⁴⁶–С Ят, спсэ о къыпІэкІэсэлъхьэ,–* мэкъэшхокІэ къыІуагъ Хьисэ. А гущыІэхэр къызеІохэ ужым, ыпсэ ытыгъ.

⁴⁷ДзэлІхэм япащэ хъугъэр зелъэгъум, Тхьэм щытхъу фишІи къыІуагъ:

–Шъыпкъэ дэдэу мы лІыр шъыпкъагъэ зиІэ лІэу щытыгъ.

⁴⁸ А зэкІэри зырагъэлъэгъунэу къызэрэугъоигъэ цІыф купышхо пстэуми хъугъэр залъэгъум ыуж, абгъэгухэм яожьхэзэ, яунэхэм кІожьыгъэх. ⁴⁹Хьисэ иныбджэгъу пстэури, бзылъфыгъэхэу ежьым игъусэхэу Галилей къикІыгъа-

 

23:38 алыджыбзэр – грекыбзэр ары.

23:46 спсэ къыпІэкІэсэлъхьэ – еплъ Сэбур (Псалтыр) 31:6 (урыс библиемкІэ 30:6).

 

гъэхэри ахэмэ ахэтхэу, чыжьэкІэ уцугъэхэу мы хъугъэ-шІагъэхэм яплъыщтыгъэх.

 

Хьисэ ихьадэ къэунэм зэрэчІалъхьажьыгъэр

(Маттэ 27:57-61; Марк 15:42-47; Иуан 19:38-42)

 

⁵⁰Юсыф зыцІэу лІы горэ Тхьэмэтэ Хэсэшхом* итхьаматэхэм ащыщыгъ. Ар шъыпкъагъэ зиІэ лІы дэгъоу щытыгъ. ⁵¹ Тхьэмэтэ Хэсэшхом итхьаматэхэм ашІэнэу аухэсыгъагъэр адиштэгъагъэп. А Юсыф Иудей хэкум щыщ Аримафей зыцІэ къуаджэм щыщыгъ. Тхьэм и Тетыгъошхо къэсыным паплъэу щытыгъ. ⁵²Ар пщэу Пилат ыдэжь кІуи, Хьисэ ихьадэ кІэлъэІугъ. ⁵³ЕтІанэ хьадэр къащым къыпихыжьи, чэфын рищэкІи, Іошъхьэ цакІэу акъутагъэм къыхашІыкІыгъэ къэунэу ыпэкІэ цІыф зи зычІамылъхьажьыгъэм чІилъхьажьыгъ. ⁵⁴А мафэр бэрэскэшхо мафэу щытыгъ, шэмбэт мафэри къэблэгъагъ.*

⁵⁵ Бзылъфыгъэхэу Хьисэ игъусэхэу Галилей къикІыгъагъэхэр Юсыф игъусэхэу кІохи, къэунэри Юсыф хьадэр къэунэм зэрэчІилъхьажьырэри алъэгъугъ. ⁵⁶ЕтІанэ унэм къызагъэзэжьым, мэІэшІу зыпихырэ щыфэн дагъэхэмрэ осэшхо зиІэ дагъэхэмрэ агъэхьазырыгъэх. Хабзэм тетэу етІанэ шэмбэт мафэм загъэпсэфыгъ.